Πριν από λίγα χρόνια, με έναν «πράσινο» φίλο. με τον οποίο συνηθίζαμε να θέτουμε παναθηναϊκά διλήμματα και υποθετικά σενάρια, σχετικά με τον αγαπημένο μας σύλλογο, αναρωτηθήκαμε αν υπάρχει κάποιος αθλητής ή προπονητής του Παναθηναϊκού, σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ, για τον οποίο θα «κόβαμε το κεφάλι μας» ότι δεν θα πήγαινε ποτέ στον Ολυμπιακό, ακόμα και αν υπήρχε τεράστιο οικονομικό δέλεαρ ή αν αυτό αποτελούσε μονόδρομο. Και καταλήξαμε ομόφωνα σε δύο πρόσωπα. Ο ένας ήταν ο Φραγκίσκος Αλβέρτης. Ο άλλος ήταν ο άνθρωπος ο οποίος, εδώ και επτά χρόνια, όταν επισκέπτεται το κλειστό των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, κάθεται (όπως κοιτάζουμε από τον τηλεοπτικό δέκτη) όχι στον δεξιό (όπως θα επιθυμούσε η συντριπτική πλειονότητα των φίλων του Παναθηναϊκού) αλλά στον αριστερό πάγκο: ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς.
Μιλώντας για υποθετικά σενάρια, σκέφτομαι πόσο διαφορετικά θα γραφόταν η Ιστορία, εάν ο Παναθηναϊκός, στον ημιτελικό του φάιναλ φορ της Κωνσταντινούπολης, στις 11 Μαΐου 2012, δεν έχανε από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ή, μάλλον, από τους, ευρισκόμενους σε εντεταλμένη υπηρεσία, διαιτητές της συνάντησης. Η αλλοίωση του αποτελέσματος, η οποία αποφεύχθηκε στο «τσακ» το 2012, στον τελικό της Ευρωλίγκας, πάλι απέναντι στους Μοσχοβίτες, οφείλεται, όμως, εν πολλοίς και στην ατυχία. Ποιος ξεχνάει το «ορειβατικό» καλάθι του Αλεξέι Σβεντ, 100 δευτερόλεπτα πριν από το τέλος, με το σκορ στο 64-60 υπέρ των «πρασίνων»; Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι ισχυρίζονται ότι ο Παναθηναϊκός των Διαμαντίδη, Μπατίστ και Γιασικεβίτσιους θα κέρδιζε εύκολα ή δύσκολα τον Ολυμπιακό, στον τελικό του «Σινάν Ερντέμ», ράβοντας το έβδομο αστέρι στη φανέλα του και στερώντας παράλληλα το δεύτερο ευρωπαϊκό τρόπαιο των Πειραιωτών.
Το καλοκαίρι του 2012 θεωρείται κομβικό για ολόκληρο το παναθηναϊκό οικοδόμημα. Στο ποδόσφαιρο, θα αποτελέσει την απαρχή μιας εποχής λιτότητας, η οποία ταλανίζει μέχρι και σήμερα (και ίσως για αρκετά χρόνια ακόμα) το σύλλογο, πληγώνοντας σημαντικά το πρεστίζ του και τσαλακώνοντας επανειλημμένως την περηφάνια εκατομμυρίων οπαδών του ανά τον κόσμο. Στο μπάσκετ, τα σημάδια από την αποχώρηση των Ζέλικο Ομπράντοβιτς και Δημήτρη Ιτούδη είναι ακόμα εμφανή. Από τον χαμένο μικρό τελικό της Πόλης, απέναντι στην Μπαρτσελόνα, τη μοναδική φορά στην Ιστορία που ο Σύλλογος Μεγάλος θα καταταγεί στην τέταρτη θέση ενός φάιναλ φορ, ο Παναθηναϊκός δεν έχει καταφέρει να πάρει θέση ανάμεσα στις τέσσερις καλύτερες ομάδες της «γηραιάς ηπείρου». Ωστόσο, το Τριφύλλι κυριαρχεί στις εγχώριες διοργανώσεις (γεγονός που πιστώνεται ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, ο οποίος ανέλαβε την ομάδα σε μια δύσκολη οικονομικά εποχή) αλλά ο μεγάλος νταλκάς (και του ίδιου του προέδρου) είναι το πολυπόθητο έβδομο αστέρι ή, έστω, μία παρουσία σε ένα φάιναλ φορ.
Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς -μιλώντας για τον κόσμο του Παναθηναϊκού, μονάδα του οποίου αποτελεί και ο γράφων- δεν μας έμαθε μπάσκετ. Το Τριφύλλι ανέκαθεν διέθετε μπασκετικό κοινό. Στα μάρμαρα του Παναθηναϊκού Σταδίου και τα τσιμέντα του «Τάφου του Ινδού», χιλιάδες «πράσινοι» πισινοί έχουν φλερτάρει με την κύστη κόκκυγα, μέχρι οι ιδιοκτήτες τους να φτάσουν στο σημείο, τουλάχιστον, να μη φωνάζουν «οφσάιντ» στους αιφνιδιασμούς αντιπάλων, όπως συνηθιζόταν σε κλειστά γυμναστήρια, στη νοτιοδυτική πλευρά του Νομού Αττικής.
Ο γεννημένος στο Τσάτσακ της Σερβίας, στις 9 Μαρτίου 1960 (δέκα μέρες πριν από τα εγκαίνια του «Παύλος Γιαννακόπουλος»!), πολυνίκης προπονητής, μας έμαθε πώς παίζεται το σύγχρονο μπάσκετ. Μας έκανε εξπέρ στο pick 'n’ roll, μας εμφύσησε τη μενταλιτέ του νικητή, μας απέβαλε το άγχος των τελευταίων λεπτών (χρειαζόταν απλώς ένα βλέμμα μας στον πάγκο για να ηρεμήσουμε), μας δίδαξε όρους και έννοιες που, μέχρι τότε, δεν είχαμε καν φανταστεί. Μας έκανε να πιστεύουμε ότι μπορεί να κερδίσει Ευρωλίγκα με πέντε κώνους!
Ο Ζοτς δεν είναι, απλώς, 13 «πράσινα» χρόνια γεμάτα χαρές. Είναι τα καλύτερά μας χρόνια. Κάποιοι τον βάφτισαν «Γκαστόνε». Μάλλον εμείς, οι φίλοι του Παναθηναϊκού, ήμασταν οι Γκαστόνε, τελικά. Η θεά Τύχη (ή ο... θεός Γιαννακόπουλος) φρόντισε γι' αυτό και, αντί για το ξανθό χρώμα του Γιάννη Ιωαννίδη, ταυτιστήκαμε -ευτυχώς- με το μελιτζανί του «Μίδα»!
Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις σφιγμένες γροθιές, την αγκαλιά με τον Δημήτρη Διαμαντίδη στη Βαρκελώνη, τη συνέντευξη Τύπου με την Πρόκομ (εκείνο το βράδυ, ο Παναθηναϊκός χρίστηκε πρόωρα πρωταθλητής Ευρώπης), το «αυτό, αυτό, αυτό είναι σωστό» στο Βερολίνο, το ειλικρινές «σεβόμαστε τον Ολυμπιακό», που, σχεδόν πάντα, σήμαινε «άλλος ένας τίτλος απέναντι στον ''αιώνιο'' αντίπαλο», τη βραδιά στο πάρκινγκ του ΟΑΚΑ, με 2.000 οπαδούς να τον αποθεώνουν, παρά την απροσδόκητη ήττα απέναντι στο Μαρούσι, η οποία στην ουσία σήμανε τον αποκλεισμό από την επόμενη φάση της Ευρωλίγκας, την εξομολόγηση στο Κάραβελ... Είναι τόσα πολλά αυτά που μπορείς να θυμάσαι από την πορεία του Ζέλικο Ομπράντοβιτς στον -πάντα- αγαπημένο του Παναθηναϊκό... Παρ’ όλ' αυτά, και επειδή πρόκειται για άρθρο και όχι βιβλίο, θα ήθελα να σταθώ σε δύο συγκεκριμένες περιπτώσεις, δείγμα της προπονητικής οξυδέρκειας που τον χαρακτηρίζει και του έχει προσδώσει το χαρακτηρισμό του μεγαλύτερου προπονητή όλων των εποχών στα ευρωπαϊκά γήπεδα.
