Εχετε φανταστεί ποτέ τι θα μπορούσε να κάνει μια αχανής χώρα όπως η Κίνα, με 1,3 δις λαό εφόσον μπορούσε να αξιοποιήσει με τον ιδεατό τρόπο τις... μπασκετικές πρώτες ύλες που διαθέτει;
Μια χώρα που λατρεύει το μπάσκετ σχεδόν από την ημέρα που το... γνώρισε, με την τελευταία 20ετία να αποτελεί το πλέον δημοφιλές άθλημα, το οποίο καλείται από εδώ και πέρα να μπει σε νέες βάσεις.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019 είναι η αφορμή ώστε να μπουν νέες βάσεις στο μπάσκετ της Κίνας, με τον Γιάιο Μινγκ να αναλαμβάνει να βάλει το... τρένο στις ράγες!
Ο παλαίμαχος σέντερ των Ρόκετς, ο οποίος το 2002 ήταν το No1 του draft από την ομάδα του Χιούστον, αποτέλεσε τον καλύτερο δυνατό πρεσβευτή του κινεζικού μπάσκετ στις ΗΠΑ και η τέλεια αφορμή... διείσδυσης του ΝΒΑ στην αγορά της Κίνας, όπου τα προηγούμενα χρόνια πήγαν και έβγαλαν... παντεσπάνι σπουδαίοι παίκτες όπως ο Στεφόν Μάρμπουρι και ο Τρέισι ΜακΓκρέιντι, ως τον... δικό μας, τον πρώην παίκτη του Πανιωνίου και του Απόλλωνα, Ερικ ΜακΚόλουμ, ο οποίος μάλιστα κατέχει το ρεκόρ παραγωγικότητας σε ένα βράδυ (82π.)! Μην ξεχνάμε φυσικά πως φέτος στην κινεζική λίγκα αγωνίστηκε ο παίκτης που θάμπωσε την Euroleague πέρυσι με τη φανέλα της Μπασκόνια, Ντάριους Ανταμς...
Σήμερα, 15 χρόνια μετά τη γνωριμία του Hall of Famer πλέον Γιάο με το ΝΒΑ έχει κυλήσει πολύ νερό στ' αυλάκι, με τα στοιχεία της κορυφαίας λίγκας του πλανήτη να αναφέρουν πως πλέον πάνω από 750 εκατ. Κινέζοι τηλεθεατές παρακολουθούν το ΝΒΑ και περίπου 115 εκατ. ακολουθούν τα νέα του μαγικού κόσμου, μέσω των κινεζικών social media.
Από την άλλη βέβαια, όπου ευημερούν οι αριθμοί, δεν συμβαίνει το ίδιο με τους ανθρώπους και στην προκειμένη περίπτωση η παραγωγική διαδικασία στην Κίνα δεν αναπτύσσεται με τους ίδιους ρυθμούς κάτι που φιλοδοξεί να αλλάξει το άλλοτε «σκιάχτρο» του ΝΒΑ και τις εθνικής Κίνας.
Από τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν και ανέλαβε την προεδρία της CBA, ο Γιάο Μινγκ, ως ο πρώτος μη απόλυτα ελεγχόμενος από την κυβέρνηση της χώρας ισχυρός άνδρας του μπάσκετ, φιλοδοξεί να αλλάξει άρδην τα πράγματα.
Για παράδειγμα ένας εκ των πρώτων και βασικών στόχων του Γιάο, ο οποίος από το 2009 είναι και ιδιοκτήτης ενός εκ των 20 ομάδων της μεγάλης κατηγορίας (Σαρκς του Σαγκάης) είναι η καθιέρωση draft, salary cap, αλλά και η ελεύθερη διακίνηση παικτών, καθώς έως τώρα οι Κινέζοι παίκτες δεν μένουν ποτέ ελεύθεροι και είναι απόλυτη ιδιοκτησία των ομάδων.
