Σαν σήμερα (9 Μαρτίου 1971), ο Παναθηναϊκός σημείωνε τη μεγαλύτερη -μέχρι την επόμενη- επιτυχία του ελληνικού ποδοσφαίρου, αποσπώντας ισοπαλία 1-1 από την πρωταθλήτρια Αγγλίας Έβερτον μέσα στην έδρα της, για τον προημιτελικό γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης. Ο Αριστοτέλης Μπενόγλου αποκαλύπτει άγνωστες λεπτομέρειες για το παιχνίδι-σταθμός της πορείας του Τριφυλλιού προς τον τελικό...
1. Μέχρι τον αγώνα του Παναθηναϊκού στο Λίβερπουλ, οι ελληνικές ομάδες είχαν αγωνιστεί 43 φορές εκτός έδρας για τα Κύπελλα Ευρώπης, με απολογισμό 5 νίκες, 2 ισοπαλίες και 36 ήττες! Ουκ ολίγες φορές οι Έλληνες έπεφταν θύματα πανωλεθρίας όταν περνούσαν τα ελληνικά σύνορα. Για του λόγου το αληθές, παραθέτουμε ορισμένα αποτελέσματα, ενδεικτικά της χαμηλής δυναμικότητας των ομάδων μας εκείνα τα χρόνια:
- Μονακό - ΑΕΚ 7-2
- Τσέλσι - Άρης 5-1
- Γιουβέντους - Άρης 5-0
- Ούιπεστ - Άρης 9-1
- Βοϊβοντίνα - Ηρακλής 9-1
- Σαραγόσα - Ηρακλής 6-1
- Λιόν - Ολυμπιακός 4-1
- Γουέστ Χαμ - Ολυμπιακός 4-0
- Νταμφέρμλιν - Ολυμπιακός 4-0
- Γκόρνικ - Ολυμπιακός 5-0
- Μπάγερν Μονάχου - Παναθηναϊκός 5-0
Οι μοναδικές «γαλανόλευκες» εκτός έδρας νίκες είχαν επιτευχθεί απέναντι σε ομάδες όπως η Ακαντέμισκ Δανίας, η Ομόνοια Λευκωσίας, η Χιμπέρνιανς Μάλτας, η Ζενές Ες Λουξεμβούργου και η ισλανδική Φραμ (την οποία κέρδισε 2-0 ο Ολυμπιακός, με τον αγώνα όμως να διεξάγεται σε ελληνικό έδαφος, στο Καυταντζόγλειο της Θεσσαλονίκης). Το πιο αξιομνημόνευτο αποτέλεσμα ελληνικού συλλόγου στο εξωτερικό, το οποίο χαιρετίστηκε ως άθλος από τις αθλητικές εφημερίδες, ήταν η ισοπαλία 0-0 του Παναθηναϊκού στη Βουδαπέστη απέναντι στη Φερεντσβάρος, για το Κύπελλο Πρωταθλητριών της περιόδου 1965-66. Οι Ούγγροι του σπουδαίου Φλόριαν Άλμπερτ, νικητή της «Χρυσή Μπάλας» το 1967, είχαν κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο το Κύπελλο Εκθέσεων (μετέπειτα Κύπελλο UEFA), επικρατώντας 1-0 της Γιουβέντους στον τελικό.
Ως εκ τούτου, το έργο της ομάδας του Φέρεντς Πούσκας θεωρείτο ήδη κάτι παραπάνω από δύσκολο και μια τιμητική ήττα με ένα ή δύο τέρματα διαφορά ενδεχομένως να ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να περιμένει κανείς εν όψει της ρεβάνς στην Αθήνα...
2. Ίσως το όνομα της Έβερτον σήμερα να μην προκαλεί το ίδιο δέος με τα υπόλοιπα «ιερά τέρατα» του αγγλικού ποδοσφαίρου. Κι όμως, την περίοδο 1970-71, οι «μπλε» του Λίβερπουλ φιγουράριζαν ως η πρώτη ομάδα σε κατακτήσεις πρωταθλημάτων στο Νησί, μετρώντας τους ίδιους τίτλους με την Άρσεναλ, τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και τη Λίβερπουλ (7)!
3. «Μα σαν παλιός Αθηναίος, τι άλλο μπορεί να είμαι εκτός από Παναθηναϊκός;». Ο διάσημος και αγαπητός σκηνοθέτης, δημοσιογράφος, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας, Αλέκος Σακελλάριος, δήλωνε αισιόδοξος σε συνέντευξή του στην «Αθλητική Ηχώ», προσθέτοντας ότι θα ήθελε πολύ να είναι παρών στις κερκίδες του βρετανικού γηπέδου, αποκαλύπτοντας μάλιστα ότι σε μικρή ηλικία φόρεσε κι εκείνος το τριφύλλι στο στήθος, ως μέλος της ομάδας τσικό του συλλόγου!
