Παρουσιάστηκαν χθες (9/7) σε μία όμορφη εκδήλωση στο Πλανητάριο οι νέες εμφανίσεις του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού.
Η εμφάνιση μίας ομάδας είναι η ταυτότητά της, η ιστορία της. Πόσες φορές, είτε εκ του σύνεγγυς είτε μέσω τηλεόρασης, εφημερίδων, περιοδικών και ιστοσελίδων ένας οπαδός θα έρθει σε οπτική επαφή με τη στολή της ομάδας του; Αμέτρητες! Εάν αυτή του αρέσει κιόλας, είναι πολύ πιθανό να αποφασίσει να την αγοράσει για τον εαυτό του ή να την κάνει δώρο στο παιδί του ή σε έναν φίλο του.
Ερώτηση: σε πόσους αρέσουν οι φετινές μας εμφανίσεις; Εάν κρίνω με βάση τα σχόλια των φίλων του Παναθηναϊκού στην επίσημη σελίδα της Π.Α.Ε. στο facebook, σε ελάχιστους. Πολύ κακές δεν τις λες. Η λέξη που κυριαρχεί όμως είναι «αδιάφορες». Προσωπικά θα προσέθετα τους χαρακτηρισμούς «άγευστες» και «τυπικές».
Θα είχα περιέργεια να μάθω με ποιο κριτήριο επιλέγονται οι ποδοσφαιρικές μας εμφανίσεις. Μας παραδίδει κάποια έτοιμα σχέδια η εκάστοτε εταιρεία κι εμείς απλώς επιλέγουμε ένα από αυτά; Προτείνουμε εμείς στην εταιρεία το σχέδιο; Άραγε, η τελευταία λέξη ή η οριστική επιλογή είναι του προέδρου; Του υπεύθυνου επικοινωνίας; Των ποδοσφαιριστών; Κάποιου άλλου ίσως;
Πάντως, σίγουρα όχι των οπαδών. Και δε γνωρίζω εάν αυτός που επέλεξε -και- τις φετινές εμφανίσεις είναι φίλος του συλλόγου. Μπορεί και όχι... Άλλωστε, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, στην Π.Α.Ε. Παναθηναϊκός έχουν κατά καιρούς παρεισφρήσει και στελέχη που δεν μπορείς να τα χαρακτηρίσεις παιδιόθεν Παναθηναϊκούς. Το βέβαιο είναι πως πρόκειται για κάποιον που δεν κατέχει και πολύ το «πράσινο» ιστορικό κομμάτι. Γενικώς στην Π.Α.Ε. έχουν μία έλλειψη, ένα κενό στα θέματα ιστορίας του Τριφυλλιού και το έχουν αποδείξει επανειλημμένως. Τρανταχτό παράδειγμα, το γεγονός πως αγνοούν προκλητικά τα πρωταθλήματα Ελλάδας που κατέκτησε ο Όμιλος στην προ-Ε.Π.Ο. εποχή, παρά τα δεκάδες αποδεικτικά στοιχεία που έχουν κυκλοφορήσει, (κάποια τους έχουν αποσταλεί κιόλας) και το γεγονός πως ακόμα και η ίδια η FIFA έχει αποδεχθεί την εγκυρότητα και την επισημότητά τους. Πταίσμα μπροστά σε όλα τα υπόλοιπα που συμβαίνουν στην Π.Α.Ε., θα ισχυριστεί κάποιος.
