Αυτές οι στατιστικές εβδομαδιαίες μελέτες από το Διεθνές Παρατηρητήριο Ποδοσφαίρου (CIES) είναι όλες μία και μία. Ουσιώδεις. Τεκμηριωμένες. Ενημερωτικές. Κατατοπιστικές. Βαράνε στο ψαχνό και φανερώνουν αλήθειες που περνάνε στο ντούκου.
Στο τελευταίο θέμα καταπιάστηκε με την συνήθεια των ομάδων να αλλάζουν προπονητές. Οριοθέτησε την έρευνα από τον Ιανουάριο του 2015 και ασχολήθηκε με όλες της ομάδες της γης. Ας εστιάσουμε όμως στα του οίκου μας. Την τελευταία πενταετία ο Παναθηναϊκός ήταν η ομάδα που άλλαξε τους λιγότερους προπονητές στην Ελλάδα (Super League). Όλους κι όλους τέσσερις. Στο ίδιο χρονικό διάστημα από την καρέκλα του Ολυμπιακού παρέλασαν 9 διαφορετικά πρόσωπα! Από του ΠΑΟΚ 7.
Ο Γιάννης Αλαφούζος είναι αλλιώτικος από τους άλλους ποδοσφαιρικούς παράγοντες. Δύσκολα απολύει προπονητή. Δεν του πάει καρδιά. Είναι της… στήριξης. Θα πρέπει να έχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι για να διώξει κάποιον. Υπό αυτό το πρίσμα, το διαζύγιο με τον Γιώργο Δώνη, ένα χρόνο πριν εκπνεύσει το συμβόλαιο του, είναι μία έκπληξη. Ας αφήσουμε το τακτ και τους τρόπους, εξάλλου δεν υπάρχουν όμορφοι τρόποι σε ένα αντίο, ούτε εύκολοι χωρισμοί. Εδώ δεν θα εξετάσουμε την αμφιλεγόμενη (μία ακόμα) κίνηση του Γιάννη Αλαφούζου, τόσο σε επίπεδο τάιμινγκ, όσο και σε επίπεδο τρόπου (διαζύγιο μέσω επιστολής). Ας μείνουμε στην ουσία. Είναι πετυχημένο το πέρασμα του Γιώργου Δώνη από τον Παναθηναϊκό ή όχι; Ας το εξετάσουμε -ξερά- αγωνιστικά.
ΗΓΕΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ
Από την στιγμή που έγινε γνωστή η διαρροή της περίφημης επιστολής του Γιάννη Αλαφούζου, ξέσπασε ένα πρωτοφανές κύμα στήριξης, αγάπης και λατρείας από τον κόσμο του «τριφυλλιού» προς τον Έλληνα τεχνικό. Κάτι που μπορεί να πηγάζει από δύο παράγοντες. Από την δεδομένη αντιπάθεια προς το πρόσωπο του ιδιοκτήτη της πράσινης ΠΑΕ, κάθε κίνηση του οποίου είναι πια εξ’ ορισμού λανθασμένη και από την εικόνα του «πράσινου στρατιώτη» που καλλιέργησε / οικοδόμησε πολύ προσεκτικά την τελευταία διετία ο Γιώργος Δώνης.
Είναι αλήθεια -και πρέπει να του πιστωθεί- ότι παρέλαβε μία ζόρικη κατάσταση. Επέλεξε να ανέβει σε ένα καράβι που βούλιαζε, αναλαμβάνοντας το τριφύλλι σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας του. Μία ομάδα με αποδεκατισμένο ρόστερ, μεταγραφικούς περιορισμούς, οικονομική στενότητα και η οποία δεν είχε την παραμικρή οπαδική συσπείρωση -το αντίθετο μάλιστα: οι οπαδοί είχαν φτάσει να είναι απέναντι στον σύλλογο!
