Από που να ξεκινήσεις και που να τελειώσεις. Όταν η ζωή ενός ανθρώπου κοντά στον Παναθηναϊκό αριθμεί περισσότερα χρόνια από όσα αριθμεί μακριά από τον σύλλογο, κι όταν αυτός ο άνθρωπος δεν επιδιώκει τη δημοσιότητα, οι λίγες φορές που θα επιλέξει να μιλήσει, θα γίνουν viral.
Ο Μάνος Παπαδόπουλος είναι ο πρόεδρος της ΚΑΕ Παναθηναϊκός.
Ήταν το δεξί χέρι του Παύλου, το αριστερό χέρι του Θανάση, είναι ο άνθρωπος της εμπιστοσύνης του Δημήτρη.
Χειρίζεται όλες τις μεταγραφικές υποθέσεις του Παναθηναϊκού, δηλώνει παρών στον ΕΣΑΚΕ, στην ΚΕΔ, στην Ευρωλίγκα, κάθεται στον πάγκο, διαπραγματεύεται. Υπάρχει και κάτι που δεν κάνει.
«Έρχεται στο καφέ συχνά, αλλά δεν μας λέει ποτέ καμία είδηση», λέει γελώντας ο Βαγγέλης ο ιδιοκτήτης του καφέ «Zambri» που μας φιλοξένησε για τις ανάγκες της συνέντευξης. Αυτός είναι ο Μάνος. Κλασικός Μάνος. Του απαντώ: «Βαγγέλη μην στεναχωριέσαι. Τον Μάνο μπορεί να τον ρωτήσεις “έρχεται αύριο ο τάδε παίκτης; Μου το είπε ο ίδιος” και να σου απαντήσει “δεν ξέρω, καμία φορά οι παίκτες λένε υπερβολές”. Δεκαετίες τώρα η ίδια ιστορία».
Τα καλοκαίρια είναι λίγο πιο ανοιχτός από... στρείδι, τους χειμώνες κάπου εκεί γύρω από τα αποδυτήρια, έτοιμος να βγάλει νύχια αν αισθανθεί ότι αδικείς την ομάδα του. Ευγενής αλλά και κρατώντας αποστάσεις από τα μίντια, αποφεύγει τις συνεντεύξεις, τοποθετείται όμως όταν το κρίνει σκόπιμο προς το συμφέρον του Παναθηναϊκού.
Κι έρχεται μια ωραία πρωία που αποκαλύπτεται. Μαζί με τον Δημήτρη Κοντό αποφασίσαμε ότι ήταν το πρόσωπο που έπρεπε να πειστεί, να μιλήσει, να εξωτερικεύσει όσα έχουν συμβεί εδώ και μήνες, αλλά και χρόνια. Με τον Ολυμπιακό, τους Αγγελόπουλους, τις αποχωρήσεις, τις μεταγραφές, τον Πιτίνο, τον Πεδουλάκη, τον Ομπράντοβιτς και τον Σάρας, τα μεγαλύτερα λάθη.
Και φυσικά τον Παύλο, τα κοινά στοιχεία με τον διάδοχό του Δημήτρη, τον Θανάση.
Τη διαιτησία στην Ελλάδα και το παράδειγμα που φέρνει για να δείξει πόσα χρόνια κρατάει αυτή η κολόνια. Τη διαιτησία στην Ευρωλίγκα και τι κέρδισε ο Παναθηναϊκός με τη στάση του.
Συνέντευξη στους Βασίλη Παπαθεοδώρου και Δημήτρη Κοντό
Έχεις συνειδητοποιήσει ότι μετά το Γιαννακόπουλος, το Παπαδόπουλος είναι το δεύτερο όνομα που έχει μακροημερεύσει περισσότερο στον Παναθηναϊκό; Σχεδόν τρεις δεκαετίες...
«Το έχω συνειδητοποιήσει γιατί όλη μου η ζωή είναι ο Παναθηναϊκός».
Για ποιο λόγο έχεις επιλέξει όλα αυτά τα χρόνια να μην βγαίνεις μπροστά και να αποφεύγεις τις συνεντεύξεις και τη δημοσιότητα;
«Κοίτα, δύο είναι οι βασικοί λόγοι. Ο ένας είναι ότι όταν ήμουν μικρός και μπήκα μέσα στον Παναθηναϊκό έβλεπα τον κύριο Παύλο τα πρώτα χρόνια και σκεφτόμουν “πώς μπορεί κάποιος να βγαίνει και να μιλάει όταν βάζει εκείνος τα λεφτά του;” και μάλιστα το έκανε με τόσο πάθος. Συνειδητοποίησα πολύ γρήγορα ότι κάποιοι πρέπει να είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας. Πήγαινα πίσω από τις κάμερες πάντα. Ακόμα και στον πάγκο, όταν καθόμουν, δεν πήγαινα κοντά. Ήμουν στον πάγκο, αλλά δεν πήγαινα να ακούσω, γιατί το θεωρούσα ασέβεια προς τον προπονητή να πάω να ακούσω. Οι παίκτες πρέπει να ακούν. Και πάντα πήγαινα 1-2 μέτρα πίσω για να δείχνω έμπρακτα αυτό το πράγμα. Και φυσικά είναι στον χαρακτήρα του ανθρώπου αν θέλει να επιδεικνύεται ή όχι. Πάντως όλα αυτά τα χρόνια δείχνουν ότι ήταν σωστός ο τρόπος αυτός».
Θυμάσαι την περίοδο εκείνη όταν ξεκίνησες στον Παναθηναϊκό; Τι ήταν αυτό που σου μένει;
«Ήταν ένα κύμα αλλαγής που είχε γίνει, με τον κύριο Παύλο. Όλοι ήμασταν νέα παιδιά και θέλαμε να μπούμε στο χώρο που... κράζαμε την προηγούμενη διοίκηση, που ήταν και μεγάλη σε ηλικία. Εμείς τους βλέπαμε ότι ήταν αναχρονιστικοί, χωρίς νέες ιδέες. Αυτά που λένε οι νεότεροι για τους παλαιότερους. Και είχαμε μεγάλη διάθεση να προσφέρουμε, αφιλοκερδώς κιόλας, το τονίζω αυτό. Κανένας δεν είχε στο μυαλό του ότι μπορούσε να ακολουθήσει αυτό το δρόμο επαγγελματικά».
