Ένα από τα υπεραιώνια ποδοσφαιρικά κλισέ λέει ότι τους τελικούς τους κερδίζεις, δεν τους παίζεις. Αυτό είναι μια ωραία ιστορία συνήθως για τους εκάστοτε νικητές, ειδικά αν οι νικητές είναι η ομάδα που έχει πράγματα να αποδείξει. Ο ΠΑΟΚ είχε πολλά να αποδείξει, περισσότερα να κερδίσει από αυτό το ματς αλλά και ακόμη περισσότερα να χάσει. Εν τέλει, πήρε το Κύπελλο δικαιότατα γιατί απλούστατα έκανε πάνω στο χορτάρι αυτά που έπρεπε και αυτά που μπορούσε να κάνει, απέναντι στον συγκεκριμένο Ολυμπιακό.
Αυτός πάλι μπήκε στο ΟΑΚΑ για να παίξει, όχι για να νικήσει. Δεν ξέρω αν βγάζει νόημα αυτό, αλλά αυτό ακριβώς -και το γράφω εδώ και τρία χρόνια τώρα- είναι που κάνει ο Ολυμπιακός του Μαρτίνς βρέξει-χιονίσει, ανεξαρτήτως συνθηκών, έδρας, αντιπάλου ή διακυβεύματος. Πρώτα παίζει -αυτό που νομίζει ότι πρέπει να παίξει στο χ ματς. Και μετά νικά. Νικά, επειδή η μέθοδός του έχει αποδώσει. Επειδή έχει παίξει το «σωστό», για τον ίδιο εννοείται, ποδόσφαιρο. Ο Ολυμπιακός του Μαρτίνς -ειδικά εντός συνόρων- δεν νικά επειδή προσαρμόστηκε άψογα στον αντίπαλο, επειδή έκανε στον σωστό χρόνο, τα σωστά τακτικά τρικς, επειδή εν τέλει χρησιμοποίησε την κατάλληλη μέθοδο για να πάρει το χ ματς απέναντι στον ψ αντίπαλο. Υπάρχει διαφορά. Η νίκη για τον μίστερ Πέδρο -και τους περισσότερους σύγχρονους μεγάλους Ευρωπαίους προπονητές- δεν είναι ο αυτοσκοπός. Ο σκοπός είναι το σωστό ποδόσφαιρο. Η νίκη είναι το παράγωγό του. Αυτό, σαν πρώτο κρατούμενο από τον χαμένο τελικό Κυπέλλου...
Η (ποδοσφαιρική) ζωή συνεχίζεται
Ένας χαμένος τελικός Κυπέλλου λοιπόν. Μια μέρα αργότερα, ήδη στο Λιμάνι η ζωή συνεχίζεται στους ίδιους, απαράλλαχτους -προ τελικού- ρυθμούς. Η ομάδα έχει ανάγκη από ξεκούραση, πνευματική και σωματική και αυτό ακριβώς θα συμβεί το επόμενο διάστημα. Άπαντες θα ξεκουραστούν, θα αδειάσουν το μυαλό τους και θα επιστρέψουν για να ξεκινήσουν μια ακόμη πιο δύσκολη χρονιά. Ο σχεδιασμός της οποίας έχει ήδη ξεκινήσει προ πολλού -δεν περίμενε τον τελικό ο Ολυμπιακός για να... καταλάβει τι χρειάζεται να κάνει στο άμεσο μέλλον του. Να το πούμε πιο απλά, όλα τα... θέματα που λατρεύει το συνάφι μας, για την «επόμενη μέρα μετά τον χαμένο τελικό», τα «μαύρα κουτιά» κτλ, θα πρέπει μάλλον να μείνουν στο συρτάρι. Δεν υπάρχει «επόμενη μέρα», υπό την έννοια ότι -για την ομάδα τουλάχιστον- θα ήταν πιθανότατα η... ακριβώς ίδια μέρα και σε περίπτωση νίκης. Άντε με λίγο πιο ευχάριστα συναισθήματα, να λέμε την αλήθεια! Δεύτερο κρατούμενο.
