Είναι τόσο αχαρτογράφητα τα νερά, που ακόμα κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια, πόσο μεγάλο ή πόσο μικρό είναι αυτό που έγινε. Ο κόσμος στην πόλη του Νότιγχαμ βγήκε στους δρόμους, για να πανηγυρίσει την άνοδο στην Premier League μετά από 23 χρόνια, τέτοια φιέστα είχε να γίνει από την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.
Η Φόρεστ βρίσκεται ξανά στην ελίτ, στο κορυφαίο πρωτάθλημα του πλανήτη, αυτό από μόνο του είναι κάτι το ιστορικό. Στην πραγματικότητα, όμως τα δύσκολα τώρα ξεκινάνε. Διότι, η ιστορία έχει αποδείξει ότι το δύσκολο να δεν είναι να φτάσεις στην Premier League, αλλά να σταθεροποιηθείς σε αυτήν.
Τα 200 που δεν είναι… 200
Μία βασική παρανόηση που υπάρχει από τον κόσμο είναι πως η άνοδος στην Premier League συνοδεύεται με μία επιταγή που γράφει πάνω το ποσό των 200 εκατομμυρίων ευρώ, την οποία πας στην τράπεζα και την εξαργυρώνεις άμεσα σε μετρητό παραδάκι.
Η αλήθεια είναι κάπως διαφορετική. Το ποσό αυτό είναι τα εξασφαλισμένα έσοδα για όποια ομάδα ανεβαίνει στην Premier League ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΤΡΙΕΤΙΑΣ. Αν μάλιστα καταφέρει να παραμείνει στην κατηγορία μετά την πρώτη σεζόν, τότε αυτό το ποσό υπολογίζεται σε 300 εκατομμύρια ευρώ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ.
Για να καταλάβει κανείς πως προκύπτει αυτό το ποσό, θα πρέπει να καταλάβει τον τρόπο που μοιράζονται τα τηλεοπτικά, αλλά και τα λεγόμενα parachute payments στις ομάδες που υποβιβάζονται, αλλά εξακολουθούν να παίρνουν λεφτά επιπέδου Premier League, ώστε να μην βουλιάξουν οικονομικά.
Το μεγαλύτερο μέρος των εγγυημένων εσόδων προέρχεται από τα τηλεοπτικά. Αυτά μοιράζονται με ένα εξαιρετικά δίκαιο σύστημα που βασίζεται σε τρεις άξονες. Το λεγόμενο Equal Share, το ισότιμο μερίδιο που παίρνει κάθε ομάδα και το οποίο είναι 32,2 εκατομμύρια λίρες (αυτό καλύπτει το 50% των εσόδων από τα εγχώρια τηλεοπτικά δικαιώματα).
Το Facility Fees, που ορίζεται από τον αριθμό των αγώνων που θα μεταδοθούν live στην αγγλική επικράτεια μέσα στην σεζόν και καλύπτει το 25% των εσόδων από τα εγχώρια τηλεοπτικά δικαιώματα και το λεγόμενο Merit Payment, που είναι τα χρήματα που ορίζονται από την θέση που καταλαμβάνει κάθε ομάδα στην τελική βαθμολογία. Ο ουραγός παίρνει 1,93 εκατομμύρια λίρες και κάθε θέση παραπάνω στην τελική κατάταξη πριμοδοτείται με 1,93 εκατομμύρια λίρες επιπλέον, με τον πρωταθλητή να παίρνει 36 εκατομμύρια λίρες.
Σε αυτά τα έσοδα οι σύλλογοι προσθέτουν και τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα που πωλούνται εκτός νησιού, που με την νέα τηλεοπτική συμφωνία για την τριετία 2022-25 είχαν αύξηση κατά 11% και πήγαν από τα 4 στα 5 δις λίρες!
Για να μην το κουράζουμε πολύ, τα εγγυημένα τηλεοπτικά έσοδα για κάθε ομάδα της Premier League για την σεζόν 2022-23 υπολογίζονται στα 98,7 εκατομμύρια λίρες, αν τερματίσεις στην τελευταία θέση, μέχρι 186 εκατομμύρια λίρες για την πρωταθλήτρια.
Με άλλα λόγια, όσο πιο ψηλά τερματίσει η Νότιγχαμ (όπως και κάθε άλλη ομάδα), τόσα περισσότερα χρήματα θα βάλει στα ταμεία της, η διαφορά για κάθε θέση παραπάνω είναι χοντρικά 6-7 εκατομμύρια λίρες.