Μπορώ να δω πολλές ομοιότητες στον Δημήτρη με τον κύριο Παύλο
Επειδή όλα στη ζωή έχουν τα πάνω και τα κάτω, έχεις σκεφτεί ότι ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να επιστρέψει στην εποχή που ήταν τότε;
«Ναι το φαντάζομαι από τη μία. Φυσικά, όσο υπάρχει το όνομα Γιαννακόπουλος δεν μπορεί να συμβεί αυτό. Η κρίση στην Ελλάδα με έκανε να το σκεφτώ έντονα, αλλά η οικογένεια έδωσε τέτοιο brand name που πάντα θα υπάρχει η επόμενη μέρα και αυτή είναι η μεγαλύτερη παρακαταθήκη της οικογένειας Γιαννακόπουλου και του Δημήτρη που είναι συνεχιστής. Πήγαν πολύ ψηλά τον Παναθηναϊκό σαν όνομα και αυτό μπορείς να το δεις στο εξωτερικό. Ίσως λόγω της αντιπαλότητας εδώ δεν το αντιλαμβανόμαστε τόσο έντονα όσο αν πας στο εξωτερικό».
Έχουν κοινά στοιχεία Δημήτρης και Παύλος; Σε ρωτάω γιατί έχεις ζήσει και συνεργαστεί πολλά χρόνια και με τους δύο και πολλοί λένε ότι σαν χαρακτήρες είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι.
«Πρώτα απ’ όλα πρέπει να δεις τις ηλικίες και πόσο χρονών είναι κάποιος όταν ασχολείται με κάτι. Ο κύριος Παύλος ήταν μεγαλύτερος όταν ασχολήθηκε, σε σχέση με τον Δημήτρη. Επειδή ήμουν κοντά όμως, μπορώ να δω ομοιότητες πολλές. Σίγουρα στο εκρηκτικό ταπεραμέντο. Όπως και με τον κύριο Θανάση βλέπω ομοιότητες. Αν δεν έχεις αυτό το εκρηκτικό ταπεραμέντο κι αυτό το πάθος, δεν βάζεις τα λεφτά από την τσέπη σου».
Από το 2012, όταν μπήκε ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος στον Παναθηναϊκό, μέχρι το 2019, βλέπεις μαζί με το κλαμπ να εξελίσσεται, να βελτιώνεται εννοώ χρόνο με τον χρόνο και ο πρόεδρος Δημήτρης Γιαννακόπουλος;
«Δεν θέλω να μιλήσω ιδιαίτερα γι αυτό επειδή είμαστε πραγματικά πολύ κοντά. Το βασικότερο όμως είναι πως η ομάδα πηγαίνει μπροστά. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε η ομάδα πάει μπροστά και είναι επίτευγμα δικό του. Δεν ξέρω αν ήταν άλλος στη θέση του να είχαμε τα ίδια αποτελέσματα».
Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος αξιοποίησε το εμπορικό κομμάτι του Παναθηναϊκού πολύ περισσότερο σε σχέση με τους πρεσβύτερους της οικογένειας. Σε μια πολύ δύσκολη εποχή με μικρότερα ονόματα και μπάτζετ. Είναι αυτό ένα μικρό δείγμα της νέας, διαφορετικής προσέγγισης των πραγμάτων;
«Ναι και θεωρώ ότι θα έπρεπε να έχει γίνει πολλά χρόνια πριν. Θα σας πω κάτι που δεν το ξέρουν πολλοί. Κάποτε όταν επιχειρήσαμε να ασχοληθούμε σαν Παναθηναϊκός με το εμπορικό κομμάτι, που ήταν αναγκαίο, με πλησίασε ο κύριος Παύλος και μου είπε «Μην το ξανασκεφτείς ποτέ και μην παρασύρεις και τον γιο μου. Μην ασχολείστε καθόλου». Στη λογική να μην εκμεταλλεύονται το όνομα του Παναθηναϊκού. Ήταν μια ρομαντική λογική. Βέβαια τώρα αποδεικνύεται πως ήταν λάθος, με την τωρινή βάση. Δεν γίνεται να έχεις τον Ντομινίκ Ουίλκινς και τον Μποντιρόγκα και να μην έχεις μια φανέλα να πουλήσεις, αλλά τις φανέλες να τις δίνεις δωρεάν στον κόσμο».
Εντάξει, ίσως κάποιοι νεότεροι δεν γνωρίζουν καν τις εποχές της Γλυφάδας, που ο Παύλος και ο Θανάσης έβγαιναν και μοίραζαν τα «φοράκια» (δωρεάν εισιτήρια) στον κόσμο ώστε να μη μείνει έξω κανείς...
«Βέβαια, έτσι είναι... Έπαιρνα και εγώ φοράκια καμιά φορά. Στη Γλυφάδα ανοίγαμε τις πόρτες για να μπει ο κόσμος μέσα. Σε μια χρυσή εποχή του ελληνικού μπάσκετ αν δίναμε φανέλες Μποντιρόγκα θα παίρναμε έναν ακόμα Μποντιρόγκα. Ήταν έξω από αυτή τη λογική εντελώς. Ακόμα και όλη η Ελλάδα ήταν έτσι».
Θεωρείς παγκόσμιο ρεκόρ μια ομάδα που δεν αξιοποιεί τις εμπορικές δυνατότητές της να έχει φτιάξει αυτό το brand name;
«Ειδικά η εποχή που κερδίσαμε τα πολλά ευρωπαϊκά και τους πολλούς τίτλους δεν μπορεί να ξανάρθει ποτέ στον ελληνικό αθλητισμό, για να μην πω πανευρωπαϊκά. Μια τέτοια ομάδα δεν μπορεί να ξαναδημιουργηθεί ποτέ. Βρέθηκαν οι κατάλληλοι άνθρωποι στις κατάλληλες θέσεις, υπήρχε φοβερό πάθος και αυτό οδηγούσε όλα τα άλλα. Υπήρχε και χρήμα και αυτό προερχόταν από το πάθος και την αγάπη. Όχι γιατί ήθελαν να κερδίσουν κάτι εκτός γηπέδων. Αυτό έτσι κι αλλιώς είχε κερδηθεί».
