Το πρώτο πράγμα που σοκάρει όποιον ψάχνει τη ζωή και το έργο του Άντονι Μαρσιάλ είναι η ηλικία του. Στοιχηματίζουμε ότι ακόμα και οι φανατικοί φίλοι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ θα ορκίζονταν πως ο Γάλλος επιθετικός που συμφώνησε με την ΑΕΚ προχωράει ήδη βαθιά στην τέταρτη δεκαετία της ζωής του. Κι όμως, δεν έχει κλείσει ακόμα τα 29! Γεννημένος στις 5 Δεκεμβρίου 1995, ο Μαρσιάλ πρόλαβε να ζήσει πολύ γρήγορα όλα τα συναισθήματα που προσφέρει το ποδόσφαιρο. Και καλά και άσχημα.
Σ’ ένα αφιέρωμα που του έκανε το 2022 η επίσημη ιστοσελίδα της Γιουνάιτεντ, όταν επανήλθε από το δανεισμό του στη Σεβίλλη, χαρακτήρισε την ζωή και την καριέρα του με rollercoaster. Ξέρετε, αυτά τα απίθανα τρενάκια στα λούνα παρκ που τρέχουν σαν δαιμονισμένα πότε πάνω και πότε κάτω. Πράγματι, δεν μπορεί να γίνει πιο ταιριαστός χαρακτηρισμός. Ατομική ευθύνη πάντα υπάρχει σ’ αυτά τα σκαμπανεβάσματα, όμως ο ίδιος επισημαίνει ότι υπήρξε και θύμα κάποιων συγκυριών. Κι αν θέλει κάποιος να τον κρίνει δίκαια, δεν του δίνει και πολύ άδικο.
Έπαιζε ποδόσφαιρο με μπαλάκι του τένις
O Άντονι Ζορντάν Μαρσιάλ γεννήθηκε στο Μασί, ένα εργατικό προάστιο του Παρισιού, στην περιοχή Εσόν. Οι κατοικίες εκεί είναι ως επί το πλείστον εργατικές και μουντές, η οικογένειά του όμως δεν πεινούσε, όπως συμβαίνει ακόμα και τώρα με πολλούς μετανάστες από το νησί της Γουαδελούπης στην Καραϊβική. Ο πατέρας του, δημόσιος υπάλληλος, και η μητέρα του εργαζόταν σε φαρμακείο, οπότε την καλύτερη ζωή που ονειρεύονταν για τα παιδιά τους την συνδύαζαν με την εκπαίδευση. Ήταν πολύ αυστηροί στο θέμα σχολείου.
Ο Ντόριαν, ο Γιόχαν και ο Άντονι, τα τρία αγόρια της οικογένειας, μαγεύτηκαν από το ποδόσφαιρο. Λογικότατο. Όλοι οι νεαροί στη Γαλλία έπαιζαν μπάλα, ειδικά μετά την κατάκτηση του Μουντιάλ το 1998. Οι γονείς ήταν απόλυτοι, δεν αγόραζαν μπάλα ποδοσφαίρου, αλλά ο Άντονι δεν πτοήθηκε. Είχε βρει ένα μπαλάκι του τένις (!) και μ’ αυτό προπονούνταν με τις ώρες, ακόμα και μέσα στο σπίτι.
Στα οκτώ του χρόνια ο πατέρας Φλοράν υπέκυψε τελικά στις πιέσεις του γιου και τον έγραψε στην τοπική ομάδα, την Ουλί. Έναν σύλλογο που μοιάζει ταπεινός, ένας από τους πολλούς στα παρισινά προάστια, πλην όμως από εκεί ξεκίνησαν την καριέρα τους δύο εμβληματικοί παίκτες των «τρικολόρ», ο Τιερί Ανρί και ο Πατρίς Εβρά! Ο τελευταίος, μάλιστα, δεν έχανε ευκαιρία να επισκεφθεί την παλιά του ομάδα και σε μια πρώιμη συνάντηση που είχε με τον Μαρσιάλ, του έδωσε ένα ζευγάρι παπούτσια! Ο Άντονι ήταν τότε στα 12 και το ζευγάρι το’ χει κρατήσει ακόμα.