Η ήττα από τον ΠΑΟΚ προφανώς και δεν έκλεισε τη σεζόν με την πιο ευχάριστη γεύση, όμως ακόμη και αυτό συμβαίνει επειδή η ελληνική «καινοτομία», σε αντίθεση με όλα τις σοβαρές χώρες της Ευρώπης, θέλει να είναι ο τελικός Κυπέλλου το τελευταίο ματς της σεζόν. Καθότι οι εντυπώσεις στο ελληνικό ποδόσφαιρο είναι συνήθως πιο σημαντικές από την ουσία. Αν ο Ολυμπιακός έπαιρνε τον τελικό, σήμερα θα ήταν Κυριακή. Τώρα που τον πήρε ο ΠΑΟΚ, ο ίδιος μπορεί να «πουλήσει» το συγκεκριμένο αποτέλεσμα, όπως το επιλέξει, ως «απόδειξη κυριαρχίας», ως «νέα σελίδα στο ελληνικό ποδόσφαιρο», ως, ως, ως... Και δικαίως, μην παρεξηγούμαι. Η ιστορία γράφεται από τους νικητές και ο ΠΑΟΚ κέρδισε όποιο δικαίωμα του δίνει η κατάκτηση ενός ακόμη τροπαίου. Βεβαίως, αυτή είναι η μισή... ουσία, η μισή αλήθεια. Γιατί για τον Ολυμπιακό, η ουσία παραμένει ότι είναι η καλύτερη ομάδα στην Ελλάδα, με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο -26 βαθμούς για την ακρίβεια. Και αυτό είμαι βέβαιος πως το ξέρουν και στον ΠΑΟΚ, τουλάχιστον όσοι ασχολούνται σοβαρά με το ποδόσφαιρο και όχι με τις εντυπώσεις.
Τι πραγματικά χάθηκε
Για τον Ολυμπιακό, το βράδυ του Σαββάτου, χάθηκε ένα ματς, χάθηκε ένα τρόπαιο. Θα ήταν το 29ο Κύπελλο, το 19ο νταμπλ. Να ζήσουμε να τα θυμόμαστε, υπομονή μέχρι την επόμενη φορά! Χάθηκε επί της ουσίας μια ακόμη ευκαιρία να επιβεβαιώσει για πολλοστή φορά την κυριαρχία του και σε αυτή την εποχή. Χάθηκε και μια ευκαιρία για ένα μοναδικό επίτευγμα από τον Πέδρο Μαρτίνς, αφού θα γινόταν ο πρώτος προπονητής στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου με δύο συνεχόμενα νταμπλ. Αυτά. Έως εκεί. Τίποτα περισσότερο δεν χάθηκε για τον Ολυμπιακό και τίποτα περισσότερο δεν θα κερδιζόταν. Ένα βράδυ χαράς ή στεναχώριας. Από την Κυριακή θα «ξεκινούσε» ούτως ή άλλως η τέταρτη -και πιο δύσκολη- χρονιά του Πέδρο Μαρτίνς στον Ολυμπιακό. Χρονιά πραγματικών απαιτήσεων, προόδου σε ποδοσφαιρικό επίπεδο, απαιτήσεων για αντίστοιχα ή καλύτερα αποτελέσματα και απαιτήσεων για αυτό που πραγματικά καίει την ομάδα, το κάτι παραπάνω σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Μιλώντας» για τον Πέδρο Μαρτίνς, όποιος -ηρωϊκός- διαβάζει τη συγκεκριμένη στήλη σταθερά τα τελευταία χρόνια, γνωρίζει την άποψή μου. Τα γραπτά μένουν. Όταν ο πολύς κόσμος ακόμη περίμενε να δει τις απόψεις της... ΠΑΕ για τον Μαρτίνς ώστε να εκφέρει τη δική του γνώμη με άρθρα και αναλύσεις, τα δικά μου γραπτά «φώναζαν» από τα πρώτα κιόλας δείγματα γραφής του Πορτογάλου, όταν ακόμη καλά καλά δεν είχε καν νίκη σε ντέρμπι, ότι εδώ «κάτι υπάρχει». Ότι αυτό το πρότζεκτ χρειάζεται όλο τον χρόνο και όλη τη στήριξη. Πράγματα που πλέον αποτελούν καταγεγραμμένη Ιστορία.