Παγκόσμιο ρεκόρ αυτό που έκανε ο Ολυμπιακός
Αντιπαλότητα με τον Ολυμπιακό. Έχεις βιώσει το πρώτο ματς του Πάσπαλιε στη Λεωφόρο, Τελ Αβίβ, Σαραγόσα, διπλό στο ΣΕΦ, ευρωπαϊκό, Βερολίνο, νίκη Ολυμπιακού, πρωταθλήματα του Ολυμπιακού. Πώς έχει εξελιχθεί μέσα σου όλη αυτή η αντιπαλότητα γιατί νομίζω οι πρώτες στιγμές ήταν δύσκολες...
«Νομίζω πως η χειρότερη αθλητική μου στιγμή ήταν ο μικρός τελικός στο Τελ Αβίβ. Στον ημιτελικό χάσαμε, η νίκη και η ήττα είναι στο παιχνίδι. Ο χλευασμός όμως που υπήρξε στον μικρό τελικό. Υπήρξε χλευασμός προς τον αντίπαλο και εγώ έχω μάθει να μην χλευάζω τον αντίπαλο. Να τον σέβομαι αλλά να μην τον χλευάζω. Μπορεί να κάνουμε πλάκα, αλλά δεν τον χλευάζω».
Φτάνουμε στο 2019 και βλέπεις ότι ο αιώνιος αντίπαλος φεύγει από το ρινγκ των μονομάχων. Πώς το βιώνεις;
«Αυτό είναι ένα παγκόσμιο ρεκόρ. Το δηλώνω συνεχώς, το είπα και στους ίδιους. Νομίζουν πως όταν τους λες κάτι το λες για άλλους λόγους. Όταν τους είπα ότι έκαναν παγκόσμιο ρεκόρ το εννοώ, έκαναν παγκόσμιο ρεκόρ. Όλες οι ομάδες νιώθουν ότι αδικούνται σε όλα τα ντέρμπι. Τι σημαίνει αυτό; Δεν θα τελείωνε κανένα παιχνίδι».
Εσύ τι θα έκανες στη θέση τους εάν αισθανόσουν ότι οι διαιτητές σε πηγαίνουν «καροτσάκι»;
«Το έχω νιώσει πολλές φορές. Η αντίδραση της στιγμής είναι ανάλογα κάθε φορά τι νιώθεις. Άλλες φορές φωνάζεις, άλλες διαμαρτύρεσαι. Πολλά μπορείς να κάνεις στο πάθος σου. Αλλά αυτό που έκανε ο Ολυμπιακός δεν μπορείς να το κάνεις».
Ήταν της στιγμής η απόφαση;
«Εκτιμώ ότι είχε προαποφασιστεί να φύγουν, αλλά περίμεναν πως θα γίνονταν επεισόδια και θα έριχναν την ευθύνη σε εμάς. Δεν τους έκατσε γιατί το παιχνίδι ήταν πολύ εύκολο. Ο κόσμος του Παναθηναϊκού, όπως συχνά συμβαίνει, ήταν υποδειγματικός και επειδή είναι γενιές που έχουν μεγαλώσει με τις επιτυχίες του μπάσκετ είναι ώριμος στα κρίσιμα σημεία. Δεν το περίμεναν αυτό. Περίμεναν ότι θα πετάνε αντικείμενα, θα είναι μέσα στο γήπεδο κουκουλοφόροι κλπ. Οπότε θα είχαν αφορμή για να φύγουν. Όταν δεν είδαν επεισόδια και είδαν πως το παιχνίδι πήγαινε για 30 πόντους έφυγαν. Αυτά περί διαιτησίας τα θεωρώ αστεία. Ήταν ένα παιχνίδι 30 πόντων, δεν ακουμπούσαν την μπάλα και αυτοί που θα τους αποθέωναν στο ΣΕΦ για το ότι έφυγαν θα τους περίμεναν για να τους κυνηγήσουν ως... κότες, όπως συνηθίζεται να λέγεται στα ντέρμπι όταν χάνει η μία ή η άλλη ομάδα με κάτω τα χέρια. Φοβήθηκαν και γι αυτό έφυγαν».
Πώς έχει συμβεί και σε δεκάδες παιχνίδια στην έδρα του αντιπάλου, οι παίκτες αποφεύγουν τις προκλήσεις στην αντίπαλη εξέδρα; Δεν διαλέγεις πάντα τα καλύτερα παιδιά σε μια ομάδα, αλλά πηγάζει από κάπου αυτό; Είναι κάποια ειδική οδηγία;
«Αυτό χτίστηκε επί σειρά ετών. Όταν έχεις ηγεσία αυτούς που έχεις, όταν έχεις προπονητές με ήθος, όταν οι παίκτες σου που είναι ηγετικές μορφές, είναι υπόδειγμα χαρακτήρα. Να πούμε για τον Διαμαντίδη; Τον Καλάθη; Όταν ο Καλάθης είναι έτσι, δεν μπορούν οι άλλοι παίκτες να είναι προκλητικοί».
