Την έλεγαν Μαχσά Αμινί. Ήταν 22 ετών. Η 13ηΣεπτεμβρίου ήταν η τελευταία ημέρα της ζωής της. Μιας ζωής που έμελλε να είναι σύντομη, ένας θάνατος που έμελλε να δώσει ένα σύνθημα επανάστασης. Μια ζωή που κύλησε μάλλον ήρεμα, χωρίς πολλές διακυμάνσεις, χωρίς κάτι ιδιαίτερο, ξεχωριστό. Ένας θάνατος που έβαλε φωτιά σε μια χώρα, που ξεσήκωσε χιλιάδες ψυχές που ενώθηκαν ατρόμητες για έναν σκοπό.
Η Μαχσά Αμινί άφησε λίγα μαλλιά της να φανούν έξω από το χιτζάμπ της και το πλήρωσε με την ίδια της την ζωή. Βρισκόταν με την οικογένειά της για επίσκεψη στην Τεχεράνη, όταν συνελήφθη από την ειδική αστυνομία και μεταφέρθηκε στην φυλακή. Στη συνέχεια έπεσε σε κώμα και πέθανε.
Η ιρανική αστυνομία αρκέστηκε να πει πως επρόκειτο για ένα «ατυχές συμβάν», ωστόσο οι ακτιβιστές αναφέρουν ότι η Αμινί δέχθηκε ένα δυνατό χτύπημα στο κεφάλι τρεις ημέρες μετά τη σύλληψή της.
Αυτός ο θάνατος ήταν η σπίθα για να φουντώσει η πυρκαγιά. Οι γυναίκες βγαίνουν στους δρόμους του Ιράν, πετούν τα ρούχα με τα οποία είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν πρόσωπα και σώμα και κόβουν τα μαλλιά τους. Φτιάχνουν σημαίες με τα κομμένα μαλλιά τους, αυτά είναι τα λάβαρα τούτης της επανάστασης.
Αποκλεισμένες από τη στοιχειώδη μόρφωση και περιθωριοποιημένες ακόμα και από μία υποτυπώδη κοινωνική ζωή, οι γυναίκες εκεί ελπίζουν σε έναν γάμο. Και θεωρούνται τυχερές αν σε αυτόν τον γάμο δεν ζήσουν την βία από τον αφέντη σύζυγο, αν καταφέρουν να απολαύσουν τη μητρότητα. Για πολλές είναι μια ζωή δίχως ελπίδα.
Οι λίγες τούφες της Μαχσά μπορούν να οδηγήσουν σε μια πρωτοφανή εξέγερση; Για αυτές τις γυναίκες που παλεύουν για τα δίκαιά τους, για ελευθερίες και δημοκρατικά δικαιώματα. Για αυτές τις γυναίκες που δεν αντέχουν άλλη καταπίεση.
Μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, βάσει νόμου απαιτείται από όλες τις γυναίκες, ανεξαρτήτως εθνικότητας και θρησκείας, να έχουν καλυμμένο το κεφάλι και τον λαιμό, όταν βρίσκονται σε δημόσιους χώρους, κρύβοντας τα μαλλιά τους.
Ωστόσο τις δύο τελευταίες δεκαετίες ολοένα και περισσότερες γυναίκες, κυρίως στην Τεχεράνη, αλλά και σε άλλες μεγάλες πόλεις του Ιράν αφήνουν έξω από το μαντίλι τούφες από τα μαλλιά τους. Για αυτό το λόγο δημιουργήθηκε ένα ειδικό σώμα όπου εποπτεύει την τήρηση του νόμου περί ηθικής και σεβασμούς στις αξίες του καθεστώτος.
Η λεγόμενη αστυνομία των ηθών, όπου αστυνομικοί συνήθως με πολιτικά ρούχα κυκλοφορούν και συλλαμβάνουν όποια κοπέλα πιστεύουν πως δεν πληροί τις προϋποθέσεις περί ηθικής, όπως αυτοί την ορίζουν.
Και τώρα στο Ιράν ο κόσμος εξεγείρεται εναντίον του σκοταδισμού. Στο πλευρό των γυναικών βρίσκονται και άνδρες. Ένα αυθόρμητο κίνημα καταπιεσμένων που ξέρουν πολύ καλά πως αν μπορεί να γίνει κάτι για να αλλάξει ο κόσμος είναι με αντίσταση και με επανάσταση. Ένας χορός γύρω από φωτιές στους δρόμους που είναι τόσο απελευθερωτικός και λυτρωτικός που πρέπει να δικαιωθεί.
Είναι ανατριχιαστικές οι εικόνες με τις γυναίκες βγαίνουν στους δρόμους, χορεύουν και καίνε τις μαντίλες τους, ενώ συγκεντρωμένο πλήθος τις επευφημεί. Είναι αγώνας για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια αυτός. Και δείχνουν αποφασισμένες να τον κάνουν γνωρίζοντας τον κίνδυνο που διατρέχουν σε ένα καθεστώς όπως αυτό της χώρας τους. Ατρόμητες.
Στο Ιράν οι γυναίκες που βγαίνουν και διαδηλώνουν, παίζουν το κεφάλι τους κορώνα γράμματα Μόνες στην αρχή, πολλές μαζί όσο περνούν οι ώρες. Νέες και μεγαλύτερες σε ηλικία. Όλες.
Μια ηλικιωμένη γυναίκα αφήνοντας την μαντήλα της, περπατάει στο δρόμο και ψέλνει το θάνατο του ηγέτη Αλί Χαμενέι, υπεύθυνου για πολλές από τις δολοφονίες, συλλήψεις και εκτελέσεις διαδηλωτών τα προηγούμενα χρόνια. Δίπλα της περπατούν γυναίκες που διαδηλώνουν φορώντας ακόμα τη μαντήλα τους. Είναι όλες μαζί…
«Από που ζητάς βοήθεια όταν δολοφόνος είναι η αστυνομία;» γράφει σύνθημα σε τοίχο στο Ιράν μετά τη δολοφονία της 22χρονης. Ζητάς βοήθεια από αυτόν που είναι δίπλα σου. Αυτός θα σου τη δώσει. Και ενωμένοι όλοι θα αναζητήσουν το δίκαιο.
Δίκαιο για τη Μαχσά, δίκαιο για κάθε μία. Δεν ήταν η πρώτη, δεν θα είναι η τελευταία.
«Είμαι η γυναίκα που ξύπνησε, βρήκα τον δρόμο και δεν θα επιστρέψω», «Γυναίκες, Ελευθερία, Ζωή». Μερικά από τα συνθήματα των διαδηλωτών στο Ιράν.
Μπορείς να με πυροβολήσεις με τα λόγια
Να είναι το βλέμμα σου μαχαίρι κοφτερό
Μπορείς να με δολοφονήσεις με το μίσος
Μα σαν αέρας εγώ θα σηκωθώ
(Μάγια Αγγέλου)
