Το ξεκίνημα του Χριστοφιδέλη στην Κηφισιά ήταν άκρως ενθαρρυντικό και η ομάδα των βορείων προαστίων έχει κάτι θετικό να περιμένει από τον Έλληνα κόουτς τη νέα σεζόν. Ωστόσο ο πρώην διεθνής ακραίος έφερε πέρα από τη γνώση του και πολλές εμπειρίες και παραστάσεις τις οποίες μοιράστηκε στο SDNA σε μια χορταστική συνέντευξη που ξύπνησε αναμνήσεις.
Ήταν η πρώτη χρονιά ως προπονητής στην ελληνική λίγκα, μετά το πέρασμα από την Κύπρο, σε μια ομάδα με ολικό restart. Είναι σαν μια λευκή σελίδα που πρέπει να γραφτούν όλα από το μηδέν; Γιατί η ομάδα στήθηκε σχεδόν από το μηδέν.
Ναι ήταν ένα restart και όσον αφορά εμένα αλλά και όσον αφορά την ομάδα. Η Κηφισιά εδώ και αρκετά χρόνια λειτουργεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο απλά υπήρχαν ορισμένες συνθήκες πιο δύσκολες αυτή τη σεζόν όπως ήταν ο περιορισμός στο μπάτζετ λόγω συνθηκών. Πάρα ταύτα κάναμε ότι καλύτερο μπορούσαμε τόσο η διοίκηση όσο και οι αθλητές και το επιτελείο. Προσπαθήσαμε να κάνουμε τις κατάλληλες επιλογές ώστε να είμαστε σε όσο το δυνατόν καλύτερο επίπεδο. Θεωρώ ότι στο τέλος ανταμειφθήκαμε.
Σίγουρα όλοι οι προπονητές θέλουν το κάτι παραπάνω αλλά η Κηφισιά σίγουρα δεν έκανε κάτι λιγότερο από αυτό που μπορούσε, σωστά;
Θεωρώ ότι πήραμε αυτό που αξίζαμε χωρίς να σημαίνει ότι δε μπορούσαμε το κάτι παραπάνω. Από την άλλη, βέβαια, πρέπει να δούμε και τον ανταγωνισμό. Από πάνω μας τερμάτισαν ομάδες όπως ο Ολυμπιακός, ο ΠΑΟΚ και ο Παναθηναϊκός που είχαν μεγάλα μπάτζετ και υψηλούς στόχους αλλά και ο Μίλωνας που είναι μια ομάδα πολύ καλά δουλεμένη και που ο προπονητής της έχει καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να περάσει τη φιλοσοφία του. Οπότε η κατάκτηση της πέμπτης θέσης ήταν αυτό που μας άξιζε. Στα μπαράζ της πέμπτης θέσης καταφέραμε να εκμεταλλευτούμε τα προβλήματα χημείας που είχε ο Φοίνικας, γιατί το ταλέντο της ομάδας ήταν τεράστιο αλλά σαν σύνολο δεν κατάφερε να αποδώσει. Για να κερδίσεις μια τέτοια ομάδα πρέπει να είσαι έτοιμος και εμείς ήμασταν έτοιμοι και σε συνδυασμό με τις ικανότητες και κάποια επιπλέον καλά στοιχεία καταφέραμε και βγήκαμε πέμπτοι.
Έχει βάση αλήθειας ότι οι προπονητές ξεκινούν το σχεδιασμό από έναν καλό πασαδόρο; Και στην προκειμένη περίπτωση υπήρχε ένας έμπειρος πασαδόρος που γνωριζόσασταν πολύ καλά όπως ο Στιβαχτής.