Είχαμε Ομπράντοβιτς, Ιτούδη, Διαμαντίδη, Σπανούλη και τους έφταιγε η διαιτησία
Θέλω να επιστρέψουμε στο θέμα για τους διαιτητές. Συζητάμε για την αντίδραση αυτή τη στιγμή, όμως ο Ολυμπιακός συζητάει πρώτα για τη δράση των διαιτητών. Και συγκεκριμένα για δράση των διαιτητών υπέρ του Παναθηναϊκού. Ποια είναι η δική σου θέση;
«Θα χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα. Το 2009, δεν χρειάζεται να πω άλλες εποχές. Το 2009 είχαμε έναν Παναθηναϊκό που όλοι έλεγαν ότι ήταν μια draeam team. Είχαμε στον πάγκο τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς, κορυφαίο προπονητή της Ευρώπης κατά δική μου εκτίμηση και όλων των ανθρώπων του μπάσκετ. Βοηθό του τον κύριο Ιτούδη, έναν εκ των κορυφαίων προπονητών της Ευρώπης. Στην ομάδα του είχε τον Διαμαντίδη, που ήταν ο κορυφαίος παίκτης της Ευρώπης, τον Σπανούλη που ήταν κορυφαίος παίκτης στην Ευρώπη και μετέπειτα έγινε ο κορυφαίος παίκτης του Ολυμπιακού, που κατά την προσωπική μου εκτίμηση αν δεν είχε πάει ο Σπανούλης, ο Ολυμπιακός δεν θα έπαιρνε ποτέ ευρωπαϊκό τίτλο. Τον Γιασικεβίτσιους, που ήταν ο κορυφαίος παίκτης στην Ευρώπη. Και να μην αναφέρω και τους άλλους. Είχε αυτούς συν όλους τους υπόλοιπους. Παρ’ όλα αυτά, τους έφταιγε η διαιτησία. Είχαμε τα ίδια και τότε. Πάντα τους έφταιγε η διαιτησία. Ο Ολυμπιακός, σαν οργανισμός, του αρέσει να το λέει αυτό, γιατί νιώθει ισχυρός, οι φίλαθλοι συσπειρώνονται γύρω από αυτό και έχουν την λογική «Χάσαμε γιατί κάτι άλλο έγινε». Εγώ δεν έχω δει τον Ολυμπιακό να παραδέχεται μια ήττα. Αυτό πουλάει. Ο κόσμος πρέπει να εξελίσσεται».
Δηλαδή ισχυρίζεσαι ότι η διαιτησία δεν είναι παράγοντας που καθορίζει αποτελέσματα ή τίτλους;
«Η διαιτησία μπορεί να καθορίσει ένα αποτέλεσμα, αλλά όχι τους τίτλους, ουσιαστικά. Κανείς δεν θυμάται ότι πρόπερσι το ματς στο ΣΕΦ στα πλέι οφ το χάσαμε από τη διαιτησία. Θα ήταν 2-0 υπέρ του Παναθηναϊκού. Δεν θυμάται κανείς ότι το πρωτάθλημα έπρεπε να τελειώσει με 3-0».
Θα έβαζα 8-9 στα 10 στους Έλληνες διαιτητές
Εσύ, με άριστα το 10, τι βαθμό θα έβαζες στην ελληνική διαιτησία;
«Στην ελληνική διαιτησία, ως Έλληνες διαιτητές, θα έβαζα 8-9. Τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον. Τα προηγούμενα θα έβαζα και 10. Πολλοί Έλληνες διαιτητές διαπρέπουν στην Ευρώπη. Θα πρέπει να τους πιστώσουμε ένα πράγμα. Όλοι είναι εναντίον τους και υπάρχει πολύ συζήτηση πριν πάνε να παίξουν. Δίνουμε μεγάλη έμφαση –από τις εφημερίδες και τα media- ποιος είναι ξάδερφος ποιανού και ποιος είναι ο μπατζανάκης. Αυτά παίζουν ρόλο και δεν αφήνουν τον διαιτητή απερίσπαστο να διαιτητεύσει».
Σε ό,τι αφορά όμως τη διαιτησία στην Euroleague κι ο Παναθηναϊκός βρέθηκε και επίσημα διαμαρτυρόμενος πρόπερσι και είχε και εκείνος ακραίες αντιδράσεις. Ήταν ακραία η αντίδραση του Ολυμπιακού να φύγει από τους αγώνες, αλλά δεν ήταν ακραία η αντίδραση του Παναθηναϊκού που έλεγε ότι θα φύγει από τη διοργάνωση;
«Κοίταξε, ακραίες αντιδράσεις έχεις διότι τα συναισθήματα σε οδηγούν εκεί. Και πολλές φορές βλέπεις ότι δεν έχεις άλλη επιλογή. Ο Παναθηναϊκός δεν έφυγε τελικά και αυτό πρέπει να πιστωθεί στον κύριο Γιαννακόπουλο. Αν ήταν προσωπικό καπρίτσιο θα είχε φύγει. Κάποιοι έγραφαν ότι έκανε κωλοτούμπα. Τι κωλοτούμπα έκανε; Με γνώμονα το καλό του Παναθηναϊκού πήρε την τελική απόφαση, όχι για προσωπικό του όφελος. Για το προσωπικό του όφελος θα είχε φύγει. Προτίμησε να μείνει για το καλό της ομάδας και αυτή είναι η διαφορά του πραγματικού ηγέτη και των υπόλοιπων διοικούντων».
Υπήρχαν τελικά θετικά αποτελέσματα από την αντίδραση του Παναθηναϊκού με βάση τη διαιτησία της σεζόν που μόλις ολοκληρώθηκε;
«Τα θετικά είναι πως καταδείξαμε ένα θέμα σε όλους. Δεν σου κρύβω ότι οι περισσότερες ομάδες το είδαν. Πολλές ομάδες είχαν παράπονα αλλά δεν συμφωνούσαν με την αντίδρασή μας. Αλλά πολλές ομάδες συμφώνησαν ότι πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε και πως θα αντιμετωπίσουμε το θέμα αυτό. Μέσες-άκρες λοιπόν φτάσαμε στο φετινό αποτέλεσμα όπου η διαιτησία έκανε καλά τη δουλειά της. Μεταφέρθηκε και επίσημα στον κ. Στόουκς αυτό ως θέση δική μας. Μπορώ να πω ότι δεν μπορείς να έχεις το 100% της επιτυχίας σε αυτό το κομμάτι αλλά πήγε καλύτερα από τις προηγούμενες χρονιές. Και εγώ ένιωσα ότι αδικήθηκα σε κάποια ματς, αλλά όχι εσκεμμένα και αυτό είναι το ζητούμενο».
Αυτό το αναφέρουμε γιατί πρόπερσι ο Παναθηναϊκός αποκλείστηκε με 3-1 από την Ρεάλ στα πλέι οφ και πέρυσι με 3-0. Η φασαρία όμως έγινε πρόπερσι. Πέρυσι με τα ίδια αποτελέσματα δεν υπήρξε αντίδραση για την διαιτησία.