Το μεγαλύτερο λάθος του Μαρτίνς
Επιστρέφοντας στα του τελικού, ο Πέδρο Μαρτίνς φέρει προφανώς και τη μεγαλύτερη ευθύνη για όσα έκανε ή όσα δεν έκανε ο Ολυμπιακός. Για τον δικό του Ολυμπιακό μιλάμε. Αυτός είναι ο Νο1 λόγος για το ποδόσφαιρο που παίζει η ομάδα, για τα αποτελέσματα που έχει, για το άνοιγμα της ψαλίδας από τον ανταγωνισμό. Αυτός είναι μοιραία και ο κύριος υπεύθυνος όταν κάτι δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε. Το ξέρει και ο ίδιος, το έχει πει ουκ ολίγες φορές δημόσια και στην τελική είναι και κάτι προφανές και αυταπόδεικτο.
Το μεγαλύτερο λοιπόν λάθος του Πορτογάλου πηγαίνοντας σε αυτό τον τελικό ήταν (και είναι) ότι πιστεύει όσο κανείς άλλος στις δυνατότητες αυτής της ομάδας! Πιστεύει ότι ακόμη και ένα υπό δοκιμή σχήμα με μόλις δύο μήνες «δουλειάς» πάνω του, αντί για τα δυόμιση-τρία χρόνια που κουβαλάνε στις πλάτες τους το 4-2-3-1 και το 4-3-3, ένα σχήμα που ο αντίπαλος το περιμένει 100% και σχεδιάζει το ματς ώστε να το ματσάρει όσο καλύτερα μπορεί, μπορεί και πάλι να νικήσει έναν τελικό.
Και όχι έναν random τελικό. Έναν τελικό απέναντι σε μια ομάδα που αφενός έχει αποδεχθεί τον ρόλο της στα ντέρμπι αυτά, τον ρόλο της ομάδας που θα προσπαθήσει «κλέψει» το ματς, όχι τον ρόλο της ομάδας που οφείλει να κυριαρχήσει. Ακόμη πιο σημαντικό, έναν τελικό απέναντι σε μια ομάδα που «παίζει» σε ένα 90λεπτο μια ολόκληρη σεζόν, ίσως και μια ολόκληρη εποχή. Καθότι ήττα του ΠΑΟΚ και δεύτερο σερί «ερυθρόλευκο» νταμπλ θα σήμαινε πιθανότατα ένα άδοξο τέλος εποχής για πολλούς στον Δικέφαλο του Βορρά.
Αυτό το ματς λοιπόν, ο Μαρτίνς πίστεψε ότι μπορεί να το πάρει με ένα ακόμη πειραματικό σχήμα που ο αντίπαλος το βλέπει να έρχεται από... ένα εκατομμύριο μίλια μακριά. Με τον καλύτερο χαφ του (Εμβιλά) σε ρόλο αριστερού στόπερ, Με τον πιο σταθερό μπακ του έως τώρα (Ρέαμπτσιουκ) και τους δύο καλύτερους δημιουργούς του (Φορτούνη, Βαλμπουενά) στον πάγκο. Με τον μέχρι προ 48ωρών τραυματία Σωκράτη, να ξεκινά παρά τα προβλήματα και με ρίσκο -όπως και συνέβη- νέου τραυματισμού, αλλά και να τρέχει δεξιά - αριστερά σαν τον παλαβό, ώστε να... διορθώσει όσα «άφηνε» να περνάνε ο... χαλαρός (sic) σε ένα ακόμη ντέρμπι Σεμέδο. Με τον Χασάν να μπαίνει στο φινάλε για να πετύχει γκολ νίκης στην κανονική διάρκεια, την ώρα που η ομάδα «φώναζε» ότι δεν έχει άλλες ανάσες και πώς πιθανότατα χρειαζόταν διαφορετική διαχείριση, ενόψει της παράτασης πια.
