Φιγούρα θαρρείς βγαλμένη από μυθιστόρημα. Ασκητική, σχεδόν αποστεωμένη, απ’ εκείνες που σου προκαλούν φόβο χωρίς να μπορείς να προσδιορίσεις το λόγο. Σπαστό, ψαρό μαλλί, δέρμα σκούρο, φρύδια σμιχτά, πρόσωπο σκαμμένο, χαρακωμένο. Κάθε χαρακιά και βίωμα. Τα μάτια υγρά, μισόκλειστα, βλέμμα πονηρό και απροσδιόριστο που δεν μπορεί να ερμηνεύσει κανείς στην πρώτη ανάγνωση. Φωνή βραχνή, τραχειά, λόγια πολύ λίγα, ψιθυριστά, γεμάτα μυστικοπάθεια και κώδικες. Προτάσεις πολύ μικρές, φράσεις που μοιάζουν με χρησμούς, λέξεις κολλημένες μεταξύ τους που τις ακούει ο αδαής και δεν βγάζει νόημα. Αυτός είναι ο Θωμάς.
il consigliere: Κοινώς, Ο σύμβουλος
Όταν ο υπάλληλος του ΟΤΕ από την Αγιάσσο, Στράτος Παπουτσέλης, είδε την ψυχή του Ίλια Ίβιτςμέσα στην περιοχή του Παναθηναϊκού και σφύριξε το πιο πολυσυζητημένο πέναλτι στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, αυτή η μυθιστορηματική αποστεωμένη φιγούρα βρισκόταν στο παλιό Καραϊσκάκη. Δεν καθόταν στα μάρμαρα, εκεί που στριμώχτηκαν ανά δεκαετίες πολιτικοί και προύχοντες του ελληνικού ποδοσφαίρου. Καθόταν ψηλά, πίσω, μακριά από φίρμες και φωτογραφικά κλικ. Δεν είδε όλο το ματς.
Όταν ευστόχησε ο Τζόρτζεβιτς και έφυγε με τα χέρια τεταμένα να πανηγυρίσει, η φιγούρα σηκώθηκε, έστρωσε το τσαλακωμένο σακάκι, ρούφηξε μια γεμάτη τζούρα και με τη βραχνή φωνή ξεστόμισε τρεις λέξεις: «το φύλλο γύρισε». Κονιορτοποίησε τη γόπα με το μυτερό παπούτσι στο τσιμέντο, κατέβηκε ράθυμα τα σκαλιά ανάμεσα σε ανθρώπους που αγκαλιάζονταν ευτυχισμένοι και λίγο πριν χαθεί στην καταπακτή, έψαξε με το βλέμμα το μοναδικό πρόσωπο που ήθελε να δει. Το πρόσωπο του Σωκράτη.
Παρά το χαμό τριγύρω, τα βλέμματά τους διασταυρώθηκαν σχεδόν αμέσως, όπως συμβαίνει με όλους τους παλιούς φίλους. Το Σωκράτη τον γνώριζε από τα μέσα της δεκαετίας του ’70, όταν ακόμα ήταν απλώς «ο γιος του Πέτρου που επέστρεψε στην Ελλάδα» και είχε ιδρύσει την INTEGRA, μια εταιρεία ηλεκτρονικών συστημάτων που εισήγαγε τα προϊόντα της από το Ανατολικό Βερολίνο. Ο Θωμάς τότε ήταν ακόμη πλασιέ, πουλούσε πόρτα-πόρτα οικοσυσκευές στα δυτικά προάστια της Αθήνας. Τους ένωνε η αγάπη και το μικρόβιο για το ποδόσφαιρο, ο Σωκράτης παρακολουθούσε τακτικά τον Ολυμπιακό, ο Θωμάς πριν κλείσει τα 30 είχε «ανακατευτεί» στη διοίκηση του Αιγάλεω.
