Ο νεκρός δεδικαίωται κι αυτός είναι ο ηθικός κανόνας της ζωής. Κι όμως, υπάρχουν κάποιες στιγμές, που δε χρειάζεται μετά θάνατον αναγνώριση. Ο Ρόι Τάρπλεϊ την έζησε, τη βίωσε, αλλά την έβαλε στην άκρη, παρασυρμένος από τις καταχρήσεις. Μία αναγνώριση που του πρόσφερε απλόχερα ακόμα και ο συνήθως σκληρός, ο απαιτητικός, ο λάτρης της πειθαρχίας, Γιάννης Ιωαννίδης.
Με τον Ξανθό, στον Ολυμπιακό, ο Ρόι Τάρπλεϊ, έπαιξε το καλύτερό του μπάσκετ στην Ευρώπη. Προερχόμενος από τον Αρη βέβαια, όπου κατέκτησε ένα ευρωπαϊκό κύπελλο, παίζοντας απίστευτα και μοναδικά. Κι όμως, στον Ολυμπιακό, ο σούπερ Ρόι ήταν εξωπραγματικός, καθιστώντας τους ερυθρόλευκους το απόλυτο φαβορί για την κατάκτηση της Ευρωλίγκας, που τότε ονομαζόταν Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
"Κρίμα από το Θεό για το παιδί..."
“Ναι ρε Θανάση… Ασε με! Τα έμαθα τα νέα. Από το πρωί κιόλας. Τι να πω; Ο άνθρωπος ήταν ένας άρχοντας. Σε όλα του. Και να ξέρεις ότι το λέω με την ψυχή μου. Δεν πέρασε τέτοιος παίκτης από την Ευρώπη. Ποτέ!” είπε ο Γιάννης Ιωαννίδης. Η συνύπαρξη τους για πολλούς μπορεί να ήταν εκρηκτική. Από τη μία πλευρά, ένας τεράστιος προπονητής με χαλύβδινη προσωπικότητα. Κι από την άλλη ένας ασύγκριτος παίκτης, με ανυπολόγιστη αξία, αλλά με πολλά προβλήματα, που δεν μπορούσες καν να φανταστείς που θα ξεσπάσουν. Και κυρίως πότε.
“Είναι κρίμα από το Θεό που αυτό το παλικάρι έπεσε σε αυτό το χαμηλό επίπεδο των καταχρήσεων και να φτάσουμε στον σημείο να τον βοηθήσω εγώ για να βρει μία δουλειά στην Κύπρο” θυμάται ο Ξανθός, που μιλούσε για τον Ρόι και έσταζε μέλι το στόμα του. Και όχι. Εν προκειμένω δεν ισχύει η θέση για το νεκρό που δικαιώνεται. Ο Γιάννης Ιωαννίδης έτρεφε απεριόριστη αγάπη για τον παίκτη του.
"Η αγάπη του για τον Ατσα Νίκολιτς"
“Αυτό που ξέρω είναι ότι όταν έπαιζε στον Αρη έπινε πάρα πολύ. Σε εμάς δεν δημιούργησε ποτέ και κανένα πρόβλημα. Απολύτως κανένα πρόβλημα. Με τον Ρόι υπήρχε ένα μεγάλο θέμα… Μία μέρα τον ρώτησα: “Ρόι, όταν έπαιζες στον Αρη, ποιον αγάπησες περισσότερο;”. Η απάντησή του δε με τρέλανε, γιατί (όταν τον είχα γνωρίσει πια) την περίμενα. Για οποιονδήποτε άλλον όμως, είναι πολυ παραξενη. Δεν μου μίλησε για κάποιον παίκτη, ή προπονητή. Μου είπε ότι αγαπούσε περισσότερο τον Ατσα Νίκολιτς, τον κόουτς που είχαν φέρει τότε για να βοηθήσει τον Γιατζόγλου”.
Ο Ατσα Νίκολιτς είναι μία τεράστια προπονητική φιγούρα στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Ενας αληθινός δάσκαλος του μπάσκετ, μία προσωπικότητα που έχει κερδίσει τον σεβασμό των πάντων. Ενας από τους μεγαλύτερους διαλογιστές-προπονητές του μπάσκετ στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Γιατί σας τα αναφέρω όλα αυτά; Μα γιατί αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που ο Τάρπλεϊ αγαπούσε τον Νίκολιτς. Αυτό ήταν το μεγάλο μυστικό του Ρόι, που… “Ειχε μία ιδιαιτερότητα… Για να τον καταλάβεις, έπρεπε να αποδεχτείς το μεγαλείο του ως παίκτης και να εκτιμήσει ότι εσύ λατρεύεις αυτό που λατρεύει και ο ίδιος. Με λίγα λόγια, είναι αδύνατον να λέγεσαι μπασκετικός, να λες ότι σου αρέσει το μπάσκετ και να μην λατρέψεις τον Ρόι από την πρώτη στιγμή που θα τον δεις να χτυπάει τη μπάλα στο παρκέ. Ο Νίκολιτς φυσικά, που ήξερε καντάρια μπάσκετ, τον κατάλαβε. Και όσο ήταν στον Αρη, προσπάθησε να τον βοηθήσει με αποτέλεσμα ο Ρόι να τον αγαπήσει”.