4. Μια... γηπεδική «σφήνα»: Ο χουντικός Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, Κωνσταντίνος Ασλανίδης, τον οποίο ορισμένοι κακεντρεχείς έχουν συνδέσει με τον Παναθηναϊκό (ο ίδιος ήταν δηλωμένος φίλος του Ηρακλή, αλλά προσπαθούσε να τα έχει καλά με όλους για... ευνόητους λόγους), λίγες ημέρες πριν από τον αγώνα του Λίβερπουλ και εν μέσω γενικής «πράσινης» ευφορίας, δήλωνε: «Σας γνωρίζω ότι το Υπουργείο Γεωργίας ενέκρινε την παραχώρηση μεγάλου χώρου παρά την Αργυρούπολη, όπου θα ανεγερθεί το ανεγερθεί το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Προ ετών, ο Παναθηναϊκός έχασε την ευκαιρία να δώσει το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και να λάβει ως αντάλλαγμα έτοιμο γήπεδο στη Λεωφόρο Καβάλας»...
5. Με... τσίτα τα γκάζια ερχόταν η Έβερτον στον κρίσιμο πρώτο προημιτελικό, καθώς, λίγες ημέρες νωρίτερα, συνέτριψε 5-0 την Κόλτσεστερ για το θεσμό του Κυπέλλου Αγγλίας, αναγκάζοντας τον Φέρεντς Πούσκας να πει στους ποδοσφαιριστές του «είδατε πόσο καλή ομάδα είναι η Έβερτον; Πόσο δύσκολο θα είναι το ματς της Τρίτης;». Παρ' όλ' αυτά, ο φύσει αισιόδοξος Μίμης Δομάζος δεν έδειξε να ανησυχεί, λέγοντας «δεν μας πτοεί το 5-0. Η αντίπαλός της δεν ήταν σπουδαία, αλλά πολύ μικροτέρας δυναμικότητος»...
6. Στον β' γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της περιόδου 1970-71, η Έβερτον είχε αποκλείσει την πανίσχυρη τότε Γκλάντμπαχ, την ομάδα που, τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, θα συνέτριβε με το εκκωφαντικό 7-1 την Ίντερ του Σάντρο Ματσόλα (σε ματς το οποίο τελικά ακυρώθηκε λόγω ενός μπουκαλιού που δέχθηκε από την κερκίδα ο Ρομπέρτο Μπονισένια). Οι Άγγλοι θα αναδειχθούν ισόπαλοι 1-1 και στις δύο αναμετρήσεις με την πρωταθλήτρια Γερμανίας και θα προκριθούν τελικά στα πέναλτι (4-3). Πρόκειται για τον πρώτο αγώνα στην ιστορία των Κυπέλλων Ευρώπης που κρίθηκε στην ψυχοφθόρα διαδικασία της λευκής βούλας!
7. Οικονομόπουλος, Τομαράς, Καψής, Σούρπης, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καμάρας, Δομάζος, Φυλακούρης, Αντωνιάδης, Γραμμός. Στο Γκούντισον Παρκ παρατάχθηκε ακριβώς η ίδια σύνθεση με αυτήν στις 2 Ιουνίου στο Γουέμπλεϊ. Πρόκειται για το ευρωπαϊκό ντεμπούτο του Άνθιμου Καψή με τη φανέλα του Παναθηναϊκού. Η αποστολή του, κάτι παραπάνω από δύσκολη. Έπρεπε να αντεπεξέλθει στην αναχαίτιση του σέντερ φορ της Εθνικής Αγγλίας, Τζο Ρόιλ, ενώπιον 50.000 θεατών. Ήταν ένα ρίσκο του Φέρεντς Πούσκας, το οποίο στην πράξη στέφθηκε με επιτυχία. Όπως εξομολογήθηκε κάποτε ο περίφημος Μπλούης Διακάκης, «παρά λίγο να μου φύγει το τιμόνι από τα χέρια όταν άκουσα ότι ο Πούσκας θα βάλει τον Καψή»!