Ωστόσο, το έπραξε με το αζημίωτο. Το καλοκαίρι του 2018 υπέγραψε ένα ηγεμονικό κλειστό τριετές συμβόλαιο, με νούμερα που θύμιζαν τις εποχές των παχέων αγελάδων. Για να το κάνουμε πιο κατανοητό, το συμβόλαιο του Γιώργου Δώνη προέβλεπε για την σεζόν 2020-21 το ποσό των 880.000 ευρώ, σχεδόν τα διπλάσια από αυτά που εισέπραξε φέτος ο Πέδρο Μαρτίνς και παραπάνω από τα διπλάσια από αυτά που πήρε ο Ραζβάν Λουτσέσκου την χρονιά του νταμπλ με τον ΠΑΟΚ!
Με άλλα λόγια, σε έναν μνημονιακό Παναθηναϊκό, το προπονητικό του τιμ, απορροφούσε περίπου το 25% του ετήσιου μπάτζετ, με τον προπονητή να έχει τις τριπλάσιες απολαβές από τον πιο ακριβοπληρωμένο παίκτη της ομάδας! Αυτό ως απαραίτητη διευκρίνιση για να γίνει κατανοητό ότι ο Γιώργος Δώνης βρήκε λεφτά (και εγγυήσεις) σε προσωπικό επίπεδο που δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στην Ελλάδα, δεν ανέλαβε εθελοντικά, αλλά πολύ ακριβοπληρωμένα. Ως εκ τούτου μιλάμε για μία σχεδόν ασύμφορη οικονομικά συμφωνία για τον σύλλογο, με βάση τα δεδομένα της εποχής, ο λόγος του διαζυγίου ενδέχεται να είναι (και) οικονομικός.
ΟΧΙ ΚΑΙ... ΧΑΟΣ!
Ο Έλληνας τεχνικός παρέλαβε μία ομάδα σε πολύ δύσκολη θέση, αλλά όχι και χάος -δεν χρειάζονται υπερβολές. Μία ομάδα που είχε για κορμό τους (εμπειρότατους και ικανότατους σε επίπεδο Super League) Διούδη, Γιόχανσον, Κουλιμπαλί, Ινσούα, Κολοβέτσιο, Χρήστο Δώνη, Κουρμπέλη, Άλτμαν, Κάτσε και Μουνιέ είναι μία ομάδα που με τις κατάλληλες προσθήκες μπορούσε να σταθεί. Όχι να πρωταγωνιστήσει, αλλά να σταθεί ανταγωνιστικά και με αξιοπρέπεια στο πρωτάθλημα. Και, όντως, αυτό έγινε. Τίποτα παραπάνω, τίποτα παρακάτω.
Ο Δώνης κατάφερε να συσπειρώσει τους παίκτες του, τους έκανε ομάδα. Δημιούργησε συνεκτικούς δεσμούς εντός των τειχών και παρουσίασε ομάδες που στο γήπεδο είχαν αρχή, μέση και τέλος. Ομάδες που είχαν ξεκάθαρη φιλοσοφία και στιλ, ανεξάρτητα από το ποιοτικό έλλειμμα που υπήρχε, κυρίως απέναντι στις ομάδες που έκαναν πρωταθλητισμό. Ο Παναθηναϊκός του Δώνη ήταν συμπαγής, τακτικά διαβασμένος, ήθελε την μπάλα στα πόδια του, αλλά πολλές φορές γινόταν μονότονος, κουραστικός, επαναλάμβανε τα ίδια και τα ίδια, έπεφτε σε τοίχο. Τα 73 γκολ στο ενεργητικό του σε 56 αγώνες πρωταθλήματος αυτή την διετία μαρτυρούν του λόγου το αληθές, την ίδια ώρα που τα 53 γκολ παθητικό μαρτυρούν την αμυντική ασφάλεια.
