Το βράδυ της 16ης Ιουνίου του 1976 έβρεχε. Έβρεχε πολύ στο Ζάγκρεμπ. Κακό, πολύ κακό σημάδι για μία ομάδα που ήθελε ένα χαλί για να ξεδιπλώσει στο γήπεδο όλες τις καλλιτεχνικές της αρετές. Ο αγωνιστικός χώρος στο «Μάξιμιρ» είχε γίνει ένας μικρός βούρκος, ότι πρέπει για μία ομάδα που καλείται να αμυνθεί και να εξουδετερώσει την ποιοτική διαφορά από τον αντίπαλο της.
Το τραύμα του χαμένου Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974 από την Γερμανία δεν είχε επουλωθεί ακόμα, όμως οι Ολλανδοί είχαν μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να πάρουν την εκδίκηση τους στην τελική φάση του Euro 1976.
Δεν το περίμεναν μόνο αυτοί, όλος ο κόσμος περίμενε μία νέα τιτανομαχία ανάμεσα στους δύο, που ήταν τα φαβορί στους δύο ημιτελικούς απέναντι σε Τσεχοσλοβακία και Γιουγκοσλαβία αντίστοιχα.
Το κλίμα στους «οράνιε» δεν ήταν το ίδιο καλό, όπως πριν δύο χρόνια, ο Κρόιφ ήταν ήδη στην Μπαρτσελόνα, ο μεγάλος Άγιαξ μετά από τρία σερί Κύπελλα Πρωταθλητριών είδε τους παίκτες του να σκορπίζουν σε κάθε γωνιά της Ευρώπης, ο Ρίνους Μίχελς είχε αντικατασταθεί από τον αμφιλεγόμενο Τζορτζ Κνόμπελ, όμως η Ολλανδία είχε ακόμα μία ευκαιρία για ένα τρόπαιο.
Οι Τσεχοσλοβάκοι όμως είχαν βρει το κουμπί τους. Πήγαν το ματς στην δύναμη και πάγωσαν με πολλές διακοπές τον ολλανδικό ρυθμό. Προηγήθηκαν με κεφαλιά του Όντρους (19’) μετά από εκτέλεση φάουλ του Πανένκα και… άρχισαν τις κλωτσιές. Οι Ολλανδοί άρχισαν να χάνουν την ψυχραιμία τους.
Ο Γιόχαν Κρόιφ είδε από νωρίς κίτρινη κάρτα για διαμαρτυρία στον διαιτητή -η δεύτερη του στην διοργάνωση- κάτι που σήμαινε ότι θα έχανε τον τελικό. Έκτοτε, ο Κλάιβ Τόμας σε κάθε σφύριγμα είχε να αντιμετωπίσει διαμαρτυρίες, νεύρα, οργή.
Το μομέντουμ άρχισε να αλλάζει όταν οι Τσεχοσλοβάκοι έμειναν με 10 παίκτες στο 60ό λεπτό, ενώ ένα freak αυτογκόλ του Όντρους έφερε το 1-1 (73’), που έστειλε το παιχνίδι στην παράταση. Ωστόσο, οι αριθμητικές ισορροπίες επανήλθαν όταν ο Γιόχαν Νέεσκενς αποβλήθηκε κι αυτός με την σειρά του (76’) για ένα εγκληματικό μαρκάρισμα στον Νέχοντα.
Αυτά που έγιναν στην παράταση, έδωσαν υλικό για να γυριστούν ουκ ολίγα ντοκιμαντέρ από την ολλανδική τηλεόραση. Τα πάντα έδειχναν πέναλτι, όταν στο 114ο λεπτό ο Πανένκα έκανε ένα πολύ σκληρό μαρκάρισμα στον Γιόχαν Κρόιφ. Οι Ολλανδοί σταμάτησαν, σίγουροι για το φάουλ, όμως ο Κλάιβ Τόμας έδειξε παίζεται προς γενική έκπληξη.
Οι Τσεχοσλοβάκοι έφυγαν άμεσα στην κόντρα και ο αμαρκάριστος Νέχοντα με κοντινή κεφαλιά έκανε το 2-1, προκαλώντας χάος στο γήπεδο. Πριν καν γίνει η σέντρα, οι οράνιε έμειναν με 9 παίκτες, όταν ο Βαν Χάνεγκεμ αποβλήθηκε με δύο κίτρινες σε ένα λεπτό.
Στην βιογραφία του, ο τρομερά αμφιλεγόμενος Ουαλός διαιτητής έγραψε ότι τον απέβαλε διότι τον είχε προειδοποιήσει να μην περάσει την μεσαία γραμμή πριν την εκτέλεση της σέντρας, κάτι που ο Ολλανδός δεν έκανε. Σύμφωνα με τον Φαν Χάνεγκεμ, ο διαιτητής του είπε να κάνει γρήγορα την σέντρα και να μη μιλάει. Όταν εκείνος του είπε ότι θα την κάνει κάποιος επιθετικός, τον κάλεσε να πάει μπροστά του για να τον κιτρινίσει. Ο Ολλανδός μέσος αρνήθηκε και τότε είδε απευθείας την κόκκινη κάρτα!
Με τους «οράνιε» σε κατάσταση αμόκ στο γήπεδο, ο Βέσελι έκανε το τελικό 3-1 στο 118ο λεπτό και οι Τσεχοσλοβάκοι είχαν ολοκληρώσει μία τεράστια έκπληξη. Μετά από 32 χρόνια, ο Κλάιβ Τόμας ομολόγησε το λάθος του σε τηλεοπτική εκπομπή, λέγοντας πως όντως έπρεπε να δώσει φάουλ στο μαρκάρισμα του Κρόιφ, αλλά μετά την απομάκρυνση του ταμείου, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται.
Ήταν ο τελευταίος αγώνας του Ιπτάμενου Ολλανδού με τους οράνιε σε τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης, η τελευταία μεγάλη του ευκαιρία να σφραγίσει με έναν τίτλο την πορτοκαλί ποδοσφαιρική επανάσταση που ο ίδιος ενέπνευσε…
