Σεζόν 2012-13, είναι η 13η αγωνιστική της Πριμέρα Ντιβιζόν, η Μπαρτσελόνα αντιμετωπίζει τη Λεβάντε και ο Μάρτιν Μοντόγια αντικαθιστά μόλις στο 14ο λεπτό τον Ντάνι Άλβες. Είναι μια ιστορική στιγμή για τους «μπλαουγκράνα» που έχουν εκείνη την ώρα στο χορτάρι έντεκα απόφοιτους της μεγάλης σχολής της Μασία. Βίκτορ Βαλδές, Μοντόνια, Πουγιόλ, Πικέ, Άλμπα, Τσάβι, Μπουσκέτες, Ινιέστα, Μέσι, Πέδρο και Φάμπρεγας. Άλλοι μεγαλύτεροι, άλλοι πιο νέοι, κάποιοι από αυτούς… συμμαθητές, όλοι προερχόμενοι από τις ακαδημίες της ομάδας, οι βάσεις των οποίων είχαν μπει ήδη από τον Γιόχαν Κρόιφ στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ο Πεπ Γκουαρδιόλα, ο ίδιος επίσης μεγαλωμένος ποδοσφαιρικά μέσα στη Μασία, γνώριζε πολύ καλά τη σημασία του να έχει η ομάδα μέσα στο γήπεδο τα δικά της παιδιά.
Όταν ο Γκουαρδιόλα αναδιοργάνωσε τις ακαδημίες, έφτιαξε ένα πρόγραμμα χωρισμένο σε τρία στάδια για να κάνει πιο επίσημη την πρόοδο ενός παίκτη από τους Νέους στην Μπαρτσελόνα Β' και τέλος στην πρώτη ομάδα. Το πρώτο στάδιο της καριέρας ενός νέου παίκτη περιλαμβάνει ένα σύστημα rotation με την Μπαρτσελόνα Β'. Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει την ευαισθητοποίηση του παίκτη αναφορικά με την σημασία του για την ομάδα, και την απαίτηση από αυτόν τη συνοχή και την απόδοσή του εντός των ρεζερβών. Στο τελευταίο στάδιο, ορίζεται ως παίκτης-κλειδί της δεύτερης ομάδας και είναι αρκετά πιθανή η κλήση του στην πρώτη ομάδα. Ένας από τους παίκτες που βρίσκονται στην τρίτη φάση γίνεται αρχηγός, ανεξάρτητα από την εμπειρία των παλαιότερων παικτών σε σύγκριση με αυτόν.
Από εκείνη την ενδεκάδα κόντρα στη Λεβάντε φυσικά και δεν ήταν όλοι γεννημένοι στη Βαρκελώνη, ούτε όλοι «μπήκαν» με τη μία στην πρώτη ομάδα. Ο Λιονέλ Μέσι έφτασε στην πρωτεύουσα της Καταλονίας σε ηλικία 13 ετών, ο Άλμπα επέστρεψε μετά τη θητεία του στη Βαλένθια, ο Πικέ αποκτήθηκε από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ενώ ο Φάμπρεγας είχε κάνει το πέρασμά του από την Άρσεναλ πριν φορέσει τη φανέλα της Μπαρτσελόνα. Είναι, εξάλλου, χαρακτηριστικό, ότι η μοναδική μεταγραφή των Καταλανών τη σεζόν 2012-13, εκτός του Άλμπα, ήταν η απόκτηση του Άλεξ Σονγκ από την Άρσεναλ. Ο Τέγιο, ο Μουνιέσα, ο Τζόναθαν ντος Σάντος, ο Μπάρτρα και ο Μοντόγια ήταν, επίσης, καινούργιοι, αλλά είχαν πάρει προαγωγή στην μεγάλη ομάδα, και να δουλέψουν υπό τις οδηγίες του πρόωρα χαμένου Τίτο Βιλανόβα.
Την επόμενη σεζόν, υπό τις οδηγίες πια του Τάτα Μαρτίνο, τα δεδομένα άλλαξαν για δύο λόγους, κυριότερος εκ των οποίων ήταν, φυσικά, η απόκτηση του Νεϊμάρ, μεταγραφή που αποδείχθηκε «χρυσή» αγωνιστικά, αλλά επέφερε διοικητική καταστροφή. Ο Σάντρο Ροσέλ παραιτήθηκε από την προεδρία και η υπόθεση παραμένει υπό έρευνα από τις ισπανικές οικονομικές και δικαστικές αρχές, λόγω πολλαπλών παρατυπιών, αλλά και φοροδιαφυγής. Ο δεύτερος λόγος, ήταν η φυγή του Τιάκο Αλκάνταρα, του… διαδόχου των Τσάβι και Ινιέστα στη μεσαία γραμμή της ομάδας, καθώς ο ποδοσφαιριστής επέλεξε να ακολουθήσει τον Πεπ Γουαρδιόλα στη Μπάγερν. Εκείνη τη χρονική στιγμή ήταν η σειρά των Ραφίνια, Σέρχι Ρομπέρτο, Ολαθαμπάλ και Ντεουλοφέου να γίνουν μέλη της πρώτης ομάδας.
