MENU

Θα μπορούσα να γράψω ότι όλα ξεκίνησαν από την έρευνα που έκανα για ένα θέμα, το οποίο θα παρουσιαστεί εντός των προσεχών ημερών από το SDNA.GR. Στην πραγματικότητα, όμως, η αφετηρία των πάντων βρίσκεται πολλά χρόνια πριν το σήμερα.

Αθλητισμός = αριθμοί = σκορ = στατιστικά. Τουτ’έστιν: Moneyball, Μπίλι Μπιν… Και κατά συνέπεια: Ντάριλ Μόρεϊ, Σαμ Χίνκι, ΝΒΑ!

Οχι, μη βιάζεστε… Το κείμενο που ακολουθεί δε σκοπεύει να αναδείξει τη σημασία των στατιστικών στο σύγχρονο αθλητισμό. Ειναι πασίγνωστο πια! Αν όμως, κάνεις μία επίσκεψη στο επίσημο site του ΝΒΑ, θα βρεθείς ενώπιον ενός σοκαριστικού πλούτου στατιστικών πληροφοριών όπου ο αναγνώστης έχει ελεύθερη πρόσβαση. Πρόκειται για τα περίφημα Analytics, στοιχεία δηλαδή που αφορούν την συμπεριφορά παικτών κι ομάδων σε κάθε, μα κάθε, μα κάθε (το επαναλαμβάνω άλλες εκατό φορές μέχρι να το εμπεδώσεις) κατάσταση και δράση κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στο παρκέ.

Για παράδειγμα...

Εδώ βλέπετε -σε γκρι ράστερ- το τυπικό μενού της σελίδας των στατιστικών στο NBA.COM και βρισκόμαστε στην ενότητα Hustle, που αφορά σε όλες τις φάσεις όπου υπάρχει διεκδίκηση κατοχής και μάχη για τη μπάλα.

Στο γκρι ράστερ μπορείτε να δείτε τις εξής κατηγορίες:

Stats Home (Αρχική σελίδα)

Scores (Αποτελέσματα)

Defensive Hub (Ο κόμβος των Αμυντικών Στατιστικών)

Hustle Stats

League Leaders (Οι πρώτοι της σεζόν στο ΝΒΑ)

Player Stats (Στατιστικά παικτών)

Team Stats (Στατιστικά Ομάδων)

Player Tracking (Παρακολούθηση Παικτών)

Playtype (Τύπος παιχνιδιού)

Other Stats (Αλλα Στατιστικά)

Εως εδώ, πιθανώς να μην φαίνεται κάτι που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση, υπάρχουν και κάποιες κατηγορίες όπως το Tracking και το Playtype που δε συναντά κανείς σε αντίστοιχες σελίδες των ευρωπαϊκών Λιγκών και φυσικά της Ευρωλίγκας.

Τι είναι λοιπόν το Tracking; Αρχικά ας δούμε το υπομενού:

Είναι η στατιστική των παικτών του ΝΒΑ σε διαφορετικούς τομείς του παιχνιδιού όπως: Πως αντιδρούν, ευστοχούν, ή αστοχούν όταν παίρνουν τη μπάλα και σουτάρουν χωρίς ντρίμπλα. Τι επιδόσεις έχουν όταν κάνουν drive, όταν πασάρουν, όταν ακουμπούν απλά τη μπάλα (τι ακριβώς κάνουν μετά), όταν σουτάρουν μετά από ντρίμπλα, όταν παίρνουν αμυντικό ή επιθετικό ριμπάουντ, με πόση ταχύτητα τρέχουν, ποια είναι η απόσταση που διανύουν και πως συμπεριφέρονται όταν βρεθούν με τη μπάλα στο ποστ, στη γωνία της ρακέτας και μέσα στο ζωγραφιστό.

