MENU

Ποια είναι αλήθεια αυτά τα χαρακτηριστικά που κάνουν το μπάσκετ ένα τόσο ιδιαίτερο και συνάμα ευχάριστο στο μάτι άθλημα, όχι μόνο για τους φιλάθλους στην Ελλάδα, αλλά σε φίλους τους αθλήματος σε όλο τον κόσμο; Είναι η τακτική, είναι η ταχύτητα, είναι το θέαμα, είναι οι ανατροπές, είναι το σασπένς, είναι όλα αυτά μαζί και στη λίστα του ο καθένας μπορεί να προσθέσει ό,τι θέλει και στη σειρά που του ταιριάζει.

Όλα αυτά τα στοιχεία, βέβαια, δεν υπήρχαν για πολλά χρόνια και μάλιστα το μπάσκετ ίσως να μην είχε τη δημοφιλία που έχει σήμερα, αν κάποιοι άνθρωποι δεν έπαιρναν μια γενναία απόφαση να αλλάξουν όλη τη δομή του αθλήματος, με μια και μόνο καινοτομία: τη θέσπιση των 30 δευτερολέπτων για την επίθεση κάθε ομάδας.

Κι όμως μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '50, δεν υπήρχε κάποιο χρονικό όριο για τις ομάδες ώστε να εκδηλώσουν την επίθεσή τους. Για αυτό το λόγο, πολλές φορές τα σκορ θύμιζαν σημερινό επίπεδο τζούνιορ παρά αγώνα μπάσκετ ανδρών, γεγονός που ποτέ δεν έλκυε το κοινό να παρακολουθεί αγώνες από κοντά. 

Είναι χαρακτηριστικά τα όσα συνέβησαν στο 8ο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα μπάσκετ που διεξήχθη πριν από 62 χρόνια στη Σοβιετική Ένωση, με τους οικοδεσπότες να κατακτούν τον τίτλο στις 4 Ιουνίου. Σε έναν από τους αγώνες τους οι Σοβιετικοί, αντιμετώπισαν την Ουγγαρία και επικράτησαν με σκορ 29-24(!), ενώ το σκορ στο ημίχρονο ήταν 5-2. Αιτία για αυτή την κατάσταση αποτέλεσε το γεγονός ότι οι Σοβιετικοί σε κάποιο σημείο του αγώνα κράτησαν την μπάλα στην κατοχή τους για 15(!) λεπτά, γεγονός που προκάλεσε τον εκνευρισμό και τις αποδοκιμασίες από το ίδιο το κοινό. Ο μόνος τρόπος για να αλλάξει η κατοχή ήταν τα φάουλ, έτσι τα ματς μετατρέπονταν σε έναν άτυπο διαγωνισμό βολών.

Η ανάγκη για αλλαγή πλεύσης ήταν άμεση και πλέον ήταν σαφές ότι δεν υπήρχαν «ταμπού» για να σκεφτεί κανείς την επόμενη μέρα. Τελικά, αποφασίζεται η θέσπιση των 30 δευτερολέπτων και η FIBA τον εφαρμόζει, τρία χρόνια αργότερα το 1956.«We love this game, Ντάνι Μπάιαζον»

Κι αν το πρόβλημα στην Ευρώπη υπήρχε, μπορεί να φανταστεί κανείς τι συνέβαινε στην Αμερική, που σήμερα το NBA αποτελεί όχι μόνο ένα από τα κορυφαία γεγονότα της ηπείρου, αλλά και ένα πανάκριβο εξαγώγιμο προϊόν προς όλο τον κόσμο, καθώς πρόκειται για ένα show που προσφέρει πολλά έσοδα.«Αυτός ήταν ο τρόπος που γινόταν το παιχνίδι. Έπαιρνες το προβάδισμα και έβαζες την μπάλα στον... πάγο. Οι ομάδες άρχιζαν να γυρίζουν την μπάλα στην τρίτη περίοδο. Οι προπονητές από τη φύση τους ήταν συντηρητικοί και δεν είχε λογική για αυτούς να παίξουν ένα ανοιχτό παιχνίδι. Θα παίρναμε ένα προβάδισμα και θα έβλεπες το νούμερο 14 να κάνει κόλπα με την μπάλα», εξιστορεί ο Μπομπ Κούζι, γνωστός και ως ο «Χουντίνι του Χαρνγουντ», λόγω της ικανότητάς του στην ντρίπλα. Με αυτές τις απλές προτάσεις περιέγραψε την εικόνα του παιχνιδιού μέχρι τις αρχές του 1950.«Το παιχνίδι είχε συνέχεια διακοπές. Η μια ομάδα θα έπαιρνε το προβάδισμα, ακόμα και στο πρώτο ημίχρονο και στη συνέχεια θα υπήρχαν διακοπές. Η άλλη ομάδα θα άρχιζε συνεχώς να κάνει φάουλ και θα ξεκινούσε η παρέλαση από τη γραμμή των βολών. Φίλε, αυτό ήταν βαρετό», τόνιζε στις αρχές του 1990 ο Ντάνι Μπάιαζον (ή Ντάνι Μπιαζόνε, αφού είχε καταγωγή από την Ιταλία), ιδιοκτήτης των Σίρακιους Νάσιοναλ που είναι οι σημερινοί Φιλαδέλφια Σέβεντι Σίξερς. 

