«Ενημερώνω ότι ο Εντοάρντο θα λείπει σήμερα για λόγους ιστορικο-πολιτιστικούς». Το γράμμα του μπαμπά στο σχολείο του γιου του για να δικαιολογήσει την απουσία της 19ης Φεβρουαρίου έγινε γρήγορα viral. Ακόμα και ο Δήμαρχος του Μπέργκαμο το πόσταρε στο twitter αφού η Αταλάντα έπαιζε για πρώτη φορά στα νοκ-άουτ του Champions League. «Θα παρακολουθήσουμε μια σελίδα ιστορίας. Forza Atalanta» προσέθεσε ο περήφανος μπαμπάς, όμως ο λόγος για τον οποίο οι μέρες αυτές θα ζουν για πάντα δεν είναι αυτός που είχε στο μυαλό του. Μετά τη μαζική μετακίνηση στο Μιλάνο για τον αγώνα στο San Siro, Μπέργκαμο και Λομβαρδία έζησαν τον απόλυτο εφιάλτη…
Με ένα εύκολο google-search βρίσκεις ότι το club έχει όλο κι όλο έναν τίτλο, ένα Coppa Italia που χάνεται το 1963, οπότε εύκολα καταλαβαίνει κανείς τι πανικό είχε προκαλέσει η συμμετοχή και μόνο στους ομίλους Champions League. Οταν μάλιστα η ομάδα του Τζανπιέρο Γκασπερίνι προκρίθηκε στις καλύτερες «16» ομάδες τις Ευρώπης, το ταξίδι στο Μιλάνο στις 19 Φεβρουαρίου θεωρούνταν ήδη κλεισμένο από τη μισή πόλη που έχει πληθυσμό 122.000 κατοίκους. Η φυσική έδρα της Αταλάντα, το Atleti Azzurri d’ Italia, δεν πληροί της προϋποθέσεις για ματς του top-level, οπότε η «φιλοξενία» στην ιστορική έδρα της Μίλαν έπαιξε ρόλο στην απίστευτη συγκυρία.
«Παντού υπήρχε συνωστισμός. Στους δρόμους, στα γύρω σημεία, στο γήπεδο» λέει οπαδός που χρειάστηκε εκείνη την ημέρα 3.5 ώρες για να διανύσει απόσταση 55 χιλιομέτρων. «Ηταν σαν όλη η πόλη να πηγαίνει στο Μιλάνο, ήταν εκπληκτικό». Στις εξέδρες του San Siro βρέθηκαν εκείνο το βράδυ κοντά στους 45.000 τιφόζι για να παρακολουθήσουν ένα όντως ιστορικό ματς, στο οποίο η Σταχτοπούτα της διοργάνωσης, Αταλάντα, σκόρπισε με 4-1 την δύο φορές φιναλίστ του Champions League, Βαλένθια. Ακόμα και το αποτέλεσμα του αγώνα έπαιξε ρόλο στην εξάπλωση του ιού καθώς οι αγκαλιές, τα φιλιά και τα high-five, έδιναν και έπαιρναν επί 90 λεπτά.
«Ολα είναι πιθανά, η συγκυρία ταιριάζει. Ολοι ήθελαν να βρίσκονται εκεί, δεν αποκλείεται να πήγαν ακόμα και άτομα που είχαν πυρετό, συμπτώματα δηλαδή, αλλά δεν έδωσαν σημασία» είπε ο Ιταλός ανοσολόγος νοσοκομείου της Ρώμης, Φρανσέσκο Λε Φόκε, καταλήγοντας στο ότι με την επιδημία να βρίσκεται στο στάδιο της εξάπλωσης, ο κόσμος που πήγε στο γήπεδο επέστρεψε ως φορέας του ιού χωρίς να το γνωρίζει. «Αν και τα δεδομένα δεν ήταν σαφή , ίσως ήταν τρέλα που το ματς έγινε παρουσία οπαδών. Ο αγώνας έπαιξε τεράστιο ρόλο στην εξάπλωση στην Λομβαρδία και ειδικά στο Μπέργκαμο».
Οταν ο Δήμαρχος του Μπέργκαμο, Τζόρτζιο Γκόρι, έβαζε στο twitter το γράμμα του πατέρα, δεν θα μπορούσε να φανταστεί τι θα συνέβαινε δύο μέρες μετά. «Δεν ήταν δυνατόν να το προβλέψουμε. Ο ιός κυκλοφορούσε καιρό ανάμεσά μας και το παιχνίδι επιτάχυνε ραγδαία την εξάπλωση. Ολοι πανηγύριζαν αγκαλιασμένοι στο γήπεδο, όπως και σε σπίτια και μπαρ στο Μπέργκαμο». Ο αγώνας έγινε βράδυ Τετάρτης και όπως προκύπτει από τα λόγια των ειδικών, η «έκρηξη» μέσα σε μερικές ώρες, ήταν κάτι το αδιανόητο.
