Τι είναι αυτό που έχει δημιουργήσει ένα τόσο κακό όνομα στον συγκεκριμένο σύλλογο; Τι είναι αυτό που τον έχει ταυτίσει με ακραίες πολιτικές, πατριωτικές, εθνικιστικές απόψεις του πιο ενεργού πυρήνα των οπαδών της; Τι είναι αυτό που την διαφοροποιεί τελείως από άλλους ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους σε ότι αφορά το status quo και τον τρόπο που λειτουργεί;
Τι είναι αυτό, τέλος πάντων, που την κάνει απεχθή και μαύρο πρόβατο στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο; Είναι τα κατά καιρούς επεισόδια που προκαλούν οι διαβόητοι Bad Blue Boys, η… επίσκεψη των οποίων στην χώρα μας, άφησε πίσω έναν νεκρό οπαδό της ΑΕΚ, τον Μιχάλη Κατσούρη; Μα, αυτό είναι η κορυφή του παγόβουνου.
Για να την κατανοήσεις, πρέπει να την μελετήσεις εις βάθος, να μάθεις τις ρίζες της. Το πλήρες όνομα του συλλόγου είναι Građanski Νogometni klub Dinamo Zagreb. Αλήθεια, όμως, τι είναι αυτή η πρώτη παράξενη λέξη, που δεν είναι γνωστή παρά μόνο στους απόλυτα μυημένους;
Έτσι ξεκίνησαν όλα...
Το 1911 δεν υπάρχει αυτόνομο κράτος Κροατία. Τα εδάφη της είναι προσαρτημένα στην Αυστρο-ουγγρική αυτοκρατορία, που όμως πνέει τα λοίσθια. Ο πολυ-αθλητικός οργανισμός Građanski ιδρύεται για να αποτελέσει την αθλητική προέκταση μιας ευρύτερης αποσχιστικής ιδέας σε μία Ευρώπη που μοιάζει με πυριδιταποθήκη, με… μεγάλες ιδέες, αλυτρωτικές διαθέσεις και εκατομμύρια δάχτυλα μπροστά από μία σκανδάλη.
Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου πολέμου ιδρύεται το κράτος των Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων, το οποίο όμως δεν αναγνωρίζεται από πουθενά, με αποτέλεσμα την 1η Δεκεμβρίου του 1918 να ιδρυθεί το Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που αργότερα ονομάστηκε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας.
Πρωτεύουσα του είναι το Ζάγκρεμπ, όμως είναι φανερό ότι αποτελεί μία προσωρινή λύση, αφού η ανομοιογένεια του πληθυσμού δημιουργεί εντάσεις και αντιθέσεις.
Η εξάπλωση του ναζισμού και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος δημιουργούν νέες συνθήκες. Η εισβολή των δυνάμεων του άξονα στα εδάφη του Βασίλειου της Γιουγκοσλαβίας, δημιουργεί -μετά από πολύ σύντομες μάχες με τον ιταλικό στρατό- την ίδρυση του Ανεξάρτητου Κράτος της Κροατίας, ένα ναζιστικό μόρφημα πλήρως υποταγμένο στον Χίτλερ, το οποίο παραμένει θεατής του πολέμου και το οποίο διοικείται από την φασιστική οργάνωση Ούστασε.
Την ώρα που η Ευρώπη στενάζει από την αιματοχυσία, η ζωή στο ανεξάρτητο κράτος της Κροατίας συνεχίζεται φυσιολογικά, το ίδιο και το ποδόσφαιρο. Στην λίγκα 8 ομάδων που δημιουργείται, η Građanski είναι από τα μεγάλα ονόματα, κατακτά το ένα από τα δύο πρωταθλήματα που ολοκληρώνονται, η εθνική της χώρας είναι από τις ελάχιστες που δίνει φιλικές αναμετρήσεις με την φασιστική Γερμανία, αλλά και την Ιταλία του Μουσολίνι.
Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και ο νέος διαμοιρασμός της Ευρώπης, φέρνει τα κροατικά εδάφη ξανά στα χέρια της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας και μία από τις πρώτες κινήσεις του Τίτο είναι να διαλύσει όλες τις κροατικές ομάδες που έπαιξαν σε αυτή την «ναζιστική» λίγκα, μαζί τους και την Građanski, η οποία βάζει τίτλους τέλους.
Κι όμως, τρεις μέρες μετά την διάλυση της, στις 9 Ιουνίου του 1945, δημιουργείται ένα άλλο αθλητικό μόρφημα, η FD Dinamo, η οποία άτυπα θεωρείται ο φυσικός διάδοχος της Građanski, υιοθετεί τα χρώματα, το παρατσούκλι της και κληρονομεί την οπαδική της βάση.
Από τα γήπεδα, στο... μέτωπο
Επί σειρά ετών αποτελεί τον πλέον επιτυχημένο ποδοσφαιρικό φορέα του κροατικού έθνους, μέσα της, γύρω της, επωάζονται συνεχώς νέες αποσχιστικές τάσεις. Είναι κοινό μυστικό ότι ο εμφύλιος πόλεμος που οδηγεί στον διαμελισμό της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, ξεκινά από τρομακτικά επεισόδια στο Ζάγκρεμπ σε ένα ντέρμπι ανάμεσα στην Ντινάμο και τον Ερυθρό Αστέρα στις 13 Μαΐου του 1990, τα οποία ήταν αναπόφευκτά, πιθανώς και προμελετημένα. Είναι αποδεδειγμένο, αποτελεί φόρο τιμής στην οπαδική τους ταυτότητα, ότι μέλη των Bad Blue Boys που ιδρύονται το 1986, πολέμησαν στο μέτωπο για την κροατική ανεξαρτησία, κάποιοι εξ’ αυτών σε ανεξάρτητες παραστρατιωτικές οργανώσεις.
Με την ανεξαρτητοποίηση της Κροατίας, ο σύλλογος αποτελεί (ανεπίσημα) την αθλητική προέκταση του νεοσύστατου κράτους. To 1993, με πρωτοβουλία του τότε Προέδρου Φράνιο Τούτζμαν μετονομάζεται σε Croatia Zagreb, ώστε να γίνει απόλυτα κατανοητή η ταύτιση (στην μετονομασία αντέδρασαν οι οπαδοί), το 2000 γίνεται ξανά Ντιναμό και από το 2011, εντελώς απενοχοποιημένα πια, ο σύλλογος αποδέχεται ότι αποτελεί τον φυσικό διάδοχο της Građanski, προσθέτοντας και το δικό της όνομα στην επίσημη ονομασία της, κάτι που ισχύει μέχρι σήμερα.
Ίσως έτσι μπορεί να γίνει κατανοητό, το έντονο πολιτικό της ύφος, η σύνδεση της και η ταύτιση πολλών οπαδών της με ευρύτερα εθνικιστικές, πατριωτικές και ακραίες ιδεολογίες. Στην πραγματικότητα, η Ντινάμο Ζάγκρεμπ ήταν πάντα η προέκταση του κροατικού κράτους και συνήθως η αγαπημένη ομάδα της κυβέρνησης.
Ειδάλλως, δεν θα είχε κατακτήσει 24 από τα 32 κροατικά πρωταθλήματα που έχουν διεξαχθεί, εκ των οποίων 17 τα τελευταία 18 χρόνια! Τα νούμερα αυτά, όταν μιλάμε για αθλητισμό, είναι παρά φύσει.
Σε αυτό το διάστημα πέρασαν από το δυναμικό της όλη η ελίτ του κροατικού ποδοσφαίρου: Μόντριτς, Μάντζουκιτς, Κράνιτσαρ, Μπάντελι, Μπρόζοβιτς, Κόβατσιτς, Κράμαριτς, Γκβάρντιολ, Λιβάκοβιτς, Ιβάνουσετς, Μάγερ, Όρσιτς, Σούταλο, μία βαριά βιομηχανία ποδοσφαίρου, μία καλά στημένη επιχείρηση που λειτούργησε για να τροφοδοτεί με συνάλλαγμα ένα ολόκληρο σύστημα, που ξέφευγε κατά πολύ από το ποδόσφαιρο.