«Ναι γιατί μπορεί σε ένα ματς να ήταν κακή η διαιτησία. Αλλά βλέπεις όταν ένα ματς είναι κακή και θέλει να είναι κακή, είτε γιατί συμβαίνει να είναι κακή. Εγώ προσωπικά καταλαβαίνω αν έχει δόλο ένας διαιτητής από νωρίς μέσα στο ματς».
Γυρνώντας στο 2012, σε μία πολύ κρίσιμη στιγμή για τον Παναθηναϊκό. Πώς το βίωσες και τι συνέβη εκείνο το καλοκαίρι;
«Εμείς που ήμασταν μέσα και μιλάγαμε για το μέλλον, δεν είχαμε την εντύπωση πως θα αρχίζαμε από το μηδέν. Αντιμετωπίσαμε κάποιους εχθρούς, οι οποίοι δεν ήταν συνηθισμένοι. Οι άλλες ομάδες ένιωσαν ότι όλα γκρεμίζονται και λειτούργησαν εναντίον μας με καταστροφολογία που δεν ήταν η αληθινή εικόνα όπως αποδείχθηκε».
Τι λείπει επτά χρόνια από τον Παναθηναϊκό κι ενώ συνεχίζει να κράτα τα ηνία εντός Ελλάδος, εκτός δεν μπορεί να πάει στο F4;
«Η τύχη και οι συγκυρίες. Τις δύο προηγούμενες χρονιές με το νέο σύστημα ο Παναθηναϊκός έκανε καταπληκτική πορεία και θεωρώ ότι ήμασταν η δεύτερη καλύτερη ομάδα της Ευρώπης. Παίξαμε τη μία σεζόν με τη Φενέρ, που ήταν το φαβορί και σε περίοδο τρομακτικής φόρμας και παίξαμε την άλλη σεζόν με την Ρεάλ Μαδρίτης που πραγματικά ήταν η καλύτερη ομάδα της Ευρώπης εκείνη την περίοδο. Ο Παναθηναϊκός εκείνη την περίοδο ήταν η δεύτερη καλύτερη ομάδα. Οι τελικοί ήταν τα πλέι οφ με εκείνες τις ομάδες. Αυτό φάνηκε καθώς μια ομάδα μέτρια, όπως ο Ολυμπιακός, όχι μόνο πήγε στο Final Four, αλλά έπαιξε και τελικό. Ο Ολυμπιακός ήταν πολύ μέτριος γι αυτό και μετά κερδίσαμε εύκολα το πρωτάθλημα. Δεν το λέω για να μειώσω τον Ολυμπιακό, αλλά έπαιξε με την Εφές και το αποτέλεσμα ήταν προδιαγεγραμμένο. Για να μην σταθώ μόνο στην τύχη και τις συγκυρίες, θεωρώ ότι ένα μειονέκτημα του Παναθηναϊκού είναι το παρελθόν. Σε κάποιες εκδηλώσεις είναι πλεονέκτημα, γίνεται και μειονέκτημα. Βαραίνει η μπάλα. Βλέπουμε αθλητές με 90% στις βολές να έρχονται στο ΟΑΚΑ και να έχουν 0/4. Και οι απαιτήσεις είναι μεγάλες. Εκεί είναι το μοναδικό μειονέκτημα του κόσμου, ενός κόσμου που μεγάλωσε με τόσες επιτυχίες».
Το μπατζετ δεν είναι δικαιολογία, είναι αιτία. Από την άλλη όμως, κι άλλες ομάδες με μπάτζετ σαν του ΠΑΟ ή μικρότερο πήγαν στο Φ4. Άρα και κάτι άλλο φταίει.
«Οπωσδήποτε το μπάτζετ παίζει ρόλο, αλλά επειδή είμαι άνθρωπος του γηπέδου θέλω να ελπίζω ότι μπορώ να το ξεπεράσω. Και κάποιες φορές τα καταφέρνουμε, όπως και κάποιες άλλες ομάδες τα καταφέρνουν. Έτσι όπως είναι το ευρωπαϊκό μπάσκετ, είναι πολύ δύσκολο να πάει ομάδα στο Final Four όταν παίζει με τις τρεις πρώτες στα πλέι οφ. Και βλέπουμε πως ο τέταρτος όταν πάει, δεν μπορεί να χτυπήσει τις τρεις πρώτες. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσει το ευρωπαϊκό μπάσκετ. Εκεί βλέπουμε ότι παίζει μεγάλο ρόλο το μπάτζετ, όπως και στον μαραθώνιο για να τερματίσεις στις τρεις πρώτες θέσεις. Είναι σαν την Πρέμιερ Λιγκ. Είναι πολλές καλές ομάδες, αλλά δεν μπορεί να τερματίσει πρώτη η Νιούκαστλ ή η Έβερτον. Είναι πέντε ομάδες που είναι ψηλά. Έγινε μια φορά με την Λέστερ. Έγινε μια φορά και το θυμόμαστε. Αν πας βέβαια στο Final Four, κάθε ομάδα μπορεί να το πάρει. Γι αυτό θεωρώ ότι τις δύο τελευταίες φορές που είχαμε το αβαντάζ έδρας μπορούσαμε να το πάρουμε. Δεν είναι ψυχολογικό το θέμα. Όταν παίζεις με Φενέρμπαχτσε και Ρεάλ, τι ψυχολογικό να έχεις;».
Επειδή μιλάμε για το οικονομικό κομμάτι τώρα, Ακούγεται, το λέτε κι εσείς, πως η Euroleague πρέπει να κοιτάξει το Financial Fair Play. Θεωρείς πως ήρθε η στιγμή η Euroleague να πάρει κάποια μέτρα στο κομμάτι των μπάτζετ και των παροχών;
«Με τους νέους κανονισμούς που βάζει σιγά σιγά παίρνονται τα μέτρα. Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να το κάνεις με την μία και να τελειώσει. Υπάρχουν πολλές ανισότητες στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Δεν είναι όπως στην Αμερική, που είναι μία χώρα και μπορείς να κάνεις πιο εύκολα salary cap. Είναι σίγουρο πως πρέπει να παρθούν μέτρα».
