Ας πούμε λοιπόν, ότι υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει δει δευτερόλεπτο από αυτή τη γιορτή (λέμε τώρα) του ποδοσφαίρου, και σε ρωτάει: το πήραν δίκαια ρε φίλε οι... εξερευνητές των θαλασσών; Έφτασαν επάξια για πρώτη φορά στην κορυφή; Τι απαντάς;
Πρόσεχε, μη βιαστείς να πεις ότι δε θέλει και ρώτημα γιατί ο... Φερνάντου Σάντος είναι ο δικός μας άνθρωπος, ο καλός ο άνθρωπος που πριν από δυο χρόνια τέτοιο καιρό τον πέταξαν σα στημένη λεμονόκουπα οι μάγειρες της ΕΠΟ.
Μη βιαστείς, διότι υπάρχει και η ποδοσφαιρική λογική στη μέση, υπάρχει το ίδιο το ποδόσφαιρο αυτό καθεαυτό και τι είναι εκείνο (υποκειμενικό βέβαια...) που γουστάρει να βλέπει ο καθένας όταν στήνεται για δυο ώρες μπροστά στην τηλεόραση ή (πολύ περισσότερο) όταν έχει μπει σε έξοδα να πάει γήπεδο.
Το πήρε δίκαια λοιπόν ο «καρπουζάς»;
Εγώ θα πω -και συγχωρέστε με για τη φαινομενική διπλωματία- ότι η Πορτογαλία και ο Φερνάντο Σάντος δεν το άξιζαν, αλλά... το άξιζαν. Για όποιον δεν κατάλαβε, ο 61 ετών τεχνικός δεν με τρέλανε ποτέ με τη μπάλα που έπαιζαν ή παίζουν οι ομάδες του. Και θεωρώ δεν είμαι ο μόνος. Ακόμα και μεγάλα «κομμάτια» οπαδών των ομάδων που πέρασε ο Σάντος, δεν έμειναν ικανοποιημένοι από το ποδόσφαιρο που τους χάρισε.
Το ίδιο συμβαίνει και στην εθνική Πορτογαλίας. Οι «βυσσινί» (ή τιρκουάζ με αυτές τις πιτζάμες που είχαν για δεύτερη εμφάνιση), δεν έπαιξαν ποδόσφαιρο, έτσι όπως το έχουμε στο μυαλό μας σε ένα ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ή σε ένα παγκόσμιο κύπελλο. Εξ ου και η κοινή παραδοχή πως πριν από μερικές ώρες έληξε το χειρότερο ίσως Euro της ιστορίας (προσωπικά δεν έχω δει χειρότερο από το 1984 και μετά).
Φταίει ο Ρονάλντο και η παρέα του γι' αυτό; Όχι βέβαια. Αυτoί αουτσάιντερ πήγαν, πρωταθλητές έφυγαν και τρέλαναν μια χώρα, μια ήπειρο ολόκληρη. Αν το δεις όμως καθαρά ποδοσφαιρικά, η Πορτογαλία δεν άξιζε να είναι σήμερα πρωταθλήτρια. Ενα γκολ της Ισλανδίας, που άλλαξε τον... ρου αυτής της euro-ιστορίας, δείχνει πολλά και μαρτυρά ακόμα περισσότερα: το γεγονός ότι οι «συνοριοφύλακες» της Ευρώπης έκοψαν δρόμο, αφού άφησαν Γερμανία-Ιταλία-Γαλλία να αλληλοσκοτωθούν και στο τέλος να περιμένουν προ της κούπας τον πιο ταλαιπωρημένο.
Οι Ίβηρες δεν το άξιζαν γιατί σε όλο το τουρνουά έκαναν μια... καθαρή νίκη σε 90 λεπτά αγώνα. Τρεις ισοπαλίες στον όμιλο, νίκη στην παράταση επί της Κροατίας (σφυροκοπούσαν οι γείτονες αν θυμάστε και είχαν δοκάρι), νίκη στα πέναλτι επί της Πολωνίας και «ντόμπρα» νίκη μόνο επί της Ουαλίας! Στο αντίθετο ρεύμα, οι Γάλλοι αν και δυσκολεύτηκαν να προσαρμοστούν στο ξεκίνημα της διοργάνωσης, έγραψαν πέντε νίκες μέχρι τον τελικό του Stade de France. Αυτά λέει η γλώσσα των αριθμών και ως τέτοια δεν επιδέχεται αμφισβήτησης. Αποδεικνύεται όμως περίτρανα για νιοστή φορά, πως μπορεί να έρθει σε πλήρη αντίθεση με την ποδοσφαιρική λογική, με την ποδοσφαιρική δικαιοσύνη και να συντρίψει κάθε έννοια αξιοκρατίας μέσα στο γήπεδο. Αυτό όμως είναι το ποδόσφαιρο, αυτοί είναι οι κανόνες του και ο Σάντος τους ξέρει πιο καλά κι απ' τα γκρίζα του μαλλιά.
Ο τεχνικός που πρώτος έφερε στην Ελλάδα ο Μάκης Ψωμιάδης, «έραψε» ένα ολόκληρο τουρνουά στα μέτρα του. Σαν τα κοστούμια του. Το φόρεσε κανονικά και έκανε μια Πορτογαλία να γλεντήσει, να μεθύσει και να του πει πόσο του πάει. Είναι ο αρχιμάστορας της τακτικής; Μπορεί. Είναι ο αρχιτέκτονας της σκοπιμότητας ακόμα και με αστέρια όπως ο Ρονάλντο, ο Πέπε, ο Κουαρέσμα στον πάγκο και ο Νάνι; Σίγουρα, και δεν του βγήκε σε κακό.
