Στον επόμενο τόνο η ώρα θα είναι 16 και 45 και 30 δευτερόλεπτα…
Έχετε χρόνια να το ακούσετε, σωστά; Κι αυτό, αν, φυσικά, καλέσατε ποτέ το 141. Το 2019 η υπηρεσία είχε σταματήσει από χρόνια να λειτουργεί – παίρνοντας ως υπόθεση εργασίας ότι υπήρχε αντίστοιχη υπηρεσία στην Πολωνία και σταμάτησε, όπως και στην Ελλάδα, να απαντάει στα τηλέφωνα το 2000. Ο Αλεξάντερ ήταν στο γήπεδο. Ο Μάρτσιν ήταν στο γήπεδο. Η Σίλβια καρδιοχτυπούσε. Η Μάγια δεν καρδιοχτυπούσε και τόσο, μικρή ήταν ακόμα, ωστόσο αντιλαμβανόταν ότι όλοι για κάποιο λόγο είχαν άγχος. Εκείνη την ώρα, λοιπόν, η οικογένεια έπαιζε μπάσκετ. 16.45 τοπική ώρα, ο Μάρτσιν έπαιζε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα μπάσκετ. Ο Αλεξάντερ έπαιζε στο παγκόσμιο πρωτάθλημα μπάσκετ. Ποιος είχε περισσότερο άγχος;
«Χριστέ μου, τι αλλαγές διάθεσης ήταν εκείνες. Εμείς κάναμε ζέσταμα για το παιχνίδι μας και δεν μπορούσα να παρακολουθήσω τι γίνεται στην Κίνα. Είχα περισσότερο άγχος από το δικό μου. Ευτυχώς παρακολουθούσαν από τον πάγκο και μου έλεγαν το σκορ. Ηρέμησα όταν έμαθα ότι κέρδισαν».
Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ στην Κίνα, ο 19χρονος Όλεκ έκανε ντεμπούτο στη μεγάλη σκηνή. Ήταν ο πιο νεαρός παίκτης του παγκοσμίου και πιθανότατα ο ψηλότερος. Ο κόσμος άρχισε να τον βλέπει. Η Πολωνία κέρδισε 79-76 εκείνο το βράδυ, με τον Μπαλτσερόφσκι να πετυχαίνει έξι πόντους σε 16 λεπτά, και προχώρησε να πάρει την όγδοη θέση στη διοργάνωση. Στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην Πολωνία, ο 42χρονος Μάρτσιν έπαιξε την τελευταία του μεγάλη διοργάνωση. Η Πολωνία ηττήθηκε εκείνο το απόγευμα 70-68 από την Ιταλία, με τον Μπαλτσερόφσκι να πετυχαίνει τρεις πόντους σε 23 λεπτά, και προχώρησε να πάρει την έκτη θέση στη διοργάνωση – δεν κατάφερε να κερδίσει το εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκυο.
Η διαφορά των δύο διοργανώσεων; Εκείνη στην Πολωνία ήταν ευρωπαϊκό πρωτάθλημα μπάσκετ με αμαξίδιο!
Η φωτοτυπία του μπαμπά!
«Πάντα νιώθω περήφανος όταν τον ακούει να λέει ότι είμαι το πρότυπό του. Αν κάτι πήρε από μένα είναι το πείσμα, η μαχητικότητα, ο χαρακτήρας. Δεν ήταν πάντα εύκολο. Στην αρχή, προσπαθούσα να τον καθοδηγήσω, να του πω κάτι, αλλά έπρεπε να του το δείξω. Όταν διδάσκεις, πρέπει να μπορείς να δείξεις. Κι αυτό ήταν αδύνατον».
Ο Μάρτσιν ήταν ένας φέρελπις Πολωνός παίκτης. Εξαιρετικός σουτέρ και σκόρερ – είχε φτάσει ως τότε στη δεύτερη κατηγορία της Πολωνίας με την Γκόρνικ. Θα σου πει ότι δεν ήταν ποτέ τόσο καλός, ότι ο γιος του είναι πολύ καλύτερος και ότι αν δεν υπήρχε εκείνη η στιγμή που άλλαξε τη ζωή του, ουδέποτε θα είχε την ευκαιρία να δει τον κόσμο χάρη στο μπάσκετ. Μπορεί να λέει αλήθεια, μπορεί και όχι τόσο… Αλλά η ζωή του άλλαξε σε μια στιγμή. Τα πάντα άλλαξαν. Τέσσερις άνθρωποι σε ένα αυτοκίνητο. Το αυτοκίνητο γλίστρησε, ξέφυγε από την πορεία του, αναποδογύρισε και χτύπησε στα αναχώματα. Μια κοπέλα στο πίσω κάθισμα έχασε τη ζωή της. Δύο τραυματίστηκαν σοβαρά και ανάρρωσαν πλήρως. Ο Μάρτσιν ξύπνησε το νοσοκομείο. Οι γιατροί διέγνωσαν κάταγμα στην σπονδυλική στήλη. Ο Μάρτσιν δε θα περπατούσε ξανά.