Ο Κώστας είναι ένας εξαιρετικός αθλητής και πολύ καλός πασαδόρος και ένας συνεργάτης μας. Έτσι τον θεωρούμε και αυτός θα είναι ο ρόλος του και την επόμενη χρονιά. Ο ρόλος του δεν έχει να κάνει μόνο με το αγωνιστικό αλλά με τη γενικότερη παρουσία του μέσα στο γήπεδο και με τον τρόπο που παροτρύνει τους νέους αθλητές. Αποτελεί πρότυπο και δίνει κίνητρο στους νεαρούς σε κάθε προπόνηση και κάθε στιγμή. Είναι κέρδος η παρουσία του στην ομάδα της Κηφισιάς.

Το δίδυμο με τον Στεφάνου πως προέκυψε; Συνυπήρξατε και στην εθνική αλλά γενικά δίνετε την εντύπωση ότι δέσατε πολύ καλά.
Με το Γιώργο πέρα από τη στενή φιλία που μας δένει εδώ και χρόνια και το ότι ήμασταν χρόνια συμπαίκτες είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο έχουμε πολλά κοινά και στο χαρακτήρα και στον τρόπο αντίληψης. Ήθελα εξαρχής να έχω δίπλα μου έναν άνθρωπο εμπιστοσύνης και εφόσον του έγινε η πρόταση δέχτηκε με χαρά και είχαμε μια πολύ καλή συνεργασία και στην εθνική ομάδα και στην Κηφισιά.
Ένας προπονητής που ως παίκτης ήταν ένας εκ των κορυφαίων ακραίων που έχουμε δει γίνεται ασυναίσθητα ιδιαίτερα αυστηρός με βάση τα δικά του στάνταρ;
Δεν έχει καμία σημασία τι ήσουν πριν. Είναι πολύ σημαντικό ότι έχεις επαφή με το βόλεϊ από πριν βέβαια. Πολλοί λένε ότι ένας πολύ καλός αθλητής δεν μπορεί να γίνει εξίσου καλός προπονητής. Αυτό έχει ανατραπεί πανηγυρικά τα τελευταία χρόνια. Πολλοί μεγάλοι αθλητές στο παγκόσμιο βόλεϊ έχουν αναλάβει ομάδες και έχουν διαπρέψει. Ένας προπονητής πρέπει να έχει ευελιξία και να αντιλαμβάνεται κάθε στιγμή τι χρειάζεται η ομάδα. Όταν δεν έχει ευελιξία θα δυσκολευτείς να κάνεις την πορεία που έκανες ως αθλητής.
Μπορεί το ελληνικό πρωτάθλημα να μην είναι το κορυφαίο της Ευρώπης αλλά πάντα ήταν ένα καλό πέρασμα για καλούς αθλητές. Ο Οκοσάνοβιτς και ο Τσέιβερς ήταν βαρόμετρα για την Κηφισιά όπως φάνηκε και ανέβασαν τον πήχη κατά πολύ.
Δυστυχώς όταν απευθυνόμαστε σε παίκτες με περιορισμένο μπάτζετ θα πρέπει το σκάουτινγκ να έχει δουλέψει πολύ καλά. Έχω αρχή σαν προπονητής να επιλέγω συνεργάτες και αθλητές με συγκεκριμένα κριτήρια. Αυτά τα κριτήρια δεν είναι πάντα αγωνιστικά. Πολύ σημαντικό κριτήριο στην επιλογή των συνεργατών μου, και αναφέρομαι στους αθλητές, έχει να κάνει με τη συμπεριφορά. Η απόδοση είναι πάντα σημαντικό κριτήριο αλλά η συμπεριφορά για μένα είναι εξίσου σημαντική. Μέσα από το σκάουτινγκ που κάνουμε και τα βίντεο που βλέπουμε εξετάζουμε και αυτά τα χαρακτηριστικά και δόξα τω Θεώ έχουμε την ευκαιρία με ένα τηλέφωνο να ρωτήσουμε και να μάθουμε όλα αυτά που θέλουμε για τους αθλητές που εξετάζουμε.