Ο Φιλίπ Λαμπολέ, ένας παλιός επαγγελματίας ποδοσφαιριστής που έγινε «ανεξάρτητος» κυνηγός ταλέντων, τον σημείωσε για πρώτη φορά και κανόνισε ο 11χρονος Μαρσιάλ να περάσει δοκιμαστικό για τη Μάντσεστερ Σίτι. Η συμφωνία τελικά δεν έγινε. Αλλά τη σεζόν 2008-2009, με τον Άντονι στα 13 του χρόνια πια, όλοι μιλούσαν γι’ αυτόν. Ήταν, λέει, η μοναδική περίοδος στην ιστορία της ομάδας που οι κερκίδες στα ματς της εφηβικής ομάδας «είχαν περισσότερους θεατές παρά γονείς», όλοι χάζευαν κυρίως την ταχύτητά του με τη μπάλα.
Το καλοκαίρι του 2009 οι προσπάθειες του Λαμπολέ, που έτρεχε σ’ όλη τη Γαλλία για να τον διαφημίζει, έφεραν αποτέλεσμα. Ο Μαρσιάλ έγινε δεκτός στο κέντρο Tola-Vologe, τη διάσημη ακαδημία ταλέντων της Λιόν. Στην πρώτη του σεζόν με την Κ17 έβαλε 32 γκολ σε 21 ματς. Στις 22 Αυγούστου 2012, σε ηλικία μόλις 16 ετών κι 9 μηνών, έκανε το ντεμπούτο του στην ανδρική ομάδα. Τότε κλήθηκε και στην εθνική Κ17 της Γαλλίας, όπου για μια διετία είχε τον τρομερό απολογισμό 12 γκολ σε 17 ματς.
Οι οπαδοί των λιονέ είχαν αρχίσει ήδη να τον συγκρίνουν με τον Καρίμ Μπενζεμά, πλην όμως η διοίκηση του Ζαν Μισέλ Ολάς είχε άλλη γνώμη. Όταν ανακοινώθηκε η μεταγραφή του στη Μονακό, ο εμβληματικός τότε πρόεδρος είχε πει ότι «η κίνηση συμφωνεί με την οικονομική στρατηγική του κλαμπ». Κοινώς, αν υπάρξει πρόταση με υπεραξία, κάθε παίκτης τυλίγεται με κορδέλα…
Τα 50 εκ. ευρώ που τον κυνήγησαν
Το ίδιο ακριβώς έγινε και δύο καλοκαίρια αργότερα. Μετά από μία γεμάτη (δεύτερη) σεζόν με τους Μονεγάσκους, όπου έβαλε 12 γκολ σε 48 ματς, η σεζόν 2015-16 φάνηκε να ξεκινούσε φουριόζα γι’ αυτόν, ήταν βασικός σ’ όλα τα πρώτα ματς. Έτσι, λοιπόν, όλοι αιφνιδιάστηκαν όταν την τελευταία ημέρα των μεταγραφών (1η Σεπτεμβρίου) ανακοινώθηκε ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ «ξηλώθηκε» 50 εκ. ευρώ για να τον αποκτήσει! Μια μεταγραφή που, μαζί με τα μπόνους, μπορούσε να ξεπεράσει τα 80 εκ. ευρώ. Υπήρχε ρήτρα μέχρι και για το πόσα θα έπαιρνε αν κατακτούσε τη Χρυσή Μπάλα. Αναμφισβήτητα η Γιουνάιτεντ τότε νόμιζε ότι είχε πάρει τον επόμενο Ανρί.
Πράγματι, τα λεφτά ήταν τα περισσότερα που είχαν δοθεί ποτέ στην ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ για παίκτη κάτω των 20 ετών! Ο Λουίς Φαν Χάαλ, τότε προπονητής της Γιουνάιτεντ, έσπευσε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους, λέγοντας ότι ο Μαρσιάλ είναι περισσότερο επένδυση για το μέλλον και όχι για να βοηθήσει άμεσα, χαρακτήρισε το εξωφρενικό ποσό «ridiculous» και τόνισε με παράπονο πως όποιον παίκτη ενδιαφέρεται να πάρει η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ «πρέπει να πληρώσει 10 εκ. λίρες πάνω από τους άλλους».