ΤΑ... ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ
Το μπάτζετ του Παναθηναϊκού ήταν μικρό για Παναθηναϊκό, αλλά όχι μικρό για τα δεδομένα της Super League, όπως λανθασμένα πιστεύεται προς τα έξω. Μόνο Ολυμπιακός, ΠΑΟΚ, ΑΕΚ και Άρης είχαν μεγαλύτερο βαλάντιο από τον Παναθηναϊκό, ο οποίος τερμάτισε φέτος ακριβώς εκεί που προβλεπόταν βάση του αγωνιστικού του προϋπολογισμού (4ος με διαφορά 7 βαθμών από την τρίτη ΑΕΚ). Ούτε ψηλότερα, ούτε χαμηλότερα. Δεν ήταν κατώτερος των προσδοκιών, αλλά ούτε έκανε και κάποια υπέρβαση. Μάλιστα πέρσι, ακόμα κι αν είχε τους 11 βαθμούς που συνολικά του αφαιρέθηκαν, τότε με 47 βαθμούς θα ήταν στην 6η θέση πίσω από Ατρόμητο και Άρη. Με τις υπάρχουσες συνθήκες δεν το λες αποτυχία, αλλά ούτε και επιτυχία για το έργο ενός προπονητή που διαχειρίζεται μία ομάδα με τέτοιο όγκο. Για την ιστορία, ο Παναθηναϊκός έκανε 25 νίκες σε αυτή την διετία στο πρωτάθλημα, αλλά έκανε και 15 ήττες. Δεν είναι και λίγες…
Ακόμα και στο κύπελλο, που οι υπερβάσεις είναι πιο εφικτές, ο Παναθηναϊκός πάτωσε. Ο περσινός αποκλεισμός από την Λαμία «στοίχειωσε» την σεζόν, ενώ αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς λίγο έλειψε να συμβεί κάτι ανάλογο και φέτος. Το «τριφύλλι» ηττήθηκε στα Γιάννενα με 1-0 από ομάδα της Super League 2, βρέθηκε να χάνει με 0-1 στο ΟΑΚΑ και το τελικό 3-1 που έφερε την πρόκριση ήρθε in extremis, κυρίως χάρη σε ένα ανάποδο σφύριγμα!
Το ακυρωθέν γκολ - σκάνδαλο του Ινσούα στο τέλος του πρώτου μέρους (κάτι που διαδόθηκε σε όλο το γήπεδο εν ριπή οφθαλμού), ξύπνησε για τα καλά στην εξέδρα, δημιούργησε ένα πολεμικό κλίμα στο γήπεδο, το οποίο έφερε ιερό φανατισμό στους παίκτες του «τριφυλλιού» και επιπλέον πίεση στους παίκτες του ΠΑΣ, οι οποίοι δεν άντεξαν στην επανάληψη. Αν η πρόκριση είχε χαθεί σε εκείνο το παιχνίδι, τότε οι δρόμοι του Γιώργου Δώνη με τον Παναθηναϊκό ενδεχομένως να είχαν χωρίσει πολύ νωρίτερα και με πολύ πιο άσχημο τρόπο. Έτσι κι αλλιώς, ο Παναθηναϊκός ήταν ελάχιστα διεκδικητικός στο θέμα πρόκριση στον επόμενο γύρο απέναντι στον ΠΑΟΚ, με δύο καθαρές ήττες, χωρίς να πετύχει γκολ.
ΤΑ... "ΜΩΡΑ ΤΟΥ ΔΩΝΗ"
Πολύς λόγος έγινε και για τα «μωρά του Δώνη», κάτι που επίσης εμπεριείχε μία δόση υπερβολής. Αν «μωρά» χαρακτηρίζονται οι ομάδες που δεν έχουν 30άρηδες στο δυναμικό τους, τότε ναι, ο Παναθηναϊκός ήταν γεμάτος «μωρά». Αν κοιτάξει όμως κανείς με προσοχή τα νούμερα θα δει ότι από τους 11 που αγωνίστηκαν φέτος για πάνω από 1000 αγωνιστικά λεπτά στο πρωτάθλημα, μόνο 2 (Μπουζούκης, Χατζηγιοβάννης) είναι κάτω των 25 ετών! «Μωρά» στο ρόστερ υπήρχαν (Χατζηθεοδωρίδης, Περέα, Αποστολάκης, Καμπετσής) αλλά είχαν φέτος μικρούς, συμπληρωματικούς ρόλους, ενδεχομένως γιατί στην δεύτερη χρονιά του Δώνη ο Παναθηναϊκός εστίασε περισσότερο στο αποτέλεσμα, την επιτυχία, την σίγουρη λύση. Η εικόνα πάντως ήταν παρόμοια και πέρσι. Από τους 12 που είχαν 1000 και πλέον αγωνιστικά λεπτά στο πρωτάθλημα, μόνο 3 (Μπουζούκης, Χατζηγιοβάννης, Μαυρομάτης) ήταν κάτω των 25. Επομένως, τα «μωρά» δεν ήταν και τόσο… «μωρά». Ο κορμός της ομάδας ήταν σε γόνιμες, παραγωγικές ηλικίες, απλώς οι πράσινοι ήταν πιο νεανικοί από τις παραδοσιακά γηρασμένες ομάδες της Super League.