8. Εν μέσω καταιγισμού ευκαιριών των «ζαχαρωτών» και συνεχούς πίεσης, μια φωνή ακούστηκε στα «πράσινα» μετόπισθεν. «Μη φοβάστε, ρε παιδιά. Με τον Ηλυσιακό παίζουμε»! Η τρομερή αυτή ατάκα ανήκει στον Φραγκίσκο Σούρπη. Ο οπισθοφύλακας του αθηναϊκού συλλόγου προσπάθησε με αυτόν τον τρόπο να εμψυχώσει τους συμπαίκτες του, οι οποίοι μάχονταν υπέρ βωμών και εστιών για να φύγουν από το Λίβερπουλ με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
9. Λευκές φανέλες, πράσινα παντελονάκια, πράσινες κάλτσες. Ήταν η πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή -και ίσως και στην εγχώρια- ιστορία του, που ο Σύλλογος Μεγάλος εμφανιζόταν με αυτόν τον συνδυασμό, ο οποίος έμελλε να αποδειχθεί γούρικος και σε μελλοντικές περιπτώσεις...
10. Ο θρυλικός προπονητής και αναμορφωτής του πιο επιτυχημένου βρετανικού συλλόγου όλων των εποχών, Μπίλι Σάνκλι, προσφέρθηκε ευγενικά να παραχωρήσει στον Παναθηναϊκό το γήπεδο της ομάδας του, της Λίβερπουλ, για την προπόνηση της ελληνικής ομάδας, ευχόμενος να προκριθεί εις βάρος της μισητής Έβερτον! Μάλιστα, οπαδοί των «Reds» πρόσφεραν ένα βινύλιο με τον ύμνο του συλλόγου, με την προϋπόθεση αυτός να παιχτεί στη ρεβάνς της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Η καζούρα και η συλλογική αντιπαλότητα στα καλύτερά τους!
11. Η τοπική εφημερίδα του Λίβερπουλ, η «Liverpool Echo», έγραφε, παραμονές του αγώνα: «Ο αρχηγός, Μίμης Δομάζος, είναι ένας παίκτης παγκοσμίου κλάσεως. Κατευθύνει την ομάδα σαν αληθινός στρατηγός. Προ καιρού πέτυχε 3 γκολ στον Εθνικό, στον οποίον μάνατζερ είναι ο πρώην κόουτς της Έβερτον, Τόμμυ Ένγκλεστον. Μετά από τον αγώνα αυτόν, ο Ένγκλεστον δήλωσε ''Είναι ένας μεγάλος παίκτης. Μπορεί να παίξει σε οποιαδήποτε αγγλική ομάδα, ακόμη και στην Έβερτον''.Οι Έλληνες έχουν κι ένα σπουδαίο ατού στην άμυνα, τον ''Μαύρο Γάτο'' τους, τον γκολκίπερ Οικονομόπουλο. Είναι ένας τερματοφύλακας διεθνούς κλάσεως και έχει όλα τα προσόντα των μεγάλων Ευρωπαίων γκολκίπερ. Μόνο ένας παίκτης του Παναθηναϊκού - ο αριστερός μπακ Γιώργος Βλάχος- δεν έχει παίξει στην Εθνική Ανδρών ή Ελπίδων».
12. Μέχρι και την περίοδο 1970-71, η Έβερτον είχε συγκεντρώσει τους περισσότερους βαθμούς από κάθε άλλη ομάδα στην ιστορία του αγγλικού πρωταθλήματος! Επίσης, ήταν η ομάδα με το μεγαλύτερο μέσο όρο εισιτηρίων (49.000), πίσω μόνο από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
13. Διαβάζουμε στην «Αθλητική Ηχώ» ότι ο μεγάλος κανονιέρης του Ολυμπιακού, Γιώργος Σιδέρης (ο οποίος στο παρελθόν βρέθηκε μια ανάσα από το να μετεγγραφεί στον Παναθηναϊκό, τον οποίο, κατά δήλωσή του, υποστήριζε φανατικά όταν ήταν μικρός), τηλεφώνησε στην εφημερίδα και παρακάλεσε να διαβιβαστεί το ακόλουθο μήνυμά του: «Εύχομαι ολοψύχως ένα τιμητικό για τα ελληνικά χρώματα αποτέλεσμα, παρά τη μεγάλη δυσκολία της συναντήσεως».
14. Την ώρα που ο Γιάννης Διακογιάννης μέσω του Ε.Ι.Ρ.Τ. περιέγραφε την αριστερή βολίδα του Αντώνη Αντωνιάδη που κατέληξε στο βάθος των διχτύων της Έβερτον, δύο καρδιακές προσβολές και δεκάδες λιποθυμίες έλαβαν χώρα σε ελληνικό έδαφος...