Με την φορολογία μπορεί να γίνει κάτι από την πλευρά της Euroleague;
«Είναι ουτοπία, γιατί μιλάμε για κράτη που έχουν διαφορετικό φορολογικό καθεστώς. Δεν μιλάμε καν για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχουν χώρες που δεν βρίσκονται καν στην ΕΕ. Άρα δεν πρέπει να είναι και τόσο κλειστή η λίγκα, δεν υπάρχει ισονομία. Σίγουρα πρέπει να παρθούν μέτρα και το εξετάζουν, αλλιώς θα υπάρχουν μόνο οι ίδιες και οι ίδιες ομάδες και ίσως κάποιος... τρελός που θα πετάει τα εκατομμύρια».
Από τα πρόσωπα, η απουσία του Ομπράντοβιτς είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας που αναζητείται μετά από επτά χρόνια μια συμμετοχή σε F4; Ο Παναθηναϊκός ψάχνει σταθερότητα, επιμονή σε ένα πλάνο ακόμα και μετά από αποτυχίες.
«Δεν νομίζω ότι είναι αυτός ο σημαντικότερος λόγος που δεν πήγε ο Παναθηναϊκός σε Final Four. Αυτό πάει και για τον κόσμο που είναι τόσο απαιτητικός που δεν μπορεί να δεχτεί την ήττα, ή δεν μπορεί να δεχτεί το πραγματικό επίπεδο της ομάδας. Όταν δεν βλέπεις το επίπεδο, δεν μπορείς να κάνεις το βήμα παραπάνω. Όταν ξέρεις ότι το μπάτζετ σου είναι εκεί, προσπαθείς να κάνεις υπέρβαση. Αυτό γίνεται και για την ομάδα αλλά και για τους παίκτες. Αν θεωρείς ότι είσαι ο καλύτερος και ότι πρέπει να είσαι πάντα στο Final Four με αυτό το μπάτζετ, δεν θα πας ποτέ. Όταν χάνεις από την Αρμάνι Μιλάνο στην έδρα σου, όλοι φωνάζουν και βρίζουν. Κανείς δεν βλέπει το ρόστερ της Αρμάνι. Όταν έγινες ομάδα πραγματική νίκησες μέσα στο Μιλάνο. Οι ίδιοι παίκτες έπαιζαν. Έχασες γιατί δεν ήσουν ομάδα και νίκησες γιατί ήσουν ομάδα».
Με αυτό το μπάτζετ και τις προϋποθέσεις τώρα, αν ήταν προπονητής ο Ομπράντοβιτς θα ήταν διαφορετικά τα δεδομένα;
«Ο προπονητής Ομπράντοβιτς θα είχε διαφορετικά δεδομένα. Μιλάς για τον κορυφαίο όλων των εποχών. Μιλάς για ταλέντο απίστευτο. Είναι ιδιοφυΐα. Και σαν άνθρωπος είναι κάτι το ιδιαίτερο. Είναι νο.1. Με ρωτάς αν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ θα ήταν καλύτερη με τον Φέργκιουσον».
Νόμιζα ότι τα είχα δει όλα, αλλά με τον Πιτίνο είδα κάτι που δεν το είχα ξαναδεί
Εδώ υπάρχει και ο αντίλογος. Οι αντιφρονούντες στον Ομπράντοβιτς θα έθεταν την ερώτηση αν θα μπορούσε να δουλέψει με τα δεδομένα που δούλεψαν ο Πεδουλάκης ή ο Πασκουάλ.
«Δεν μπορείς να τα βάλεις όλα στην ίδια ζυγαριά. Είναι διαφορετικές οι ομάδες, διαφορετικές οι εποχές, διαφορετικά τα συστήματα. Παλιότερα το σύστημα της Euroleague βοηθούσε ώστε να γίνει η έκπληξη. Ήταν πιο εύκολο. Με αυτό το σύστημα το σημερινό η έκπληξη δεν γίνεται, δεν μπορεί να γίνει. Η Ρεάλ όταν πέρασε μια δύσκολη περίοδο με τραυματισμούς, αν ήταν σε όμιλο πιθανότατα θα έπαιζε με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας που θα ήταν σε άλλο όμιλο. Άρα, μία από τις δύο δεν θα πήγαινε τελικό. Ενώ τώρα με τρεις αγώνες πλέι οφ της δίνεται το δικαίωμα να πάει. Δεν μπορείς να τα βλέπεις πάντα από την ίδια σκοπιά. Με τον Ομπράντοβιτς ελπίζεις πάντα σε κάτι καλύτερο, γιατί έχει κάνει τη δουλειά και την ξέρει. Αλλά να μην κάνουμε συγκρίσεις».
Τι γεύση σου άφησε σαν προπονητής και σαν άνθρωπος ο Πιτίνο;
«Μέχρι τώρα έχω δει πάρα πολλούς πολύ καλούς προπονητές. Μετά τον Ομπράντοβιτς είδα κορυφαίους προπονητές. Και ο Μάλκοβιτς και ο Πασκουάλ που τον θεωρώ πολύ καλό προπονητή. Και ο Πολίτης ήταν μεγάλη προσωπικότητα. Νόμιζα ότι τα είχα δει όλα μετά από τόσα χρόνια στο μπάσκετ αλλά με τον Πιτίνο είδα κάτι που δεν το είχα ξαναδεί. Ήταν τόσο έντονο το στίγμα που άφησε. Είναι ένας χαρισματικός άνθρωπος. Από αυτά που έχει κάνει τίποτα δεν είναι τυχαίο στη ζωή. Η λέξη που θα έλεγα είναι χαρισματικός σε όλα τα επίπεδα».
Έμεινε κάτι από τον Πιτίνο στον τρόπο με τον οποίο δούλεψε στον Παναθηναϊκό;
«Η προσέγγιση των πραγμάτων ήταν κάτι εκπληκτικό. Ακόμα και για μένα, μετά από 30 χρόνια, ήταν κάτι πρωτόγνωρο».
