MENU

Τις πρώτες μέρες του 2003, λίγες μόνο μέρες μετά την (ιστορική πλέον) ευθεία σύγκρουση του Ντέμη Νικολαΐδη με τον Μάκη Ψωμιάδη και την άρον-άρον φυγή του τελευταίου από την διοικητική ηγεσία της ΑΕΚ (αποτέλεσμα της απόλυτης παντοδυναμίας που είχε τότε ο Ντέμης στην ΑΕΚ, αν και παίκτης ακόμα), το κλίμα στον κιτρινόμαυρο πλανήτη ήταν ιδιαίτερα τεταμένο. Ναι, ο Ψωμιάδης αποτελούσε παρελθόν αλλά άφηνε πίσω του συντρίμμια: η οικονομική βιωσιμότητα της ΠΑΕ έμοιαζε αμφίβολη, η ξαφνική διάλυση εν μέσω του πρωταθλήματος παρουσιαζόταν ως μια πολύ σοβαρή πιθανότητα. Και να φανταστεί κανείς ότι επρόκειτο για την ομάδα που μόλις λίγους μήνες πριν είχε φέρει δυο ισοπαλίες με την Ρεάλ Μαδρίτης...

Ήταν συνηθισμένα πράγματα αυτά βέβαια για την ΑΕΚ εκείνης της εποχής: όσοι θυμούνται εκείνη την περίοδο της μεγάλης διοικητικής αστάθειας και της απρόσωπης ιδιοκτησίας της ομάδας από την ENIC και την Netmed, δεν παίζει να μην θυμούνται και το κλίμα πανικού που δημιουργούταν αραιά και που. Εκείνες τις μέρες στα πάνελ των τηλεοπτικών σταθμών, το επικείμενο αδιέξοδο της ΑΕΚ ήταν πολύ συχνό θέμα συζήτησης. Δημοσιογράφοι που ασχολούνταν με το ρεπορτάζ της Ένωσης, παλιοί παράγοντες, παλαίμαχοι παίκτες, μια μεγάλη παρέλαση θαμώνων του ευρύτερου οργανισμού της ΑΕΚ συντελούνταν στις τηλεοπτικές συζητήσεις και όλοι μαζί σχολίαζαν την κατάντια της ομάδας που κάποτε δίδαξε μπάλα στην Ελλάδα και κατήγγειλαν τους αδιάφορους και ανίκανους παράγοντες που την έφτασαν στο χείλος του γκρεμού.

Σε μια από εκείνες τις ταραχώδεις εκπομπές είχε δώσει το «παρών» και ο Μιχάλης Τροχανάς. Συνυπήρχε μάλιστα στο πάνελ με τον Δημήτρη Χατζηχρήστο, τον άτυπο επικεφαλής της Original, που εκείνη την εποχή βιώνε στιγμές πολύ έντονης παρεμβατικότητας στα εσωτερικά της ΑΕΚ. Την στιγμή που γινόταν εκείνη η συζήτηση για την «κατάντια της ΑΕΚ», ο Τροχανάς αποτελούσε παρελθόν από την Ένωση για περίπου 3,5 χρόνια. Ήταν ο άνθρωπος που την πούλησε στην ENIC εν μέσω τρελών πανηγυρισμών από τον κόσμο της ΑΕΚ, οι οποίοι μόνο στους δρόμους δεν βγήκαν για να ζητωκραυγάσουν αφενός για την απόκτηση της ομάδας τους από έναν διεθνή κολοσσό που -λογικά- θα την άλλαζε επίπεδο και αφετέρου επειδή ξεκουμπιζόταν από τον διοικητικό θώκο ο πέρα για πέρα ανεπιθύμητος Τροχανάς.

