Πολύ μπάσκετ δεν ξέρω -να ξεκινήσω από εκεί την κουβέντα για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Ωστόσο, ξέρω ότι στα ομαδικά σπορ εδώ και αρκετά χρόνια πια, υπάρχουν κοινές σταθερές. Μια από αυτές είναι ότι στην εποχή της τεχνολογίας και της ελεύθερης και άμεσης πληροφορίας, μυστικά στην τακτική, στην θεωρία του εκάστοτε σπορ, δεν υπάρχουν. Μια άλλη είναι ότι η τέλεια άμυνα μπορεί να διδαχθεί, η τέλεια επίθεση, όχι. Το ταλέντο, η ατομική ικανότητα, η ευφυΐα, όλα αυτά τα στοιχεία που παίρνουν το χ ποσοστό προπονημένης, «κατασκευασμένης» ικανότητας μιας επίθεσης από το 70, το 80 ή το 90 και το φτάνουν στο 100%, ήταν και θα είναι αποκλειστική «δουλειά» του αθλητή. Ο προπονητής μπορεί να φτάσει την ομάδα του μέχρι αυτό ακριβώς το σημείο που αρχίζει να κάνει τη διαφορά η ατομική προσπάθεια, όπως κι αν μεταφράζεται αυτή σε ένα ομαδικό σπορ.
Για να εξηγήσει ακριβώς αυτό, ο Γκουαρδιόλα έχει δώσει δύο διαφορετικές ατάκες. Η πρώτη: «Η δουλειά μου είναι να φτάσω τη μπάλα από τον τερματοφύλακα, στην αντίπαλη περιοχή. Εκεί αρχίζει η δουλειά των παικτών μου». Η δεύτερη: «Η άμυνα είναι δική μου δουλειά, η επίθεση είναι δουλειά της διοίκησης», εννοώντας φυσικά ότι όσο κι αν... κοπανιέται κάποιος στον πάγκο, αν δεν δημιουργήσεις, δεν ανακαλύψεις ή -τις περισσότερες φορές- δεν πληρώσεις για να έχεις στην ομάδα σου επιθετικό ταλέντο, στο τέλος της ημέρας, όλα τα τρικ, όλα τα κόλπα, όλες οι θεωρίες, οι τακτικές, η χημεία μιας ομάδας, όλα όσα παράγει σε έναν αγωνιστικό χώρο σαν σύνολο, θα σε φτάσουν μέχρι αυτό το ξεχωριστό για κάθε ομάδα ανώτατο σημείο.
Παρακολουθώντας έως τώρα τον φετινό μπασκετικό Ολυμπιακό, άσχετα με τις μαζεμένες απουσίες που προφανώς παίζουν το ρόλο τους, άσχετα με το -για όλους- βαρύ πρόγραμμα αγώνων, άσχετα με τα αποτελέσματα, εντοπίζεις δύο πράγματα. Ένα, ότι ήδη παίζει στα όριά του. Δύο, υπάρχει ένα θεμελιώδες πρόβλημα: το συγκεκριμένο ανώτατο σημείο επιθετικής ικανότητας, φέτος μοιάζει να είναι αρκετά χαμηλότερο από το περσινό. Ναι, παραμένει μια ομάδα τρομερά δουλεμένη, δεμένη και μπαρουτοκαπνισμένη στις πιο απαιτητικές συνθήκες, μια ομάδα που μπορεί να νικά από... συνήθεια οποιονδήποτε. Ναι, μπορεί να νικά τον χ Παναθηναϊκό, την χ Παρτιζάν, άλλες φορές εύκολα, άλλες δύσκολα. Όμως οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά, τουλάχιστον έως τώρα, ακόμη αγνοούνται. Απλώς δεν φαίνονται να είναι εκεί. Και στο μπάσκετ του 2023 -και όχι μόνο το μπάσκετ όπως βλέπουμε πια- αυτό είναι κατά το μίνιμουμ προβληματικό ή στο μάξιμουμ έως και καταστροφικό.
Να δεχθώ τα πάντα για τους Μιλουτίνοφ, Γκος, Σίκμα και Μπραζντέικις. Κυριολεκτικά τα πάντα. Σπουδαίοι ρολίστες, σπουδαίοι αμυντικοί, παίκτες του προπονητή, ταιριάζουν στην ομάδα, βάλτε οποιαδήποτε πρόταση δίπλα από το όνομά τους και πιθανότατα θα είναι σωστή για να έχει διαλέξει ο Μπαρτζώκας να τους έχει εκεί -κάτι στο οποίο έχει αποδείξει ότι είναι κορυφαίος. Ωστόσο, το εξής πρόβλημα παραμένει: πρώτον, κανείς τους δεν διαθέτει σπουδαίο επιθετικό ταλέντο -αν το διέθετε, θα κόστιζε και πολύ περισσότερο. Δεύτερον, η επιθετική ικανότητα και το ταλέντο που αφαιρέθηκε από το σύνολο τη στιγμή που έφυγαν Βεζένκοφ και Σλούκας, όχι απλά δεν αντικαταστάθηκε, αλλά αναγκάζει το υπόλοιπο σύνολο να υποχρεώνεται, είτε στο να κάνει πράγματα που απλώς δεν γνωρίζει και δεν μπορεί -μιλώντας φυσικά για το κορυφαίο επίπεδο- είτε στο να υπερβάλλει εαυτόν. Κάποιες φορές αυτό αποδίδει, όμως σε βάθος χρόνου δεν μπορεί να περιμένει σοβαρά κάποιος από μια ομάδα να παίζει στα κόκκινα, στα όριά της, από Οκτώβρη μήνα και από τους περισσότερους παίκτες της να ξεπερνούν τον εαυτό τους σταθερά δυο ή τρεις φορές τη βδομάδα.
Ασχέτως του τι θα πετύχει τελικά αυτή η ομάδα, εάν στο τέλος το κάνει, θα το κάνει μονάχα είτε όταν βρει και εξελίξει στο μάξιμουμ έναν μάλλον εντελώς διαφορετικό τρόπο παιχνιδιού, είτε όταν προσθέσει αυτά που της λείπουν. Βεβαίως, όσοι βρίσκονται... εκτός παρκέ, οι αδερφοί Αγγελόπουλοι και ο Γιώργος Μπαρτζώκας, έχουν αποδείξει πολλάκις ότι ξέρουν πολύ καλά πώς να λύνουν αυτά τα προβλήματα. Ωστόσο, η αρχή κάθε λύσης, ξεκινά ακριβώς με το να εντοπιστεί ότι υπάρχει πρόβλημα -πόσο μάλλον όταν αυτό είναι δομικό, θεμελιώδες. Από εκεί και πέρα, όσο κι αν προσπαθούμε να περιπλέξουμε περισσότερο τα πράγματα με θεωρίες, αναλύσεις και απόψεις, στο τέλος της ημέρας η λύση κάθε προβλήματος παραμένει συνήθως η πιο απλή.
