Δεν υπάρχει τίποτα πιο βαρετό από ένα επαναλαμβανόμενο κλισέ. Μάλλον όχι. Ίσως υπάρχει. Η μεμψίμοιρη αντιμετώπιση τους. Να, αυτό το: «έτσι, συμβαίνει εδώ από.. πάντα».
Ήμουνα νιός και γέρασα. Κι ακούω την ίδια κασέτα, απλώς αλλάζει το στόμα. Ο Ρεχάγκελ, ο Σάντος, ο Σκίμπε, ο Φαν’τ Σχιπ, ο Πογέτ τώρα, όλοι είχαν το ίδιο παράπονο. Μικρή δεξαμενή παικτών για να επιλέξουν. Όλοι επαναλάμβαναν το ίδιο, σε σημείο να καταντήσουν κουραστικοί: πρέπει οι ομάδες να δίνουν περισσότερο χρόνο συμμετοχής στους Έλληνες παίκτες.
Αυτό. Και… τέλος. Καμία άλλη παρέμβαση. Καμία άλλη πρόταση. Καμία άλλη σκέψη. Καμία άλλη εμβάθυνση. Και, ξέρετε, η θεωρία, δίχως την πράξη είναι… αέρας κοπανιστός.
Στο ελληνικό ποδοσφαιρικό οικοσύστημα, σχεδόν από πάντα επικρατεί η καπιταλιστική θεωρία του laissez-faire. Κάντε ότι θέλετε, αρκεί να… τζιράρετε.
Φέρτε παίκτες, ξοδέψτε όσα θέλετε (πιθανώς περισσότερα από όσα έχετε), δώστε ότι μισθούς τραβάει η ψυχή σας, φτιάξτε ρόστερ 50 παικτών αν το βαστάει η καρδιά σας, όλα είναι ΟΚ.
Κανένα πλαίσιο, κανένας παρεμβατισμός, κανένας περιορισμός. Όποιος έχει, ας ξοδέψει. Όποιος δεν έχει; Ας κοιτάξει να βρει (να ξοδέψει).
Μόνο που τέτοιες συνθήκες απόλυτης ελευθερίας, συνήθως είθισται να δημιουργούν χαοτικές καταστάσεις. Όπως αυτή που περιέγραψε το διεθνές παρατηρητήριο ποδοσφαίρου (CIES) στην τελευταία του μελέτη, συγκρίνοντας 60 διαφορετικές λίγκες.
Η κυπριακή και η ελληνική είναι αυτές που προσφέρουν τους λιγότερους διαθέσιμους παίκτες για τις εθνικές ομάδες. Μόλις 2,2 και 3,2 ανά ενδεκάδα, αντίστοιχα. Πως να στελεχωθεί η Εθνική ομάδα; Κι εδώ, που είμαστε, σαν θαύμα μοιάζει.
Η ποδοσφαιρική ξενομανία δεν ήταν έμφυτη στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Δημιουργήθηκε. Γιγαντώθηκε με τα χρόνια. Είναι παιδί αυτής της… ελευθερίας που λέγαμε πρωτύτερα.
Παρατηρώ κάθε χρόνο την προσπάθεια των ελληνικών ομάδων να φτιάξουν με δυσκολία την ευρωπαϊκή τους λίστα. Να… χωρέσουν σε 25 κουτάκια, όση περισσότερη ποιότητα μπορούν από τα χαοτικά ρόστερ τους, που τις περισσότερες φορές μοιάζουν με πύργο της Βαβέλ.
Υπάρχει μόνο μία απλή συνθήκη που οι περισσότερες ελληνικές ομάδες αδυνατούν να τηρήσουν: 25 παίκτες, εκ των οποίων 4 να είναι club trained players (να έχουν συμπληρώσει μία τριετία στις ακαδημίες του συλλόγου από την ηλικία των 15 ως των 21) και οι 8 association-trained players, χοντρικά 8 Έλληνες. Με λίγα λόγια, ρόστερ με 17 ξένους.
Κι όμως, βλέπουμε ομάδες να μην πληρούν καν αυτή την απλή προϋπόθεση και να δηλώνουν λίστες λειψές, με 22 και 23 παίκτες. Αδιανόητο.
Αλήθεια, γιατί να μην υπάρχει και μία ανάλογη λίστα για το ελληνικό πρωτάθλημα; Γιατί να μην υπάρχει ένα αυστηρό registration και στις εγχώριες διοργανώσεις;
Υπάρχει απάντηση. Διότι θα δυσκόλευε την ζωή των συλλόγων, ειδικά όσων μπορούν να ξοδέψουν για να δημιουργήσουν συνθήκες υπεροχής με ρόστερ 30-35 παικτών. Ναι, αλλά κάτι τέτοιο θα άνοιγε τον δρόμο για τους Έλληνες παίκτες και συνάμα θα έλυνε το πρόβλημα για κάθε εκλέκτορα.