Θα ξεκινήσω μιλώντας υποκειμενικά, ως οπαδός. Οι εμφανίσεις μας είναι μέτριες. Ίσως σε αυτό να ευθύνεται και η εταιρεία ένδυσης. Πριν από 25 περίπου χρόνια, οι τότε φανέλες της Kappa είχαν μία καινοτομία. Ο σύλλογος φορούσε επί αρκετά χρόνια ολοπράσινες φανέλες και μια αλλαγή σε αυτές ήταν επιβεβλημένη. Η εμφάνιση με τη λευκή φανέλα, με την παχιά πράσινη ρίγα, το πράσινο παντελονάκι και τις λευκές -σπανιότερα πράσινες- κάλτσες είχε αποσπάσει καλές κριτικές. Έχει παράλληλα αφήσει μία γλυκιά γεύση στον κόσμο, αφενός επειδή συνδέθηκε με το νταμπλ του Χουάν Ραμόν Ρότσα και αφετέρου επειδή ήταν ο προπομπός στη μεγάλη πορεία προς τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Φέτος όμως η Kappa δεν έκανε τη διαφορά, τουλάχιστον σε σχέση με τις προηγούμενες εταιρείες ένδυσης του Παναθηναϊκού (Adidas, Puma και Nike).
Αισθητικά, υπάρχει ένα μεγάλο «φάουλ» που «χτυπάει» άσχημα στο μάτι. Η φανέλα φαίνεται να έχει διαφορετική απόχρωση πράσινου από το παντελονάκι! Κάτι παρόμοιο συνέβη και πέρυσι, μόνο που τότε αυτό ήταν ακόμα πιο εμφανές! Επίσης, πολλά τριφύλλια σε μορφή φόντου διακρίνονται από πιο κοντά. Με μία τραγική λεπτομέρεια: κάποια εξ αυτών είναι ανάποδα! Το κοτσάνι στο βορρά και τα φύλλα στο νότο! Αυτό κι αν είναι απαράδεκτο! Ανάποδα τριφύλλια;
Στρατιωτικά πάντως, η ανάποδη σημαία σημαίνει «σε άμεσο κίνδυνο» ή «ο εχθρός μπήκε μέσα, παραδινόμαστε». Θέλει μήπως να μας πουν κάτι στην Π.Α.Ε.;
Υπό το πρίσμα του ιστορικού ερευνητή τώρα...
Ένα σοβαρό λάθος είναι πως δεν υπάρχει ιστορική συνέχεια στην πρώτη εμφάνιση του Παναθηναϊκού. Η φανέλα του Παναθηναϊκού πρέπει να είναι ολοπράσινη. Ούτε με ρίγες, ούτε με λευκά μανίκια, ούτε με σχέδια ή λεπτομέρειες. Πράσινη φανέλα με ένα μεγάλο λευκό τριφύλλι στο μέρος της καρδιάς (αυτό ευτυχώς παραμένει από το 2008 και μακάρι να μας συνοδεύει για πάντα). Το πράσινο πρέπει να είναι έντονο. Ούτε λαχανί, ούτε σκούρο, ούτε κυπαρισσί, όπως συνηθιζόταν επί διοικήσεων Γιάννη Βαρδινογιάννη, κυρίως. Το ωραιότερο πράσινο που φορέθηκε ποτέ ήταν τις περιόδους 2008-09 και 2009-10 (όταν και κατακτήσαμε το νταμπλ, τυχαίο;). Μάλιστα, είχε ζητηθεί τότε η γνώμη των παλαίμαχων ποδοσφαιριστών του Μεγάλου Συλλόγου για να επιλεχθεί η πιο σωστή απόχρωση.
Το παντελονάκι πρέπει να είναι πάντοτε λευκό, εκτός αν συντρέχουν τηλεοπτικοί λόγοι με συνέπεια να είναι υποχρεωτικό να φορεθεί το πράσινο, ώστε να ξεχωρίζουν οι δύο ομάδες.