Αυτό που μου έκανε εντύπωση έχει να κάνει με τους κεντρικούς. Μιλάμε για μια θέση όπου κυριαρχούν οι πιο έμπειροι και μεγάλοι ηλικιακά αλλά η Κηφισιά έριξε στα βαθιά και τον Σπηλιώτη και τον Φιλιππακόπουλο και εν τέλη δικαιώθηκε.
Το έλεγα σαν αθλητής και το κάνω και σαν προπονητής, είναι επιτακτική ανάγκη να δώσουμε ευκαιρίες στους νέους αθλητές. Το έχει ανάγκη το άθλημά μας. Όσον αφορά τους δύο αυτούς αθλητές σαφώς και υπήρξε πρόοδος. Αυτό θα το κάνουμε και του χρόνου. Είναι πολύ σημαντικό για έναν προπονητή να έχει νέα παιδιά στο ρόστερ που να έχουν διάθεση και να θέλουν να βρίσκονται μέσα στο γήπεδο. Όσο καλός και ταλαντούχος αν είναι ένας αθλητής αν δε θέλει να βρίσκεται εκεί και περιμένει από τον προπονητή, τους συναθλητές, τους γονείς να τον παροτρύνουν τότε δεν μπορεί να εξελιχθεί. Σαφώς και υπάρχουν στιγμές που πρέπει να παρακινήσεις τα παιδιά και να τους δώσεις κίνητρο αλλά είναι σημαντικό να μπορούν οι ίδιοι να δίνουν κίνητρα στον εαυτό τους. Πρέπει να πάρουν ευκαιρίες και αυτό θα το κάνω σε κάθε σεζόν όσο μου δίνεται η ευκαιρία. Μακάρι να βρεθούν και άλλες ομάδες ώστε να δώσουν ευκαιρίες.
Αυτό σημαίνει ότι το πλάνο θα παραμείνει ίδιο, δηλαδή έξυπνες επιλογές παικτών όπως φέτος και ταλαντούχοι Έλληνες;
Το πλάνο παραμένει ίδιο, θα κινηθούμε χαμηλά στο μπάτζετ και δε θα κάνουμε ακρότητες. Κάνει πιο δύσκολη τη δουλειά μας αλλά από την άλλη είναι μια πρόκληση ώστε να παρουσιαστούμε και πάλι ανταγωνιστικοί και να βάλουμε τον πήχη ακόμα πιο ψηλά. Όσον αφορά τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις υπάρχει ερωτηματικό για το αν θα συμμετάσχουμε γιατί είναι μια διοργάνωση που ξεκινάει πολύ νωρίς και δεν ξέρω αν υπάρχει δυνατότητα να λάβουμε μέρος. Αυτό θα το αποφασίσουμε μαζί με την ομάδα.
Έχει κάνει βήματα μπροστά το ελληνικό πρωτάθλημα σε σχέση με την περασμένη δεκαετία. Ωστόσο πόσο ψηλότερα μπορεί να φτάσει και μάλιστα με μια σαφώς καλύτερη οικονομική συνθήκη πλέον;
Είχα την τύχη να ζήσω το βόλεϊ στα καλά του, τόσο όσον αφορά τις οικονομικές απολαβές όσο και σε θέματα επιπέδου, αλλά είχα και την ατυχία να ζήσω και τα άσχημα χρόνια. Όπως είχα πει και στο ξεκίνημα της περσυνής σεζόν θεωρώ ότι στο ελληνικό βόλεϊ υπήρχε πρόοδος. Έγινε πρόοδος σε ζητήματα οργάνωσης, σε θέματα αξιοπιστίας και αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί. Βλέπουμε να έρχονται ξανά στο προσκήνιο ομάδες που είχαν εξαφανιστεί λόγω χρεών. Όλοι θέλουμε ομάδες όπως η ΑΕΚ, ο Ηρακλής κλπ και όχι μόνο να επιστρέψουν αλλά να παραμείνουν και να πρωταγωνιστήσουν. Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που έχει τον κόσμο του ενώ το βόλεϊ όχι. Εκ των πραγμάτων τα πάντα ποδοσφαιροποιούνται και μέσα σε όλα υπάρχει αυτός ο φανατισμός που καλώς ή κακώς τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας. Οπότε πιστεύω ότι ομάδες όπως η ΑΕΚ και η Ηρακλής σε συνδυασμό με την παρουσία Παναθηναϊκού, Ολυμπιακού και ΠΑΟΚ αλλά και άλλες από την περιφέρεια όπως η Ορεστιάδα και η Σύρος μπορούν να δώσουν φερεγγυότητα και οι ξένου αθλητές να εμπιστευτούν τα ελληνικά σωματεία. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να παρθούν πιο στοχευμένες αποφάσεις από τη διοργανώτρια αρχή ώστε το πρωτάθλημα να γίνει πιο ανταγωνιστικό.