Η λέξη «βαρετό» ήταν κάτι που δεν μπορούσαν καν να ακούν οι υπεύθυνοι του NBA, αφού είναι ένας όρος που γενικότερα απεχθάνεται η αμερικανική κουλτούρα. Ωστόσο, ήταν η πιο ακριβής λέξη για περιγράψει κανείς ένα ματς όπως αυτό της 22ης Νοεμβρίου του 1950, ανάμεσα στους Φορτ Γουέιν Πίστονς και τους Μινεάπολις Λέικερς που έληξε 19-18. Ή το ματς του 1953 ανάμεσα στη Βοστόνη και των Σίρακιους στο οποίο καταλογίστηκαν 106 φάουλ και εκτελέστηκαν 128 βολές.«Αν θες να προωθήσεις κάτι, δεν αφήνεις κάτι τέτοιο να υπάρχει. Πρέπει να έχεις επίθεση, γιατί η επίθεση ενθουσιάζει τον κόσμο», είπε τότε ο Μπάιαζον, ορίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημασία των σπορ και ειδικότερα σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ. «Χρειαζόμασταν ένα χρονικό όριο στο παιχνίδι μας. Τα άλλα σπορ είχαν. Στο μπέιζμπολ, στο φούτμπολ... Αλλά στο μπάσκετ αν είχες το προβάδισμα και έναν καλό χειριστή της μπάλας, θα μπορούσες να έχεις την μπάλα για όλο το βράδυ», είπε ο ιδιοκτήτης των Σίρακιους και εμπνεύστηκε το 24άρι. Γιατί όμως 24 δευτερόλεπτα για μια επίθεση κι όχι 22 ή 26; 

Ο Μπάιαζον υποστήριζε τη θεωρία ότι το μπάσκετ είναι πιο συναρπαστικό όταν επιτευχθεί η ισορροπία μεταξύ των διακοπών και των σουτ. Βάσει αυτού, ο ίδιος «οραματίστηκε» ένα παιχνίδι με 60 βολές ανά ματς και διαίρεσαι το 2.880 (όσα είναι τα δευτερόλεπτα σε ένα παιχνίδι 48 λεπτών) με το 120 (το κατά προσέγγιση συνολικό αριθμό των σουτ σε έναν αγώνα από δύο ομάδες) και έφτασε στο «μαγικό» αριθμό 24. Τόσα είναι τα δευτερόλεπτα που αντιστοιχούν σε κάθε ομάδα ώστε να κάνει ένα σουτ.

Όλος αυτός ο υπολογισμός ήταν ουσιαστικά η σωτηρία του μπάσκετ και η αιτία της προόδου του μέχρι σήμερα. Στην πρώτη σεζόν που εφαρμόστηκε αυτός ο κανονισμός, ο μέσος όρος πόντων ανά παιχνίδι αυξήθηκε από τους 79.5 στους 93.1, ενώ σε δύο χρόνια το νούμερο αυτό έφτασε σε τριψήφια επίπεδα.

Για αυτό το λόγο, ο Ντάνι Μπάιαζον που «έφυγε» σε ηλικία 83 ετών το 1992, έχει μια θέση στο Hall of Fame του NBA, αφού θεωρείται ο άνθρωπος που έσωσε το μπάσκετ.

Ένας από τους μεγαλύτερους μπασκετμπολίστες που έπαιξαν ποτέ στο NBA, ο Ντολφ Σέιζ, στην τελετή για την ένταξη του Ντάνι Μπάιαζον το 2000, είπε: «Το πιο σημαντικό που πέτυχε (σ.σ. ο Μπάιαζον) είναι ότι το 24άρι το εμπνεύστηκε στις αρχές του 1950 και έχουμε 2000 και το "24" παραμένει ο μαγικός αριθμός. "I love this game. We love this game". Το 24άρι έκανε το NBA, όπως το ξέρουμε σήμερα».Η ομιλία του ανιψιού του Ντάνι Μπάιαζον, Τζο, στην τελετή ένταξης του ονόματος του θείου στο Hall Of Fame.

Ο αγώνας που άλλαξε το μπάσκετ, ο άνθρωπος που άλλαξε το NBA (vid)