Εξάλλου, γυρίζοντας τον χρόνο πίσω, στο 2013, μπορούμε να θυμηθούμε τις πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες που έπρεπε να ξεπεράσει ο Παναθηναϊκός, ώστε να αποκτήσει, όχι κάποιον πρωτοκλασάτο παίκτη, αλλά τον Πινγκ Σανγκ, του οποίο η απόκτηση τη σεζόν 2013/2014 ήταν περισσότερο... εμπορικού, παρά αγωνιστικού συμφέροντος.
Μέχρι να συντελεστούν όμως οι μεγάλες αλλαγές που οραματίζεται ο Κινέζος μεν, αλλά με... αμερικανικό τρόπο σκέψης γίγαντας, το SDNA σας μεταφέρει στον κόσμο του κινεζικού μπάσκετ, μέσα από τα λόγια τεσσάρων ανθρώπων που έζησαν ή και ζουν ακόμα από κοντά τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας των ιθυνόντων της κινεζικής καλαθοσφαίρισης.
Παναγιώτης Γιαννάκης (πρώην ομοσπονδιακός προπονητής της Κίνας), Γιάννης Χριστόπουλος (νυν μέλος του τεχνικού επιτελείου της εθνικής Κίνας), Λουκάς Μαυροκεφαλίδης (πρώην παίκτης της Κινγκντάο) και Κρις Σίνγκλετον (πρώην παίκτης της Ανχούι) σας... ξεναγούν στο μπάσκετ της Κίνας μέσω του SDNA.
Γιαννάκης: «Λατρεύουν το μπάσκετ, αλλά...»
Ο Παναγιώτης Γιαννάκης ήταν ουσιαστικά ο πρώτος Ελληνας που γνώρισε από πρώτο χέρι τον τρόπο λειτουργίας του μπάσκετ στην Κίνα, καθώς το 2013 ανέλαβε τα ηνία της εθνικής ομάδας της χώρας, όπου παρέμεινε για περίπου ένα χρόνο.
Ο «δράκος» του ελληνικού μπάσκετ μας καταθέτει την εμπειρία του από την Κίνα και εξηγεί την μεγάλη αγάπη που τρέφουν για την πορτοκαλί θεά και που υστερούν ώστε να μπορέσουν να κάνουν το βήμα παραπάνω, τόσο αγωνιστικά, όσο και οργανωτικά...
«Πρόκειται σαφέστατα για ένα επαγγελματικό πρωτάθλημα, το οποίο λειτουργεί με ομάδες που είναι ιδιοκτησία ανθρώπων που έχουν μεγάλη οικονομική άνεση, είναι πολύ πλούσιοι. Οι αγώνες στην Κίνα είναι συνεχείς, αφού παίζουν 2-3 παιχνίδια την εβδομάδα, έτσι όμως ελαχιστοποιούνται οι προπονήσεις. Σε αυτό το κομμάτι είναι απομίμηση του ΝΒΑ, ενώ οι συνεχείς αγώνες και τα ταξίδια είναι ο λόγος που οι ξένοι που παίζουν εκεί και ειδικά οι αθλητικοί παίκτες έχουν σημαντικό πλεονέκτημα», εξηγεί και συμπληρώνει...
«Η Κίνα είναι μια χώρα που αγαπά το μπάσκετ. Το λατρεύουν και αυτό φαίνεται σε κάθε έκφανση. Ομως δεν έχουν οργανωμένη προσέγγιση του παιχνιδιού ώστε να έχουν τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Τα παιδιά που βγαίνουν από την παραγωγική διαδικασία δεν είναι τόσο αθλητικά και υστερούν σαφώς σε τακτική. Η προπόνηση που γίνεται έχει όγκο και διάρκεια, αλλά δεν έχει ποιότητα».
Ενα βασικό πρόβλημα που σημειώνει είναι πως «οι αθλητές όταν μπουν σε μια ομάδα, ένα κλαμπ, λειτουργούν περισσότερο ως υπάλληλοι που δεν έχουν την απαιτούμενη ποιότητα και δεν έχουν την χαρά του παιχνιδιού. Στους αγώνες δεν υπάρχει ουσιαστικά τακτική. Ολο στηρίζεται στο σουτ που δεν είναι σταθερό, αλλά και δεν δουλεύεται στην προπόνηση όπως πρέπει. Υπάρχουν παιδιά που έχουν προσόντα, αλλά ο τρόπος λειτουργίας και ανάπτυξης είναι μέσα από την κρατική επιρροή, κάτι που έχει άμεση επίδραση.