Στις αρχές του 2003 βέβαια, την εποχή που ο Τροχανάς έδινε το «παρών» στο τηλεοπτικό πάνελ με θέμα συζήτησης την «κατάντια της ΑΕΚ», η απουσία ενός παραδοσιακού μοντέλου διοίκησης, με έναν κανονικό και υπαρκτό παράγοντα που στην τελική θα έτρωγε τη λέζα στις κακές στιγμές και θα τα έσκαγε για να κλείσει τις οικονομικές τρύπες όταν ήταν αναγκαίο, έμοιαζε πολύ μεγαλύτερη δυστυχία απ' όσο θα περίμενε κανείς όταν γινόταν γνωστό ότι ο Τροχανάς πουλούσε την ΑΕΚ. Έμοιαζε απίθανο αλλά ο κάθε ΑΕΚτζής μπορούσε να το επιβεβαιώσει: ο Τροχανάς έμοιαζε πολυτέλεια σε εκείνες τις δύσκολες στιγμές.

Ήταν τόσο απολαυστική η συνύπαρξη του Τροχανά και του Χατζηχρήστου στο ίδιο πάνελ (η Original άλλωστε είχε κάνει χοντρό πόλεμο στον πρώτο), που όση πίκρα και αν υπήρχε για την κατάσταση στην ΑΕΚ, δύσκολα μπορούσε κανείς να μην χαρεί τη συζήτηση. Ο Χατζηχρήστος, πανέξυπνος και ιδιότυπος παράγοντας, φρόντιζε με τα λόγια του και τη στάση του να κρατάει αποστάσεις από τον Τροχανά εν μέσω της συζήτησης αλλά ταυτόχρονα, να κάνει και κατανοητό πως σε καμία περίπτωση δεν τον βάζει στο ίδιο τσουβάλι με τις άθλιες διοικήσεις που τον ακολούθησαν. Ο Τρόχανας από την άλλη, καταννοώντας τον (τίμιο εδώ που τα λέμε) τρόπο που διαχειριζόταν αυτή την τηλεοπτική συνύπαρξη ο Χατζηχρήστος, απολάμβανε πολύ, πάρα πολύ τη συζήτηση.

«Δημήτρη, όσες κόντρες και αν είχαμε, εσύ ξέρεις πως την ΑΕΚ την αγαπούσα, το ξέρω ότι αυτό μου το αναγνωρίζεις», έλεγε ο Τροχανάς ξανά και ξανά και με διάφορες παραλλαγές. Κάποια στιγμή μάλιστα γύρισε, τον κοίταξε, έβαλε το χέρι του μπροστά στο στόμα του λες και επρόκειτο να πει κάτι κρυφό που δεν θα το έπιαναν οι κάμερες, λες και δεν βρίσκονταν και οι δυο σε ζωντανή μετάδοση στην τηλεόραση και του είπε: «Τους κάνουμε τη χάρη (σ.σ. στα κανάλια...) να βγάζουμε τα εσωτερικά μας φόρα παρτίδα, πρέπει να είμαστε ενωμένοι για την ΑΕΚ και να τα αντιμετωπίζουμε από κοινού».

Εκείνη την εποχή, η έννοια του τρολ δεν υπήρχε. Όμως ο Μιχάλης Τροχανάς ήταν αυτό ακριβώς (και σε εκείνη την εκπομπή αυτό έκανε μπαμ): τρολ πριν την εποχή των τρολ! Τρόλαρε την όλη κατάσταση αλλά ταυτόχρονα, έκανε κατανοητό ότι το έκανε από μια ΑΕΚτζήδικη σκοπιά, όχι ως εξωτερικός παρατηρητής που βλέπει έναν καυγά και σχολιάζει χαιρέκακα σαν ουδέτερος.