1. Στον πέμπτο τελικό του 2007, απέναντι στον διψασμένο Ολυμπιακό του Πίνι Γκέρσον, δεν δίστασε να ξεθάψει τον παροπλισμένο σε ολόκληρη την περίοδο, Δημήτρη Παπανικολάου! Ήταν μια κίνηση με την οποία σάστισε όχι μόνο ο Ισραηλινός τεχνικός των «ερυθρολεύκων», αλλά και η «πράσινη» πλευρά της κερκίδας (ήταν η τελευταία χρονιά κατά την οποία επιτρεπόταν η παρουσία φιλοξενουμένων στον τελευταίο τελικό), η οποία επιζητούσε τον τίτλο, προκειμένου να τον αφιερώσει στη μνήμη του προσφάτως αδικοχαμένου, στα επεισόδια της Λεωφόρου Λαυρίου, Μιχάλη Φιλόπουλου. Ο άλλοτε φόργουορντ του Ολυμπιακού ανταποκρίθηκε κάτι παραπάνω από καλά, πετυχαίνοντας 12 υπερπολύτιμους πόντους, σε σημείο που ο Παναθηναϊκός φαινόταν να έχει «κολλήσει»!
2. Εναρκτήρια αγωνιστική της Ευρωλίγκας την περίοδο 2006-07, Μπανταλόνα-Παναθηναϊκός. Ένα λεπτό πριν από την ανάπαυλα του ημιχρόνου, η ισπανική ομάδα (με τους Ρούντι Φερνάντεθ, Μαρσελίνιο Χουέρτας, Έλμερ Μπένετ και Ρίκι Ρούμπιο στη σύνθεσή της) προηγείται με νταμπλ σκορ (48-24). Επίκειται συντριβή... Η αθηναϊκή ομάδα, όμως, δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Αργά αλλά σταθερά ροκανίζει τη διαφορά και 17 δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη προηγείται 77-75. «Εάν κερδίσει απόψε ο Παναθηναϊκός, θα πρόκειται για θαύμα, από τα μεγαλύτερα που έχουμε δει στο ευρωπαϊκό μπάσκετ», θα τονίσει από το μικρόφωνο της συνδρομητικής τηλεόρασης ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος. Ο προπονητής της «Πένια» καλεί τάιμ άουτ, με την επίθεση στα χέρια των γηπεδούχων. Το τάιμ άουτ ολοκληρώνεται και οι παίκτες της Μπανταλόνα έχουν πάρει θέσεις, έτοιμοι για την επαναφορά. Οι αντίστοιχοι του Παναθηναϊκού όμως βρίσκονται ακόμα στον πάγκο και παίρνουν οδηγίες. Καθυστερούν επιδεικτικά. Ο Ομπράντοβιτς φαίνεται ήρεμος, παρά το γεγονός ότι το παιχνίδι είναι ακόμα ρευστό. Είναι η στιγμή αυτή που διχάζει μια ολόκληρη μπασκετική κοινότητα. Παίζεις άμυνα ή κάνεις φάουλ; Ο Ζοτς, όμως, ένας σκακιστής των πάγκων, ο οποίος δεν συγχωρεί το παραμικρό λάθος του αντίπαλου προπονητή, είδε κάτι που λίγοι θα είχαν το καθαρό μυαλό να αντιληφθούν. Ο Ρενέσες αποφάσισε να αφήσει στο παρκέ τον ύψους 2.16 μέτρων Άντριου Μπετς, ενώ η Μπανταλόνα στην ουσία αναζητούσε ένα μακρινό σουτ. Η οδηγία του Σέρβου κόουτς ήταν σαφής: «Μάικ (Μπατίστ), άρπαξε τον Μπετς, προτού γίνει η επαναφορά, με ''τρόπο'' όμως, ώστε να μη σφυριχτεί αντιαθλητικό φάουλ και στείλ’ τον στη γραμμή των βολών». Απαραίτητη σημείωση: ο Άγγλος πρώην σέντερ της ΑΕΚ είχε ποσοστό περίπου 50% στις βολές. Φυσικά, ο Ομπράντοβιτς το γνώριζε. Σαν καλός σκακιστής, λοιπόν, η επιλογή του ήταν να απειλήσει τον «πύργο» του Ρενέσες. Στο σκάκι, όμως, χρειάζεσαι και αξιωματικούς. Ο Μπατίστ εκτέλεσε άψογα την οδηγία του προπονητή του, πράττοντας αυτό που έπρεπε, όπως έπρεπε. Όταν κατάλαβε το λάθος του ο Ρενέσες, ήταν πλέον αργά! Την ίδια στιγμή, ο έκθαμβος Φίλιππος Συρίγος υποκλινόταν στον ιδιοφυή χαρακτήρα του Ζοτς: «Το κόλπο γκρόσο του Ομπράντοβιτς. Η ''αλεπού'' των πάγκων έκανε ματ στον Ρενέσες, που άφησε τον... Άγγλο ασθενή στο παρκέ!»