Το «αλεξίπτωτο» που απογειώνει τα έσοδα!
Πως προκύπτει λοιπόν αυτό το 200άρι που ακούγεται δεξιά και αριστερά; Από τα λεγόμενα parachute payments που μοιράζονται στις ομάδες που υποβιβάζονται από την Premier League στην Championship.
Το ποσό αυτό είναι ένα γενναίο τηλεοπτικό μερίδιο, που μοιράζεται σε βάθος διετίας (αν η ομάδα που ανεβαίνει στην Premier League υποβιβαστεί αμέσως) ή σε βάθος τριετίας αν κρατηθεί έστω και μία σεζόν στο κορυφαίο πρωτάθλημα του κόσμου.
Με άλλα λόγια, αν η Νότιγχαμ υποβιβαστεί την σεζόν 2022-23, τότε για τις σεζόν 2023-24 και 2024-25 θα λάβει ένα ποσό γύρω στα 80 εκατομμύρια λίρες (55% του ποσού την πρώτη χρονιά και 45% την δεύτερη), ποσό που λαμβάνουν όλες οι ομάδες που υποβιβάζονται, ώστε να μην καταρρεύσουν οικονομικά μετά τις επενδύσεις σε συμβόλαια και υποδομές που έκαναν για να αντέξουν τον λαμπερό κόσμο της Premier League.
Αν η Νότιγχαμ καταφέρει να κρατηθεί στην κατηγορία την σεζόν 2022-23, τότε σε οικονομικό επίπεδο θα έχει εξασφαλίσει δύο χρονιές τηλεοπτικών εσόδων της Premier League (τουλάχιστον 200 εκατομμύρια λίρες), ενώ όταν υποβιβαστεί μέσω των parachute payments θα έχει εξασφαλίσει άλλα 100 εκατομμύρια σε βάθος τριετίας, πάντα με την προϋπόθεση ότι σε αυτό το διάστημα δεν θα ανέβει ξανά (στην περίπτωση αυτή παύει να ισχύει το parachute payments).
Με άλλα λόγια, τα εγγυημένα έσοδα που μπορεί να προϋπολογίσει ο αγγλικός σύλλογος είναι περίπου 100 εκατομμύρια λίρες, στα οποία φυσικά θα προστεθούν τα έσοδα από εισιτήρια, από εμπορικές συμφωνίες, χορηγίες και λοιπές πηγές που είναι λογικό να παρουσιάσουν σημαντική αύξηση με την επιστροφή της Φόρεστ στο κορυφαίο και πιο εμπορικό πρωτάθλημα του κόσμου μετά από 23 χρόνια.
Εκεί, όντως τα νούμερα είναι ανυπολόγιστα. Εκεί, ο βαθμός εμπορικότητας κάθε συλλόγου, ο τρόπος που πουλάει το brand του, κάνει την διαφορά. Πηγές εντός της Νότιγχαμ αναφέρουν ότι ο συνολικός τζίρος για την επόμενη σεζόν θα ξεπερνάει τα 300 εκατομμύρια λίρες!
Ομάδες ασανσέρ!
Και κάπου εδώ προκύπτει το μεγάλο ερώτημα. Είναι αρκετά αυτά τα χρήματα να δημιουργήσουν μία ομάδα που θα μπορέσει να παγιωθεί στην Premier League; Τα χρήματα αυτά μοιάζουν εξωπραγματικά για κάθε ευρωπαϊκή λίγκα, αλλά όχι και για το αγγλικό πρωτάθλημα. Μία ματιά στην σύγχρονη ιστορία θα μας πείσει για αυτό.
Από τις 12 ομάδες που προβιβάστηκαν από την Championship τα τελευταία τέσσερα χρόνια, μόνο 5 κατάφεραν να κρατηθούν στην κατηγορία και οι 7 υποβιβάστηκαν άμεσα. Η Γουλβς τερμάτισε στην 7η θέση την σεζόν 2017-18, η Σέφιλντ Γιουνάιτεντ στην 9η (υποβιβάστηκε την επόμενη όμως) και η Άστον Βίλα στην 17η ένα χρόνο αργότερα, η Λιντς κατετάγη 9η στην σεζόν 2019-20, ενώ φέτος μόνο η Μπρέντφορντ από τις νεοφώτιστες κατάφερε να κρατηθεί στην μεγάλη κατηγορία (13η)!