Η άρνηση ήταν η πρώτη αντίδραση. Πήγε σε κέντρο αποκατάστασης, πιστεύοντας ότι μπορούσε να ανατρέψει τη διάγνωση των γιατρών. Προσπάθησε, πάλεψε, έκλαψε. «Κύριε, δε θα περπατήσετε ξανά», του επανέλαβαν. Ήταν η στιγμή που έπρεπε να το αποδεχτεί. Η Σίλβια, τότε κοπέλα του με την οποία γνωρίζονταν μόλις έξι μήνες τη στιγμή που ατυχήματος, δεν άφησε το πλευρό του. «Είχαμε γνωριστεί τον Ιανουάριο και μιλάμε για το 1998. Δεν υπήρχαν κινητά. Μιλούσαμε από καρτοτηλέφωνα, αλληλογραφούσαμε με γράμματα και είχαμε συναντηθεί δύο φορές. Τον Ιούλιο κάναμε διακοπές μαζί και τον Αύγουστο ο Μάρτσιν είχε το ατύχημα. Πήγα στο νοσοκομείο να τον δω, δεν είχα ιδέα τι είχε συμβεί. Τυφλώθηκα, δεν μπορούσα να σκεφτώ τι περιμένει, πώς θα τα καταφέρουμε, αν θα είμαστε μαζί ή αν θα παντρευτούμε. Δεν γνωριζόμασταν καλά-καλά».
Δεν άφησε, όμως, το πλευρό του. Έμεινε δίπλα του σε όλα, στις δυσκολίες, στην προσπάθεια αποκατάστασης, στις στιγμές που αντιλαμβανόταν ότι ακόμα και τα πιο απλά πράγματα, είναι πλέον δύσκολα. «Πρέπει να τα μάθεις όλα από την αρχή. Πώς να δένεις τα κορδόνια σου, πώς να βάζεις παπούτσια. Και φυσικά πώς να οδηγείς το αμαξίδιο. Τα χρωστά όλα στη Σίλβια. Εκείνη δε με άφησε να καταρρεύσω». Εκείνη, και το μπάσκετ. Το μπάσκετ, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω, υπηρετούσε και η Σίλβια. Ο Μάρτσιν ξεκίνησε να παίζει στην ομάδα με αμαξίδιο, κατάφερε να ξεπεράσει το αρχικό σοκ της αδυναμίας του σε αυτή τη νέα κατάσταση και όταν ο Όλεκ ήρθε στη ζωή, οι αγώνες ήταν μέρος της ρουτίνας τους.
«Η γυναίκα μου τον έπαιρνε σε κάθε παιχνίδι που έπαιζα. Έσκαγε τη μπάλα, έτρεχε στο γήπεδο. Του άρεσε να ανεβαίνει πάνω μου, να κάθεται στην αγκαλιά μου και να κάνουμε βόλτες με το αμαξίδιο», διηγείται ο Μάρτσιν και καιρός να μπει και ο Όλεκ στην κουβέντα. «Αν δεν ήταν ο πατέρας μου, δε θα έπαιζα μπάσκετ. Τον παρακολουθούσα χρόνια. Ήθελε να είναι δίπλα μου, να μου μάθει το άθλημα, να μου το εξηγήσει, αλλά από κάποιο σημείο και μετά δεν μπορούσε να μου δείχνει όσα ήθελε. Τότε αποφασίσαμε να ξεκινήσω στην Γκόρνικ».
Σκάσε και κολύμπα!
Πρώτα, κυριολεκτικά… «Όταν ήταν πέντε χρονών ξεκίνησε να κολυμπάει. Έμεινε στο άθλημα για αρκετά χρόνια και ήταν αρκετά καλός. Ήταν εξαιρετική επιλογή να τον πάμε στο κολυμβητήριο, βοήθησε πολύ την ανάπτυξή του. Ωστόσο, μετά ο ίδιος διάλεξε το μπάσκετ. Ήμουν ευτυχισμένος με την απόφασή του, αλλά δεν τον πίεσα ποτέ». Η ανάπτυξή του έφερε και τα βλέμματα. Ήταν ψηλότερος από όλα τα παιδιά στο σχολείο, είναι ακόμα και τώρα ψηλότερος σχεδόν από όλο τον κόσμο. 2μ.20, λέει ο πατέρας του, όταν προσπαθούν να του μιλήσουν για 2μ.16 ή 2μ.17! Το ύψος τον έκανε να ξεχωρίσει και σε ένα από τα τουρνουά τζούνιορ ήρθε η πρώτη πρόσκληση.
