Ο άτυχος Βασίλης Τόπαλος κατέρρευσε στις 16 Δεκεμβρίου στο γυμναστήριο «Golden Corner», το οποίο διατηρεί ο Νίκος Γιδάκος στον Ταύρο και στο οποίο συνήθιζε να πηγαίνει τις Πέμπτες για σπάρινγκ (αγώνας προσομοίωσης για την προετοιμασία των αθλητών) συνοδεία του προπονητή του. Ο 16χρονος αθλητής, ο οποίος ανήκε στον σύλλογο του Φοίνικα Αγίας Παρασκευής, προπονούνταν με τον Στέφανο Φιλιμιάνοφ ο οποίος την Παρασκευή το πρωί που το παιδί κανονικά θα έπρεπε να βρίσκεται στο σχολείο (δεν είναι σαφές για ποιο λόγο απουσίαζε) εκτελούσε χρέη ομοσπονδιακού προπονητή και βρισκόταν σε αγώνες της Ελληνικής Ομοσπονδίας Πυγμαχίας. Έτσι ο Βασίλης συνοδευόταν από τον πατέρα του ο οποίος ήταν πρώην αθλητής της πυγμαχίας.
Σύμφωνα με τον κύριο Τριάντη ο αθλητής τελευταία φορά πέρασε από ιατρικό έλεγχο στις 28 Ιουνίου του 2022 και έλαβε μέρος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα παίδων του οποίου η αυλαία άνοιξε στις 25 Σεπτεμβρίου με τον τελικό στον οποίο πανηγύρισε το χρυσό μετάλλιο να διεξάγεται στις 5 Οκτωβρίου. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί την τελευταία εβδομάδα των αγώνων δεν ήταν τυπικά καλυμμένο αφού η διεθνής ομοσπονδία προβλέπει η ισχύς των ιατρικών εξετάσεων να είναι τρίμηνη.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Πυγμαχίας (Ε.Ο.Π.), Χάρης Μαριόλης σημείωνε σε πρόσφατη συνέντευξη του ότι οι αθλητές μετά το πέρας του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος είχαν οδηγία από τον εθνικό προπονητή Αρτούρ Μικαελιάν να ξεκουραστούν έως το τέλος του 2022 ακολουθώντας πρόγραμμα συντήρησης με ασκήσεις φυσικής κατάστασης.
Εδώ αρχίζουν τα ερωτηματικά που κατέληξαν στον άδικο χαμό ενός νέου αθλητή ο οποίος σύμφωνα με τον κύριο Τριάντη είχε παραπονεθεί για ζαλάδες γεγονός που παραδέχθηκε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας κ. Μαριόλης σε τηλεοπτική εκπομπή στο Open tv. Παρόλα αυτά η Ε.Ο.Π. δεν υπέβαλε σε ιατρικές εξετάσεις τον νεαρό αθλητή παρά αρκέστηκε στις διαβεβαιώσεις των γονέων ότι ο Βασίλης είναι καλά μετά από τις εξετάσεις που οι ίδιοι έκαναν στο παιδί τους.
Η επιδίωξη του Συνδέσμου Προπονητών Πυγμαχίας, όπως επισημαίνει ο κύριος Τριάντης είναι η διαλεύκανση της υπόθεσης μέσω της ανεύρεσης των αιτιών και των συνθηκών που οδήγησαν στο τραγικό συμβάν καθώς επίσης η επίλυση όλων των προβλημάτων και η εξάλειψη των πιθανών λαθών και παραλήψεων έτσι ώστε να μην ξανασυμβεί ανάλογο περιστατικό στο μέλλον.
Συγκεκριμένα θεωρούν ότι οι συνθήκες για τον χαμό του Βασίλη είχαν δημιουργηθεί πολύ πριν φτάσουμε στο τραγικό συμβάν και τα αίτια επικεντρώνονται σε παραλείψεις, λάθη και ολιγωρία της ομοσπονδίας. Η Ε.Ο.Π. σύμφωνα πάντα με τον Σύνδεσμο Προπονητών παρουσιάζει αδυναμία στο να διαχειριστεί ανήλικους αθλητές που αγωνίζονται σε τόσο υψηλό επίπεδο όπως ο Βασίλης αλλά και να δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για τους αθλητές της.