Ο Παναθηναϊκός είναι ερωτεύσιμος
Γιατί εκτιμάς ότι έφυγε;
«Δεν είναι θέμα εκτίμησης, τα εξήγησε και ο ίδιος. Ήταν δύσκολο για έναν άνθρωπο που σε όλη του τη ζωή έχει ζήσει με έναν συγκεκριμένο τρόπο και είναι 67 ετών, να τα αφήσει όλα και να έρθει στην Ελλάδα. Αν δεν ήταν προπονητής, η ωραιότερη πρόταση θα ήταν να ερχόταν εδώ ανά μήνα να βλέπει τα παιχνίδια. Τόσο πολύ του άρεσε η Ελλάδα και ο Παναθηναϊκός. Ο Παναθηναϊκός, όσο κι αν δεν το πιστεύουν κάποιοι, έχει κάτι! Έχει ένα στίγμα. Είναι ερωτεύσιμος».
Έπαιξε κάποιο ρόλο το μπάτζετ; Υπάρχει κόσμος που αμφισβητεί πάντα και ρωτάει αν δεν ήταν αυτό το μπάτζετ που ήθελε ο Πιτίνο και γι αυτό έφυγε.
«Όχι δεν πιστεύω ότι έφυγε γι αυτό. Οι άνθρωποι που μιλάνε και λένε διάφορα δεν ξέρουν τι σημαίνει χαμηλό μπάτζετ. Μόνο υψηλό. Πέτα τα λεφτά να τα πάρουμε όλα. Δεν είμαι αυτής της άποψης».
Είχατε κάνει κάποιες συζητήσεις με τον Πιτίνο πριν φύγει. Κάποιες από τις μεταγραφές που έχουν γίνει τώρα είχαν πέσει στο τραπέζι από τον ίδιο; Πχ Φριντέτ, Γουάιλι.
«Ναι βέβαια. Δεν αποδέχομαι όμως τη θεωρία πως γίνονται μεταγραφές, επειδή τις είπε ο Πιτίνο. Ο Φριντέτ και ο Ουάιλι ήταν από τα πρώτα ονόματα που έβαλε στο τραπέζι ο κόουτς Πιτίνο στις συζητήσεις μας. Όμως και οι δύο μεταγραφές έγιναν υπό την έγκριση του σημερινού προπονητή και δεν υπάρχει αμφιβολία γι αυτό. Δεν θα γίνονταν ποτέ οι μεταγραφές χωρίς να τους θέλει ο σημερινός προπονητής».
Ποια εκτιμάς ότι είναι η μεγαλύτερη παρακαταθήκη που άφησε ο Πιτίνο στον Παναθηναϊκό; Σε ατομικό επίπεδο κάποιου παίκτη ή κάτι άλλο.
«Αυτό το οποίο έχει πει και στα βιβλία του, η υπέρβαση. Να κυνηγάς τα όριά σου. Σε συζητήσεις που λέγαμε για παίκτες έλεγε πως επικεντρωνόταν στα θετικά στοιχεία του παίκτη. Προσπαθούσε να βελτιώνει τα αρνητικά, αλλά έδινε έμφαση στα θετικά στοιχεία. Είχε θετική άποψη των πραγμάτων. Γι αυτό και ήταν τόσο εκνευρισμένος όταν χάσαμε από την Ρεάλ».
Πώς ήταν ο Πιτίνο, μετά από ήττες;
«Ήταν ένας άλλος άνθρωπος. Δεν τον αναγνώριζες. Ενώ ήταν ένας πολύ πράος και ευγενικός άνθρωπος, στην ήττα ήταν ένας άλλος άνθρωπος».
Ο Φριντέτ είναι... μεταγραφή Γιαννακόπουλου οικονομικά και όχι αγωνιστικά
Τον Φριντέτ τον ήθελε ο προπονητής; Σε ρωτάω γιατί έχει παρουσιαστεί ότι ήταν μεταγραφή Γιαννακόπουλου.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει μεταγραφή στον Παναθηναϊκό και να μην την θέλει ο προπονητής. Είναι... μεταγραφή Γιαννακόπουλου οικονομικά και όχι αγωνιστικά».
Πόσο σας δυσκόλεψε αυτή η μεταγραφή;
«Οι μεγάλες μεταγραφές έχουν και δυσκολίες. Πάντα στις διαπραγματεύσεις υπάρχουν δυσκολίες. Αλλιώς θα πετάγαμε τα λεφτά και σε 5 λεπτά θα τελείωνε η μεταγραφή. Υπήρχαν όμως και μεταγραφές που τις κάναμε έτσι, σε 5 λεπτά. Αν θες να δώσεις το ποσό που σου λένε άμεσα, δεν υπάρχει διαπραγμάτευση».
Όλη μου η ζωή είναι στον Παναθηναϊκό, δεν το βλέπω επαγγελματικά
Δίπλα δίπλα με Χρήστο Σταυρόπουλο μετά από 19 χρόνια απέναντι.
«Με τον Χρήστο Σταυρόπουλο ήμουν δίπλα δίπλα σχεδόν σε όλες τις συνελεύσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Ασφαλώς και έχουμε πολύ καλές σχέσεις. Εγώ τον εκτιμώ τον Χρήστο πάρα πολύ και σαν φίλο και όσον αφορά τις ικανότητές του. Και είδα ότι τις εκτίμησε και μια ομάδα στο εξωτερικό. Είμαι πολύ χαρούμενος για την εξέλιξη του».
Βλέπεις τον εαυτό σου στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας ή κάπου αλλού κι εσύ;
«Δεν είμαστε το ίδιο με τον Χρήστο. Όλη μου η ζωή είναι στον Παναθηναϊκό, δεν το βλέπω επαγγελματικά».
Άρα μετά τον Παναθηναϊκό δεν θα πάρεις κάποια μεταγραφή;
«Μετά τον Παναθηναϊκό εύχομαι να μην μπορώ να περπατήσω».