Στο ξεκίνημα της καριέρας σας ως παίκτης φύγατε από την Καβάλα και βρεθήκατε σε μια ομάδα που κατέκτησε αμέσως ευρωπαϊκό τίτλο. Αυτό πως λειτουργεί για έναν αθλητή καθώς πολλοί αθλητές αναζητούν για χρόνια μια τέτοια διάκριση και μπορεί αυτή να μην έρθει ποτέ. Αργότερα, βέβαια, ήρθε ακόμα ένα ευρωπαϊκό με τον Ολυμπιακό το 2005.
Όλα είναι θέμα επιλογών. Προφανώς και η τύχη παίζει σημαντικό ρόλο αλλά έχει να κάνει και με τις επιλογές. Δε θα ξεχάσω πως εκείνη τη χρονιά βρισκόμουν ανάμεσα σε πολλές ομάδες και μάλιστα που μου έδιναν μεγαλύτερο συμβόλαιο από ότι ο Ολυμπιακός. Είχα τους κατάλληλους ανθρώπους να με συμβουλέψουν σωστά ώστε να πάρω την καλύτερη δυνατή απόφαση, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων. Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα μπορούσα να φανταστώ την καριέρα που έκανα ως αθλητής. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό και μέσα από τεράστιους κόπους και θυσίες έφτασα στο επίπεδο που θεωρώ ότι είμαι γεμάτος όσον αφορά την καριέρα μου ως αθλητής.

Μπορεί να μοιάζει μικρή λεπτομέρεια αλλά το ότι ερχόμενος από την επαρχία 18 ετών στον Ολυμπιακό που είχε σπουδαίους παίκτες τότε βρήκατε έναν ακόμα Καβαλιώτη, τον Ανδρέα Θεοδωρίδη, ήταν κάτι που έφερνε ασφάλεια και ευκολία στην προσαρμογή;
Η ουσία ήταν πως όταν κατέβηκα στον Ολυμπιακό με αγκάλιασαν. Με είχαν προσεγγίσει με όμορφο τρόπο και ήταν σαν να με πήραν από την οικογένειά μου για να με βάλουν στη δική τους οικογένεια. Αυτό ήταν ένας από τους σημαντικούς λόγους που με οδήγησαν να κάνω αυτή την επιλογή. Η παρουσία του Αντρέα ήταν πολύ σημαντική, το να έχω έναν δικό μου άνθρωπο μου έδινε ασφάλεια και ίσως να ήταν ένα έξτρα κίνητρο ώστε να βρεθώ στον Ολυμπιακό.
Μπορούμε να πούμε ότι το ελληνικό βόλεϊ στα τέλη του 90’ ήταν στα καλύτερά του; Διεκδικούσαν τίτλους οι δύο αιώνιοι, Ηρακλής και Άρης, ο Έβρος ήταν πολύ ψηλά.