Αργότερα μαζί με τον μικρότερο αδελφό του και παλαίμαχο ποδοσφαιριστή Βίκτωρα, ανέλαβαν τη διοίκηση, γίνανε αφεντικά. Τον πρώτο χρόνο μετά την επαγγελματοποίηση του ποδοσφαίρου ο μεγάλος αδελφός ήταν ο κύριος χρηματοδότης του Αιγάλεω. Έχασε πολλά λεφτά ο Θωμάς σε εκείνη την πρώτη ενασχόληση, περισσότερα από 40 εκατομμύρια, ποσόν που στις αρχές της δεκαετίας του ’80 ήταν τρομακτικό. Από ένα σημείο κι έπειτα η κατάσταση ξέφυγε, οι επιταγές σφραγίζονταν η μια μετά την άλλη, ήταν ακάλυπτες.
Ο Θωμάς βρέθηκε εκτεθειμένος, αλλά οι κώδικές του δεν του επέτρεπαν να πάρει κι άλλους μαζί του. Το πήρε όλο πάνω του, καταδικάστηκε, έμεινε «μέσα», έζησε και τη φυλακή, στιγματίστηκε. Πλέον ήταν αδύνατον να κινείται στους χώρους που κινείτο προηγουμένως, ήξερε πως ό,τι κι αν κάνει δεν θα άνοιγαν ποτέ θεσμικές πόρτες για εκείνον. Τα θεσμικά τα άφησε για τον μικρό και άσπιλο Βίκτωρα. Εκείνος έπρεπε να μένει πάντα στην αθέατη πλευρά, μακριά από κοσμική ζωή και φώτα. Εκεί έμαθε τη δουλειά και έχτισε τα πάντα, στον αθέατο κόσμο της Θηβών.
Το Σωκράτη τον ξαναβρήκε στο διάβα του το 1993, όταν πια ήταν πανίσχυρος ιδιοκτήτης της ΙΝΤΡΑΚΟΜ και είχε αναλάβει να βγάλει τον Ολυμπιακό από το τούνελ των χρεών Κοσκωτά-Σαλιαρέλη. Δεν συνεργάστηκαν αμέσως, ο Σωκράτης τη στρατηγική επιλογή την έκανε όταν όλη η φίλαθλη Ελλάδα συζητούσε για την ιστορική μετακίνηση του Μπάγεβιτς από τη Φιλαδέλφεια στον Πειραιά, για «την προδοσία». Μόνο ο μετρ του παρασκηνίου Καραγιαννίδης στον ιστορικό «Φίλαθλο» το είχε σηκώσει το θέμα.
«Το μεγάλο πιστόλι του Κόκκαλη στον Ολυμπιακό», έγραψε ο «Φίλαθλος» όταν ο Σωκράτης ανακοίνωσετην είσοδο του Θωμά Μητρόπουλου στο ΔΣ της ΠΑΕ Ολυμπιακός. Στο ρεπορτάζ η εφημερίδα ανέφερε ότι ο Θωμάς αναλαμβάνει καθήκοντα «συμβούλου επί θεμάτων διαιτησίας», ο ίδιος ο Κόκκαλης αργότερα είπε επισήμως στη Βουλή ότι ο Θωμάς έγινε μέλος του ΔΣ σαν «βαθύς γνώστης ποδοσφαίρου» και όχι σαν ειδικός σύμβουλος επί θεμάτων διαιτησίας. Κανείς δεν είχε δώσει σημασίατότε, το όνομα του Θωμά δεν έλεγε τίποτα σε κανέναν, ήταν απλώς ένας ξεχασμένος παράγοντας του Αιγάλεω που αναλάμβανε πόστο στον Ολυμπιακό για να βοηθήσει τον Κόκκαλη να αντιμετωπίσει το Βαρδινογιάννη.
Εκείνο «το φύλλο γύρισε» που είπε ο Θωμάς τη βραδιά του Παπουτσέλη στο Καραϊσκάκη ήταν πολύ περισσότερα από τρεις λέξεις. Ήταν η πρώτη επίδειξη δύναμης, η πρώτη απόδειξη στο Σωκράτη ότι έκανε τη σωστή επιλογή. Χωρίς εκείνο το πέναλτι ήταν απίθανο ο Θωμάς να αποκτήσει carta blancaκαι να μπορέσει να κινηθεί ελεύθερα στη συνέχεια. Άγνωστο τι θα γινόταν στο ελληνικό ποδόσφαιρο, ποιες καταστάσεις θα είχαν αναδειχθεί και για ποια πράγματα θα συζητούσαμε σήμερα.