Ο Σάντος έκλεισε τα αυτιά. Εφτασε στο σημείο να... αυθαδιάσει και να πει πριν από τον μεγάλο τελικό ότι θέλει να φτάσει στην κατάκτηση ακόμα και με... 0-0. Η αυθάδεια ενίοτε κρύβει τόλμη. Και ο τολμών νικά. Με όπλα την ικανότητα και την τύχη που την πακετάρει σκανδαλιστικά, ο τεχνικός των «εξερευνητών» ξεκούμπωσε κυριολεκτικά τον Ντεσάμπ που με τόσα αστέρια στη φαρέτρα, με τον ακριβότερο παίκτη στον κόσμο εκτός μάχης, έχασε τον πόλεμο. Και ακόμα να παραιτηθεί...
Για να γυρίσουμε στον τακτικιστή και... στυγνό Σάντος. Δεν φοβήθηκε να ακούσει ότι «μικραίνει» η Πορτογαλία με τα λευκά ματσάκια και τα άνευρα αποτελέσματα. Μα το κυριότερο; Σταμάτησε το σύνδρομο της χασούρας αυτής της ομάδας. Μέσα από τα «1-0», ανέβασε σιγά-σιγά το ηθικό μιας ομάδας που ήταν η πιο λούζερ απ' όλες, με την Αγγλία. Μέσα από τα «μισό-μηδέν», τους χορήγησε την ένεση του αποτελέσματος που σαν αντίδοτο στην περιττή θεωρία της ντρίμπλας, τους έφτασε στον τελικό με το προσγειωμένο παιχνίδι και στη συνέχεια τους έσπρωξε στο άλμα της αιωνιότητας.
Γι' αυτούς τους λόγους, η κούπα ήταν δικαίωση ζωής. Μια ανταμοιβή που μόνο οι δουλευταράδες, έστω κι αν δεν είναι οι πιο ταλαντούχοι, έστω κι αν άλλοι στα 40 τους έχουν πετύχει περισσότερα, αξίζουν από τη σέντρα έως τη λήξη. Το ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό Everest ήταν η πιο άξια και δίκαιη στιγμή για τον άνθρωπο που δεν κοίταξε ποτέ να ντριμπλάρει κανέναν «μπαμπέσικα» (ρωτήστε τους διεθνείς), που μόνο τη δουλειά του κοίταζε με το κοφτερό του μάτι (ν' ακούσετε ιστορίες από τις προπονήσεις, να τρελαθείτε...) και που τόσο άτσαλα και άνανδρα εκδιώχθηκε από την ΕΠΟ το καλοκαίρι του 2014.
Εκλεισε στόματα ο Ρονάλντο
Ποτέ δεν ήταν η συμπάθειά μου κι όταν τον βλέπω να πανηγυρίζει στα πέναλτι σα να έχει βάλει καλύτερο γκολ απ' του Φαν Μπάστεν (το γνωστό), μου ανάβει τις λάμπες. Χθες όμως έδειξε ότι είναι ηγέτης. Τον τσάκισε ο Παγιέ και δεν εγκατέλειψε. Πόσο νόημα είχε να μην εγκαταλείψει, σκεφτήκατε; Ο CR7 ξαναμπήκε στο ματς διότι το ζητούσε, το ήθελε, το είχε απωθημένο, αλλά και για κάτι άλλο: για να περάσει το μήνυμα στους παίκτες του ότι από εκείνη τη στιγμή τα δίνουν όλα όπως ο αρχηγός και πως θα έπρεπε να χύσουν αίμα και ιδρώτα για την κούπα. Βγήκε αληθινός. Οι συμπαίκτες του μαζεύτηκαν, έγιναν καλύτεροι και ο Κριστιάνο μας δίδαξε το εξής: μεγάλος παίκτης δεν είναι μόνο αυτός που βάζει γκολ, είναι αυτός που και με την απουσία του δίνει κίνητρο και ενθαρρύνει τους υπόλοιπους. Και ναι, αυτή τη φορά κλάψαμε μαζί του δικαιολογημένα.
ΥΓ. Η μοίρα των μεγάλων είναι... στρογγυλή, σα τη μπάλα και κάπου θα βρει κοινό σημείο να κυλήσει. Ο Πελέ, λοιπόν, το 1962, σήκωσε παγκόσμιο Κύπελλο στα γήπεδα της Χιλής όντας σακατεμένος από το σκληρό παιχνίδι της εποχής. Ήταν το δεύτερο, μετά το '58. Χθες, ο άλλος μεγάλος, ο Πελέ των νεότερων γενεών, το σήκωσε εξίσου τσακισμένος. Τίποτα τελικά δεν είναι τυχαίο.
ΥΓ2. Απόδειξη ότι το ταλέντο δεν αρκεί. Η Γαλλία πνίγεται από το ταλέντο της σαν άλλο Βέλγιο. Αν έδινε όμως πανελλήνιες, θα ήταν του... 19,5 και όχι του 20! Ξέρετε γιατί; Επειδή λείπει ένας Πλατινί, ένας Ζιντάν.
ΥΓ3. Αναφορικά με τα... τσαλιμάκια που έκοψε ο Σάντος. Οι Πορτογάλοι τα είχαν στο αίμα τους. Φτωχός συγγενής μια ζωή των Βραζιλιάνων, προσπαθούσαν να κλέψουν αίγλη και να την (επι)δείξουν στα άλλα παιδιά της γειτονιάς. Τώρα έγιναν λιγότερο αλέγκροι και πέταξαν!
ΥΓ4. Μια απάντηση-απωθημένο: Το μπάσκετ είναι δίκαιο, το ποδόσφαιρο είναι ασύγκριτο.