Τα στελέχη που απαρτίζουν τις ομάδες και την ομοσπονδία δεν έχουν εμπειρία στο μπάσκετ και πως πρέπει να είναι δομημένο. Πρώτο μέλημα των Κινέζων είναι να φτάσουν το ΝΒΑ και τις ΗΠΑ, παίζοντας με τους κανόνες τους, όμως δεν έχουν καταλάβει ότι πρώτα πρέπει να φτάσουν το διεθνές μπάσκετ, σε επίπεδο Ασίας και μετά να προχωρήσουν πιο ψηλά».
Οσο για το επίπεδο του πρωταθλήματος: «Το πρωτάθλημα είναι θεαματικό, αλλά είναι αδύναμο όσον αφορά το επίπεδο. Οι αγώνες παίζονται στα 48 λεπτά και δεν υπάρχει χρόνος ενδιάμεσα για ξεκούραση και επαρκή προπόνηση. Οι παίκτες είναι λίγοι, χωρίς αθλητικά προσόντα και κουράζονται. Οι αθλητικοί παίκτες ξεχωρίζουν και μπορούν να επιβληθούν, ενώ οι άμυνες απουσιάζουν. Η μπάλα πάει γρήγορα πάνω-κάτω και στον κόσμο αρέσει. Τα παιδιά το αγαπάνε πολύ και αυτό φαίνεται. Εξω στους δρόμους θα δεις πάρα πολλά παιδιά να παίζουν μπάσκετ.
Σίγουρα η ιστορία με τον Γιάο Μινγκ βοήθησε στη διάδοση του αθλήματος σε μια τεράστια χώρα που έχει παίκτες με μεγάλα προσόντα, τα οποία όμως δεν δουλεύονται σωστά. Αυτό φαίνεται πιο πολύ στους γκαρντ που δεν έχουν ιδιαίτερη τεχνική, κάτι που είναι απαραίτητο για τη θέση τους.
Τα προσόντα χρειάζονται, αλλά χωρίς τον συνδυασμό με τη δουλειά δεν φτάνουν για να είσαι ανταγωνιστικός σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχουν και στην Ασία χώρες που αγαπούν το μπάσκετ και δουλεύουν πιο μεθοδικά, όπως το Ιράν και οι Φιλιππίνες. Οι Κινέζοι θέλουν να κάνουν αυτά που κάνει το ΝΒΑ, χωρίς όμως να καταλαβαίνουν ότι χρειάζονται κι άλλα βήματα για να φτάσουν εκεί όπου μπορούν. Το μπάσκετ είναι μόνο ταλέντο και σουτ. Χρειάζεται υποδομή, τεχνική, πάσα, άμυνα».
Και καταλήγει: «Ενα μεγάλο πρόβλημα γι' αυτούς είναι πως σε διοικητικό επίπεδο δεν έχουν αντιληφθεί πως μπορεί να αξιοποιηθεί το υλικό που υπάρχει, παρ' ότι είναι καλό. Οι αρμόδιοι τοποθετούνται από την πολιτεία, αυτοί που είναι επικεφαλής των σπορ. Το μόνο που τους ενδιαφέρει στην Κίνα είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες και κατά δεύτερο λόγο πως θα πάρουν μια διάκριση. Οι ομάδες επηρεάζονται άμεσα από την ομοσπονδία κι αυτό δεν είναι κρυφό. Εκτός του εθνικού πρωταθλήματος υπάρχουν και άλλα πρωταθλήματα που είναι τοπικά και πολύ σημαντικά για τους παίκτες. Κάθε περιφέρεια στην Κίνα κάνει μια μικτή ομάδα και συμμετέχει στο περιφερειακό πρωτάθλημα. Αυτές οι διοργανώσεις είναι πολύ σημαντικές για τους παίκτες και πολλές φορές πάνω από τη συμμετοχή τους στις ομάδες».