Αποτέλεσμα; Το λογικό! 0/2 βολές από τον Μπετς, ριμπάουντ από τους «πράσινους» και τελικά ο Παναθηναϊκός θα φτάσει σε μια ανεπανάληπτη ανατροπή, γυρίζοντας από το μείον 24 και κερδίζοντας 82-79, ενώ είχε προηγηθεί μέχρι και 82-76. Στην ουσία, δηλαδή, πραγματοποίησε ολική επαναφορά 30 πόντων σε περίπου 21 αγωνιστικά λεπτά, επίτευγμα που σπανίως συναντά κανείς, όχι μόνο σε αγώνα της Ευρωλίγκας, αλλά και στο παγκόσμιο μπάσκετ.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι, αν δεν ήταν τα παχυλά μπάτζετ της οικογένειας Γιαννακόπουλου, ίσως ο Ομπράντοβιτς να μην ήταν τόσο επιτυχημένος. Θεωρούν, μέσες-άκρες, ότι οι διακρίσεις του μπασκετικού Παναθηναϊκού οφείλονται κυρίως στα χρήματα που ξόδευαν οι Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος, προκειμένου να στελεχώσουν το «πράσινο» ρόστερ. Η πραγματικότητα βρίσκεται κάπου στη μέση... Σίγουρα, οι Γιαννακόπουλοι ήταν οι αιμοδότες του συλλόγου και, βέβαια, εκείνοι πιστώνονται τον ερχομό του τεράστιου Σέρβου! Σκεφτείτε όμως πόσες και πόσες φορές ομάδες, με το ίδιο ή και μεγαλύτερο μπάτζετ από εκείνο του Τριφυλλιού, κατέληξαν σε μπασκετικά «βράχια», για τον εξής απλούστατο λόγο: δεν είχαν έναν Ομπράντοβιτς να χειριστεί σωστά το πανάκριβο «όχημα», του οποίου η εύρυθμη λειτουργία τούς είχε ανατεθεί! Μην ξεχνάμε και το εξής: o σημερινός τεχνικός της Φενερμπαχτσέ κατόρθωσε το ακατόρθωτο: κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην έδρα μιας πανίσχυρης ομάδας (Κίντερ Μπολόνια) με σέντερ τον Λάζαρο Παπαδόπουλο και τον Ντάριλ Μίντλετον να αγγίζει τα σαράντα! Άλλοι ισχυρίζονται ότι ο Ζέλικο «πούλησε» τον Παναθηναϊκό το 2012, διαβλέποντας εγκαίρως την επερχόμενη μείωση του μπάτζετ, ή ότι είναι φιλοχρήματος, προτιμώντας να μετακομίσει σε μια ομάδα με υψηλότερη οικονομική άνεση. Αντικρούονται, όμως, από τα εξής: πρώτον, ο Ομπράντοβιτς δεν ανέλαβε κανένα σύλλογο την περίοδο 2012-13 και δεύτερον, όταν, την περίοδο 2002-2004, ο Σύλλογος Μεγάλος, με έδρα το κλειστό του Σπόρτιγκ, είχε μειώσει αισθητά τα οικονομικά του στάνταρ, ο Σέρβος προπονητής παρέμεινε, χωρίς μάλιστα να αφήσει αιχμές ή υπόνοιες περί μη ανταγωνιστικής ομάδας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Την αλήθεια του τι συνέβη πραγματικά το καλοκαίρι του 2012 ίσως να μη μάθουμε ποτέ. Ίσως τελικά να μην έχει σημασία κιόλας, αφού ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Απόψε, εμείς θα είμαστε φυσικά με τον Παναθηναϊκό. Ο σύλλογος είναι υπεράνω προσώπων, άλλωστε. Δεν εξαιρείται από τον κανόνα ούτε ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς! Με τον οποίον, ωστόσο, είμαστε αντίπαλοι μόνο για 40 αγωνιστικά λεπτά (αν δεν υπάρξει παράταση)...
Κάπου ανάμεσα σε βαλκανικές μελωδίες του Γκόραν Μπρέγκοβιτς, λαϊκά άσματα του Αντώνη Ρέμου, μεταλλικούς ήχους κλειδιών μέσα στην παλάμη και το «Porompompero» του Μανόλο Εσκομπάρ κρύβεται ένα όνειρο:
«Ελπίζω, είναι το όνειρό μου, ότι ο Παναθηναϊκός θα γίνει η καλύτερη ομάδα όλων των εποχών στην Ευρώπη...»
Και το δικό μας, Ζέλικο...