«Δύο μέρες μετά το παιχνίδι, όλα κυλούσαν στον καθημερινό τους ρυθμό. Μέχρι το βράδυ του Σαββάτου, η κλινική είχε γεμίσει με ασθενείς. Εχω ακούσει πολλές εκδοχές για τον τρόπο που εξαπλώθηκε ο ιός, το παιχνίδι της 19ης Φεβρουαρίου είναι η δική μου. Επρόκειτο για μια βιολογική βόμβα» λέει ο καθηγητής πνευμολογικής κλινικής του Μπέργκαμο, Φαμπιάνο Ντι Μάρκο, ο οποίος δεν θα ξεχάσει ποτέ όσα είδε το πρωί της επόμενης Κυριακής. «Η κατάσταση στο νοσοκομείο θύμιζε πια πόλεμο. Δεν έχω άλλη φράση για να το περιγράψω».
Τα σημάδια ήταν μηδαμινά για το τι θα μπορούσε να έχει συμβεί, όμως τέτοιου είδους μαζικές συγκεντρώσεις περιγράφονται από τους γιατρούς ως το ιδανικό περιβάλλον για να μεταδοθεί ο ιός. Μπορεί ο πρώτος θετικός στην Ιταλία να καταγράφηκε στις 21 Φεβρουαρίου σε κωμόπολη σε απόσταση 60 χλμ. από το Μπέργκαμο, όμως έπειτα από εξέταση 6.000 κρουσμάτων, διαπιστώθηκε ότι τη μέρα του αγώνα, στην περιοχή της Λομβαρδίας υπήρχαν ήδη 388 προσβεβλημένοι από τον ιό.
Στο κυνήγι του «ασθενή-μηδέν» πάντως, ομάδα επιστημόνων από το Μιλάνο κατέληξαν στο ότι ο κορωνοϊός έφτασε στην Ιταλία από την Γερμανία και όχι απευθείας από την Κίνα και αθόρυβα εξαπλώθηκε σε μεμονωμένες περιπτώσεις στην Λομβαρδία. «Προέρχεται από άτομο το οποίο προσβλήθηκε στο Μόναχο το διάστημα 19 - 22 Ιανουαρίου» είπε ο επικεφαλής, Μάσιμο Γκάλι, τονίζοντας ότι ο άνθρωπος αυτός είχε επαφή με κάποιον που ήρθε από την Σανγκάη. Εναν μήνα μετά, τα κρούσματα στην Ιταλία βρίσκονταν ακόμα στο στάδιο της φήμης και αφού οι Αρχές το μόνο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να λάβουν ημίμετρα, το ματς διεξήχθη κανονικά με οπαδούς, όπως και τα περισσότερα αθλητικά γεγονότα στην Ευρώπη.
Σίγουρα, ο αγώνας στο Μιλάνο δεν ήταν το μοναδικό μέρος το οποίο έγινε μαζική συγκέντωση κόσμου σε όλη την περιοχή, όμως είναι γεγονός ότι η ασύλληπτη έκρηξη σημειώθηκε ακριβώς μετά τη συνάντηση για το Champions League. Δεν χρειάζεται να γυρίσει κάποιος πολύ πίσω για να διαπιστώσει ότι όλα έγιναν λάθος σε μια τόσο συγκλονιστική σύμπτωση. «Ηταν σαν να βρισκόμαστε σε γιορτή, ήμασταν τόσο κοντά ο ένας στον άλλο» λέει οπαδός που ήταν στο ματς στο Μιλάνο.
Τις επόμενες δύο εβδομάδες, τα αποτελέσματα έσκαγαν σαν βόμβες στην περιοχή. Η ομοσπονδίοα έβαλε λουκέτο στα γήπεδα και μαζί στην σεζόν σε όλα τα αθλήματα. Στις 10 Μαρτίου ολόκληρη η χώρα ήταν σε lockdown. Οι σκηνές από τα νοσοκομεία στο Μπέργκαμο προκαλούσαν σοκ, όπως και η εικόνα με τα στρατιωτικά φορτηγά να μεταφέρουν πτώματα σε εντελώς άδειους δρόμους.