Ο Βασίλης μέσα σε διάστημα επτά μηνών υποβλήθηκε σε μία άκρως επιθετική προπονητική διαδικασία η οποία πιθανώς να αποδείχθηκε και εξοντωτική αφού στο διάστημα αυτό έλαβε μέρος σε περισσότερους από 20 αγώνες, συμμετείχε σε τρία καμπ προετοιμασίας και σίγουρα σε πολλά σπάρινγκ για την προετοιμασία του. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία οι πολλοί αγώνες σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι ο νούμερο ένα παράγοντας κινδύνου για σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι ιδιαίτερα για παιδιά νεαρής ηλικίας όπου ο εγκέφαλος τους ακόμα αναπτύσσεται.
Επίσης η παράλειψη διεξαγωγής ιατρικών εξετάσεων μετά το πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα επιπόλαιο και εγκληματικό λάθος (σ.σ.: παρότι σημειωτέων κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται ούτε από την Παγκόσμια Ομοσπονδία), επισημαίνει ο Χρήστος Τριάντης.
Η Ε.Ο.Π. ισχυρίζεται ότι ο αθλητής πριν τους αγώνες ήταν υγιής επέστρεψε όμως το ίδιο υγιής;
Σε σχετικό ερώτημα που υπέβαλε στον κύριο Μαριόλη ο Χρήστος Τριάντης στη διάρκεια της εκπομπής «Η Δίκη της Δευτέρας», με τον Κυράκο Θωμαΐδη είπε επί λέξει: «Δεν μπορείς σε ένα παιδάκι που είναι σε αυτήν την ηλικία να το πλακώσεις να του κάνεις συνέχεια εξετάσεις, απαγορεύεται!!! Δεν μπορείς να του κάνεις συνέχεια αξονική και μαγνητική στο κεφάλι».
Επ' αυτού ο Χρήστος Τριάντης σημειώνει: «Η Ε.Ο.Π. γνωρίζοντας τα προπονητικά φορτία που υπέστησαν οι αθλητές κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας τους, τα σπάρινγκ και τους αγώνες όφειλε να υποβάλλει τους αθλητές σε ιατρικές εξετάσεις.
Επίσης η μη λειτουργία του εθνικού προπονητηρίου αποδείχθηκε μοιραία διότι άφησαν τους αθλητές ελεύθερους να πηγαίνουν από γυμναστήριο σε γυμναστήριο για να προπονηθούν. Η λειτουργία του εθνικού προπονητηρίου εξασφαλίζει την αυστηρή επιτήρηση των αθλητών από τους ομοσπονδιακούς προπονητές και το ιατρικό team όπου από κοινού θα εκπονούσαν τα προγράμματα όλων των προπονητικών περιόδων ακόμα και της μεταβατικής περιόδου, αυτό της αποφόρτισης.
Οι αθλητές όχι μόνο δεν προπονούνται υπό την επίβλεψη των εθνικών προπονητών στο εθνικό προπονητήριο αλλά η ΕΟΠ κατήργησε ακόμα και τους αγώνες προετοιμασίας όπως τα «Πραβατζή» (οι οποίοι διεξάγονταν υπό την επίβλεψή της ομοσπονδίας με τήρηση όλων των μέτρων ασφάλειας)», και προσθέτει,
«Θεωρώ ότι εάν ο αθλητής δεν επιφορτίζονταν υπερβολικά για την ηλικία του με αγώνες και σπάρινγκ, διεξάγονταν οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και λειτουργούσε η εθνική ομάδα όπως θα έπρεπε, ο Βασίλης σήμερα θα ζούσε. Οι εθνικοί προπονητές και οι γιατροί της ομοσπονδίας οφείλουν να εκπονούν και να παρακολουθούν τα προπονητικά φορτία και την υγεία των αθλητών χωρίς την παρέμβαση εξωγενών παραγόντων όπως προπονητών συλλόγων ή γονέων».