Με άλλα λόγια, η προϊστορία δεν είναι με το μέρος της Νότιγχαμ σε ότι αφορά την αποφυγή του υποβιβασμού. Προσέξτε όμως τούτο. Τα χρήματα από τα parachute payments δημιουργούν ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Οι νεοφώτιστες υποβιβάζονται σε μεγάλο βαθμό από την Premier League, αλλά ανεβαίνουν σχεδόν αμέσως.
Προσέξτε την πορεία της Φούλαμ από την σεζόν 2017-18 και μετά: Υποβιβασμός, άνοδος, υποβιβασμός, άνοδος. Αντιστρόφως ανάλογη είναι η πορεία της Νόριτς από την ίδια σεζόν μέχρι σήμερα: Άνοδος, υποβιασμός, άνοδος, υποβιβασμός!
Οι δύο ομάδες που ανέβηκαν απευθείας φέτος από την Championship (Φούλαμ, Μπόρνμουθ) ήταν αυτές που υποβιβάστηκαν πέρσι από την Premier League. Ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο ασανσέρ, που ωστόσο δημιουργεί τεράστιους τζίρους και μόνο άσχημα δεν κάθεται στις ομάδες.
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης υποσχέθηκε ηχηρές μεταγραφές και επενδύσεις, που θα μονιμοποιήσουν την Φόρεστ στο κλαμπ των ισχυρών. Οι οπαδοί της μέσω του διαδικτύου ζήτησαν μέσα στο μεθύσι της ανόδου ονόματα όπως ο Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι και ο Ουσμάν Ντεμπελέ, όμως η αλήθεια είναι ότι το τέλος της σεζόν βρίσκει ήδη την Νότιγχαμ εξαιρετικά αποδυναμωμένη!
Η άνοδος βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σε τρεις δανεικούς, που επέστρεψαν στις ομάδες τους και οι οποίοι δεν είναι σίγουρο ότι θα αποκτηθούν, αφού με την σεζόν που έκαναν στην Νότιγχαμ απέκτησαν τεράστια υπεραξία. Παίκτες όπως ο Τζειμς Γκάρνερ (Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ), Τζεντ Σπενς (Μίντλεσμπρο). Κέιναν Ντέιβις (Άστον Βίλα) αυτή τη στιγμή κοστολογούνται με 15+ εκατομμύρια λίρες (ποσά πολύ νορμάλ για αγγλική αγορά) και αν η Νότιγχαμ Φόρεστ αποφασίσει να τους αγοράσει, αυτόματα μπορεί να «φάει» το μισό της μεταγραφικό μπάτζετ, απλώς και μόνο για να διατηρήσει την ομάδα που είχε φέτος!
Ένα απλό παράδειγμα. Η νεοφώτιστη Νόριτς δαπάνησε φέτος για καλοκαιρινές μεταγραφές 147 εκατομμύρια ευρώ και έπεσε αύτανδρη, από την άλλη η επίσης νεοφώτιστη Μπρέντφορντ δεν άλλαξε σχεδόν τίποτα, πήρε μόνο τρία νέα πρόσωπα έναντι 36 εκατομμυρίων, επένδυσε στην συνταγή ανόδου και σώθηκε μάλλον εύκολα. Είναι θέμα επιλογών, χημείας, ρέντας, αλλά και πορείας σεζόν: πρέπει να βρεθούν τρεις «προβληματικές» ομάδες που θα πρέπει να μπουν από κάτω, κάτι όχι και τόσο εύκολο.
Κι αυτό (η ενίσχυση στο ρόστερ) είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Για να μπορέσει να υποστηρίξει ότι αποτελεί έναν ισότιμο οργανισμό επιπέδου Premier League, η Φόρεστ πρέπει να βελτιώσει τις γηπεδικές της εγκαταστάσεις (το Σίτι Γκράουντ είναι από τα πιο παλιά γήπεδα στην Αγγλία), το προπονητικό της κέντρο, το στελεχιακό της δυναμικό σε κάθε τμήμα. Κι όλα αυτά εκτός από χρήμα (που υπάρχει πλέον), απαιτούν και χρόνο. Ήδη οι πρώτες κινήσεις προς τα εκεί γίνονται…
Πως επηρεάζεται ο Ολυμπιακός;
Πάμε τώρα στο ερώτημα του ενός εκατομμυρίου ευρώ. Πως μπορεί να επηρεάσει η άνοδος της Νότιγχαμ Φόρεστ στην Premier League τον Ολυμπιακό; Στα social media οσμίζεται κανείς το άγχος, την αγωνία, την προσμονή και την ανυπομονησία των ερυθρόλευκων οπαδών, που δεν ξέρουν τι να περιμένουν.
