Ξύπνησα. Άνοιξα το κινητό. Διάβασα τα μηνύματα. Απόρησα που υπάρχει ακόμα κόσμος να μου στέλνει μετά τις 11μ.μ., λες και είμαστε στα 00s και υπάρχει περίπτωση να είμαι ξύπνια. Σηκώθηκα. Άνοιξα το λάπτοπ να ετοιμάζεται για την ημέρα, έβαλα μουσική στα ακουστικά και έφυγα για βόλτα. Περπάτησα στην Καλντέρα εδώ στο Μεγαλοχώρι, είδα τον Μπάμπη τον γάιδαρο, τον Πάμπλο που αν και κουτάβι ακόμα, δεν είχε όρεξη για παιχνίδια, τη Φρίντα που πρόσφατα έγινε μανούλα και τον κύριο Αντώνη. Μεγάλος άνθρωπος, έχει ζήσει τη ζωή με το κουτάλι ̇αν άκουγε λίγο καλύτερα, θα ήθελα να κάνω μια συζήτηση μαζί του για το θέμα. Γέμισα τη μέρα μου με εικόνες, χρώματα, τη χαρά του Μπάμπη του γαϊδάρου όταν τον χάιδεψα, μάζεψα και τη Ζούμπι και γυρίσαμε.
Έκατσα στο λάπτοπ να φάω πριν αρχίσω δουλειά. Σοκ. Τη σκότωσε. Την έδειρε μέχρι θανάτου. Τη χτύπησε τόσο πολύ που υπέστη ρήξη σπλήνας και ήπατος. Είπε/είπαν ότι έπεσε από τη σκάλα. Ήταν η 16η γυναίκα που δολοφονείται σε μια χρονιά. Ο αριθμός είναι αποκαρδιωτικός. Αλλά είναι και παραπλανητικός. Και η πρώτη να ήταν, το σοκ δε θα έπρεπε να είναι μικρότερο. Μου έστειλε ο Χρήστος. Δεν έχω καρδιά να δουλέψω, συγγνώμη. Σε λίγη ώρα θα το ξεχάσω, σε λίγη ώρα θα σκέφτομαι πάλι τον ΠΑΟΚ, τον Ολυμπιακό, την ευρωλίγκα και το Conference Cup, για το οποίο ομολογώ έχω την ίδια άγνοια με τον προπονητή της Λέστερ. Τώρα, όμως, σκέφτομαι μόνο ένα πράγμα. Και προτιμώ να το βγάλω από μέσα μου. Πρέπει να το βγάλουμε από μέσα μας. Για τα υπόλοιπα, έχουμε τόσο πολύ καιρό…
Δε θέλω να δουλέψω. Σκέφτομαι. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε όλες οι γυναίκες; Πορεία; Διαμαρτυρία; Πώς να εκφράσουμε την αλληλεγγύη γι’ αυτό που συμβαίνει στην ίδια μας τη χώρα και ξεχνιέται μόλις κλείσει η τηλεόραση το βράδυ. Κι αν αντέξει τόσο. Ας μην δουλέψουμε. Είναι εφαρμόσιμη η ιδέα; Δεν το γνωρίζω. Για σκέψου το, όμως: Στατιστικά, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων ανήκει σε άντρες. Αρνούμαι να δουλέψω σήμερα. Αύριο. Σε μια εβδομάδα. Στην επόμενη γυναικοκτονία. Γιατί πες μου ότι δεν το έχεις σκεφτεί… Γιορτές, αλκοόλ, κραιπάλη… Σε πόσα σπίτια θα πνίγεται η κραυγή απόγνωσης στο αίμα; Κι αν δεν φτάσει στη ρήξη σπλήνας και ήπατος, σε πόσα ίδια σπίτια θα συνεχιστεί το μοτίβο μασκαρεμένο πίσω από ένα «σ’ αγαπάω» ή ένα «δε θα ξανασυμβεί»;
Αν δε δουλέψω, τι θα γίνει; Αν δε δουλέψεις εσύ; Η υπάλληλος, η διευθύντρια, η γυμνάστρια, η δασκάλα, η καθηγήτρια, η διευθύνουσα σύμβουλος, η τραπεζικός, η οδηγός λεωφορείου, η νηπιαγωγός, η αθλήτρια, η σερβιτόρα, η barwoman, η γιατρός, η πυρηνική επιστήμονας, η παρουσιάστρια, η δημοσιογράφος, η καθαρίστρια, η δικηγόρος, η ταχυδρόμος. Μια μέρα. Να αποχωρήσεις. Θα πέσει το σύστημα; Δε θα πέσει. Θα κινδυνέψεις με απόλυση; Βεβαιότατα. Είπα, δεν ξέρω αν είναι εφαρμόσιμο. Δεν ξέρω αν στην ταραχή και στη στεναχώρια μπορείς ποτέ να σκεφτείς εφαρμόσιμα.