Μπίζνα εκατοντάδων εκατομμυρίων...
Ένας άνθρωπος που μικρός πούλαγε φελιζόλ έξω από το «Μάξιμιρ» και πλούτισε απότομα χάρη σε ένα σκοτεινό deal με ένα εργοστάσιο ξυλείας, έφτασε στο σημείο να ελέγχει μία ολόκληρη χώρα. Ο Ζντράβκο Μάμιτς με την αρωγή του αδερφού του Ζόραν, τον οποίο κάποια στιγμή «φύτεψε» ως προπονητή στην ομάδα, έστησαν ένα δίκτυο συγκοινωνούντων δοχείων και κατάφεραν να ελέγχουν την Ντινάμο Ζάγκρεμπ και να έχουν πρόσβαση στην ομοσπονδία, την διαιτησία, τους εκάστοτε υπουργούς σπορ, τα σώματα ασφαλείας, τα περισσότερα Μ.Μ.Ε. και μέσω των Bad Blue Boys διάφορους άλλους… πλουτοπαραγωγικούς κλάδους.
Αρχικά ως ατζέντης παικτών και εν συνεχεία ως αιρετός πρόεδρος (σε εκλογική διαδικασία όπου δύο μέλη στο Δ.Σ. εκλέγουν και οι εκπρόσωποι των Bad Blue Boys) κατάφερε να στήσει ένα μικρό κράτος εν κράτει.
Μέσω ενός γραφειοκρατικού τεχνάσματος μετέτρεψε την Ντινάμο Ζάγκρεμπ σε ΜΚΟ, κάτι που την απάλλασσε από πληρωμή φόρων για πωλήσεις παικτών, αλλά και φόρους επί των κερδών, με μοναδική υποχρέωση την ανατροφοδότηση τους σε αθλητικές δράσεις: δηλαδή στον εαυτό του!
Μα, δεν ήταν μόνο αυτό. Έχοντας το πάνω χέρι στην ομοσπονδία, τις εθνικές, την Ντινάμο, τους τίτλους έπειθε κάθε ταλέντο να υπογράψει στο σύλλογο, με ιδιωτικά συμφωνητικά τα οποία του έδιναν σχεδόν ισόβιο μερίδιο από τις μεταγραφές και από τους μισθούς τους. Ακόμα και ο μεγάλος Λούκα Μόντριτς μόλις πρόσφατα απαλλάχθηκε από όλο αυτό, το «ληστρικό» ιδιωτικό συμφωνητικό που είχε υπογράψει ως έφηβος, πολύ πριν παίξει στην πρώτη ομάδα!
Ο συνολικός τζίρος δεν μπορεί να εκτιμηθεί (σίγουρα μιλάμε για εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ), το «κύκλωμα» ξεριζώθηκε πριν από μερικά χρόνια, με μία επιχείρηση σκούπα από το κροατικό κράτος, που οδήγησε προσωρινά τους αδερφούς Μάμιτς με βαριές κατηγορίες απάτης, υπεξαίρεσης, φοροδιαφυγής και μέχρι σήμερα εκτός ποδοσφαίρου, παρότι η δύναμη και επιρροή τους είναι ακόμα πολύ βαθιά ριζωμένη στην κροατική κοινωνία και κατ’ επέκταση στο ποδόσφαιρο.
Η Ντινάμο Ζάγκρεμπ ακόμα και σήμερα που ταλανίζεται από την έλλειψη μίας στιβαρής διοικητικής προσωπικότητας, που θα τρέξει το θέμα του νέου γηπέδου, παραμένει μία ισχυρά καθεστωτική ομάδα, έχοντας την οπαδική υποστήριξη, περίπου από το 35% του κροατικού πληθυσμού.
Ένας οργανισμός που διέπεται από βαθιά ποδοσφαιρική γνώση, ξεκάθαρη φιλοσοφία και αστείρευτη παραγωγή παικτών παγκόσμιας κλάσης, μα ο οποίος κουβαλά μία ακραία εξωαθλητική στάμπα, την οποία απέκτησε και κουβαλά μαζί της σε όλη την ιστορική της διαδρομή…