Χριστόπουλος: «Ακρως επαγγελματικό πρωτάθλημα, θέλουν να λειτουργήσουν σε πρότυπα ΝΒΑ»
Ο Γιάννης Χριστοπούλος πήγε για να... μείνει στην Κίνα. Το 2013 ο Παναγιώτης Γιαννάκης τον πήρε μαζί του ως βοηθό και μετά την αποχώρησή του, ο Πατρινός τεχνικός έμεινε στο επιτελείο της εθνικής, με την οποία αναμένεται να συνεχίσει για άλλα τρία χρόνια, με άξονα το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019 που θα φιλοξενηθεί στην ασιατική χώρα.
«Μου έχει γίνει πρόταση για ανανέωση και συζητάμε γι' αυτό», τόνισε για το μέλλον του και στη συνέχεια τον ρωτήσαμε για τις συνθήκες που επικρατούν στο κινεζικό μπάσκετ.
«Το πρωτάθλημα της Κίνας είναι πλήρως επαγγελματικό και κινείται με βάση των ΗΠΑ και του ΝΒΑ. Σε κάθε βήμα μιμούνται τη δομή και τη λειτουργία των ομάδων του ΝΒΑ. Κάποιες ομάδες έχουν προσλάβει διοικητικά στελέχη που ήταν στο ΝΒΑ, ενώ στην Κίνα είναι από τις μοναδικές χώρες στον πλανήτη που το ΝΒΑ έχει Headquarters Office. Σε αυτό το πλαίσιο πολλές ομάδες από το ΝΒΑ έχουν ιδρύσει ακαδημίες που είναι υπό την αιγίδα των ομάδων του ΝΒΑ κι έχουν αναλάβει το οργανωτικό κομμάτι. Στελέχη που ήταν στις ΗΠΑ στελεχώνουν αυτές τις ακαδημίες και μπορεί να μιλάμε για προπονητές, μάνατζερ ή οτιδήποτε άλλο.
Οι κανονισμοί είναι με βάση το ΝΒΑ. Το πλάνο τους είναι να μπορέσουν να αποκτήσουν περισσότερα οφέλη από το κομμάτι του μάρκετινγκ και του μάνατζμεντ. Ομως από την άλλη πλευρά στερούνται αμιγώς το μπασκετικό κομμάτι. Ο τρόπος με τον οποίο αγωνίζονται τους δημιουργεί αρνητικά ερεθίσματα για τον παγκόσμιο χάρτη».
Αγωνιστικά, οι παίκτες επηρεάζονται και δεν μπορούν εύκολα να εξελιχθούν, με τον έμπειρο προπονητή να εξηγεί: «Πρόκειται για ελεύθερο μπάσκετ χωρίς συγκεκριμένες κατευθύνσεις, χωρίς σκοπό και συγκεκριμένο στόχο. Από τη μία είναι καλό να ακολουθούν το ΝΒΑ όσον αφορά τη δομή, αλλά είναι αρνητικό το μπασκετικό κομμάτι. Το λάθος που γίνεται εκ μέρους των ανθρώπων που ασχολούνται με το μπάσκετ εκεί είναι πως δεν εναρμονίζονται περισσότερο όσον αφορά τους αντιπάλους του, που δεν είναι στο ΝΒΑ, αλλά σε επίπεδο FIBA».
Οσο για τους κανονισμούς: «Αυτό που ισχύει για κάθε ομάδα είναι το δικαίωμα χρησιμοποίησης δύο Αμερικανών παικτών, ενώ οι ομάδες στις τελευταίες θέσεις έχουν το δικαίωμα να έχουν επιπλέον Ασιάτη παίκτη» και την μορφή των ομάδων διοικητικά: «Οι ομάδες έχουν δύο μορφές διοίκησης. Υπάρχουν από τη μία ομάδες διοικούμενες από κρατικούς φορείς και συγκεκριμένα τις νομαρχιακές διοικήσεις. Κάθε νομαρχία στην Κίνα έχει τη δική της ομάδα. Υπάρχουν όμως και "sports bureau" (σ.σ. όπως το αντίστοιχο Δ.Σ.) που κινούν τις ομάδες και παίρνουν αποφάσεις. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν ομάδες που εμπλέκονται λιγότερο οι νομαρχίες, αλλά υπάρχουν ιδιωτικές εταιρίες.