Ξέρω, όμως, ότι και αυτές οι γυναίκες εκείνη την ημέρα δεν πήγαν δουλειά. Δεν πήγαν ποτέ ξανά στη δουλειά. Και πιάνω τον εαυτό μου να λειτουργεί με αντίστροφη ψυχολογία. Έχετε σκεφτεί ποτέ με αντίστροφη ψυχολογία; Αντιλαμβάνεστε πόσο αρρωστημένο μπορεί να είναι; Νιώθω τυχερή που ποτέ κανείς δε με χτύπησε. Ούτε ο πατέρας μου, ούτε ο αδερφός μου, ούτε ποτέ κανένας άντρας. Κανένας άντρας δε με χτύπησε σωματικά. Οι άντρες στη ζωή μου – οικογένεια και η πλειοψηφία των συναδέρφων μου – ήταν και είναι υπέροχοι. Είμαι τυχερή. Αλλά είναι δυνατόν να εκλαμβάνω το αυτονόητο ως τύχη; Έχω γνωρίσει ανθρώπους που έχουν κακοποιηθεί. Τρομάζω με τη ζημιά που προκαλεί μέσα τους, με την αδυναμία τους να βρουν ισορροπία, να βρουν αυτοπεποίθηση, να νιώσουν ότι αξίζουν κάτι καλύτερο, τρομάζω – αφού πρώτα έχω εκνευριστεί – με την εμμονή τους σε οτιδήποτε εμπεριέχει κακοποίηση ή χειραγώγηση. Χρειάζεται πολλή προσπάθεια να αποδεχτείς ότι μπορείς να γίνεις ή να έχεις κάτι καλύτερο από εκείνο που σου επέβαλλαν με την όποια μορφή βίας.
Συγχωρείστε με αν θα πατήσω ευαίσθητες χορδές, αλλά επιστρέφουμε σε πολύ παλιές εποχές. Άσχημες εποχές. Δεν αρκεί η επανάσταση στα social media. Η πατριαρχία εκφράζεται σε κάθε ευκαιρία και σε κάθε μορφή εξουσίας. Στο μυαλό μου στριφογυρίζουν περιστατικά… Τα κρατούσα μέσα μου επί μέρες, εβδομάδες, μήνες. Σκεφτόμουν να κάνω καταγγελία με την πιο επίσημη μορφή, αλλά σταμάτησα τον εαυτό μου. Δε θέλησα ποτέ να μπλέξω την ιδιότητά μου ως δημοσιογράφος με την ιδιότητά μου ως αθλήτρια. Ειδικά, μέσα στο γήπεδο. Δεν είναι μυστικό, αλλά όταν μπαίνω στο γήπεδο δε θέλω να είμαι τίποτα περισσότερο από η «χ» «ψ» «ω» παίκτρια με την τάδε φανέλα. Καλή, κακή, και σίγουρα γκρινιάρα – ας μετράει μόνο αυτό.
Συμβαίνουν πολλά, όμως, εσχάτως. Κι αν συμβαίνουν σε μένα, θεωρώ δεδομένο ότι δε συμβαίνουν μόνο σε μένα. Διαιτητής που γυρίζει σε προπονητή και του λέει «πώς τις αντέχεις τις γυναίκες» να σφυρίζει αγώνα γυναικείου. Προφανώς και την ίδια στιγμή νιώθει ότι έχει το δικαίωμα να μιλάει σε κάθε κοπέλα υποτιμητικά μέσα στο παιχνίδι. Με το μικρό όνομα. Με τον ευφημισμό «ρε». Και προσπάθησε να ζητήσεις το λόγο… Τεχνική ποινή! Προσπάθησε να του μιλήσεις μετά το ματς… «Θα σου κρατήσω το δελτίο». Δώσε στον άνθρωπο εξουσία για να καταλάβεις τι κρύβεται μέσα του.
Διαιτητής ο οποίος έχει «ενοχλήσει» δεκάδες κοπέλες μέσα των social media, χρησιμοποιώντας προφανώς την ιδιότητά του και το όνομά του, ώστε να νιώθεις έμμεσα την υποχρέωση να μην του μιλήσεις όπως θα μιλούσες στον οποιονδήποτε. Διαιτητής που αρνείται σε παιχνίδι που εκείνη τη στιγμή έχει διακοπή να αφήσει μια κοπέλα να πιάσει τα μαλλιά της. Δύο φορές. Ο ίδιος διαιτητής. Την πρώτη η δικαιολογία ήταν «ε, δε θα χάσουμε όλη τη μέρα μας». Τη δεύτερη απλώς την αφήνει να ξεφτιλίζεται παίζοντας με τα μαλλιά λυτά μέχρι να διακοπεί ξανά το ματς. Τη διαπομπεύει. Κι εκείνος γελάει. Επιδεικτικά. Και αναρωτιέσαι γιατί… Μέχρι που το ακούς.
- Ref, σε παρακαλώ, μου δίνεις ένα λεπτό να δέσω το κορδόνι μου.