Η αλήθεια παραμένει, ότι ο Ολυμπιακός έφτασε περίπου 15-20... εκατοστά μακριά από το να το πάρει ακόμη και αυτό το ματς! Τόσο μακριά βρέθηκε η μπάλα όταν την καπάκωσε ο κορυφαίος χθες Αλέξανδρος Πασχαλάκης στην κεφαλιά του Μασούρα για το 2-1, στο σημείο του αγώνα που ο ΠΑΟΚ δεν ήξερε που πατούσε και που βρισκόταν και που αν δεχόταν και δεύτερο, μετά ο ίδιος θα έπρεπε να κάνει μέσα στο γήπεδο πράγματα που δεν θα αισθανόταν άνετα να τα κάνει απέναντι στον συγκεκριμένο αντίπαλο. Αυτό λοιπόν είναι το μοναδικό «λάθος» του Μαρτίνς. Ότι πιστεύει στην ομάδα και τους παίκτες του σε τέτοιο βαθμό που ακόμη και έναν τελικό τον αντιμετώπισε ποδοσφαιρικά σαν μια ακόμη ευκαιρία να χρησιμοποιήσει ένα «πιλοτικό» σχήμα, το οποίο θα αποτελεί κομμάτι της ζωής της ομάδας του στο άμεσο μέλλον.
Το 3-4-3 που ήρθε για να μείνει και το πακέτο αποφάσεων
Φτάνοντας σε αυτό το 3-4-3, μπαίνει στην κουβέντα και το πρώτο «πακέτο» αποφάσεων. Δεν είμαι σε θέση να κατανοώ πράγματα που βλέπει ο Μαρτίνς μέσα στο γήπεδο, καθότι δεν είμαι προπονητής! Καταλαβαίνω τα 2-3 βασικά που μπορούν να δουν και οι περισσότεροι. Ότι το συγκεκριμένο σχήμα, με τη φιλοσοφία που έχει η συγκεκριμένη ομάδα εδώ και 3 χρόνια, δεν «πείθει» έως τώρα. Ίσως να μην ταιριάζει η συγκεκριμένη διάταξη σε αυτό το στυλ παιχνιδιού, ίσως το υπάρχον υλικό δεν το υποστηρίζει πλήρως, στον επιθυμητό βαθμό. Μην ξεχνάει κανείς, για παράδειγμα, ότι τα μπακ που αποκτήθηκαν, ήρθαν για να αντικαταστήσουν παίκτες που έπαιζαν σε τετράδα άμυνας, κατά βάση αμυντικούς δηλαδή, όχι φουλ-μπακ. Οπότε η πρώτη απόφαση θα έρθει σχετικά με τον τρόπο παιχνιδιού της ομάδας. Και η απόφαση αυτή του Μαρτίνς έχει παρθεί προ πολλού και δεν θα είναι αποτέλεσμα ενός 90λεπτου. Πιστεύει σε αυτό τον σχηματισμό ο προπονητής του Ολυμπιακού και η νέα ομάδα, οι μεταγραφές, η δουλειά που θα γίνει, θα στηριχθεί με αυτό το σχήμα στο μυαλό.
Αυτό το πρώτο πακέτο αποφάσεων, θα περιλαμβάνει και πακέτο μεταγραφών. Εκτιμώ ότι θα αποκτηθούν στόπερ που ξέρουν τη δουλειά σε τριάδα άμυνας και θα προστεθούν στους υπάρχοντες. Θα αποκτηθούν και πλάγιοι που μπορούν να παίξουν όλη την πτέρυγα και να αποδώσουν όχι μόνο σαν αμυντικοί που βρίσκονται στην επίθεση, όπως συμβαίνει με τους τωρινούς μπακ, αλλά σαν κανονικοί παίκτες γραμμής. Προφανώς, αντίστοιχες θα είναι και οι κινήσεις στην επίθεση, με παίκτες που θα μπορούν να υποστηρίξουν με τα χαρακτηριστικά τους το νέο σχήμα. Όλα τα παραπάνω βέβαια σε εξάρτηση με πωλήσεις και λοιπές αποχωρήσεις που μπορεί να υπάρξουν. Κινήσεις μεθοδικές και προσεγμένες και σε καμία περίπτωση κινήσεις που θα αποτελούν νέο -αδικαιολόγητο εννοείται- «ξήλωμα» του ρόστερ.