Το καταραμένο πρωινό στο Τελ Αβίβ
Η αμέσως επόμενη σκέψη του Ξανθού πήγε στο Τελ Αβίβ και στο καταραμένο πρωινό του τελικού… ¨Εμείς είχαμε μόνο μία ατυχία με τον Ρόι. Η κρίση τον έπιασε εκείνο το πρωινό του τελικού με την Μπανταλόνα”.
Η περιγραφή του Γιάννη Ιωαννίδη ξυπνάει μνήμες για ένα από τα πιο αδικοχαμένα τρόπαια στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ. Πολλοί λένε ότι όσες φορές κι αν έπαιζε η Μπανταλόνα με τον Ολυμπιακό, μάλλον δε θα κέρδιζε ούτε σε μια… Ετυχε εκείνο το πρωινό όμως (συνάμα με το άγχος και την πτώση του Ζάρκο) να σκάσει η βόμβα… “Τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα με καταχρήσεις, είναι πιο ευαίσθητα, πιο οξύθυμα σε κάποιες περιπτώσεις, πιο επιρρεπή. Ε, εμείς, εκείνη την ημέρα το πληρώσαμε”.
Ομολογώ ότι δε θυμάμαι αν ο Ιωαννίδης έχει περιγράψει ξανά το περιστατικό, αλλά ακόμα κι αν το έχει κάνει, όσες φορές κι αν το ακούς (ή το διαβάζεις αναγνώστη μου) σε μεταφέρει με νοσταλγία και στεναχώρια. Για μία τεράστια ευκαιρία που χάθηκε… “Στην αρχή της σεζόν, ο Μπάμπης Παπαδάκης, είχε πει στον Ρόι… “Αυτόν τον μήνα που είσαι εδώ, δεν παίζεις ως Τάρπλεϊ. Ηταν μεταξύ σοβαρού κι αστείου, αλλά ο Ρόι το θυμόταν και δεν το ξέχασε ποτέ. Το πρωί, την παραμονή του τελικού, εμείς λείπαμε γιατί είχαμε πάει στη συνέντευξη Τύπου με τον Ομπράντοβιτς. Εκείνη την περίοδο, ο Ζάρκο φαινόταν ότι δεν είναι και στα καλύτερά του και για κάποιο λόγο, ο Ρόι …την έπεσε στον Μπάμπη… “Τώρα που ο Ζάρκο δεν παίζει καλά γιατί δεν του λες το ίδιο πράγμα” του είπε και πήγε να τον αρπάξει από τον λαιμό. Ηταν στην ρεσεψιόν του ξενοδοχείου. Επεσε πάνω ο Φασούλας να τους χωρίσει, έγινε μπάχαλο, αλλά η ομάδα επηρεάστηκε. Και φάνηκε στον τελικό”.
"Εμείς τον θέλαμε, αν είχε μείνει ίσως να ζούσε τώρα το παιδί"
Αμέσως μετά πάντως, ο Ξανθός είπε μία κουβέντα που ακούστηκε (έστω και δια τηλεφώνου) ότι έβγαινε με αναστεναγμό από την ψυχή και τα χείλη του…
“Να σου πω ένα πράγμα. Οταν ο Ρόι έφυγε το επόμενο καλοκαίρι, εμείς θέλαμε να τον κρατήσουμε. Του δίναμε ένα εκατομμύριο και ο μάνατζέρ του ζητούσε 1.1 εκ δολάρια. Τελικά δεν τα βρήκαμε. Αν συμφωνούσαμε όμως, πανάθεμά με, μπορεί το παλικάρι να είχε γλιτώσει. Να μην κατέληγε εδώ. Γιατί μετά πήγε στο Ντάλας και τράβηξε πολλά για να καταλήξει όπως κατέληξε”.
Το ερώτημα παραμένει όμως… Πως γίνεται δύο τόσο έντονοι χαρακτήρες, δύο μεγάλες φιγούρες να συνεργαστούν τόσο άψογα… “Είχα βρει τα κουμπιά του και ήξερα πως πρέπει να τον αντιμετωπίσεις. Να σου ένα παράδειγμα. Εμείς τότε κάναμε πολλές πρωινές προπονήσεις. Ο Ρόι ερχόταν και έκανε πέντε λεπτά για να φτάσει από τη φυσούνα το παρκέ. Σερνόταν. Εγώ έλεγα στους πάντες… “Μην το πει κανείς το παραμικρό. Αφήστε τον”. Ε, λοιπόν, όταν έμπαινε στο γήπεδο και άρχιζε να σουτάρει, γινόταν άλλος άνθρωπος. Τα πρώτα σουτ ήταν κουραστικά και βαριεστημένα. Μετά από πολύ λίγο όμως, έμπαινε στο ρυθμό και έκανε τρομερά πράγματα. Αν την ώρα που τον βλέπεις να …σέρνεται του πεις μία κουβέντα, μπορεί να τσακωθείς, να μαλώσεις. Δε χρειαζόταν όμως, από τη στιγμή που ήξερες ότι μπαίνοντας μέσα στο γήπεδο θα ήταν …μεγαλείο”.