Σε μία περίοδο που το άθλημα βρίσκεται στο καναβάτσο, με πολλούς εκτός χώρου να ισχυρίζονται ότι πρέπει να πάψει να θεωρείται άθλημα και ότι πρέπει να καταργηθεί ο Χρήστος Τριάντης ως Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, MSc στην Ιατρική Σχολή Αθηνών στη Μοριακή και Εφαρμοσμένη Φυσιολογία της Άσκησης με εξειδίκευση στη θεραπευτική άσκηση εκπονώντας τη διατριβή του στους τραυματισμούς σε αθλητές της πυγμαχίας επισημαίνει: «Η δική μου άποψη είναι ότι το άθλημα της πυγμαχίας είναι ένα άθλημα που μπορεί να προσφέρει με ποικίλο τρόπο στους νέους, τόσο σωματικά ενισχύοντας την υγεία τους όσο και ψυχoπνευματικά και με ορθή προπονητική διαχείριση μπορούν να μειωθούν οι τραυματισμοί περιορίζοντάς τους σε ακίνδυνους και σίγουρα όχι σοβαρούς και χρόνιους.
Η έλλειψη οργάνωσης από πλευράς Ομοσπονδίας σε ιατρικά και εκπαιδευτικά θέματα που αφορούν κυρίως σε τραυματισμούς στην πυγμαχία έχει αντίκτυπο στο γνωστικό επίπεδο των προπονητών, των διαιτητών/κριτών, των αθλητών και των γονέων, επηρεάζει τις προσφερόμενες υπηρεσίες, το αγωνιστικό επίπεδο των αθλητών σε μακροχρόνια βάση και θέτει σε κίνδυνο την υγεία των εμπλεκομένων.
Σε όσους ισχυρίζονται ότι η πυγμαχία δεν είναι άθλημα απαντώ ότι εξαιτίας της συγκρουσιακής φύσης της πυγμαχίας πάντα υπήρχαν αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την ασφάλεια των πυγμάχων αλλά και την επίδραση που έχει στη συμπεριφορά των νέων.
Όποιος έχει ασχοληθεί με το άθλημα αντιλαμβάνεται την πυγμαχία ως την απόλυτη δοκιμή σωματικής και ψυχικής αντοχής. Η πολυπλοκότητα των τεχνικών και τακτικών στον αγώνα, οι υψηλές μεταβολικές απαιτήσεις, η ανάγκη για γρήγορες αποφάσεις και οι απαραίτητες ψυχολογικές αντοχές καθιστούν το άθλημα της πυγμαχίας ως ένα από τα πιο δύσκολα Ολυμπιακά αθλήματα.
Το ESPN (Entertainment and Sports Programming Networks) ανέδειξε την πυγμαχία ως το πιο απαιτητικό άθλημα μεταξύ 60 αθλημάτων μέσα από την αξιολόγηση 10 χαρακτηριστικών και δεξιοτήτων που συναντώνται στον αθλητισμό (αντοχή, ταχύτητα, δύναμη, ισχύς, δεξιοτεχνία, ανθεκτικότητα, συντονισμό κλπ). Επίσης δεδομένα που έχουμε από πληθώρα ερευνών δείχνουν ότι οι συμμετέχοντες παρουσίασαν μειωμένη εχθρότητα και επιθετικότητα, σημείωσαν χαμηλότερα επίπεδα στρες σε σχέση με αθλητές άλλων αθλημάτων και εμφάνισαν βελτιώσεις στην κοινωνική συμπεριφορά, καθώς και βελτιωμένη συμπεριφορά στην τάξη, αυξημένη αυτοδυναμία, πειθαρχία και αισιοδοξία.
Δεν παραβλέπω το γεγονός ότι ο κόσμος της νύχτας χρησιμοποιεί σε αρκετές περιπτώσεις παιδιά των βαρέων αθλημάτων όμως αυτό συμβαίνει γιατί εκμεταλλεύονται τα κενά και τις αδυναμίες που υπάρχουν αναφορικά στην οργάνωση του αθλήματος.
Η ελληνική πυγμαχία βιώνει με τον πιο επώδυνο τρόπο το θάνατο του νεαρού Βασίλη και σίγουρα θα στιγματίσει το άθλημα και τον κόσμο της πυγμαχίας από εδώ και πέρα. Είναι υποχρέωση όλων όσων ασχολούνται με το άθλημα της πυγμαχίας, κυρίως από θεσμικές θέσεις, να αναδιαμορφώσουμε και να αναπροσαρμόσουμε πράγματα και καταστάσεις οι οποίες θα διασφαλίσουν τον πραγματικό χαρακτήρα του αθλητισμού και πάντα με επίκεντρο τον αθλητή.
