Ξεκίνησε πολύ περίεργα η φετινή σεζόν για τον Πέτρο Μάνταλο. Το χαμένο πέναλτι κόντρα στην Βόλφσμπουργκ και η εξαιρετικά κακή αγωνιστική του παρουσία στο παιχνίδι με τους Γερμανούς έμοιαζε να είναι μια συνθήκη ευθέως εξαρτημένη από την ιστορία της μη μεταγραφής του στην Αλ Νασρ: μπόλικοι ήταν εκείνοι που έκριναν πως αυτή η ψυχολογική και αγωνιστική κατάρρευση του αρχηγού της ΑΕΚ προέκυψε από το ξενέρωμά του εξαιτίας της απώλειας του τσουβαλιού χρημάτων που έχασε με τη μη ολοκλήρωση της μετακίνησής του στο Ντουμπάι.
Εκείνο το βράδυ, ο Μάνταλος έγινε ο πρωταγωνιστής μιας πολύ συγκινητικής στιγμής έξω από το ΟΑΚΑ: εν μέσω πανηγυρισμών για μια τεράστια νίκη στην οποία εκείνος δεν είχε συμβάλει ούτε στο ελάχιστο, ο 29χρονος χαφ αποθεωνόταν από συμπαίκτες και κόσμο εν μέσω δακρύων του ίδιου. Κι όμως, παρά την τόσο έντονη ψυχολογική ένεση εκείνης της στιγμής, τρεις μέρες μετά δέχθηκε μια ηλίθια κόκκινη στο Περιστέρι, άφησε την ΑΕΚ με δέκα παίκτες, υπήρξε εκ νέου ο αρνητικός πρωταγωνιστής και αυτή τη φορά σε μια ήττα για την ομάδα. Η φράση «καμένο χαρτί» έμοιαζε να ορίζει τις εκτιμήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι με την κατάσταση του αρχηγού της ΑΕΚ.
Η εποχή εκείνη απέχει περίπου ένα μήνα μόλις. Όμως μοιάζει με αιώνας πια. Κόντρα στον ΟΦΗ, ο Μάνταλος ήταν μαζί με τον Σακχόφ ο αναμφισβήτητος MVP της αναμέτρησης. Και μάλιστα για τρίτο συνεχόμενο παιχνίδι: στα Γιάννενα χαιρόσουν να τον βλέπεις, με την Λέστερ έκανε εμφάνιση που εύκολα θα μπορούσε να του εξασφαλίσει μεταγραφή στην Premier League. Ο καταρρακωμένος Μάνταλος έχει δώσει την θέση του σε έναν Μάνταλο που μοιάζει ασταμάτητος. Δημιουργεί φάσεις μετά μανίας, είναι ασύλληπτα κινητικός χωρίς να χάνει τη μπάλα, σκέφτεται και πράττει τόσο γρήγορα όσο τα πόδια του, τον κοιτάς και σκέφτεσαι: μα τι δεκάρι είναι αυτό;
Σε αυτήν ακριβώς την τελευταία πρόταση είναι που στην πραγματικότητα οφείλεται η πρωτοφανής αυτή μεταμόρφωση του Μάνταλου. Το ποδόσφαιρο άλλωστε είναι ένα παιχνίδι πρωτίστως τακτικής και δευτερευόντως ψυχολογίας. Αν ο τακτικός σχηματισμός λειτουργεί, η ψυχολογία είναι ένας επιπλέον οδηγός. Αν αντίθετα, τα πράγματα δεν τσουλάνε τακτικά έρχεται και η έλλειψη αυτοπεποίθησης και η κακή ψυχολογία. Συνεπώς, τα πράγματα είναι πολύ απλά: δεν χρειάζονται ψυχολόγοι για να «αναγνώσει» κανείς την αλλαγή του Μάνταλου. Ο Μάνταλος είναι ένα δεκάρι που έχει παίξει ελάχιστα ως δεκάρι. Στα τελευταία ματς όχι απλά παίζει στην φυσική του θέση αλλά και κάτι ακόμα: η τακτική λειτουργία της ΑΕΚ ενισχύει την παρουσία ενός καλού δεκαριού στην 11άδα.
Έχει χαραμιστεί πάρα πολύ ο Μάνταλος στην ΑΕΚ. Κλήθηκε πολλές φορές τα προηγούμενα χρόνια να χρησιμοποιήσει την ποιότητά του για να καλύψει τρύπες του ρόστερ της ομάδας. Η έλλειψη ακραίων χαφ τον εξόριζε είτε στον δεξί είτε στον αριστερό ασβέστη (κατά βάση στον αριστερό). Αλλά ακόμα και όταν έπαιζε στον άξονα, τα τελευταία δύο χρόνια οι συνθήκες δεν ήταν ιδανικές: η Ένωση είχε πολλά εξάρια στο ρόστερ της αλλά όχι οκτάρια. Όχι παίκτες δηλαδή που μπορούσαν να κουβαλήσουν την μπάλα από τα μετόπισθεν μπροστά από το κέντρο και ο Μάνταλος αναγκαζόταν να γυρνάει εκείνος για να την πάρει. Με άλλα λόγια, ακόμα και όταν στο χαρτί ήταν το δεκάρι της ομάδας, αναγκαζόταν εξαιτίας των δομικών προβλημάτων στο ρόστερ της Ένωσης να μπασταρδεύει τη θέση του και να γίνεται κάτι ανάμεσα σε οκτάρι και δεκάρι.