Το δεύτερο πακέτο αποφάσεων, αφορά λογικά το υπάρχον υλικό. Ο Μπρούμα π.χ. είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, όμως μέχρι τώρα -με τα καλά του και τα κακά του- δεν έχει πείσει ότι αφενός αξίζει 7 εκατ. ευρώ, αφετέρου ότι μπορεί να σταθεί, με σταθερότητα, ως βασικός εξτρέμ του Ολυμπιακού σε τρεις διοργανώσεις. Δική μου άποψη φυσικά -άλλος παίρνει τις αποφάσεις! Έπειτα, πάμε σε περιπτώσεις όπως ο Χολέμπας που στα 36 του ήρθε για να κάνει τα... ρεπό των υπολοίπων και έφτασε να είναι βασικός αριστερός μπακ, βασικός αριστερός στόπερ, βασικός αριστερός μπακ-χαφ. Στα 37 του, δύσκολα θα συμβεί ξανά οτιδήποτε από τα τρία παραπάνω. Αποφάσεις θα χρειαστεί να παρθούν πιθανότατα και για όλους τους παίκτες, για το μέλλον, για τους ρόλους τους, που αγωνίζονται στην απέναντι πτέρυγα. Τον Λαλά, τον Ντρέγκερ, τον Ανδρούτσο. Ίδια κουβέντα και για τους στόπερ, σε συνάρτηση πάντα όπως προαναφέρθηκε ήδη, με το νέο σχήμα αλλά και όποιες πιθανές αποχωρήσεις.
Το ποδόσφαιρο, η αρχή και το τέλος του προγραμματισμού
Για όλα τα παραπάνω, υπάρχει όμως και ένας κοινός παρονομαστής. Είτε μιλάμε για παίκτες που θα αποκτηθούν, είτε για παίκτες που θα πωληθούν ή τέλος πάντων θα αποχωρήσουν, είτε μιλάμε για οποιαδήποτε άλλη στρατηγική απόφαση ενόψει της νέας σεζόν, ο Ολυμπιακός θα κάνει τον προγραμματισμό του και θα σχεδιάσει την επόμενη ομάδα του με απόλυτο γνώμονα το ποδόσφαιρο. Βάσει του τι θέλει ο Μαρτίνς, βάσει του τι στόχους θα έχει τη νέα χρονιά. Όχι βάσει του τι συνέβη σε ένα 90λεπτο...
Κάνοντας πλήρη κύκλο και επιστρέφοντας στα του τελικού, ο Ολυμπιακός -και αυτό νομίζω έχει αρχίσει να φαίνεται ήδη από την γενικότερη ηρεμία που υπάρχει στις τάξεις του- δεν ψάχνει δικαιολογίες για την ήττα. Ο ΠΑΟΚ προετοίμασε αυτό το ματς ως ένα από τα πιο σημαντικά της ιστορίας του, του βγήκε το παιχνίδι σε τακτικό επίπεδο, ήταν τυχερός στα σημεία που χρειάστηκε, ήταν αποτελεσματικότερος και το πήρε. Τελεία και παύλα.
Ο Ολυμπιακός δεν έκανε πολλά πράγματα από αυτά που θα έπρεπε να κάνει επί χόρτου για να το πάρει. Και το έχασε. Όποιος πιθανώς έχει... καλομάθει, είναι δικαίωμά του να ζητά τον... αποκεφαλισμό όλου του ρόστερ. Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι αφενός καταλαβαίνει γρι από ποδόσφαιρο, αφετέρου ότι έχει... αίσθηση από την ιστορία του Ολυμπιακού. Η μεγάλη ομάδα είναι αυτή που πρώτα ξέρει να χάνει και ο Ολυμπιακός έχει «ζήσει» τα πάντα. Περιόδους που έφτασε κοντά στη διάλυση, περιόδους χωρίς τίτλους, περιόδους κυριαρχίας, καλό ποδόσφαιρο, κακό ποδόσφαιρο, μεγάλες νίκες, μεγάλες ήττες. Ακόμη και αν κατά καιρούς αντιδρούσε σαν οργανισμός, σπασμωδικά, μετά από τέτοιες ήττες, αυτό δεν ήταν ποτέ ο κανόνας.