Ο Ρόι, η αρχοντιά του και η καταπληκτική ιστορία με τον Νάκιτς
Η μπασκετική ικανότητα του Ρόι Τάρπλεϊ είναι πασίγνωστη, αποδεκτή, αναγνωρισμένη. Κι ο Ξανθός ήρθε να προσθέσει τη δική του άποψη… “Βγήκε 6ος καλύτερος παίκτης στο ΝΒΑ. Αυτό δείχνει τι παικτάρα ήταν. Τα είχε όλα. Είχε σουτ, πάσαρε τρομερά, σαν πλέι μέικερ. Μόνο ο Σαμπόνις και ο Τσόσιτς πάσαραν το ίδιο καλά. Δούλευε σαν πλέι μέικερ. Είχε τρομερά προσόντα και αντίληψη του παιχνιδιού. Σε τέτοιο βαθμό, που παίζαμε με τον Ζάρκο στο λόου ποστ και τον Ρόι στο χάι ποστ να του πασάρει. Κατέβαζε την μπάλα με ντρίμπλα έχοντας τρομερή άνεση. Υπάρχει όμως κάτι πολύ βασικό. Ηξερε πως για να γίνει κάτι στο ΝΒΑ έπρεπε να έχει κάτι ξεχωριστό. Και μου είχε πει μία μέρα ότι έκανε τρομερή προπόνηση στα ριμπάουντ κι αν θυμάσαι ο άνθρωπος είχε τρομερή έφεση, έχοντας τυποποιήσει το δικό του στυλ. Επαιζε τη μπάλα με τα δάχτυλα, πριν την κατεβάσει. Κάτι σαν βόλεϊ. Ηταν τρομερός”. ?
Υπάρχει όμως και κάτι που οι περισσότεροι δε γνωρίζουν… Οχι όσοι δεν τον έζησαν… “Ασε… Μην ακούς. Είναι άλλο να τον ζεις τον παίκτη και να συναναστρέφεσαι μαζί του και άλλο α βγάλεις συμπεράσματα χωρίς να τον ξέρεις. Θα σου πως εγώ λοιπόν ότι ο Ρόι ήταν ένας ΑΡΧΟΝΤΑΣ σε όλα του και κυρίως με τα χρήματα… Οταν ο Νάκιτς έβαλε το νικητήριο σουτ με τη Ρεάλ, ο Κόκκαλης τότε, είχε τάξει πριμ στην ομάδα… Μερικές μέρες αργότερα το μοίρασε και ο Ρόι πήρε τα μισά χρήματα και τα έδωσε στον Νάκιτς. Ξέρεις τι είπε; “Αν δεν ήταν ο Φράνκο, εγώ δε θα έπαιρνα αυτά τα χρήματα. Ασε που οι δυο τους έμεναν συνεχώς μαζί στο δωμάτιο και δεν τον άφησε να πληρώσει ούτε ένα σεντ ποτέ. Μα ποτέ όμως…”.
"Αν είχε μείνει..."
Ο Γιάννης Ιωαννίδης παραδέχθηκε ότι μία και μοναδική φορά, με προτροπή του ίδιου, ο Ρόι του μιλησε για τα προβλήματά του… “Ναι, κάναμε μία συζήτηση. Μόνο μία και μοναδική φορά. Εγώ προσπάθησα να φέρω τη συζήτηση σε αυτό, διότι όταν ξέρεις πως σκέφτεται ένας άνθρωπος, ίσως να έχεις και την ικανότητα να τον βοηθήσεις. Μου είπε ότι είχε μετανιώσει για όλα αυτά που έκανε και ήθελε να μπει για αποτοξίνωση. Δεν ξαναμιλήσαμε ποτέ για αυτό το θέμα”.
Η τελευταία ατάκα του Ξανθου ήταν εξίσου συναισθηματική… “Δε με πίεσε κανένας να τον πάρω στον Ολυμπιακό. Τον ήθελα από την πρώτη στιγμή που τον είδα και απλα ρώτησα κάποιες πληροφορίες για να μάθω κάποια πράγματα γενικά για αυτόν. Οπως επίσης ήταν και επιλογή μου να μείνει… Αλλά έφυγε. Κρίμα γαμώτο. Στεναχωρήθηκα πολύ για αυτό το παιδί. Αν είχε μείνει…”. Και κάπου εκεί το τηλέφωνο έκλεισε!