Όταν μιλάμε για ομάδες που αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία, τότε η άνοδος της μιας επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα και την άλλη. Τα προηγούμενα χρόνια, παίκτες που αποτελούσαν τα περισσεύματα του Ολυμπιακού (Καπίνο, Μπουχαλάκης, Ταχτσίδης, Καφού, Ανσαριφάρντ) έκαναν το «αγροτικό» τους στο Νότιγχαμ, τώρα η συνθήκη ενδεχομένως να αλλάξει. Μόνο που τα περισσεύματα της Νότιγχαμ ενδεχομένως να είναι τώρα αρκούντως λαμπερά για το ελληνικό επίπεδο.
Η Φόρεστ με την αυξημένη πια ρευστότητα ενδεχομένως να μπορέσει να δώσει λύση σε παίκτες που βρίσκονται εδώ και καιρό στην ερυθρόλευκη βιτρίνα, μα δεν φέρνουν προτάσεις στα λεφτά που θέλει ο Ολυμπιακός, όπως ο Μαντί Καμαρά, ο Ρουμπέν Σεμέδο ή ο Πάπε Αμπού Σισέ, ανάλογες κινήσεις / ταμειακές διευκολύνσεις ανάμεσα σε ομάδες με ίδιο ιδιοκτησιακό καθεστώς σε διαφορετικές χώρες, έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν.
Το όνομα της Νότιγχαμ, ως ομάδα Premier League, μπορεί πια να αποτελέσει διαπραγματευτικό ατού σε διαπραγματεύσεις του Ολυμπιακού με ποδοσφαιριστές, μια καλή χρονιά στην Ελλάδα, μπορεί αυτόματα να μεταφραστεί με προαγωγή στην Premier League.
Τέλος, μία άλλη παράμετρος που δεν πρέπει να αμελείται είναι πως η Αγγλία βρίσκεται εκτός ευρωπαϊκής ένωσης, η απόκτηση άδειας εργασίας δεν είναι απλή υπόθεση. Η Ελλάδα και ο Ολυμπιακός μπορούν να αποτελέσουν το κατάλληλο σκαλοπάτι, ώστε να ξεπεραστούν ανάλογα νομικά εμπόδια, αν για παράδειγμα η Νότιγχαμ θέλει να αποκτήσει τρεις 18χρονους Βραζιλιάνους των 10 εκατομμυρίων ευρώ έκαστος (υπόθεση εργασίας), αλλά θέλει να τους «ψήσει» αλλού μέχρι να μπορούν να αποκτήσουν άδεια εργασίας.
Χώρια, η εμπορική εκμετάλλευση που μπορεί να γίνει από την ΠΑΕ Ολυμπιακός με διαγωνισμούς προς το κοινό της ομάδας που θα έχουν δώρα ταξίδια στον μαγικό κόσμο της Premier League ή ανάλογες δελεαστικές παροχές.
Ευαίσθητη ισορροπία
Ο Ολυμπιακός και η Νότιγχαμ Φόρεστ μοιάζουν αυτήν την στιγμή σαν δύο ετεροθαλή αδερφάκια που καθένα διεκδικεί την αφοσίωση, την αποκλειστικότητα του πατέρα.
Σε όλες τις περιπτώσεις πολυμετοχικότητας στο παρελθόν, υπήρχε πάντα ο πυρήνας και οι δορυφόροι.
Στο City Football Group, που αισίως αριθμεί 11 ομάδες, η Μάντσεστερ Σίτι είναι το κέντρο και οι υπόλοιποι πλανήτες περιστρέφονται γύρω της.
Στις ομάδες με την σφραγίδα της Red Bull, η Λειψία είναι το βασικό όχημα και οι υπόλοιπες ομάδες τα βαγόνια της αμαξοστοιχίας.
Όσοι ιδιοκτήτες έχουν στην κατοχή τους, πάνω από μία ομάδα, πάντα επιλέγουν την ναυαρχίδα τους και τα υπόλοιπα περιφερειακά πλοιάρια.
Στην περίπτωση μας, ο Βαγγέλης Μαρινάκης έχει δηλώσει στο παρελθόν πως όσες Νότιγχαμ κι αν αγοράσει, ο Ολυμπιακός θα είναι η μεγάλη του αγάπη. Μένει να δούμε αν αυτή η συγκλονιστική αλλαγή στάτους της Φόρεστ σε εμπορικό και οικονομικό επίπεδο, θα διατηρήσει αυτή την ευαίσθητη ισορροπία δυνάμεων…