Ο Ολυμπιακός κατέκτησε άνετα το πρώτο πρωτάθλημα μετά τα «πέτρινα χρόνια», το παρθενικό της εποχής Κόκκαλη. Καθ’ όλη τη σεζόν έγιναν απίθανα πράγματα από διαιτητές και πλάγιους, κανένα όμως με το συμβολισμό του πέναλτι του Παπουτσέλη. Το ποδόσφαιρο όδευε ολοταχώς προς μια εποχή πολύ παχιών αγελάδων, τα ποσά θα ξέφευγαν σε δυσθεώρητα ύψη και ο Θωμάς ήξερε ότι έπρεπε να έχει τον απόλυτο έλεγχο για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα που εκπροσωπούσε. Τα τελευταία του εμπόδια ήταν δυο: η ΕΠΟ και η ΕΠΑΕ (η σημερινή Λίγκα).
Με την ΕΠΑΕ ξεμπέρδεψε πολύ γρήγορα, αρκούσε μια επίσκεψή του στα γραφεία μαζί με το Γιώργο Λούβαρη τον Ιούνιο του 1997, ώστε να αποσυρθεί ο επί σειρά ετών ισχυρός άνδρας του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα και φιλικά προσκείμενος στον Παναθηναϊκό, Γιώργος Δέδες. Ο Δέδες ήταν ήδη 70 ετών, έκανε πίσω αντιλαμβανόμενος τον καινούριο αέρα που φυσούσε στο ελληνικό ποδόσφαιρο και παραχώρησε τη θέση του στον «μεταβατικό» Στέλιο Σφακιανάκη, πρώην Γενικό Γραμματέα Αθλητισμού και εκλεκτό της νέας τάξης πραγμάτων. Σε λιγότερο από έναν χρόνο, τη θέση του Σφακιανάκη πήρε ο Βίκτωρας.
Το Θωμά όμως δεν τον ενδιέφερε τόσο πολύ η ΕΠΑΕ, το οχυρό που ήθελε να κατακτήσει ήταν η ΕΠΟ. Του Τριβέλλα, του Βραδινογιάννη, του Κιάπε, των τιμωριών, των σκανδάλων. Η Ομοσπονδία που θεωρήθηκε κύρια υπεύθυνη για «τα πέτρινα χρόνια»και χωρίς την παρουσία του «παππού Δέδε» ήταν πιο εύκολο να αλωθεί. Το μεγάλο ραντεβού ήταν οι στρατηγικά προκηρυγμένες εκλογές του 1997 στον Έβρο. Η ημερομηνία-ορόσημο ήταν η 16η Νοεμβρίου, μια μέρα πριν το Πολυτεχνείο. Ο τόπος ήταν η Αλεξανδρούπολη. Σ’ αυτή τη βόρεια άκρη της χώρας το ελληνικό ποδόσφαιρο γύρισε οριστικά και αμετάκλητα σελίδα.
Ο Τριβέλλας ήδη παρελθόν, δεν είχε θέσει καν υποψηφιότητα για να επανεκλεγεί. Υποψήφιοι πρόεδροι της Ομοσπονδίας, ο υποστηριζόμενος και από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, Σωτήρης Αλημίσης και ο μετριοπαθής υποστηριζόμενος από την αντιπολίτευση, Γιώργος Λυσσαρίδης. Ο τελευταίος δεν έφτασε ποτέ στην Αλεξανδρούπολη, ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη, αλλά στα μέσα της διαδρομής επέστρεψε στη βάση του. Κατάλαβε ότι εκείνες οι εκλογές υπερέβαιναν το μέγεθός του, ότι είχε να κάνει με έναν ρόλο που αδυνατούσε να διαχειριστεί σε μια ταινία που ήθελε άλλου τύπου πρωταγωνιστές.
