MENU

Για το έγκλημα στα Γλυκά Νερά είχαν γραφτεί χιλιάδες λέξεις πριν την ομολογία του πιλότου, γράφτηκαν ακόμα περισσότερες, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από αυτήν.

Όλοι έχουν κάτι να πουν. Όλοι έχουν κάτι να καταθέσουν. Από τις αρχικές τους υποψίες – σαν να ψάχνουν εύσημα που «τον είχαν καταλάβει», μέχρι τον βαθύ αποτροπιασμό τους για τον θύτη, σε μια αναμενόμενη πλειοδοσία από κατάρες και προτροπές για λιντσάρισμα.

Σε κάποιο βαθμό το καταλαβαίνω. Το σοκ υπήρξε μεγάλο και συλλογικό, οπότε τα social media προσφέρουν μια εύκολη επιλογή μαζικής ψυχοθεραπείας.

Από αυτές τις χιλιάδες λέξεις, προτείνω, προς το παρόν, να κρατήσουμε μία: Γυναικοκτονία.

Έχει ίσως μεγαλύτερη σημασία από οποιαδήποτε άλλη ετούτη την στιγμή. Δεν μπορούμε να φέρουμε πίσω την Καρολαίν. Μπορούμε όμως και πρέπει να αναδείξουμε με όλη την δύναμη της φωνής το πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτυλίχθηκε το έγκλημα. Και να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια να το αλλάξουμε. Τα επί μέρους σημεία της συγκεκριμένης, ανατριχιάστικης, υπόθεσης έχουν ενδιαφέρον, είναι πιασάρικα, διεγείρουν το λαϊκό αίσθημα, θα γίνουν επιτυχημένο ντοκιμαντέρ στο Netflix. Ας τα συζητήσουμε κι αυτά. Αφού πρώτα παραδεχτούμε όλοι, χωρίς περιστροφές, ότι η Καρολάιν δολοφονήθηκε επειδή ήταν γυναίκα. Η πρωταρχική, η θεμελιώδης αιτία της δολοφονίας της υπήρξε το φύλο. Η Καρολάιν ήταν ένα κορίτσι εγκλωβισμένο, όχι μόνο σε μια κακοποιητική σχέση μα σε έναν φαύλο κύκλο στερεοτύπων. Ο άνδρας – ιδιοκτήτης και η γυναίκα – τρόπαιο που υπάρχει κυρίως για να κάνει οικογένεια και να υπηρετεί το δικό του αφήγημα.

Ακούγεται απλοϊκό: ένα σχήμα το οποίο αν μια γυναίκα θέλει πραγματικά, μπορεί εύκολα να το σπάσει. Αντιθέτως. Είναι εξαιρετικά σύνθετο, φορτισμένο, κοινωνικά ασφυκτικό. Μια κατάσταση διαχρονική και βαθιά προβληματική την οποία συντηρούν οι περισσότεροι, είτε το αντιλαμβάνονται, είτε όχι.

Διαβάστε τα σημερινά ρεπορτάζ και θα καταλάβετε: «Η Καρολάιν απειλούσε με διαζύγιο» ή «Η Καρολάιν ήθελε να τον εγκαταλείψει». Η πρόθεση για διαζύγιο εκ μέρους της γυναίκας γίνεται «απειλή». Η διάθεση να αφήσει πίσω της μια προβληματική σχέση, γίνεται «εγκατάλειψη». Αθώα λάθη θα μου πείτε. Ένοχος τρόπος σκέψης θα σας πω. Όσοι και όσες (ναι, υπάρχουν και γυναίκες) τα γράφουν αυτά -και είναι οι πιο πολλοί – εκπαιδεύτηκαν να σκέφτονται έτσι. Με μια συγκεκριμένη, πατριαρχική λογική. Η οποία, δεν θέλω να σας τρομάξω, δεν διαφέρει σε πολύ από αυτήν του -κατ΄ ομολογίαν – δολοφόνου. Προφανώς δεν καταλήγουν όλοι στο έγκλημα. Η κακοποίηση όμως περνά από πολλά στάδια.

Και η «απειλή» της Καρολάιν για «εγκατάλειψη» ένα είδος δημοσιογραφικής κακοποίησης της μνήμης της είναι. Αν θέλουμε ειλικρινά να την τιμήσουμε και κυρίως αν θέλουμε να μειώσουμε έστω και ελάχιστα τις πιθανότητες να συμβεί κάτι παρόμοιο στο μέλλον (για να εξαλειφθούν αποκλείεται) χρειάζεται πολλή δουλειά, κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο, ουσιαστική υποστήριξη, ενίσχυση των δομών ψυχικής βοήθειας, έμφαση στην εκπαίδευση από πολύ μικρές ηλικίες κ.ά.

Και χρειάζεται ειλικρίνεια. Ας μην φοβόμαστε λοιπόν την λέξη «γυναικοκτονία» και ας την φωνάξουμε, με όλη την ένταση και όλο τον θυμό που μας προκαλεί το έγκλημα στα Γλυκά Νερά.

Αν δεν το κάνουμε, είναι μάλλον επειδή δεν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε, ούτε καν να παραδεχτούμε τις νοοτροπίες που περικλείει. Και σε κάποιον βαθμό, δυστυχώς, μας περικλείουν.

Υ.Γ. Στην κουτοπόνηρη ερώτηση γιατί δεν χρησιμοποιείται ο όρος «ανδροκτονία», η απάντηση είναι για τον ίδιο λόγο που δεν υπάρχει και όρος «White Lives Matter».

Με τέτοιου είδους ύπουλες προσεγγίσεις, η κρατούσα τάξη (ευρεία έννοια μα νομίζω αντιληπτή), η οποία ασφαλώς δεν υφίσταται ούτε συστηματική, ούτε συστημική βία, αντιθέτως την ασκεί για πάρα πολλά χρόνια και με πάρα πολλούς διαφορετικούς τρόπους, δεν αρκείται στο να ορίζει πλήρως τους κανόνες του παιχνιδιού αλλά προσπαθεί να ορίσει απόλυτα και τις λέξεις που το περιγράφουν. Η γυναικοκτονία σπάει αυτό το μοτίβο. Και τούτος είναι ένας ακόμα λόγος για τον οποίο πρέπει να ακούγεται δυνατά!

Γυναικοκτονία σε ένα κύκλο στερεοτύπων