Πάμε και στην επόμενη φωτογραφία…

Σε αυτή βλέπουμε, πάντα σε ελεύθερη διανομή προς ολόκληρο τον πλανήτη, από τον τζογαδόρο της Μαλαισίας, μέχρι τον basketaholic στο πιο απομακρυσμένο χωριό της Κίνας, τα στατιστικά των παικτών στις πιο συνηθισμένες επιθετικές καταστάσεις… Εν ολίγοις, με ένα κλικ μπορούμε να δούμε τα στατιστικά όλων των παικτών στο transition, σε παιχνίδι απομόνωσης, ποιες είναι επιδόσεις του παίκτη που έχει τη μπάλα στα χέρια στο πικ εν ρολ, ποιες είναι οι επιδόσεις του παίκτη ο οποίος κάνει το σκριν και ρολάρει, όπως επίσης σε φάση post up, σε spot up σουτ, όταν κάνει κοψίματα προς τη ρακέτα, σε off screen, σε hand off.

Ολα, στοιχεία αδιανόητα λεπτομερή, που μπορεί να μη χρησιμεύουν σε τίποτα στον απλό φίλαθλο (τίποτα;;;), αλλά αποτελούν τη νέα εποχή προσέγγισης του αθλητισμού και ιδιαίτερα του μπάσκετ.

Η ιστορία του Μπίλι Μπιν, τον οποίο ενσάρκωσε ο Μπαντ Πιτ στο Moneyball, δεν είναι καθόλου τυχαία, ούτε φυσικά είναι συμπτωματικό το γεγονός ότι οι Φοίνιξ Κόγιοτς, επαγγελματική ομάδα του Χόκεϊ, προσέλαβε τον 26χρονο Τζον Τσέικα, συνιδρυτή μίας εταιρίας Analytics αποκλειστικά για το Χόκεϊ, ως Τζένεραλ Μάνατζερ. Για να μην θυμηθούμε τον Πολ Ντε Ποντέστα, τον πιο στενό συνεργάτη του Μπίλι Μπιν, που κι αυτός υποστήριξε όλη τη φιλοσοφία του για το Μπέιζμπολ (επικουρικά στον Μπιν) και τον τρόπο που οι ομάδες αξιολογούσαν τους παίκτες τους, πάνω στην επιστήμη των μαθηματικών, της στατιστικής και της εμπειρικής προσέγγισης του αθλήματος.

(σ.σ. Για τις ευρωπαϊκές ανάγκες ο πληρέστερος οδηγός Analytics (και μάλιστα με την παροχή εικόνα για κάθε ξεχωριστή φάση του παίκτη) είναι η βάση δεδομένων με την ονομασία Synergy, που έχει διεισδύσει σε όλη την κοινωνία του μπάσκετ και φυσικά στο ΝΒΑ. Μόνο που το κόστος απόκτησης της συνδρομής είναι αφόρητο ακόμα και για τις ομάδες, ενώ για την Α1 ο ΕΣΑΚΕ φρόντισε να προμηθεύσει ένα password σε κάθε ομάδα μετά από συνεργασία που έκανε με την Synergy, το οποίο ισχύει μόνο για δύο υπολογιστές)

Κι επειδή εδώ δε μαζευτήκαμε να μιλήσουμε για αριθμούς, το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής:

  • ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΝΒΑ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΜΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΜΕ ΤΟΣΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΓΥΝΑΣΜΕΝΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟ ΜΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΣΥΛΛΑΒΕΙ ΣΕ REAL TIME ΕΞΕΛΙΞΗ;

Η απάντηση δεν είναι τόσο εύκολη, όσο ίσως πιθανώς να πιστέψουν οι λάτρεις της απλοϊκότητας.

Για την καταγραφή όλων αυτών των στοιχείων (που στις ομάδες παρέχονται σε πραγματικό χρόνο ακόμα και κατά τη διάρκεια των αγώνων) χρειάστηκε να εργαστεί για περισσότερα από πέντε χρόνια και πολύ σκληρά μία ομάδα ανθρώπων με ειδίκευση στην τεχνολογία, οι οποίοι χρησιμοποίησαν την γνώση προπονητών του ΝΒΑ, για να δημιουργήσουν αυτό που περιγράφεται ως Sport VU και στις αρένες των ομάδων του καλύτερου πρωταθλήματος στον κόσμο, εγκαταστάθηκε σταδιακά από το 2009 μέχρι και το 2013 (από τότε υπάρχει σε όλες τις αρένες του ΝΒΑ)