Τη μέρα του ματς τα κρούσματα ήταν μόλις 3 σε ολόκληρη την Ιταλία και δύο εβδομάδες αργότερα ήταν σχεδόν 1.000 μόνο στο Μπέργκαμο, το οποίο είχε το 40% της χώρας και σήμερα είναι κάτω μόνο από το Μιλάνο. «Υποτιμήσαμε τις διαστάσεις που μπορούσε να πάρει η μόλυνση» λέει η υπεύθυνη του τομέα αθλητισμού στην περιοχή της Λομβαρδίας και βιοτεχνολόγος, Μαρτίνα Καμπιάγκι. «Μετά το ματς, ο κόσμος ήταν σε μπαρ και εστιατόρια στο Μιλάνο, όχι μόνο στο Μπέργκαμο. Αυτό λειτούργησε ως επιταχυντής».
Είκοσι μέρες μετά, οι δύο ομάδες έπαιξαν ξανά, με τις συνθήκες να είναι πλέον εντελώς διαφορετικές. Ο αγώνας στην Ισπανία έγινε κεκλεισμένων θυρών, όμως αυτό δεν εμπόδισε τους fans να στοιβαχτούν έξω από το Mestalla, σε μια μαζική συγκέντρωση που σύμφωνα με κάποια ρεπορτάζ έπαιξε τον ρόλο της στην εξάπλωση του ιού στην περιοχής της Βαλένθια. Η ζημιά όμως και σε αυτή, φαίνεται να είχε γίνει από το ματς της 19 Φεβρουαρίου καθώς ο Κίκε Ματιέ, που είχε κάνει το ταξίδι στο Μιλάνο, ήταν ένας από τους 70 ρεπόρτερ που βρέθηκαν μαζί εκείνο το βράδυ στο San Siro. «Ναι, είναι αλήθεια. Στην Βαλένθια, είμαι ο Νο1 ασθενής» επιβεβαίωσε αργότερα ο ίδιος.
Συνέχεια είχε η ομάδα της Βαλένθια, με το 1/3 του club να βρίσκεται θετικοί στον κορωνοϊό! Συγκεκριμένα, 10 παίκτες, μεταξύ των οποίων οι Γκαράι, Γκαγιά, Μανγκαλά αλλά και 15 μέλη του επιτελείου διαγνώστηκαν με τον ιό, όμως και η ρεβάνς, έστω χωρίς οπαδούς, έγινε κανονικά. «Ηταν τραγικό που έγινε το ματς, δεν είχαμε επίγνωση, δεν γνωρίζαμε τη σοβαρότητα της κατάστασης» είπε ο αρχηγός της Αταλάντα Παπού Γκόμες. «Ενας από τους βασικούς της Βαλένθια εκείνη την ημέρα είχε τον ιό. Πλέον περιμένουμε να δούμε αν κάποιος από εμάς εμφανίσει συμπτώματα». Ευτυχώς, μόνο τερματοφύλακας, Μάρκο Σπορτιέλο, διαγνώστηκε με τον Covid-19 από τους παίκτες της La Dea, όμως 8 μέλη του staff είχαν συμπτώματα.
Η άποψη πολλών επιστημόνων είναι ότι το ματς της 19ης Φεβρουαρίου αποτέλεσε τη βιολογική «βόμβα» που έσκασε και προκάλεσε πανικό κυρίως στη βόρεια Ιταλία, σε βαθμό που κάποιοι συγγενείς θυμάτων να δηλώνουν ότι υποβάλλουν μήνυση κατά παντός υπευθύνου. Ομως από τα λεγόμενα των επικεφαλής των φορέων της περιοχής προκύπτει ότι τη δεδομένη στιγμή κανένας δεν θα μπορούσε να έχει γνώση του τι θα συμβεί και ίσως να μην απέχει από την πραγματικότητα αφού ένας συνδυασμός γεγονότων βοήθησε την εξάπλωση.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η UEFA δια στόματος του προέδρου Αλεξάντερ Τσέφεριν, όταν εκφράστηκε η άποψη ότι η ομοσπονδία όφειλε να έχει κάνει κάτι για να αποτρέψει την πανδημία που προκάλεσε ζημία και στο άθλημα. «Τότε κανένας δεν γνώριζε ότι η Λομβαρδία είναι το επίκεντρο του ιού. Ποιοι θα ήμασταν εμείς που θα λέγαμε ότι δεν πρέπει να γίνει το παιχνίδι; Ακολουθήσαμε τις οδηγίες των ειδικών σε κάθε περίπτωση, δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο. Τα σύνορα ήταν ακόμα ανοικτά…».