Η οργάνωση ενός νέου, σύγχρονου και ασφαλές άθλημα πρέπει να δομηθεί στηριζόμενο σε τρεις πυλώνες. Τα βασικά σημεία είναι:
-
Ιατρικά θέματα. Εξειδικευμένες ιατρικές εξετάσεις πριν και μετά τους αγώνες και η παρακολούθηση των αθλητών από εξειδικευμένη ιατρική ομάδα.
-
Πλαίσιο κανονισμών. Να επαναπροσδιοριστούν οι κανονισμοί με ηλικιακά κριτήρια και με κύριο γνώμονα την υγεία των αθλητών και όχι το θέαμα.
-
Εκπαίδευση. Η συνεχής εκπαίδευση και ενημέρωση των προπονητών, των διαιτητών/κριτών, των αθλητών και των γονέων κυρίως σε θέματα που αφορούν στην υγεία των αθλητών.
Δυστυχώς η τελευταία σχολή προπονητών που διοργανώθηκε από την ΕΟΠ ήταν το 2014 και αφορούσε διπλώματα Γ' κατηγορίας, ενώ η αμέσως προηγούμενη ήταν πριν 30 χρόνια. Το γεγονός αυτό έχει δημιουργήσει μια πραγματικότητα όπου σε ποσοστό περίπου 90% οι προπονητές πυγμαχίας είναι επιπέδου Γ΄κατηγορίας. Αυτό σημαίνει ότι βάσει νόμου δεν μπορούν να κοουτσάρουν αθλητές. Η ελληνική ομοσπονδία, αντίθετη με τον νόμο, έχει για αρχιπροπονητή στις εθνικές ομάδες προπονητή επιπέδου Γ΄κατηγορίας. Άποψή μου είναι ότι οι προπονητές με διπλώματα Γ' κατηγορίας δε θα έπρεπε να απασχολούνται με μικρά παιδιά παρά μόνο αθλητικοί επιστήμονες με ειδικότητα στο άθλημα».
Τέλος, για το αν θα έπρεπε να καταργηθούν τα χτυπήματα στο κεφάλι με δεδομένο ότι παγκοσμίως παρατηρούνται 7-8 θάνατοι σε επαγγελματικό επίπεδο και 3-4 σε ερασιτεχνικό σύμφωνα με τα στοιχεία που ο ίδιος ο κύριος Τριάντης μας δίνει επισημαίνει: «Αυτό είναι μία μεγάλη κουβέντα, που δεν έχει γίνει με τη δέουσα σοβαρότητα. Υπάρχουν αρκετοί που δηλώνουν ότι η πυγμαχία είναι ακίνδυνο άθλημα κάτι το οποίο θεωρώ ότι είναι τεράστιο λάθος.
Πιστεύω όμως ότι αν κάποιος έχει εξειδικευμένες και βαθιές γνώσεις στο άθλημα, τηρεί όλους τους κανόνες ασφάλειας και όλα τα προπονητικά και ιατρικά πρωτόκολλα, τότε μειώνονται κατά πολύ οι πιθανότητες για τραυματισμό.
Προσωπικά έχω καταθέσει μια σειρά προτάσεων στην παγκόσμια ομοσπονδία, την ευρωπαϊκή ομοσπονδία και τις ιατρικές τους επιτροπές αναφορικά στις αλλαγές που πρέπει να γίνουν με σκοπό τη διασφάλιση της υγείας των νεαρών αθλητών.
Ο τρόπος που η κοινωνία αντιμετωπίζει τα παιδιά είναι συνήθως ενδεικτικός του επιπέδου ανάπτυξής της. Η στάση μας απέναντι στο τραγικό συμβάν αποτελεί ηθική υποχρέωση και δέσμευση για να δουλέψουμε ομαδικά με σκοπό να καλύψουμε τα κενά που υπάρχουν, να διορθώσουμε τις παθογένειες χρόνων και να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές για όλους άθλημα», καταλήγει.