Μιας και πιάσαμε τα «μωρά», η εξέλιξη τους αυτή την διετία υπήρξε υπαρκτή, αλλά όχι συνεπής, ούτε και εντυπωσιακή. Ο Μπουζούκης μετά από ένα εντυπωσιακό ξεκίνημα πέρσι, κινήθηκε φέτος στην μετριότητα παίζοντας μία θέση στα άκρα που δεν δείχνει να του ταιριάζει. Ο Μαυρομάτης εξαφανίστηκε, ο Καμπετσής χάθηκε, ο Κότσαρης ήταν άτυχος, ο Εμμανουηλίδης δεν αξιοποιήθηκε και δόθηκε δανεικός στον Πανιώνιο (όπου έλαμψε), ο Αποστολάκης έπαιξε λίγο και οι λοιποί (Βαγιαννίδης, Θεοχάρης, Αθανασακόπουλος, Αλεξανδρόπουλος, Ζαγαρίτης) ακόμα λιγότερο.
Αυτοί που ανέβηκαν level (και πρέπει να το πιστωθεί ο Δώνης με την δουλειά και την διαχείριση που τους έκανε) ήταν ο Τάσος Χατζηγιοβάννης που από ταλέντο έγινε πολύ πιο ώριμος και ηγετικός, ο Αχιλλέας Πούγγουρας που συνέθεσε ένα στιβαρό αμυντικό δίδυμο με τον Σένκεφελντ και ο πολύ βελτιωμένος σωματικά και τακτικά Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, ο οποίος είχε την ατυχία να πέσει πάνω στον Ινσούα. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σε αυτή την διετία πιο πολύ εξελίχθηκαν και βελτιώθηκαν οι έτοιμοι παίκτες (Διούδης, Δώνης, Κουρμπέλης, Μακέντα), παρά τα ταλέντα. Μέχρι στιγμής πάντως, ο Παναθηναϊκός δεν καρπώθηκε κάποια σημαντική υπεραξία αυτής της διετίας μέσω κάποιας πώλησης, ανασταλτικός παράγοντας βέβαια είναι και η ευρωπαϊκή απομόνωση.
ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ
Ο πιο σημαντικός ρόλος του Γιώργου Δώνη σε αυτή τη διετία ήταν το γεγονός ότι αποτέλεσε αλεξικέραυνο, ήταν ο άνθρωπος που απορροφούσε όλους τους κραδασμούς, ένεκα της ελάχιστης διοικητικής παρουσίας κι αυτό δεν είναι κάτι αμελητέο. Ήταν ο άνθρωπος που είχε καθημερινή φθορά, ασχολούμενος με υποθέσεις που δεν θα έπρεπε να ασχολείται ένας προπονητής, είχε τον ρόλο παιδαγωγού, ψυχαναλυτή και πνευματικού ταγού για τους παίκτες του. Ένιωθε ότι σήκωνε μόνος τον σύλλογο στις πλάτες του, κάτι που έφερνε καθημερινή φθορά, ξεσπάσματα και εξάρσεις.