15. Η πασίγνωστη πλέον ιστορία με τα πέντε εννιάρια... Αξίζει να γραφτεί για ακόμη μία φορά. Ο Αντώνης Αντωνιάδης φορούσε το «9», πέτυχε το ένατο τέρμα του στα Κύπελλα Ευρώπης, εννέα λεπτά πριν από τη λήξη του αγώνα, στις 9 Μαρτίου, ενώ το ρολόι εκείνη τη στιγμή έγραφε ακριβώς 9 η ώρα! Κι όμως, υπάρχει και έκτο εννιάρι, που τώρα το μαθαίνει πρώτος ακόμα κι ο Αντώνης Αντωνιάδης! Το γκολ του «Ψηλού» ήταν το υπ' αριθμόν 9 τέρμα του Τριφυλλιού σε εκτός έδρας αγώνες συνολικά για το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης!
16. Η ισοφάριση της Έβερτον επιτεύχθηκε 14 δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη από τον νεαρό επιθετικό, Ντέιβιντ Τζόνσον, έπειτα από πεντακάθαρο φάουλ των Χάρβεϊ και Ρόιλ πάνω στον Τάκη Οικονομόπουλο (ο οποίος οδηγήθηκε με φορείο εκτός γηπέδου), κάτι που παραδέχθηκε σύσσωμος ο ξένος Τύπος και που μόνο ο Ανατολικογερμανός διαιτητής Ρούντολφ Γκλέκνερ δεν είδε...
17. Το γήπεδο της Έβερτον ήταν κατάμεστο (κόπηκαν 49.047 εισιτήρια). Κατάμεστη όμως ήταν και η Αθήνα, την ημέρα της υποδοχής των θριαμβευτών του Γκούντισον Παρκ. Εικάζεται ότι πάνω από 150.000 άνθρωποι (άλλοι μιλούν ακόμα και για 300.000!) ξεχύθηκαν στους δρόμους της Αθήνας και στο αεροδρόμιο του Ελληνικού για να υποδεχθούν «αυτά τα λιοντάρια, αυτά τα τριφύλλια, αυτόν τον μεγάλο Παναθηναϊκό». Την πομπή των ποδοσφαιριστών του Φέρεντς Πούσκας συνόδευσαν χιλιάδες λαού και στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, στο οποίο, την ώρα της άφιξης της ομάδας, δεν έπεφτε καρφίτσα! Οι Έλληνες διψούσαν για μεγάλες αθλητικές επιτυχίες. Ίσως να έψαχναν και μια ευκαιρία να βγουν στους δρόμους δίχως να κινδυνεύουν από το καθεστώς...
18. BBC: «Ο Παναθηναϊκός πέτυχε τη μεγαλύτερη έκπληξη που σημειώθηκε στην ιστορία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών»... Corriere Dello Sport: «O Πούσκας παραμένει μεγάλος. Μεγάλη όμως είναι και η ομάδα του. Εκπληκτικό αποτέλεσμα στο Λίβερπουλ». France Football: «Όλοι οι Ευρώπη έμαθε πλέον τους Έλληνες και το ποδόσφαιρό τους».
19. Ο «ξανθός άγγελος» του Παναθηναϊκού και θρύλος του ελληνικού ποδοσφαίρου την προπολεμική περίοδο, Άγγελος Μεσσάρης, επανεμφανίστηκε μετά από περίπου 40 χρόνια στο προσκήνιο για λογαριασμό της εφημερίδας «Ομάδα». Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος είχε αποσυρθεί απογοητευμένος από το ποδόσφαιρο, ήταν τόσο μεγάλο το κατόρθωμα του Τριφυλλιού, που ώθησε ακόμα και τον ίδιο να παρακολουθήσει το παιχνίδι από την τηλεόραση και να δηλώσει ότι «έμεινα κατάπληκτος από την άμυνα του Παναθηναϊκού. Ποτέ άλλοτε δεν είδα τέτοια άμυνα, τόσο καθαρή και τόσο δυνατή συγχρόνως», προσθέτοντας πως «έχω νιώσει κι άλλες τέτοιες έντονες χαρές, μα, κάθε φορά που προστίθεται κάτι καινούργιο, εκείνο που νιώθω είναι το άθροισμα όλων μαζί»...
20. Πολλοί ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού ξέσπασαν σε κλάματα, έπειτα από τη λήξη του παιχνιδιού στο ομιχλώδες Λίβερπουλ, καθώς ο διαιτητής τούς στέρησε μία ανεπανάληπτη νίκη μέσα στο άντρο των πρωταθλητών Αγγλίας. Τα δάκρυα της στενοχώριας, όμως, έμελλε να μετατραπούν σε δάκρυα συγκίνησης και χαράς, 15 βράδια μετά, στις 24 Μαρτίου. Συνεχίζεται...