Κοιτώντας άλλωστε την ιστορία από απόσταση, αναλύοντας τα πράγματα με τη νηφαλιότητα που έχει κανείς όταν τα βλέπει από μακριά, μπορεί να επιβεβαιώσει πως εκείνη η εξέγερση που λάμβανε χώρα στις κερκίδες του «Νίκος Γκούμας» εναντίον του υπήρξαν λιγάκι υπερβολικές. Όχι γιατί ο Τροχανάς ήταν ο τέλειος διοικητικός παράγοντας για την ΑΕΚ (κάθε άλλο) αλλά γιατί σε σχέση με τους άπειρους παράγοντες-ανέκδοτα που κατά καιρούς έχουν περάσει από την διοικητική της πραγματικότητα, το να στέκεται κανείς τόσο πολύ στον Τροχανά ως «λεκέ» της ιστορίας της είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Ορισμένοι παλιότεροι της ΑΕΚτζήδικης πιάτσας, πλέον που έχουν περάσει τα χρόνια, λένε ευθέως πως τα λάθη του Τροχανά επί των ημερών του στην Ένωση θα ήταν πολύ πιο εύκολα διαχειρίσιμα, θα είχαν περάσει πολύ περισσότερο στο ντούκου αν ο τελευταίος ήταν πιο επικοινωνιακός, αν είχε καλύτερες σχέσεις με τους δημοσιογράφους. Όμως ο ισχυρός άντρας της ΑΕΚ από το 1995 μέχρι το 1997 δεν ασχολήθηκε ποτέ ιδιαίτερα με αυτό το κομμάτι: δεν μπήκε ποτέ στη διαδικασία να κάνει φίλους δημοσιογράφους και σε αυτή τη συγκυρία που διοίκησε, αυτό ήταν καταστροφικό για κάποιον με τη δική του θέση.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Τροχανάς υπήρξε ο τελευταίος πρόεδρος της ΑΕΚ που βίωσε την εποχή της παντοκρατορίας του βαρδινογιαννισμού και ο πρώτος που έζησε την αλλαγή σκυτάλης και την απαρχή της κυριαρχίας του Κόκκαλη. Ο τελευταίος που διοίκησε την Ένωση με τον Μπάγεβιτς στον πάγκο και ο πρώτος που διαχειρίστηκε την μετά-Μπάγεβιτς εποχή. Εκείνος που έφερε στην ΑΕΚ τον Ντέμη αλλά και αυτός που δεν κατάφερε να κρατήσει τον Ντούσαν. 

Ο Τροχανάς ήταν ο πρόεδρος της ΑΕΚ στο μεταίχμιο δυο διαφορετικών εποχών. Μέσα σε μια τέτοια συγκυρία τα γεγονότα παράγονται με τόσο μεγάλη ένταση που εν τέλει η σημασία τους γιγαντώνεται, η αίσθηση της κανονικότητας παύει να υφίσταται με την παραμικρή αφορμή. Όμως εκείνη η εποχή, η περίοδος ανάμεσα στο 1995 και το 1997, είναι σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και η εποχή διαμόρφωσης μιας συγκεκριμένης συλλογικής κουλτούρας ΑΕΚτζήδων. Διαφορετικής σε σχέση με εκείνους που δόμησαν τη δική τους συλλογική κουλτούρα επί εποχής Μαύρου ή εκείνους που τη διαμόρφωσαν στα χρόνια του «ΑΕΚ-Ντούσαν». Διαφορετικής και σε σχέση με εκείνους που δεν είδαν ποτέ τον Ντέμη να παίζει μπάλα ή εκείνων που διαμορφώνονται στη σημερινή εποχή. Ναι, ο Τροχανάς είναι συνδεδεμένος με την εποχή που μια ολόκληρη γενιά αντιλαμβάνεται ως εποχή της οπαδικής της ενηλικίωσης (και ας απείχε, για πολλούς απο εμάς, η ηλικιακή ενηλικίωση).

Ίσως το παρόν κείμενο να σχετικοποιεί καταστάσεις εξαιτίας της νοσταλγίας - υπήρξε αναπόφευκτη άλλωστε με το που έγινε γνωστός ο θάνατος του Τροχανά. Ίσως πάλι να κρίνει τα πράγματα πράγματι με τη ψυχραιμία που λείπει όταν βιώνεις μια κατάσταση αλλά υπάρχει σε πλεόνασμα όταν την κοιτάς από μακριά. Σε κάθε περίπτωση, δεν αμφιβητείται: όσοι μεγαλώσαμε στον πλανήτη ΑΕΚ, ξέρουμε πως ένας συντοπίτης μας, μόλις πέθανε.

Μιχάλης Τροχανάς: Το μεγαλύτερο τρολ του πλανήτη ΑΕΚ δεν είναι πια εδώ...