Κατά διαβολική σύμπτωση, εκείνη τη χρονιά είχε βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες το Face Off του John Woo, απόλυτου εκφραστή των slo-mo σεκάνς και μετρ των ταινιών δράσης. Η τελευταία πράξη της ταινίας εκτυλίσσεται σε έναν ναό, με περιστέρια να πετούν σε αργή κίνηση και τους πρωταγωνιστές να μην μπορούν να διαχωρίσουν το καλό απ’ το κακό. Όσοι την έχετε δει, κάντε το εικόνα και σκεφτείτε σε slo-mo και το παρακάτω αφήγημα:
Το ξενοδοχείο είναι το «Αθηνά», μικρό και απόμερο στην άκρη της πόλης. Έστεκε κοντά σε μια εκκλησία, επιβλητική και κατανυκτική, όπως η πλειοψηφία των ιερών ναών της επαρχίας. Στο ιερό αυτής της εκκλησίας χειροτονήθηκαν οι περισσότεροι πρόεδροι των ποδοσφαιρικών ενώσεων που κλήθηκαν να εκλέξουν τον νέο πρόεδρο της ΕΠΟ. Κανείς εκτός από τους εμπλεκόμενους δεν μπορεί να επιβεβαιώσει χρηματισμό, ο ίδιος ο Θωμάς έχει πει κάποτε ότι: «κυκλοφόρησα τη φήμη ότι είχα μαζί μου μια τσάντα με 1 εκατ. δολάρια. Από τη στιγμή που οι υπόλοιποι ήξεραν ότι το ποσό ήταν συγκεκριμένο και διαθέσιμο, θα έτρεχαν όλοι να πάρουν προτού τελειώσει».
Αργότερα κυκλοφόρησαν φήμες για προσημειωμένα χαρτονομίσματα, μερικοί έκαναν λόγο γιαεκατοδόλαρα κομμένα στα δύο και συμφωνίες «μισά τώρα - μισά όταν τελειώσει η δουλειά». Σημασία έχει ότι ο εκλεκτός Αλημίσης, εξελέγη πανηγυρικά. Στο ΔΣ της ΕΠΟ εντάχθηκαν πολλά νέα πρόσωπα,όπως ο πρώην γενικός γραμματέας Γιώργος Οικονομίδης, ο πρώην πρόεδρος του Αιγάλεω, Δημήτρης Κούκης, ο τότε επικεφαλής δημοσίων σχέσεων του Ολυμπιακού Θόδωρος Θεοδωρίδης, ο πρώην πρόεδρος της ΕΠΟ και τότε πρόεδρος της Ξάνθης Γιώργος Γκιρτζίκης. Γενικός Γραμματέας διορίστηκε ο τότε νομικός σύμβουλος του ΠΑΟΚ, ο Βασίλης Γκαγκάτσης.
Ολόκληρη η παραπάνω εκλογική διαδικασία έγινε αντικείμενο διερεύνησης από Ειδική ΕξεταστικήΕπιτροπή στη Βουλή κατόπιν καταγγελίας από το βουλευτή Χρήστο Σμυρλή. Το πόρισμα της κοινοβουλευτικής επιτροπής οδήγησε σε προκαταρκτική εξέταση από τον τότε Εισαγγελέα Πειραιά Γρηγόρη Πεπόνη και αργότερα σε άσκηση ποινικής δίωξης από την Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πειραιά Μαρία Τσιριμώκου. Η υπόθεση ωστόσο, μπήκε στο αρχείο τον Ιανουάριο του 2002.
Όλοι οι κατηγορούμενοι απαλλάχθηκαν με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Πειραιά, παρόλο που λίγους μήνες νωρίτερα ο κραταιός τότε τηλεοπτικά, Μάκης Τριανταφυλλόπουλος στηνεκπομπή του «Κίτρινος Τύπος», έφερε στο φως συγκλονιστικά στοιχεία για το παρακράτος στο ποδόσφαιρο. Παρουσιάστηκαν έγγραφα, ηχητικό υλικό και μαρτυρίες που έκαναν γνωστό στο ευρύ κοινό το κύκλωμα που εφέρετο να καταδυναστεύει το ελληνικό ποδόσφαιρο.