Μόνο φέτος, ο Γιώργος Δώνης αποβλήθηκε στην Τούμπα επειδή έσπρωξε διαιτητή, βρίστηκε στο ΟΑΚΑ δημοσίως με την εξέδρα (αφορμή ήταν η διαχείριση του Χρήστου Δώνη, ένα θέμα που αντιμετωπίστηκε με αγανάκτηση, προκατάληψη και καχυποψία πολλές φορές από τον κόσμο -σίγουρα άδικα την σεζόν που διανύουμε) έχασε την μπάλα με ατυχείς δηλώσεις εν βρασμώ ψυχής μετά το ματς πρωταθλήματος με τον ΠΑΟΚ, έβαλε τα κλάματα μετά το τέλος του αγώνα κυπέλλου με τον ΠΑΣ Γιάννινα, είναι κι άλλα που σίγουρα ξεχνάω. Η τόση πίεση, οι τόσες ευθύνες, ανακατεμένες με την άκρατη φιλοδοξία του να πετύχει, αλλά και την παναθηναϊκή του ταυτότητα, δημιούργησαν συνθήκες που δεν του επέτρεπαν να έχει μονίμως καθαρό μυαλό, να ζυγίζει σωστά τις καταστάσεις.
Η ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΘΥΜΙΚΟΥ
Έχω την αίσθηση ότι ο κόσμος του Παναθηναϊκού έφτασε να κρίνει τον Γιώργο Δώνη πιο πολύ με το θυμικό, παρά με τα μάτια και την λογική του. Οι αντιδράσεις στο διαζύγιο στο τέλος της σεζόν (ή μήπως και νωρίτερα;) έφτασαν να είναι πιο έντονες (οπαδικά και επικοινωνιακά) κι από τότε που έφυγαν ο Σισέ, ο Μπεργκ, ο Βλαχοδήμος! Η εικόνα του Γιώργου Δώνη να κλαίει από συγκίνηση και παναθηναϊκή αγαλλίαση μετά το τέλος του αγώνα κυπέλλου με τον ΠΑΣ Γιάννινα, η εικόνα του καταγγελτικού Γιώργου Δώνη απέναντι «στα κυκλώματα που πολεμούν τον Παναθηναϊκό», η εικόνα από το «τρένο του Άμστερνταμ» έχουν εντυπωθεί βαθιά στο θυμικό του πράσινου κόσμου, θαρρώ πως αυτή τη στιγμή βαραίνουν πολύ περισσότερο από την ψυχρή κριτική ματιά απέναντι στον θεσμικό του ρόλο και το έργο του μέσα στην ομάδα.
Εντέλει, ο Γιώργος Δώνης πέτυχε ή απέτυχε στον Παναθηναϊκό; Σίγουρα, δεν απέτυχε. Δεν τα θαλάσσωσε, δεν βούλιαξε το καράβι, δεν αφήνει πίσω του συντρίμμια. Από την άλλη όμως, δεν έφερε και κάποια υπέρβαση. Σε αγωνιστικό επίπεδο έφερε τα προβλεπόμενα, άντε ελάχιστα παραπάνω από αυτά -εκτός αν ο κόσμος του Παναθηναϊκού έχει γίνει πια τόσο ολιγαρκής σε ότι αφορά τις απαιτήσεις του. Κι όλα αυτά σε ένα οικονομικό πακέτο πολύ ακριβό για τα ελληνικά δεδομένα.
Και μιας και πιάσαμε αυτό το κομμάτι, έχει ενδιαφέρον πάντως, αν ο «πράσινος στρατιώτης» Γιώργος Δώνης θα ζητήσει να αποζημιωθεί και για το συμβόλαιο της επόμενης σεζόν (όπως μπορεί νομικά και επαγγελματικά να κάνει) ή αν θα ζητήσει να εισπράξει μόνο τα δεδουλευμένα του.
Ο τρόπος με τον οποίο αποχωρεί πάντως δεν ζημιώνει την εικόνα του, το αντίθετο. Θα έλεγε κανείς πως δεν πρόκειται για ένα αντίο, αλλά για ένα «εις το επανιδείν». Πιθανώς, υπό καλύτερες συνθήκες.