Οι διοικούντες του Ολυμπιακού μου δίνουν την εντύπωση ότι μισούν το μπάσκετ, μισούν τα πάντα
Το 13-1 στις ψηφοφορίες του ΕΣΑΚΕ τι σήμαινε;
«Σημαίνει ότι όλοι κατάλαβαν ότι ο Ολυμπιακός δεν ενδιαφερόταν για το ελληνικό μπάσκετ. Δεν θέλω να μιλήσω πολύ για τον Ολυμπιακό. Μου δίνουν την εντύπωση οι διοικούντες του Ολυμπιακού -δεν αναφέρομαι στον κόσμο γιατί αυτό είναι κάτι αόριστο- ότι μισούν το μπάσκετ. Μισούν τα πάντα αυτή τη στιγμή. Τον ΕΣΑΚΕ, την ΕΟΚ, την ΚΕΔ, τη μπάλα του μπάσκετ. Νιώθουν ότι κάτι γίνεται εναντίον τους. Βλέπουν φαντάσματα και πάνω σε αυτό έγινε ό,τι έγινε. Δεν μπορώ να βρω άλλη αιτία. Αν θέλει κάποιος να αλλάξει κάτι κάθεται στο τραπέζι το αλλάζει, δεν το κάνει φεύγοντας».
Έχεις την εκτίμηση που αρκετός κόσμος έχει, πως η διαιτησία χρησιμοποιήθηκε ως άλλοθι για τα υπόλοιπα προβλήματα, ώστε να υπάρξει και αποπροσανατολισμός;
«Δεν ξέρω τα υπόλοιπα προβλήματα και εγώ ακούω. Δεν θέλω να πω πολλά πράγματα. Ό,τι είναι να γίνει θα γίνει και θα το δούμε. Αν υπάρχουν άλλα προβλήματα θα φανούν».
Εσύ σε ποια κατηγορία προτιμάς τον Ολυμπιακό; Αν έπαιρνε πχ ένα ΑΦΜ θα σε ενοχλούσε;
«Θα προτιμούσα τον Ολυμπιακό να παίζει αντίπαλός μου, αλλά σεβόμενος τους κανόνες που υπάρχουν. Και εδώ θα ήθελα να πω κάτι που δεν κατάλαβαν κάποιοι. Είπα στην συνέλευση της Euroleague πώς είναι δυνατόν μια ομάδα Α2 παίζει στην Euroleague. Μπορεί κάποιοι να θεωρούν ότι το είπα εναντίον του Ολυμπιακού, θα έπρεπε να καταλάβουν ότι αυτό ήταν υπέρ του Ολυμπιακού, χωρίς άλλη επεξήγηση».
Χθες η ΚΑΕ Ολυμπιακός δήλωσε και επίσημα συμμετοχή στην Α2. Πώς το κρίνεις ως μεγάλος αντίπαλος;
«Ο καθένας παίρνει ό,τι του αξίζει, τη δεδομένη χρονική στιγμή. Αυτά όμως συμβαίνουν όταν όπως προείπα οι προσωπικοί εγωισμοί μπαίνουν πάνω από το συμφέρον ενός ολοκλήρου συλλόγου».
Θα έπαιρνες τον Σπανούλη στον Παναθηναϊκό να κλείσει την καριέρα του;
«Την αντιμετωπίζω με χιούμορ την ερώτηση».
Θα μπορούσε να δεχτεί μια τέτοια πρόταση ο κόσμος του Παναθηναϊκού; Εσύ, ως Παναθηναϊκός, θα το αποδεχόσουν;
«Το βλέπω δύσκολο να το αποδεχόταν ο κόσμος για να πω την αλήθεια. Δύσκολα γιατί έφυγε όπως έφυγε και πάντα νιώθεις προδομένος. Στον αθλητισμό και όταν μιλάς για μεγάλες προσωπικότητες, δεν ξέρεις τι έχει γίνει».
Με εξιτάρει το όραμα του Δημήτρη
Βλέπεις τον εαυτό σου, τον Παναθηναϊκό, σε μερικά χρόνια από τώρα σε ένα σύγχρονο γήπεδο ή είναι άπιαστο όνειρο αυτό που συζητάμε;
«Δεν θεωρώ ότι είναι άπιαστο όνειρο. Αυτό που με εξιτάρει πολύ είναι ότι βλέποντας τον Δημήτρη πόσο μεγάλο όραμα έχει. Θεωρώ ότι με το όραμα του Δημήτρη θα πρέπει να ταυτιστούμε όλοι και να τον ακολουθήσουμε. Είναι τόσο σημαντικό το όραμά του, να το προσφέρει αυτό στον Παναθηναϊκό κόσμο που δεν νομίζω πως υπάρχει αμφιβολία πως όλοι πρέπει να ακολουθήσουμε».
Είσαι στον Παναθηναϊκό εδώ και δεκαετίες. Νιώθεις πως ο Παναθηναϊκός ήταν σε έναν... λήθαργο για μια δεκαετία και τώρα βρίσκεται σε φάση αφύπνισης με το έργο που πάει να γίνει;
«Ναι είναι, αλλά πρέπει να τα δώσουμε όλα. Η καμπάνια αυτή να είναι πολύ μεγαλύτερη και να πάει μέσα στην ψυχή των ανθρώπων. Θεωρώ πως μόνο εκείνος μπορεί να το κάνει αυτό το πράγμα. Αν δεν υπήρχε ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, όλοι αυτοί που κάνουν κριτική, μπορούν να μας πουν πού θα ήταν ο Παναθηναϊκός; Γενικότερα, όχι μόνο για το μπάσκετ. Έχοντας το μπάσκετ όπως είναι, δίνεις ελπίδα και για το ποδόσφαιρο. Τους κάνεις να συνεχίζουν να είναι Παναθηναϊκοί. Αυτό σε κάνει να ακολουθείς την Παναθηναϊκή ιδέα όπως έλεγε κι ο κύριος Θανάσης».
Ακολουθεί το δεύτερο μέρος της συνέντευξης του Μάνου Παπαδόπουλου στο SDNA με ατάκες-βόμβες για Ζέλικο Ομπράντοβιτς, Αργύρη Πεδουλάκη, Βασίλη Σπανούλη και όχι μόνο...