Παρά τις εξαγγελίες του Φαν Χάαλ, ο οποίος μάλλον προσπάθησε να βγάλει την πίεση πάνω από τους ώμους του νεαρού, ο Μαρσιάλ έδειξε να ανταποκρίνεται. Η σεζόν 2015-16 τον βρήκε πρώτο σκόρερ της ομάδας, με 11 γκολ στην Πρέμιερ Λιγκ και 17 συνολικά. Αυτό το τεράστιο ποσό, βέβαια, τον κυνηγούσε σ’ όλη του την καριέρα, δεδομένου ότι οι (πάντα απαιτητικοί, με το δίκιο τους) φίλοι της Γιουνάιτεντ περίμεναν να δουν… θαύματα.
Η δύσκολη σχέση με Μουρίνιο και Σόλσκιερ
Η σχέση με τον Ζοσέ Μουρίνιο, που ανέλαβε τη Γιουνάιτεντ το καλοκαίρι του 2016, έσπασε εξαρχής. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Μαρσιάλ, κατά τη διάρκεια των διακοπών ο Μουρίνιο του έστειλε γραπτό μήνυμα με το οποίο του ζητούσε να αφήσει το Νο9 (που είχε επιλέξει εξαρχής) και να πάρει το Νο11 (για το οποίο, μάλιστα, έγραφε θριαμβευτικά ότι «το’ χει φορέσει ο Ράιαν Γκιγκς»!). Ο Μαρσιάλ αρνήθηκε, όμως όταν επέστρεψε για την προετοιμασία είδε ότι τον περίμενε η φανέλα με το Νο11!
Το περιστατικό μπορεί να φαίνεται δευτερεύουσας σημασίας, αλλά για τον Μαρσιάλ έδειξε «έλλειψη σεβασμού». Δεν είπε τίποτα, διότι όπως είπε γνώριζε ότι σ’ αυτόν θα έριχναν το φταίξιμο. Αλλά και ο «special one» δεν έδειξε να τον πιστεύει. Μπαινόβγαινε στην ενδεκάδα, ήταν βασικός στον τελικό του Λιγκ Καπ και αλλαγή στον τελικό του Europa League, τα οποία κατέκτησαν τότε οι «κόκκινοι διάβολοι».
Τα σημάδια φάνηκαν από την αρχή της περιόδου 2017-18, όταν έβλεπε πάγκο στα περισσότερα ματς και είχε σποραδικά γκολ σε σποραδικές καλές εμφανίσεις. Η χαριστική βολή ήταν η μεταγραφή του Χιλιανού Αλέξις Σάντσες, που τον έπεισε ότι δεν υπήρχε περίπτωση να βρει θέση βασικού στην ομάδα. Παρά τις φήμες, πάντως, περί αποχώρησης, κάτι τέτοιο δεν έγινε.
Εξίσου δύσκολη, αλλά για άλλους λόγους, εξήγησε ότι ήταν η σχέση τους με τον Όλε Γκούναρ Σόλσκιερ, τον επόμενο μάνατζερ της Γιουνάιτεντ. Βρήκε κάποιον που έδειχνε να τον εμπιστεύεται και αποφάσισε, όπως είπε σε συνέντευξή του, να τα δώσει όλα για τον Νορβηγό. Υποστηρίζει ότι έπαιξε αρκετές φορές τραυματίας, ρισκάροντας μεγαλύτερη ζημιά, επειδή ο Σόλσκιερ του’ λεγε «σε χρειάζομαι». Και δεν τον κάλυπτε μετά το ματς, δεν είπε μια φορά ότι ο Μαρσιάλ έπαιζε τραυματίας. Δικαιολογούσε τις μέτριες, κατά κύριο λόγο, εμφανίσεις του μετά την αρχή της σεζόν, στο ότι λόγω του τραυματισμού του δεν μπορούσε να δώσει ταχύτητα στο παιχνίδι του, κάτι που ήταν το μεγαλύτερο προσόν του διαχρονικά.
Κι αυτό μπορεί να διαβάζεται ως δικαιολογία, αλλά τον ίδιο τον πείραξε πολύ. «Το πήρα πολύ άσχημα», παραδέχεται. «Θυσιάζεσαι για την ομάδα, αλλά κανείς δεν σου λέει έναν καλό λόγο. Για μένα είναι περίπου προδοσία αυτό. Το μισώ. Μπορώ να αντέξω την κριτική, αλλά όχι και να με κοροϊδεύουν».