Στην ελληνική Super League αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει σχεδόν κανένας περιορισμός. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις σε μία σεζόν όσους παίκτες γουστάρεις, 20, 30, 40, 50, 100 αν θες. Μπορείς να έχεις όσους κοινοτικούς θες. Μπορείς να έχεις 11 ξένους στην ενδεκάδα και 20 στην 20άδα σου. Το μόνο που δεν μπορείς είναι να έχεις πάνω από 5 μη κοινοτικούς Σιγά, την δυσκολία.
Σκεφτείτε πόσος περισσότερος χώρος θα υπήρχε για παιδιά των ακαδημιών μόνο με αυτή την απλή κίνηση. Ακόμα και οι πλουσιότερες ομάδες στον πλανήτη, αυτές της Premier League αυτοπεριορίζονται για καλό δικό τους, αλλά και του αγγλικού ποδοσφαίρου. Δηλώνεις 25 παίκτες, με την προϋπόθεση οι 8 εξ’ αυτών να έχουν παίξει στην χώρα για 3 συνεχόμενα χρόνια πριν κλείσουν τα 21 τους χρόνια. Κανείς παίκτης κάτω των 21 δεν χρειάζεται να δηλωθεί, εκεί μπορείς να χρησιμοποιήσεις όσους θέλεις…
Σκεφτείτε στην Ελλάδα τι διαφορές θα μπορούσε να δημιουργήσει ένας τέτοιος κανονισμός στο mindset όσων χτίζουν τα ρόστερ των ομάδων. Όταν μπορείς μάξιμουμ να έχεις 17 ξένους, κοιτάς να επιλέξεις τους καλύτερους, δεν φέρνεις καραβιές και… όποιοι πιάσουν.
Όταν πρέπει να στηριχθείς όλη την χρονιά σε 8 Έλληνες εκ των οποίων οι 4 πρέπει να είναι γηγενείς, τότε μόνο αξιοποιείς στα αλήθεια τις ακαδημίες σου.
Μόνο ένας τέτοιος «περιοριστικός» κανονισμός θα έδιωχνε τις φοβίες από όλους τους προπονητές της Super League, που θεωρούν «μειονέκτημα» να ρίξουν μέσα ή έστω να πάρουν στην αποστολή τους μικρούς. Όταν όλοι θα έχουν το ίδιο «μειονέκτημα», οι φοβίες θα φύγουν.
Και τότε όλοι θα καταλάβουν ότι η πραγματική υπεραξία παράγεται μόνο από την εξέλιξη των γηγενών πιτσιρικάδων. Μόνο τότε θα αλλάξει ολόκληρη η φύση της ποδοσφαιρικής οικονομίας.
Θέλετε ακόμα μεγαλύτερο παρεμβατισμό; Υποχρεωτικά, τουλάχιστον ένας παίκτης από τις ακαδημίες κάθε ομάδας σε κάθε ενδεκάδα, με δικαίωμα αντικατάστασης μόνο από παίκτη ανάλογου στάτους. Όχι όπως στο κύπελλο που πρέπει υποχρεωτικά να έχεις δύο μικρούς στην αποστολή, κι μην παίξουν ποτέ. Εκεί να δούμε πόσα απίδια χωράει ο σάκος.
Υπάρχει και ο αντίλογος. Είδαμε την μηδενική πρόοδο στο ελληνικό μπάσκετ με τον αυτοπεριορισμό στα διαβατήρια. Το μόνο που έκανε ήταν να ανεβάσει τα κασέ των Ελλήνων παικτών.
Μόνο που εδώ υπάρχει μία δομική διαφορά. Οι ακαδημίες των ελληνικών ποδοσφαιρικών ομάδων βρίθουν από παίκτες, που απλώς αδυνατούν να βρουν χαραμάδα για να περάσουν στο επόμενο επίπεδο. Σκεφτείτε πόσο πιο ομαλή θα ήταν η μετάβαση για τους παίκτες της Κ19 του Ολυμπιακού που είναι στα ημιτελικά του Youth League, αν ήταν δεδομένο ότι τέσσερις εξ’ αυτών θα πάνε στην προετοιμασία και de facto θα αποτελούν ενεργά μέλη του ρόστερ όλη την επόμενη χρονιά.
Ο κίνδυνος είναι ένας και μόνο ένας. Αντέχουν οι Big-4 να αυτοπεριοριστούν; Αντέχουν να μην μπορούν να σβήσουν τα λάθη τους, ρίχνοντας ακόμα περισσότερα λεφτά; Αντέχουν να παίξουν με πιο ίσους ποδοσφαιρικούς όρους, απέναντι σε αυτούς με τα μικρότερα πορτοφόλια;
Μα τι λέω; Η απάντηση είναι προφανής.
Αν άντεχαν, θα υπήρχε ενιαίο τηλεοπτικό συμβόλαιο για όλη την λίγκα…