Ήταν μια καλή περίοδος αλλά όχι η καλύτερη. Η περίοδος μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 ήταν επίσης εξαιρετική. Ήμασταν πολύ ψηλά σαν ελληνικό βόλεϊ. Το 2002 ήταν και η χρονιά που είχαμε δύο ομάδες στο Final 4 του Champions League, με τον Ολυμπιακό παίξαμε τελικό και ο Ηρακλής ήταν επίσης στο Final 4. Υπήρχαν ομάδες με πολύ υψηλό επίπεδο και σε ένα πολύ ανταγωνιστικό πρωτάθλημα. Μακάρι να μας δοθεί ξανά η ευκαιρία να έχουμε τόσο σπουδαίους αθλητές όχι μόνο σε 1-2 ομάδες αλλά σε περισσότερες. Αυτό θα είναι ένα έξτρα κίνητρο ώστε ο κόσμος να έρθει πιο κοντά στο άθλημα και να θαυμάσει αυτούς τους αθλητές.
Είναι δύσκολο με τόσα χρόνια καριέρας να ξεχωρίσουμε 1-2 παιχνίδια αλλά οι τελικοί του Κυπέλλου 2009 και 2010, που τα ζήσατε με διαφορετικές φανέλες, είναι πιθανώς δύο από τα πιο ξεχωριστά και θεαματικά παιχνίδια που έχουμε ζήσει; Από τα παιχνίδια που κρίνουν τίτλο τουλάχιστον.
Ήταν πολύ ωραία παιχνίδια αφενός γιατί το επίπεδο των αθλητών ήταν πολύ υψηλό και αφετέρου γιατί ήταν δύο ομάδες που είχε εξίσου υψηλό επίπεδο και άκρως ανταγωνιστικές. Επίσης οι συνθήκες που έγιναν οι αγώνες ήταν υπέροχες με νεαρούς αθλητές και παιδιά, αν εξαιρέσουμε βέβαια το λόγο για τον οποίο φτάσαμε εκεί μετά από τα επεισόδια στην Πάτρα. Και φυσικά πάνω από όλα ήταν τα παιχνίδια ως παιχνίδια αφού παίχτηκε βόλεϊ υψηλού επιπέδου ανάμεσα σε δύο πολύ καλές και ισοδύναμες ομάδες και για αυτό άλλωστε τα συζητάμε μέχρι και σήμερα.
Για το ποιος ήταν ο καλύτερος συμπαίκτης γενικότερα μάλλον είναι δύσκολη και περίπλοκη ερώτηση. Για το ποιος είναι μεγαλύτερο πειραχτήρι υπάρχει απάντηση;
Τεράστιο πειραχτήρι χωρίς να του φαίνεται καθόλου ήταν ο Βασίλης Κουρνέτας. Πέρα από την ικανότητά του στην πάσα ήταν ένας παίκτης με απίστευτο χιούμορ και σε αυτό τον τομέα έπαιρνε χρυσό μετάλλιο. Επίσης μεγάλο πειραχτήρι ήταν και ο Στεφάνου. Είχα την τύχη να συνυπάρξω με πολύ μεγάλους παίκτες από τους οποίους μου έκανε τεράστια εντύπωση η στάση και η συμπεριφορά του Ιβάν Μίλκοβιτς ο οποίος ήταν πέρα από σπουδαίος παίκτης και ένας εξαιρετικός άνθρωπος. Και βέβαια όπως είπα και πριν αυτό που θέλω από τους παίκτες που επιλέγω δεν έχει να κάνει μόνο με το πόσο ψηλά πηδάνε και το πόσο δυνατά καρφώνουν αλλά και με το πόσο καλοί άνθρωποι είναι.
Για την εθνική ομάδα αυτό το καλοκαίρι να περιμένουμε λίγο πολύ ότι και πέρυσι; Όσον αφορά το ρόστερ δηλαδή. Βλέπουμε έναν μεγάλο «ανταγωνισμό» στη θέση των ακραίων.