Το παντελονάκι μας ήταν ανέκαθεν λευκό. Μέχρι την περίοδο 1970-71 ο Παναθηναϊκός δεν είχε αγωνιστεί ποτέ με πράσινο παντελονάκι σε επίσημο αγώνα. Το έπραξε τότε επειδή το υποχρέωνε η UEFA (μην ξεχνάμε πως τη δεκαετία του 1970 οι περισσότερες τηλεοράσεις ήταν ασπρόμαυρες, συνεπώς τα παντελονάκια έπρεπε να διέφεραν). Αξίζει να αναφερθεί πως και στον τελικό του Γουέμπλεϋ, οι άνθρωποι του Τριφυλλιού είχαν επιλέξει λευκά σορτς. Ο Άγιαξ όμως φορούσε κι εκείνος λευκά κι επειδή οι Ολλανδοί είχαν προτεραιότητα επιλογής, η ομάδα του Φέρεντς Πούσκας αναγκάστηκε να πατήσει το χορτάρι του «ναού» του ποδοσφαίρου με ολοπράσινες εμφανίσεις.
Με κάποιες εξαιρέσεις, το λευκό συνέχισε να είναι το βασικό χρώμα στο παντελονάκι μας, μέχρι το 1987. Από εκείνο το έτος κι έπειτα, τα πράσινα σορτς κυριάρχησαν. Μπορεί τα γούστα να είναι υποκειμενικά (άλλοι λατρεύουν να βλέπουν την ομάδα με όλα τα αξεσουάρ της να είναι πράσινα), ιστορικά όμως πρόκειται για λάθος. Έχετε π.χ. δει ποτέ τον Άγιαξ ή τη Ρίβερ Πλέιτ με κόκκινα παντελονάκια αντί για λευκά και μαύρα αντίστοιχα; Κι αν έχει συμβεί αυτό κάποτε, πρόκειται για την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα.
Όσο για τις κάλτσες; Εκεί το χρώμα ποικίλλει. Ιστορικά, ο σύλλογος χρησιμοποιούσε και τα δύο χρώματα: πράσινο και λευκό. Η πράσινη φανέλα και το λευκό παντελονάκι όμως ήταν αδιαπραγμάτευτα.
Η δεύτερη μας εμφάνιση, διαχρονικά, είναι ολόλευκη. Πάλι, την περίοδο 1970-71, χρησιμοποιήθηκε για πρώτη ο συνδυασμός άσπρη φανέλα-πράσινο παντελονάκι, ο οποίος οπτικά είναι και πιο όμορφος καθώς «σπάει» κάπως τη μονοχρωμία.
Η τρίτη εμφάνιση είναι... ό,τι επιλέξουμε! Έχουμε φορέσει μπλε (τις πιο πολλές φορές), μαύρα, λαχανί, μολυβί και μωβ. Ευτυχώς δεν έχουμε ακόμα δει κόκκινες ή κίτρινες φανέλες. Δυστυχώς, το κόκκινο τείνει να μας γίνει συνήθεια, καθώς υπάρχει έντονο στο σήμα του χορηγού. Το ίδιο συμβαίνει -δυστυχώς- και στο μπάσκετ (πάλι λόγω του χορηγού) και δε γίνεται να αποφευχθεί.Το κόκκινο είναι ένα πανέμορφο χρώμα (η δεύτερη ομάδα του Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών το είχε φορέσει πολύ πριν ιδρυθεί ο Ολυμπιακός), στις εμφανίσεις του Παναθηναϊκού όμως πρόκειται για παραφωνία. Κάποτε, οι παράγοντες του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού έθεσαν βέτο στην ύπαρξη κόκκινου χρώματος ακόμα και στις διαφημιστικές πινακίδες του γηπέδου της Λεωφόρου Αλεξάνδρας! Την... αιρετική εκείνη πρωτοβουλία είχε πάρει ο Ανδρέας Βγενόπουλος, παππούς του αποβιώσαντα πρώην μετόχου της Π.Α.Ε. Παναθηναϊκός και πολυπρωταθλητή ξιφασκίας, Ανδρέα Βγενόπουλου του νεότερου.
Κλείνοντας, θα κάνω μία προσωπική πρόταση στην Π.Α.Ε., με την ελπίδα κάποιος να ανταποκριθεί.