Το είπε, συμπαίκτριά μου, μπροστά μου. Καλά έκανε. Η απάντηση του διαιτητή δεν ήταν προς εκείνη, αλλά προς εμένα που με είχε ήδη διαπομπεύσει, νωρίτερα στο ματς:
- Κατάλαβες πώς πρέπει να μου μιλάς όταν θέλεις κάτι;
Δεν άκουσε την απάντησή μου. Ή την αγνόησε. Διαφορετικά, σίγουρα θα είχα αποβληθεί και όχι, δεν τον έβρισα. Κι εννοείται ότι πήγα να τον βρω στο τέλος του αγώνα και εννοείται ότι θέλησα να του ζητήσω να μη φέρεται έτσι σε έναν άνθρωπο επειδή έχει εκείνη την ώρα την εξουσία. Εννοείται ότι με απείλησε ότι θα μου κρατήσει το δελτίο και έφυγε. Ο διαιτητής είναι ένα παράδειγμα. Μπορεί να είναι διευθυντής, μπορεί να είναι λυκειάρχης, μπορεί να είναι πρύτανης, μπορεί να είναι οδηγός λεωφορείου, μπορεί να είναι οδηγός ταξί, μπορεί να είναι οποιοσδήποτε άντρας νιώθει ότι εκείνη τη στιγμή έχει περισσότερη ισχύ από σένα. Και θα τη χρησιμοποιήσει για να σου «διδάξει» ότι θα είσαι πάντα λιγότερη από εκείνον. Αλλιώς, θεωρείτε δε θα υπήρχαν ανδροκτονίες; Η γυναίκα δεν σκοτώνει με την ίδια συχνότητα γιατί – όσο παράλογο κι αν μπορεί να ακούγεται – δε νιώθει ότι μπορεί να έχει τέτοια δύναμη απέναντι στο ανδρικό φύλο. Έτσι ξέρει. Έτσι της έμαθαν.
Καταλαβαίνετε τι γίνεται; Καταλαβαίνετε πού πηγαίνει η κοινωνία; Καταλαβαίνεται γιατί φτάνουμε στις γυναικοκτονίες; Οι γυναικοκτονίες είναι η κορυφή του παγόβουνου. Επειδή ο καθένας νιώθει ότι έχει δύναμη πάνω στις γυναίκες. Ότι έχει εξουσία. Ότι αν έχει εξουσία, οφείλεις να υποταχθείς στην ανωτερότητα του αφέντη. Επιστρέφουμε σε σκοτεινές εποχές και αν δούμε κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, εκεί που έχεις τις «ρίζες» του το παγόβουνο, θα δούμε όλες τις καθημερινές συμπεριφορές που εκθέτουν τον κοινωνικό εκφυλισμό.
Δεν πρόκειται να εκθέσω ούτε το όνομα του διαιτητή, που ούτε το ξέρω, ούτε το θυμάμαι, ούτε με νοιάζει για να είμαι ειλικρινής – αν ήθελα θα είχα κάνει την καταγγελία στην ομοσπονδία. Ήρθε η ώρα να αλλάξουμε κάτι. Με όποιο τρόπο μπορεί η καθεμία. Με όποιο τρόπο μπορεί ο καθένας. Γιατί στο τέλος της ημέρας, είναι όλο το ανδρικό φύλο στο ρόλο του θύτη, με τον ίδιο τρόπο που το γυναικείο φύλο είναι στη θέση του θύματος. Αλλά δεν είναι όλοι οι άντρες ίδιοι. Εκείνος που δεν είναι ίδιος με τον διπλανό του, πρέπει να τον αλλάξει. Πρέπει να του μιλήσει. Πρέπει ακόμα και να τον καταγγείλει.
Οι άντρες έχουν τη δύναμη και εκείνοι πρέπει να προκαλέσουν την αλλαγή. Αντιφατικό δεν είναι; Να ζητάς από εκείνον που ως μια γενικότητα λογίζεται ως θύτης να βοηθήσει εκείνον που ως γενικότητα λογίζεται ως θύμα; Δεν το ξέρετε μάλλον, αλλά εμείς είμαστε αδύναμες. Είναι 2021, αλλά είμαστε αδύναμες. Κανείς δε θα κάτσει να μας ακούσει, κανείς δε θα μας πάρει στα σοβαρά. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα έχουμε ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη και ένα «έχεις δίκιο». Και είναι τόσο ιδρυματοποιημένη η αδυναμία μας, που νιώθουμε και παρηγοριά με το «έχεις δίκιο».
Μέχρι να έρθει το επόμενο σοκ. Μέχρι την επόμενη μέρα που θα ξυπνήσουμε και θα νιώσουμε το σφίξιμο στο στομάχι να μπλοκάρει την ενέργειά μας. Μέχρι το επόμενο θύμα. Μέχρι να βρούμε έναν τρόπο να αντιδράσουμε. Μέχρι να πούμε «σήμερα δε θα δουλέψω». Κι ας είναι επί του πρακτέου ανέφικτο… Πότε θα κάνουμε κάτι; Πότε θα κάνετε κάτι; Κοιτάξτε γύρω σας… Νιώστε τις συμπεριφορές… Αντιληφθείτε τι συμβαίνει. Αντέχουμε άλλο;
1+1+1+1+1+1+1+1+1+1+1+1+1+1+1+1 γυναίκες δεν άντεξαν…