Θα θέλαμε να υπάρχει το ίδιο μεγάλος ανταγωνισμός και στις άλλες θέσεις βέβαια. Είναι πολύ ευχάριστος μπελάς να έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε τόσο καλούς παίκτες και δυστυχώς παίζουν μόνο 14 οπότε αναγκαστικά κάποιοι θα μείνουν έξω. Σε γενικές γραμμές πάντως θα δούμε τον ίδιο βασικό κορμό με την ομάδα που πήρε την πρόκριση πέρυσι. Το κομμάτι της προετοιμασίας θα είναι αρκετά μεγάλο οπότε ο κόουτς θα θέλει να δει κάποιους από αυτούς που δεν μπόρεσε να δει πέρυσι. Σε λίγες μέρες θα γίνουν γνωστά τα ονόματα.
Το πάντρεμα δύο πολύ καλών Ιταλών προπονητών (Μπονιφάντε-Πάπι) με δύο Έλληνες (Χριστοφιδέλης-Στεφάνου) που ξέρουν πολύ καλά το χώρο αλλά και τον Μάριο (Γκιούρδα) ως μάνατζερ φάνηκε πως κέρδισε για τα καλά την εμπιστοσύνη των παικτών.
Είμαστε κοντά στα παιδιά όχι μόνο ηλικιακά αλλά και σε θέματα νοοτροπίας. Είναι πολύ βασικό να μπορείς να αντιληφθείς τις ανάγκες που έχουν οι αθλητές και τον τρόπο που σκέφτονται. Είμαστε πολύ ανοιχτοί και ξέρουμε καλά και οι πέντε που αναφέρθηκες ότι το βόλεϊ είναι το πιο ομαδικό από τα ομαδικά αθλήματα και εμείς ως προπονητική ομάδα πρέπει να δίνουμε το παράδειγμα. Τους θεωρούμε όλους συνεργάτες, δεν υπάρχει κάποιος που να βάζει τον εαυτό του από πάνω και αυτό το εκτιμούν τα παιδιά. Υπάρχει απεριόριστος σεβασμός προς τους αθλητές και αυτό είναι αμοιβαίο καθώς βλέπουμε σεβασμό και από τους παίκτες προς εμάς. Έπειτα βλέπουν πως γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια από την ομοσπονδία να κρατήσει την ομάδα σε αυτό το επίπεδο. Οι αθλητές δεν είναι αχάριστοι. Προφανώς και πέρασαν δύσκολα τα προηγούμενα χρόνια και για αυτό υπήρχαν περίοδοι που απαιτούσαν πράγματα αλλά από τη θέση τους πρέπει και να απαιτούν. Μην ξεχνάμε ότι στερούνται χρόνο με τους δικούς τους ανθρώπους, από την ξεκούραση και τη διασκέδασή τους και δέχονται μεγάλη πίεση. Για να είναι στην εθνική ομάδα πρέπει οι αθλητές να είναι ευχαριστημένοι και νομίζω ότι αυτό το έχουμε καταφέρει.

Στον όμιλό μας θα υπάρχει επίπεδο δυσκολίας αλλά δεν είναι καθόλου απαγορευτικό να ονειρευόμαστε κάτι καλό.
Είναι τεράστια επιτυχία ότι βρεθήκαμε στο Ευρωπαϊκό, όπως ήταν μεγάλη επιτυχία ότι προκριθήκαμε και στα προηγούμενα. Βέβαια, υπάρχει μια σημαντική διαφορά, ότι προκριθήκαμε ως πρώτοι και όχι ως οι καλύτεροι δεύτεροι. Αυτό θέλω να το τονίσω γιατί ήμασταν πρώτοι σε έναν δύσκολο όμιλο και αφήσαμε δεύτερη την Κροατία η οποία έχει το 80% των παικτών της να βρίσκεται σε ομάδες του εξωτερικού και οι περισσότεροι στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου, την Ιταλία. Το ότι την αφήσαμε πίσω μας δείχνει πόσο καλά τους αντιμετωπίσαμε, πόσο καλά παίξαμε και πόσο άξια βρεθήκαμε στο Ευρωπαϊκό. Όσον αφορά τη διοργάνωση σίγουρα υπάρχουν πολύ καλές ομάδες αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε μια κακή βραδιά ή μια καλή δική μας ώστε να κάνουμε την έκπληξη. Σίγουρα υπάρχουν και ομάδες, δε θα έλεγα χειρότερες, αλλά στα μέτρα μας. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να υποτιμήσουμε καμία ομάδα.