Υπάρχει φυσικά και μία τρίτη μορφή, σύνθετη, όπου νομαρχία και ιδιωτικός φορέας συνυπάρχουν. Και μιλάμε για πολύ μεγάλες κρατικές εταιρίες, οι οποίες επενδύουν στο μπάσκετ. Μία εξ αυτών είναι οι Beijing Ducks όπου παίζει ο Στεφόν Μάρμπουρι. Η συγκεκριμένη ομάδα ανήκει στη νομαρχιακή διοίκηση του Πεκίνου, αλλά επίσης και στη μεγαλύτερη εταιρία εξόρυξης μεταλλευμάτων της χώρας.
Το μπάσκετ είναι το Νο1 ομαδικό άθλημα στη χώρα τα τελευταία χρόνια. Ο Γιάο Μινγκ σίγουρα συνέβαλε ώστε να γίνει αγαπητό. Υπάρχει κρατική βοήθεια και ώθηση στις εταιρίες και όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα για να επενδύσουν στο μπάσκετ με τα αντίστοιχα οφέλη φυσικά. Το μπάσκετ προβάλλεται παντού, ενώ υπάρχουν χρηματοδοτούμενα προγράμματα που βοηθούν τις ομάδες κι έχουν υποστηρικτικό χαρακτήρα. Οι μεγάλες εταιρίες ωθούνται για να επενδύουν.
Οι παίκτες υπόκεινται πάντα στη δικαιοδοσία κάθε συλλόγου. Υπάρχει μεγάλο αγκάθι σε αυτό το κομμάτι. Υπάρχει διαφορά απόψεων της ομοσπονδίας με τους συλλόγους. Ακόμα και όταν κάποιος παίκτης φύγει για το εξωτερικό, κυρίως για το ΝΒΑ, όταν επιστρέψει ανήκει εκ νέου στην ομάδα που έπαιζε πριν αποχωρήσει. Ακόμα και για το ΝΒΑ υπάρχουν εμπόδια για να φύγει ένας παίκτης. Δεν γίνεται έτσι απλά και οι χειρισμοί δεν είναι εύκολοι. Είναι παίκτες απόλυτα ελεγχόμενοι από τους συλλόγους».
Οσον αφορά ειδικότερα το εθνικό συγκρότημα, σημειώνει: «Η Εθνική ομάδα που διαχειριστήκαμε στους Αγώνες του Ρίο ήταν η μικρότερη σε μέσο όρο ηλικίας, αλλά με τον μεγαλύτερο μέσο όρο σε ύψος. Οι Κινέζοι προσπαθούν να βρουν κατεύθυνση και πορεία, μετά από συνεργασία της λίγκας με την ομοσπονδία. Η λίγκα θα ήθελε να αποσπαστεί από την ομοσπονδία και να μπορεί να είναι ανεξάρτητα. Τώρα γίνεται μια προσπάθεια να δημιουργηθεί σχίσμα ιδιοκτητών και ομοσπονδίας.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει εμπιστοσύνη σε ξένους προπονητές. Παλιότερα υπήρχαν προπονητές όπως ο Ντελ Χάρις, ο Γιόνας Καζλάουσκας και φυσικά ο Παναγιώτης Γιαννάκης, ενώ την τελευταία διετία είναι ξανά Κινέζος ομοσπονδιακός, του οποίου είμαι βοηθός. Από το 2013 που αποχώρησε ο κόουτς Γιαννάκης είμαι ο μόνος ξένος στις εθνικές της χώρας, με εξαίρεση κάποιους προπονητές ατομικής βελτίωσης».
Μαυροκεφαλίδης: «Τελείως άλλος κόσμος...»