Αυτό το κύκλωμα έμεινε στην ιστορία σαν «παράγκα» με πλάγια αναφορά στο Θωμά μέσω του βιβλίου της αμρικανίδας Χάριετ Μπίτσερ Στόου με τίτλο «η καλύβα του μπάρμπα-Θωμά». Όλο το ελληνικό ποδόσφαιρο κάθισε στους καναπέδες της Θηβών, επιζητούσε την εύνοια του Θωμά που στο μυαλό των επισκεπτών, εκπροσωπούσε απευθείας το Σωκράτη. Στον προθάλαμο της «παράγκας» αποφασιζόταν ποιες ομάδες θα καταπιούν τις κατηγορίες και θα βρεθούν στη χρυσή σούπερ λίγκα, εκεί έγινε ξανά μέγεθος στο ελληνικό ποδόσφαιρο το Αιγάλεω (του επανακάμψαντα στη διοίκηση Θωμά) που από τις ερασιτεχνικές κατηγορίες βρέθηκε να παίζει στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Στην ιστορία έμεινε η ατάκα του Γιάννη Σπάθα στις ηχογραφημένες συνομιλίες της εκπομπής του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου «ο Ολυμπιακός και το Αιγάλεω να κερδίζουν, όλοι οι υπόλοιποι να πάνε να γ@μηθούν».
Όσο ο Ολυμπιακός συνέχιζε το σερί της κατάκτησης πρωταθλημάτων, στο ελληνικό ποδόσφαιρο συμβαίνουν πράγματα για πρώτη φορά. «Εξαφανίζονται» ομάδες με ιστορία, πρωταγωνιστούν νέες, αλλάζει το στάτους δεκαετιών. Παραδοσιακές δυνάμεις της επαρχίας αφανίζονται, προκύπτουν νέοι συσχετισμοί, οι καταστάσεις ξεφεύγουν κάθε ελέγχου, το κοινό βράζει και οι περισσότεροι νοήμονες εγκαταλείπουν το ποδόσφαιρο. Ακόμα και ο ίδιος ο Κόκκαλης αντιλήφθηκε ότι η κατάσταση έγινε μη διαχειρίσιμηκαι όλο αυτό το οικοδόμημα παρήγαγε μόνο διαφθορά και κατά συνέπεια βία.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι απομακρύνθηκαν σιωπηρά από τον Ολυμπιακό, αλλά η δύναμή τους είχε φτάσει πια σε ανυπολόγιστα μεγέθη. Ήλεγχαν τα κέντρα αποφάσεων στον υπερθετικό βαθμό, η επιρροή τους έφτανε σε πολύ υψηλά κλιμάκια, «αυτοαναπτύχθηκαν» και έστησαν μια ολόκληρη φάμπρικα που άλλαξε εντελώς τη φυσιογνωμία του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα. Ο Θωμάς μια φορά μίλησε για όλα αυτά, πολλά χρόνια πριν στον Κώστα Καίσαρη:
«Το μοντέλο Βαρδινογιάννη είχε ξεπεραστεί, ο Βαρδινογιάννης ήθελε να κρατάει μικρό το ποδόσφαιρο για να μπορεί να το ελέγχει. Όλα τα χρόνια που έπαιζε μόνος του, έχασε την ευκαιρία να γίνει Πατριάρχης του αθλήματος στην Ελλάδα και να το αναμορφώσει με την ισχύ της οικογενείας του. Ήθελε με πολύ μικρές επενδύσεις να κρατήσει τα σκήπτρα. Ο Κόκκαλης μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα απέδειξε ότι είναι άριστος μαθητής. Έμαθε τα πάντα για τους τρόπους λειτουργίας του ελληνικού ποδοσφαίρου. Εγώ δεν μετανιώνω για τη βοήθεια που παρείχα