Διοργανώσεις όπως το Golden League και το Silver League μήπως θα ήταν ευεργετικές για την εθνική ομάδα και παράλληλα μια ευκαιρία για κάποια διάκριση;
Σίγουρα θα βοηθούσε. Αυτό που έχουμε πει μεταξύ μας οι προπονητές είναι πως θέλουμε περισσότερο χρόνο στο γήπεδο με τα παιδιά. Ο κόουτς που είναι στην Ιταλία θα ήθελε να περάσει περισσότερο χρόνο με τους παίκτες. Από την άλλη πρέπει να βάλουμε συγκεκριμένους στόχους ώστε να είμαστε πιο ξεκάθαροι και να δώσουμε συγκεκριμένες συνθήκες δουλειάς με ποιότητα στα παιδιά. Για αυτό επιλέξαμε να μη συμμετάσχουμε σε κάποια από αυτές τις διοργανώσεις και να εστιάσουμε στην προετοιμασία για το Ευρωπαϊκό. Και να μην ξεχνάμε πως όλες αυτές οι διοργανώσεις κοστίζουν αρκετά.
Μπορεί να μην παίζουμε στο VNL αλλά από τη σκοπιά ενός προπονητή πως είναι αυτές οι διοργανώσεις; Μετά από μια επίπονη σεζόν ακολουθεί ένα πολύ σκληρό δίμηνο.
Εάν θέλουμε να λεγόμαστε επαγγελματίες αυτή είναι η δουλειά μας. Αυτό που έζησα φέτος ως προπονητής στην Ελλάδα ήταν κάτι πρωτόγνωρο. Τελειώσαμε τη σεζόν τέλη Μαρτίου και η επόμενη ξεκινάει μέσα Οκτώβρη. Μιλάμε για μισό χρόνο απραξίας την ώρα που σε άλλα πρωταθλήματα οι υποχρεώσεις ολοκληρώθηκαν πριν λίγες μέρες. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει. Θέλουμε περισσότερη δουλειά, αυτό δε μας φοβίζει. Και αν μπορεί ένας προπονητής να ασχολείται με την εθνική ομάδα όλο το καλοκαίρι αυτό είναι ευχής έργον.
Και πως ήταν εκείνα τα καλοκαιρινά βράδια με World League για την εθνική ομάδα;
Ήταν πολύ όμορφα. Μπορεί τότε να μην το αναγνώριζα αλλά με το πέρασμα των χρόνων το καταλαβαίνω και αντιλαμβάνομαι τι είχε αξία και τι όχι. Ήταν όμορφα όχι μόνο όσον αφορά τις οικονομικές απολαβές που ήταν πολύ μεγαλύτερες. Αυτό φαίνεται από την τότε ομάδα που βλέπεται ότι όλοι έχουμε άριστες σχέσεις από τότε και που όλοι δίναμε τον καλύτερό μας εαυτό. Το βόλεϊ είναι ένα, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κάνουμε συγκρίσεις με το παρελθόν. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να ψάχνουμε πως μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι και ο καθένας από το ρόλο του να βάλει το λιθαράκι του ώστε να υπάρχει πρόοδος.