Δέχτηκε προτάσεις από τρεις ισπανικές ομάδες. Η Ρεάλ τον απέρριψε γρήγορα, η Σεβίλλη πρότεινε ένα εξωφρενικά πολυετές συμβόλαιο, αλλά η Γκραν Κανάρια έφερε το ιδανικό πάντρεμα. Ιδανικό; Πείτε το αυτό σε ένα παιδί 13 ετών που δεν ξέρει ισπανικά και φεύγει από το σπίτι του. Ή πείτε το στη μητέρα του. «Εννοείται ότι διστάζαμε στην αρχή. Ήταν μια από τις πιο δύσκολες αποφάσεις που έπρεπε να πάρω στη ζωή μου. Όμως κατάλαβα εκείνη τη στιγμή ότι αν ήθελα να παίξω μπάσκετ, έπρεπε να το τολμήσω», θυμάται ο Όλεκ για να συμπληρώσει η Σίλβια. «Ξέρω το παιδί μου όσο κανένας. Ουσιαστικά τον μεγάλωσα μόνη μου, ο Μάρτσιν έλειπε στο εξωτερικό . Ήξερα ότι θα τα καταφέρει, διαφορετικά δεν θα τον άφηνα ποτέ να πάει στην Ισπανία μόνος του. Είναι σκληρός, είναι φιλόδοξος, είναι μαχητικός. Είναι σαν τον άντρα μου».
Είναι σαν τον άντρα της, αλλά ήταν και παιδί. «Έκλαψα πολλές φορές. Ειδικά τον πρώτο χρόνο. Προσπαθούσα να μην σκέφτομαι τι μου λείπει ή ότι δεν καταλαβαίνω τη γλώσσα ή ότι δεν καταλαβαίνω τίποτα στο σχολείο. Πήγαινα για ύπνο πολύ νωρίς. Γυρνούσα από την προπόνηση, έτρωγα και κοιμόμουν για να μην σκέφτομαι πόσο μόνος νιώθω». Η Σίλβια έκλαιγε. Ο Όλεκ έκλαιγε. Ο πατέρας του, που εκείνη την εποχή έπαιζε επαγγελματικά σε Ισπανία, Ιταλία και Γερμανία έκλαιγε.
Η επόμενη φορά που θα έκλαιγαν όλοι μαζί θα ήταν μετά τη νίκη της Πολωνίας επί της Σλοβενίας. Ω, πώς πέρασαν τα χρόνια. Ο Αλεξάντερ Μπαλτσερόφσκι δεν ήταν πια 13, ούτε ήταν άγνωστος, ούτε τον σταματούσαν στον δρόμο απλά επειδή είναι ψηλότερος απ’ όλους. Ήταν ένας από τους ήρωες της Πολωνίας. «Το ήξερα ότι θα τα καταφέρει αργά ή γρήγορα. Έπρεπε απλά να τα βρει τη στιγμή που θα βγάλει όσα έχει στο παρκέ. Μόνο στην Πολωνία συνηθίζουμε να αποδομούμε όσους τολμούν να ονειρεύονται. Είπε ο Όλεκ για το ΝΒΑ και τον ξεφτίλισαν. Αυτή είναι η αμαρτία μας. Τώρα μπορούν όλοι να είναι ευτυχισμένοι για την ομάδα και να σταματήσουν να μιλάνε».
Και σταμάτησαν. Ο Αλεκσάνταρ ή Όλεκ, συνέχισε την παράδοση των Μπαλτσερόφσκι. Και φαίνεται ότι θα την πάει και πιο ψηλά. Ήδη, αναδείχθηκε δύο φορές καλύτερος νέος παίκτης στο Eurocup, έφτασε στην τέταρτη θέση του ευρωπαϊκού στην Γερμανία, κατέκτησε το Eurocup, θεωρείται ο επόμενος Πολωνός που θα παίξει στο ΝΒΑ, και τώρα ετοιμάζεται για την επόμενη πρόκληση της καριέρας του. Και έχει υποσχεθεί πώς δε θα κλάψει!