Έχασε και θα μάθει από αυτό
Ειδικά για τον Ολυμπιακό της «εποχής Μαρτίνς», το παραπάνω δεν πρόκειται ποτέ να αποτελέσει γεγονός. Χάνει-κερδίζει, η συγκεκριμένη ομάδα φροντίζει πάνω απ' όλα να μαθαίνει από τα λάθη της. Το ίδιο θα συμβεί και με αυτό τον χαμένο τελικό. Ο Μαρτίνς θα κρατήσει από αυτή την ήττα, όσα χρειάζεται για να κάνει την ομάδα του καλύτερη, όχι το αποτέλεσμα. Μιλάμε για έναν άνθρωπο, έναν προπονητή που το ίδιο ακριβώς κάνει και μετά από μεγάλες νίκες -ας ανατρέξει κανείς στις δηλώσεις του μετά τα ντέρμπι. Ο Πορτογάλος προσπαθεί να προσθέτει κάθε μέρα κάτι, έστω και το πιο μικρό λιθαράκι, ώστε να βελτιώνεται η ομάδα του και τα αποτελέσματα σπανίως έχουν να κάνουν με αυτή τη διαδικασία. Ο Ολυμπιακός έχασε τον τελικό, απογοητεύτηκε, ξενέρωσε -βάλτε ότι θέλετε- όμως ήδη έχει ξεπεράσει όποια... συμφορά και αν τον βρήκε επειδή δεν πήρε το 29ο. Αυτό είναι το ποδόσφαιρο και οι «ερυθρόλευκοι» -ειδικά εδώ και τρία χρόνια- όποια κίνηση κάνουν σε επίπεδο σχεδιασμού, φιλοσοφίας ή γενικότερης πολιτικής, βασίζεται σε αυτό ακριβώς: το ποδόσφαιρο.
Γι αυτό λοιπόν μην νομίζει κανείς ότι επίκεινται κοσμογονικές αλλαγές για μια ομάδα που πήρε το πρωτάθλημα με 26 βαθμούς διαφοράς, επειδή έχασε το Κύπελλο. Γιατί και σε τελική ανάλυση, σε αντίθεση με το τί μπορεί να πιστεύει ο οποιοσδήποτε για το τί σημαίνει κυριαρχία στο ποδόσφαιρο, η ομάδα που κυριαρχεί (και) την τελευταία πενταετία, είναι αυτή που έχει κατακτήσει 3 Πρωταθλήματα και 1 Κύπελλο. Ακόμη κι αν κάποιος θέλει να... μετρήσει το ποδόσφαιρο την τελευταία τετραετία, ούτε εκεί βολεύει! Δύο πρωταθλήματα με συνολική διαφορά 44 βαθμών και ένα Κύπελλο. Δεν βγαίνουν τα νούμερα σας λέω...
Η σκούπα... στην ντουλάπα
Στην εποχή του κορωνοϊού, ο Ολυμπιακός συμπλήρωσε 23 μήνες μπάλας με συνολικές διακοπές δύο-τριών εβδομάδων. Μια ομάδα πληγωμένη από τραυματισμούς σημαντικών ποδοσφαιριστών για μεγάλα ή κομβικά διαστήματα αυτής της περιόδου, μια ομάδα που παρά τα όσα προβλήματα αντιμετώπισε, απέδειξε με συνεχόμενες μεγάλες -σε σημασία και έκταση- νίκες που χάρισαν τίτλους, ότι έχει ξεφύγει (ξανά) από τον ανταγωνισμό. Μια ομάδα που έχασε το τελευταίο χρονικά τρόπαιο, επειδή ο αντίπαλος έπαιξε καλύτερα σε ένα 90λεπτο. Οποιαδήποτε άλλη κουβέντα, παραμένει εκτός ποδοσφαιρικής ουσίας και... εντός εντυπώσεων και επικοινωνίας.
Το πιο ωραίο της υπόθεσης -και θα φανεί σύντομα κάτι τέτοιο- είναι ότι οι σημαντικότερες αποφάσεις για τον Ολυμπιακό της νέας σεζόν, έχουν παρθεί πολύ πριν τον τελικό! Οπότε όποιος «ψάχνει» και περιμένει «σκούπα και φαράσι» επειδή χάθηκε ένα ματς, ένα τρόπαιο, μάλλον έχει... ευσεβείς πόθους. Κοινώς, θα περιμένει...