στον Ολυμπιακό. Θεωρώ ότι έκανα και λάθη. Η στήριξη του Στέλιου Σφακιανάκη στις εκλογές της ΕΠΑΕ και του Βασίλη Γκαγκάτση στις εκλογές της ΕΠΟ αποδείχτηκαν εκ των υστέρων αποτυχίες. Για την ανατροπή του Δέδε που πρωτοστάτησα το 1997 δεν μετανιώνω. Έπρεπε να φύγει. Όλοι φωνάζουνε για τις εκλογές στην Αλεξανδρούπολη, αλλά κανένας δε ρώτησε “εσείς κύριε τάδε γιατί απευθυνθήκατε στο Μητρόπουλο;” Γιατί η μεγάλη διαφορά είναι ότι δεν πήγα εγώ σ΄ αυτούς. Αυτοί ήρθαν σ΄ εμένα. Λένε όλοι για το Θωμά, αλλά όλες οι ομάδες ασχολούνται με τη διαιτησία. Δεν υπάρχει παράγοντας να μην ανησυχεί πως θα τον σφυρίξουν την Κυριακή. Όσο γι’ αυτούς που επιμένουν ότι υπάρχει «παράγκα».Όντως υπάρχουν στα πράγματα και κάποιοι δικοί μου άνθρωποι, άρα μοιραίο είναι να χρεώνονται πράγματα και σε μένα.».
Ο Θωμάς είναι σήμερα 75 χρονών. Από το 2010 όταν απέτυχε να συγχωνεύσει το Αιγάλεω με τον Ηλυσιακό, έχει εγκαταλείψει το προσκήνιο και είχαν χαθεί οι αναφορές στο πρόσωπό του σε ιστοσελίδες και εφημερίδες. Απασχόλησε την επικαιρότητα όταν καταδικάστηκε με ποινή φυλάκισης δύο ετών (εξαγοράσιμη προς 5 ευρώ την ημέρα) για δωροδοκία σε παιχνίδι Ηλυσιακού-Αγροτικού Αστέρα καθώς και όταν του επιβλήθηκαν οι ποινές με πρόστιμο 30 χιλιάδων ευρώ, απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και καταβολής εγγύησης 20 χιλιάδων ευρώ, για το σκάνδαλο των στημένων αγώνων κατά τις περιόδους 2008-2011.
Τον «νεκρανάστησε» ο Βαγγέλης Μαρινάκης, λέγοντας ζωντανά στο ραδιοφωνικό αέρα ότι «παραχωρήθηκε» σε άλλους από τον προσωπικό του φίλο, Σωκράτη Κόκκαλη και δεν εξυπηρετεί πλέον συμφέροντα του Ολυμπιακού. Ανέφερε επί λέξει: «Είναι γνωστή η παραχώρηση του Θωμά Μητρόπουλου, τόσο στον κ. Μελισσανίδη όσο και νωρίτερα στον Ιβάν Σαββίδη. Ο Θωμάς Μητρόπουλος και η παρέα του μας δημιούργησαν τεράστια προβλήματα και το πληρώσαμε. Για κάποιους ανθρώπους το χρήμα και το συμφέρον είναι βασιλιάς».
Κανείς δεν ξέρει τι και σε ποιο βαθμό ισχύει πλέον. Κι όποιος γνωρίζει, δεν μιλάει γιατί δεν υπάρχουν (σχεδόν) ποτέ απτές αποδείξεις. Κι αν υπάρχουν λίγοι είναι οι τρελοί να τις αναδείξουν. «Εάν δεν δω στα χέρια Του τις τρύπες απ’ τα καρφιά, αν δε βάλω τα δάχτυλά μου μέσα στις πληγές και το χέρι μου στο πλευρό Του, δεν πρόκειται να πιστέψω τίποτα» είπε ο Θωμάς στους υπόλοιπους Αποστόλους όταν του είπαν ότι ο Ιησούς αναστήθηκε και εμφανίστηκε μπροστά τους. Γι’ αυτό τον είπαν Άπιστο. Το ελληνικό ποδόσφαιρο κατά κάποιον τρόπο είναι κι αυτό ένα είδος θρησκείας. Και είναι γεμάτο άπιστους.