Στη φετινή ΑΕΚ και για την ακρίβεια, όσο η σεζόν τσουλάει και η ομάδα ξεφεύγει από τον σκόπελο των πολλών τραυματισμών αλλά και της έλλειψης χημείας που ξεπερνιέται μέσω των συνεχόμενων παιχνιδιών, τόσο οι παίκτες που παίζουν πίσω από τον Μάνταλο όσο και οι παίκτες που παίζουν μπροστά από αυτόν είναι παρουσίες στην 11άδα που του δίνουν την δυνατότητα να παίξει χωρίς εκπτώσεις εκεί που ξέρει να παίζει: ως κλασικό δεκάρι δηλαδή.
Για παράδειγμα, θα ήταν άστοχο σε επίπεδο αγωνιστικής ανάλυσης να κριθεί η αναβάθμιση του Μάνταλου στα τελευταία ματς της ΑΕΚ ως ανεξάρτητη από την παρουσία του Σακχόφ: ο Ουκρανός μοιάζει να είναι ο τέλειος συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην άμυνα και την μεσαία γραμμή, έχει χαρακτηριστικά καθαρόαιμου οκταριού που έλειψαν υπερβολικά από την ΑΕΚ τις προηγούμενες σεζόν. Η παρουσία του στην 11άδα γλυτώνει πολλά τρεξίματα στον Μάνταλο, ο οποίος βλέπει λόγω του Ουκρανού την μπάλα να μεταφέρεται στον χώρο ευθύνης του χωρίς να χρειαστεί ο ίδιος να γυρίσει πίσω και να ματώσει. Μεγάλο πράγμα να μπορείς να γλυτώσεις τα περιττά σπριντ -και ειδικά σε μια περίοδο που παίζεις ασταμάτητα από Πέμπτη σε Κυριακή- και στην οικονομία ενός αγώνα, καθοριστικός παράγοντας για εμφανίσεις υψηλού επίπεδου.
Αλλά και στις θέσεις μπροστά από τον Μάνταλο, τα πράγματα μοιάζουν ιδανικά για τον ίδιο. Ο Λιβάγια μπορεί πέρυσι να διακρίθηκε ως αριστερό εξτρέμ αλλά δεν είναι ο παίκτης που θα δώσει πλάτος στην ανάπτυξη, για τον δε Βέρντε που έπαιζε πέρυσι κατά βάση από τα δεξιά ας μην μιλήσουμε καλύτερα. Αντίθετα, οι κινήσεις που κάνει στον χώρο ο Τάνκοβιτς (και τις έκανε ακόμα και με τον ΟΦΗ αν και δεν βρέθηκε σε καλή μέρα) απελευθερώνουν τις επιλογές του Μάνταλου. Ας θυμηθεί κανείς απλά το γκολ του Σουηδού με την Λέστερ και την χαμένη ευκαιρία για την ισοφάριση που ακολουθεί λίγα λεπτά μετά: οι δυο «μαγικές» μπαλιές του Μάνταλου βρίσκονται σε άμεση συνάφεια με τις κάθετες κινήσεις του Τάνκοβιτς μέσα στην περιοχή, κινήσεις που αντιστοιχούν σε έναν κανονικό εξτρέμ και δίνουν την δυνατότητα στον δημιουργικό παίκτη από πίσω του να σημαδεύει χώρο και όχι πόδια. Χώρο και όχι πόδια δίνουν την δυνατότητα στον Μάνταλο να ψάχνει και οι κινήσεις του Μαχαίρα, ο οποίος μπορεί να θέλει μπόλικη δουλειά για να εξελιχθεί σε ατομικό επίπεδο αλλά έχει χαρακτηριστικά κανονικό εξτρέμ.
Μετά την ασφάλεια που δίνει ένα καθαρόαιμο οκτάρι, είναι οι κινήσεις παικτών στον χώρο το δεύτερο κομβικό σημείο ανάδειξης ενός καθαρού δεκαριού. Οι παλιότεροι ΑΕΚτσήδες μπορούν να το καταλάβουν: όταν ο Τσιάρτας οργάνωνε το παιχνίδι της ΑΕΚ στις αρχές των 00s, οι βασικοί αποδέκτες των μπαλιών του ήταν οι Ντέμης και Λάκης, δηλαδή ακριβώς οι δυο παίκτες που είχαν -ειδικά ο Ντέμης- αίσθηση του χώρου. Το δεκάρι πίσω τους δεν σημάδευε αυτούς αλλά τις τοποθεσίες του γηπέδου που ήξερε πως θα βρεθούν αν στείλει τη μπάλα. Δεν κάνω αδόκιμες ατομικές συγκρίσεις εδώ βέβαια αλλά κάτι άλλο: συγκρίνω τις συνθήκες που ευνοούν ένα δεκάρι να είναι χρήσιμος στην ομάδα του. Φέτος αυτές υπάρχουν για το δεκάρι της ΑΕΚ.
Ούτε πολλές ψυχαναλύσεις λοιπόν, ούτε τίποτα άλλο αντίστοιχο: η μεταμόρφωση του Μάνταλου εξηγείται αγωνιστικά. Η επιστροφή του Σιμάνσκι και του Λιβάι Γκαρσία θα είναι ευλογία για τον ίδιο διότι θα αποτελούν επιπλέον ενίσχυση στις θέσεις που απαιτείται για να ξεδιπλώσει την ποιότητά του. Είναι θέση που απαιτεί συνθήκες μεγάλης πολυτέλειας τριγύρω σου για να αναδειχθείς η θέση του δεκαριού. Υπάρχει αυτή η πολυτέλεια φέτος για το καθαρόαιμο δεκάρι της ΑΕΚ. Έκανε μπόλικη χαμαλοδουλειά στο παρελθόν ο Πέτρος, έχει φτάσει η ώρα να απολαύσει αυτή την πολυτέλεια.