Το 2019, πάντως, η διοίκηση με εισήγηση του Σόλσκιερ του έκανε νέο πενταετές συμβόλαιο, που έληξε το περασμένο καλοκαίρι. Λέγεται ότι αυτή η ανανέωση ήταν και προσωπική επιθυμία του ιδιοκτήτη Τζόελ Γκλέιζερ, του οποίου ο Μαρσιάλ υπήρξε διαχρονικό "πουλέν"! Αυτή η σεζόν, η πρώτη μετά την ανανέωση, ήταν και η πιο παραγωγική του στο κλαμπ, με συνολικά 23 γκολ σε 48 εμφανίσεις. Ο ίδιος τη θεωρεί σαν μια «ανταπόδοση» στην εμπιστοσύνη του Σόλσκιερ.
Η σεζόν 2020-21 ήταν η αρχή μιας μέτριας τετραετίας. Μέσα σ’ αυτά τα τέσσερα χρόνια σκόραρε συνολικά 20 φορές σε 107 ματς, λιγότερες απ’ όσο στην πρώτη του μετά την ανανέωση. Μοιραία ήλθε και ο δανεισμός για έξι μήνες στην Σεβίλλη (το δεύτερο μισό της σεζόν 2021-22), όπου πέρασε και δεν ακούμπησε, με 12 συμμετοχής κι ένα «ευρωπαϊκό» γκολ.
Τι έγινε εκεί; Ο ίδιος σε δηλώσεις του κάνει λόγο για προπονητές που δεν τον πιστεύουν, για στυλ παιχνιδιού που δεν του ταιριάζει, για θέσεις που αλλάζουν. Ο κόσμος που τον είδε όσο τον είδε τον κατηγόρησε περίπου ως αδιάφορο, ότι κάθισε πάνω στο συμβόλαιό του και το υψηλό κασέ του κι έχασε την αγάπη του για τη μπάλα. Το ότι δεν έγινε προσπάθεια να τον «ξεφορτωθεί» η Γιουνάιτεντ έχει, επίσης, διπλή ανάγνωση: Όσοι τον πιστεύουν λένε ότι όλοι οι προπονητές που πέρασαν από την ομάδα δεν μπορεί να μην έβλεπαν τα προσόντα του και να πίστευαν σε μια αγωνιστική ανάσταση. Οι επικριτές του έλεγαν ότι απλά δεν υπήρχε ομάδα τόσο αφελής για να καλύψει το συμβόλαιό του, σε σχέση μ’ αυτά που έδειχνε στο γήπεδο.
Με την εθνική Γαλλίας όντως ξεκίνησε νωρίς, σε ηλικία μόλις 20 ετών, και κλήθηκε τελευταία φορά το 2021. Σε συνολικά 30 εμφανίσεις πέτυχε 2 γκολ. Ήταν στην αποστολή του Euro 2016, όταν οι «τρικολόρ» έφτασαν ως τον τελικό, και σ’ αυτήν του νικηφόρου Nations League 2021, πλην όμως τα καλά ματς του με την φανέλα των τρικολόρ μετριούνται στα δάχτυλα. Του ενός χεριού.
Οπότε, προς τι το Golden Boy του τίτλου; Δεν πρόκειται για σχήμα λόγου, αλλά για πραγματικό τίτλο. Το 2015 κατέκτησε τον τίτλο του «Χρυσού Αγοριού» της χρονιάς, μια τιμητική διάκριση που θέσπισε το ιταλικό περιοδικό Tuttosport για τον καλύτερο νέο παίκτη της Ευρώπης. Αυτό ήταν το στάτους του πριν εννέα χρόνια. Το αν θα δείξει στην Ελλάδα την υψηλή του ποιότητα, περιμένουμε να το δούμε.
Ακόμα και στις προσωπικές του σχέσεις τα έζησε όλα από πολύ μικρή ηλικία. Μόλις είχε ενηλικιωθεί το 2014 όταν ανακοίνωσε ότι είναι ζευγάρι με την Σαμάνθα Ζακλινέ, και πριν κλείσει τα 20 έγινε πατέρας της Πεϊτόν. Το 2016 χώρισε και αμέσως έπεσε στην αγκαλιά της τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή του Μελανί Ντα Κρουζ, η οποία δήλωνε από τότε influencer και «επαγγελματίας παίκτρια ριάλιτι»! Το 2018 απέκτησε μαζί της έναν γιο, τον Σβαν Άντονι, και χώρισαν το 2022. Ο χωρισμός τους έγινε Instagram story από την Μελανί…