Τί είναι το Sport VU; Θα επιχειρήσω να το αναλύσω με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, διότι η τεχνολογία του είναι εξαιρετικά πολύπλοκη, όπως επίσης και οι υπηρεσίες που παρέχει:

Το Sport VU λοιπόν, είναι ένα σύμπλεγμα καμερών τοποθετημένες στην οροφή των γηπέδων, που ακολουθεί όλους τους παίκτες, όπως και τη μπάλα στη διάρκεια του αγώνα, καταγράφοντας data 25 φορές το δευτερόλεπτο!!! Σε πραγματικό χρόνο, παρέχει στους χρήστες του αναλυτικά στατιστικά στοιχεία για τη θέση τους, τις κινήσεις τους, την ταχύτητά τους, τις κατοχές και όλα όσα αναπαράγονται ως προηγμένα στοιχεία ενός αγώνα.

Επί μακρό διάστημα οι πρώτες 15 ομάδες που πλήρωσαν 100 χιλιάδες το χρόνο για να τοποθετήσουν το σύστημα στο γήπεδό τους (μέχρι να εισαχθεί επισήμως σε ολόκληρο το ΝΒΑ μετά από συμφωνία που έκανε η Λίγκα), τηρούσαν σιγή ιχθύος για τη χρησιμότητα του Sports VU και τις πληροφορίες που παρείχε, μέχρι που η ομάδα, η οποία είχε και τρία δικά της στελέχη στη γέννηση του πρότζεκτ, οι Τορόντο Ράπτορς, επέτρεψε τη δημοσιοποίηση της λειτουργίας αυτής της τεχνολογίας.

Το βίντεο που ακολουθεί, δεν είναι τίποτα άλλο από την μετατροπή σε digital περιεχόμενο της πραγματικής εικόνας που καταγράφουν οι κάμερες στην οροφή του γηπέδου και που εκτός των άλλων, εκτός από στατιστική χρησιμότητα έχει και πολύ ενδιαφέρουσα προπονητική.

Μέσα από ένα εξαιρετικά πολύπολοκο και σύνθετο στην κατανόησή του αλγοριθμικό σύστημα και με την χρήση των προεισαχθέντων Data, το Sport VU “φτύνει” για κάθε φάση όλα αυτά τα στατιστικά στοιχεία που είδαμε νωρίτερα να καταγράφονται στο ΝΒΑ.COM. Ο κώδικας που γράφτηκε για να υποστηρίξει την μεταφορά της εικόνας σε στατιστικά νούμερα, μπορεί να αναγνωρίσει μέσω των κινήσεων που κάνουν οι κουκίδες (φυσικά με απόλυτη ακρίβεια) τίποτα λιγότερα από …ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Πότε και σε ποιο σημείο έγινε ένα πικ εν ρολ. Τι αποτέλεσμα είχε. Ποιοι παίκτες πήραν μέρος, πότε αντέδρασε η άμυνα, έχοντας φυσικά ζωντανή εικόνα και από τους δέκα παίκτες που βρίσκονται ταυτόχρονα στο παρκέ. Είναι τόσο ισχυρό στο back end, που μπορεί να αναγνωρίσει ακόμα και την υψομετρική διαφορά μεταξύ δύο παικτών.

Τελειώσαμε; Οχι! Διότι η επόμενη πληροφορία, έρχεται να χτυπήσει σαν κεραυνός το κεφάλι όλων υμών, που νομίζουμε ότι αντιλαμβανόμαστε την τεχνολογία λίγο καλύτερα από το μέσο όρο…

Εκτός από τις χρωματιστές κουκίδες που βλέπετε στο βίντεο και αναπαριστούν την κίνηση των παικτών των δύο ομάδων πάνω στο παρκέ, θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν και κάποιες που είναι εντελώς άδειες, οι οποίες κινούνται ταυτόχρονα με τις χρωματιστές… Τι σημαίνουν αυτές;