Ακολούθησε η επιβολή απαγόρευσης μεταγραφών στη Μπαρτσελόνα από τη FIFA μέχρι τον Ιανουάριο του 2016, αλλά οι Καταλανοί είχαν προλάβει να δαπανήσουν περίπου 170 εκατομμύρια ευρώ για να πάρουν τους Σουάρεζ, Ματιέ, Βερμάελεν, Ράκιτιτς, Τερ Στέγκεν, Κλαούντιο Μπράβο και Ντούγκλας. Σιγά σιγά άρχισε και η αποχώρηση πολλών παικτών – προϊόντων της Μασία. Κάποιοι «κρέμασαν» την καριέρα τους, άλλοι αποφάσισαν να… εκμεταλλευτούν το καλό όνομα που «έφτιαξαν» στο «Καμπ Νου» και να συνεχίσουν σε άλλες ομάδες.
Πέρυσι το καλοκαίρι αποτέλεσε παρελθόν ο Τσάβι, ο οποίος συνέχισε στο Κατάρ, ο Ντεουλοφέου πήγε στην Έβερτον, ο Μοντόγια στην Ίντερ, ο Πέδρο στην Τσέλσι. Οι «μπλαουγκράνα» απέκτησαν τους Τουράν και Βιδάλ και ήθελαν τον Ποπ Πογκμπά δείχνοντας μάλλον πρόθεση να εγκαταλείψουν τη φιλοσοφία των δικών της παιδιών και να στραφουν προς την τακτική των… γκαλάκτικος, που πρώτη εφάρμοσε η Ρεάλ πριν από περίπου 15 χρόνια; Οι πρόεδροι των τελευταίων χρόνων φαίνεται πως έχουν υιοθετήσει την πολιτική του Φλορεντίνο Πέρεθ και αυτό αποδείχθηκε περίτρανα και στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, όπου οι υποψήφιοι πρόεδροι έταζαν μεγάλους αστέρες του παγκόσμιου ποδοσφαίρου για να κερδίσουν. Ουδείς αναφέρθηκε στις ακαδημίες.
Τις τελευταίες εβδομάδες η Μπαρτσελόνα ανακοίνωσε τρεις μεταγραφές: Ντένις Σουάρεθ, Σαμουέλ Ουμτιτί και Λούκας Ντιν. Στα 22 τους και οι τρεις ποδοσφαιριστές. Άρα οι Καταλανοί θέλουν νεαρούς παίκτες. Ουδείς από τους τρεις, όμως, είναι προϊόν των ακαδημιών της. «Στη Μασία έχουμε μερικούς καλούς ποδοσφαιριστές, αλλά προφανώς δεν διαθέτουμε το φανταστικό υλικό των προηγούμενων χρόνων. Είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσεις το πολύ υψηλό επίπεδο. Αναλύουμε την κατάσταση και σαφώς προβληματιζόμαστε καθώς η πρώτη ομάδα αναγκάζεται να καταφύγει σε αναζήτηση λύσεων εκτός των ακαδημιών» παραδέχεται ο τεχνικός διευθυντής του συλλόγου, Ρομπέρτο Φερνάντεθ.
Ο αθλητικός αντιπρόεδρος, Ζόρντι Μέστρε, ήταν μάλλον πιο... κυνικός στη δική του εξήγηση. «Θα μπορούσαμε να συμβιβαστούμε με ένα μοντέλο σαν αυτό της Αθλέτικ Μπιλμπάο. Να μας αρκεί απλά να φτάνουμε κάθε χρόνο στον τελικό του Κυπέλλου. Υποχρέωσή μας, όμως, είναι αυτή η ομάδα να είναι συνέχεια πρωταθλήτρια».
Στις 11 Ιουλίου 2010, η Ισπανία κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο αγωνιζόμενη στον τελικό της διοργάνωσης με οκτώ παίκτες από την Μπαρτσελόνα. Επτά από αυτούς προέρχονταν από την Μασία, οι έξι ήταν στη βασική ενδεκάδα κόντρα στην Ολλανδία: Πικέ, Πουγιόλ, Ινιέστα, Τσάβι, Μπουσκέτς και Πέδρο. Η Μασία, η οικονομική ανάπτυξη της ιβηρικής χώρας και η... τύχη ήταν οι τρεις παράγοντες που, σύμφωνα με το Reuters, οδήγησαν τους «φούριας ρόχας» στην κορυφή του κόσμου.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2010, η FIFA ανακοίνωσε πως οι τρεις φιναλίστ για τη «Χρυσή Μπάλα» εκείνης της χρονιάς ήταν οι Τσάβι, Λιονέλ Μέσι και Αντρές Ινιέστα. Τρεις παίκτες της Μπαρτσελόνα και για πρώτη φορά τρεις ποδοσφαιριστές που αναδείχθηκαν από την ίδια ακαδημία.