Ο Λουκάς Μαυροκεφαλίδης έγινε πριν από λίγους μήνες ο πρώτος Ελληνας παίκτης που αγωνίστηκε στην Κίνα, αφού πέρασε περίπου ένα δίμηνο στην ασιατική χώρα και συγκεκριμένα στην Κινγκντάο, μέσω της οποίας μπόρεσε να διατηρηθεί σε καλή αγωνιστική κατάσταση, πριν επιστρέψει στην ΑΕΚ.
Ο έμπειρος φόργουορντ/σέντερ παραδέχεται πως «πρόκειται για άλλον κόσμο, τόσο μπασκετικά, όσο και ως τρόπο ζωής. Δεν είναι εύκολο πράγμα να αποφασίσεις να πας σε μια τέτοια χώρα, όμως σίγουρα το οικονομικό παίζει. Γι' αυτό εξάλλου και πολλοί σημαντικοί ξένοι παίκτες έχουν πάει στην Κίνα».
Τι τον οδήγησε στην απόφαση να πάει στην Κίνα; «Ηταν μια απόφαση που έπρεπε να πάρω, από τη στιγμή που μου έγινε η πρόταση, πρώτα απ' όλα για το αγωνιστικό κομμάτι, για να μπορέσω να διατηρηθώ σε καλή αγωνιστική κατάσταση. Με βοήθησε να έχω παιχνίδια στα πόδια μου».
Οσο για τις συνθήκες: «Χρόνος ξεκούρασης ουσιαστικά δεν υπάρχει, όπως και για πολλές και λεπτομερείς προπονήσεις όπως στην Ευρώπη. Οι αποστάσεις και τα μεγάλα ταξίδια, αλλά και τα τρία παιχνίδια κάθε εβδομάδα δεν αφήνουν πολύ χρόνο. Τα παιχνίδια είναι συνεχόμενα. Υπάρχει καλή οργάνωση, αλλά σίγουρα το επίπεδο δεν είναι όπως στην Ευρώπη. Εκεί κυρίως παίρνουν την μπάλα οι ξένοι, που έχουν την ικανότητα και την ελευθερία να κάνουν αυτό που θέλουν. Οι περισσότεροι που βρίσκονται εκεί, το κάνουν για το οικονομικό κομμάτι, κακά τα ψέματα».
Σίνγκλετον: «Ενδιαφέρουσα εμπειρία»
Οσο για τον Κρις Σίνγκλετον, πέρασε στην Κίνα το περασμένο καλοκαίρι, αφού μετά τον Μάιο, όταν τελείωσε τις υποχρεώσεις του με την Λοκομοτίβ Κουμπάν, υπέγραψε στην Ανχούι, με την οποία αγωνίστηκε στο NBL, που είναι ουσιαστικά η... Α2 της χώρας, την περίοδο που δεν υπάρχουν αγώνες για το CBA.
Ο Αμερικανός φόργουορντ του Παναθηναϊκού χαρακτήρισε την εμπειρία του στην Κίνα ως «πολύ ενδιαφέρουσα. Είχα αγωνιστεί ξανά εκεί, το 2014 και γνώριζα πως είναι μια διασκεδαστική εμπειρία. Οι Κινέζοι αγαπούν το μπάσκετ και τους αρέσει να βλέπουν καλό θέαμα».
Το οικονονικό έπαιξε σίγουρα ρόλο για τον παίκτη των «πράσινων», ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα απευθείας μετά το τέλος των υποχρεώσεων με την Ανχούι, με την οποία κατέκτησε τον τίτλο στη λίγκα και έπεσε χωρίς... διακοπές στα βαθιά με τον Παναθηναϊκό στην Euroleague.
«Ο ρυθμός του παιχνιδιού είναι σίγουρα γρήγορος, αλλά το παιχνίδι είναι πολύ πιο ελεύθερο. Αυτό αρέσει στον κόσμο και δεν έχει τόση τακτική όπως στην Ευρώπη. Ισως γι' αυτό, αλλά για το πιο χαμηλό επίπεδο οφείλεται ότι δεν κουράζεσαι τόσο πολύ όπως εδώ, αφού ούτε οι προπονήσεις είναι τόσο έντονες».