Παρουσιάζουν τις θέσεις που ανά πάσα στιγμή θα έπρεπε να έχουν (σε επίθεση και άμυνα) (εν προκειμένω) οι Ράπτορς, η ομάδα που έχει ξεζουμίσει σε απόλυτο βαθμό σχεδόν όλες τις δυνατότητες του Sport VU… Πως κατέστη αυτό εφικτό; Στα data υποστήριξης του Sport VU οι προπονητές του Τορόντο που πήραν μέρος και στην υλοποίηση του πρότζεκτ, εισήγαγαν, ούτε λίγο ούτε πολύ, 140 χιλιάδες διαφορετικά plays (συστήματα) εκτελεσμένα ιδανικά από ghost players. Ετσι, ανά πάσα στιγμή, παίκτες και προπονητές έχουν την δυνατότητα να δουν, όχι μόνο τι έχουν κάνει οι παίκτες, αλλά τι θα έπρεπε να έχουν κάνει, που θα έπρεπε να στέκονται και να κινηθούν.

Tip: Τα μισά από τα 140 χιλιάδες plays, αφορούν σε συνεργασίες πικ εν ρολ

Οι ghost players πάνω στο παρκέ δεν κινούνται τυχαία, ούτε αποκλειστικά και μόνο με τον τρόπο που θα ήθελαν οι προπονητές σε ιδεατό επίπεδο. Κινούνται ανάλογα με τα δεδομένα που έχουν εισαχθεί από τους κόουτς, ώστε συγκεκριμένοι παικτες να αμύνονται με συγκεκριμένο τρόπο, απέναντι σε συγκεκριμένα επιθετικά plays που τρέχουν παίκτες με συγκεκριμένες ικανότητες και αβαντάζ.

Γίνεται αντιληπτό ότι το σύστημα αυτό εκτός από τη συλλογή των Analytics, μπορεί να προτείνει και αμυντικές τακτικές στους προπονητές, πολλοί εκ των οποίων πάντως, αντιτίθενται στην λογική της τεχνολογίας για τον καταρτισμό των αγωνιστικών πλάνων τους.

Ο άνθρωπος εναντίον της μηχανής! Μία μάχη που εδώ και δεκαετίες μαίνεται, με τον άνθρωπο να προπαθεί να αποδείξει ότι είναι λιγότερο έξυπνος από μία τέλεια μηχανή. Οι προπονητές αντιδρούν. Οι GM’s των ομάδων επιμένουν ολοένα και περισσότερο στους προπονητές του να χρησιμοποιούν πιο πολύ τα στοιχεία της μηχανής και τα αναλυτικά στοιχεία που παρέχει. Μέχρι να οριστικοποιηθεί η εικόνα, οι αριθμοί θα έρχονται να συμπληρώνουν το συναίσθημα και το αίσθημα του παιχνιδιού και ίσως μία μέρα, τα νούμερα ο αδιάψευστος μπούσουλας των προπονητών.

Οι ομάδες της Ευρωλίγκας χρησιμοποιούν κατά κόρον το Synergy που είναι επίσης μία τεράστια πλατφόρμα αριθμών συνοδευόμενων από Media. Η τεχνολογία επελαύνει όμως, κι αυτό είναι το μόνο σίγουρο.

UPDATE: Λίγο πριν το κείμενο ανέβει στον αερα, πληροφορηθηκα ότι το ΝΒΑ, όπως ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο, στο τέλος της φετινής σεζόν θα τερματίσει τη συνεργασία της με την SPORT VU εγκαινιάζοντας τη νέα με την Second Spectrum, που σύμφωνα με τους ανθρώπους του ΝΒΑ... "Θα προσφέρει ελαφρώς ακόμα πιο προηγμένα στοιχεία και θα αναλύει με καλύτερο τρόπο τα δεδομένα".

Κι επειδή βρισκόμαστε στην περίοδο της αλλαγής (που εν πολλοίς εχει γινει ηδη καθώς κάποιες ομάδες χρησιμοποιούν ήδη το νέο σύστημα, παρακολουθείστε την ομιλία του Μαχέζ Μαχεσουαράν, που εκτός από λάτρης του μπάσκετ είναι και ο CEO της Double Spectrum... Δείτε την ομιλία του και στο τέλος απαντήστε στο ερώτημα που θέτει ο νεαρός τετραπέρατος λατρης των αριθμών και του μπάσκετ...

Can a machine know more than a coach?

Η τεχνολογία που άλλαξε το μπάσκετ!