Η μαύρη εμφάνιση να χρησιμοποιείται μόνο σε ειδικές περιστάσεις πένθους (απώλεια ζωής σημαίνοντος στελέχους του Ομίλου ή κάποια θλιβερή επέτειος). Για την τρίτη εμφάνιση θα πρότεινα ένα χρώμα με ιδιαίτερο συμβολισμό. Κάτι σε σκούρο λαδί ή χακί, που γειτνιάζουν κιόλας οπτικά με το πράσινο. Γιατί; Θα σας εξηγήσω αμέσως.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Αθήνα, πήρε την ονομασία της επειδή η θεά Αθηνά τής προσέφερε την ελιά, ως δώρο. Οι κάτοικοι της σημερινής πρωτεύουσας της Ελλάδας, γοητευμένοι από την πρωτότυπη προσφορά της θεάς απέρριψαν τη δεύτερη επιλογή τους, το νερό, το οποίο τους προσέφερε ο Ποσειδώνας. Τι πιο συμβολικό και πιο κατάλληλο για την ομάδα της πόλης, τον Παναθηναϊκό, να επιλέξει το χρώμα αυτό για την τρίτη του εμφάνιση! Με τον τρόπο αυτό, θα υπάρξει επιπλέον σύνδεση του συλλόγου με την Αθήνα, την πρωτεύουσα της δημοκρατίας και του πολιτισμού, την οποία κάποιοι... νοτιοδυτικότεροι ορέγονται ανοιχτά, ονειρεύοντας να την πάρουν ως λάφυρο, να την καρπωθούν.
Όπως και να’ χει, καλή επιτυχία στην ομάδα, όσο δύσκολο κι αν φαντάζει ο σημερινός ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός να πετύχει τον στόχο του. Και στόχος του μεγαλύτερου συλλόγου της χώρας είναι ένας και μοναδικός: οι τίτλοι. Καμία πέμπτη, τέταρτη, τρίτη ή ακόμα και δεύτερη θέση δεν είναι σε θέση να χαροποιήσει τους μοναδικούς Έλληνες φιλάθλους που έχουν δει την ομάδα τους να αγωνίζεται σε τελικό Κυπέλλου Ευρώπης ή να εκπροσωπεί μία ολόκληρη ήπειρο, σε τελικό παγκόσμιας διοργάνωσης. Είθε το αγαπημένο μας Τριφύλλι να ξανακάνει σύντομα πρωταθλητισμό. Όχι στα λόγια, αλλά στις πράξεις. Όσο για τις εμφανίσεις; Πρόκειται για ζήτημα δευτερεύουσας σημασίας, όσο κι αν το αναλύσουμε. Πρωτεύον είναι να ξαναγίνουμε θελκτικοί αγωνιστικά. Ας συμβεί αυτό γρήγορα κι ας παίζουμε και με ριγέ φανέλες...
ΥΓ, Η φανέλα της ομάδας του 8-2, με τις οριζόντιες λεπτές ρίγες και τα κορδονάκια θα παραμείνει για πάντα ένα ανεκπλήρωτο όνειρο πολλών Παναθηναϊκών. Η κυκλοφορία μιας ρέπλικας, έστω και αν δεν τη φορούσε η πρώτη ομάδα, θα έκανε θραύση και θα είχε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία. Μία παρόμοια σχετικά φανέλα, αυτή της περιόδου 2013-14 ακόμα μνημονεύεται ευχάριστα, ακόμα και αν «ξέφευγε» κάπως από την παράδοση.
ΥΓ. Η πρόσφατη ανακοίνωση της Θύρας 13 είναι μία αρχή επαναφοράς στον ίσιο δρόμο. Ο Παναθηναϊκός έχει ανάγκη μία υγιή, συμπαγή και ενωμένη Θύρα 13, όσο ποτέ άλλοτε. Η οποία... «αν ξυπνήσει μονομιάς, θα' ρθει ανάποδα ο ντουνιάς»...