Το γεγονός ότι παίζατε ξανά και ξανά κάθε βδομάδα και κάθε καλοκαίρι με μεγάλους αστέρες του βόλεϊ ήταν και αυτό που σας έκανε να τους απομυθοποιήσετε φαντάζομαι. Και με κάποιους να συνυπάρξετε στο ελληνικό πρωτάθλημα και σαν συμπαίκτες και σαν αντίπαλοι. (Μίλκοβιτς, Ντάντε, Μαρσελίνιο)
Αυτό είναι μια μεγάλη κουβέντα. Είναι μεγάλο το κίνητρο όταν βρίσκεσαι απέναντι σε παίκτες που ούτε φανταζόσουν πως θα συναντούσες. Το κίνητρο είναι πολύ σημαντικό και η έλλειψη προτύπων είναι πολύ άσχημο για τα νέα παιδιά. Εμείς είχαμε πρότυπα. Στις μέρες μας έχουμε την άνεση να πατήσουμε ένα κουμπί και να δούμε μεγάλους αθλητές κάτι που δεν είχαμε τότε. Πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη προβολή ώστε να βλέπουμε και να θαυμάζουμε παίκτες πρότυπα. Πολλές φορές οι παίκτες δεν καταλαβαίνουν πόσο σπουδαίο είναι ότι βρίσκονται σε ένα ακόμα Ευρωπαϊκό. Θα το καταλάβουν όταν βρεθούν απέναντι στην ομάδα που κέρδισε την τελευταία Ολυμπιάδα, τη Γαλλία. Η τριβή με αθλητές τέτοιου επιπέδου θα τους βοηθήσει να φτάσουν όσο πιο ψηλά γίνεται και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους.
Ο Στέλιος Προσαλίκας είχε πει ότι ακόμα και όταν γεράσετε και πάθετε άνοια το παιχνίδι με τις ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς το 2004 δε θα το ξεχάσετε ποτέ. Ήταν η πιο επίπονη ήττα για όλους όσοι ήσασταν στην εθνική ομάδα εκείνα τα χρόνια;
Θα μπορούσαμε να έχουμε κερδίσει και να έχουμε προχωρήσει περισσότερο. Είναι στιγμές που τις σκέφτομαι μετά από τόσα χρόνια και έχω μόνο ευχάριστες αναμνήσεις. Στον αθλητισμό μπορεί να κερδίζεις και να χάνεις αλλά το βασικό είναι να το ζεις. Εμείς τότε το ζήσαμε. Έκλεισε ένας κύκλος μιας πολύ ωραίας γενιάς. Όλοι θυμόμαστε εκείνο το αποτέλεσμα. Εκείνη η εθνική ήταν πέμπτη στον κόσμο για πολλές χρονιές αλλά αυτό που θυμάται ο κόσμος περισσότερο είναι εκείνη η άσχημη στιγμή το 2004 που γύρισε το 20-12 στο τέταρτο σετ, κάτι που έχει συμβεί πολλές φορές στο βόλεϊ, αλλά έτυχε σε μια στιγμή που όλα τα φώτα ήταν πάνω μας. Ωστόσο θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που έζησα μια Ολυμπιάδα στη χώρα μου κόντρα σε τόσο σπουδαίες ομάδες.

Το γεγονός ότι βάλατε στην τροπαιοθήκη σας 11 τίτλους πρωταθλητή, 9 Κυπελλούχου αλλά και δύο ευρωπαϊκά εξηγεί εν μέρει το γιατί δε φύγατε σε ομάδα του εξωτερικού; Ότι ήσασταν γεμάτος από όσα ζούσατε σε Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, Κηφισιά, Ηρακλή.
Γενικά δεν είμαι άνθρωπος που μετανιώνω για τίποτα. Όχι από ξεροκεφαλιά αλλά επειδή πιστεύω ότι η κάθε απόφαση που έπαιρνα μετά από ώριμη σκέψη ήταν σωστή. Το μόνο για το οποίο μετάνιωσα ήταν ότι δεν πήρα ποτέ την απόφαση να παίξω στο εξωτερικό παρότι είχα κάθε χρόνο προτάσεις από πολύ καλές ομάδες. Υπήρχαν λόγοι για αυτό. Σημαντικός λόγος ήταν ότι το επίπεδο στην Ελλάδα ήταν πολύ υψηλό και κοντράραμε ομάδες που αυτή τη στιγμή δεν μας περνάει καν από το μυαλό. Η διάθεση που δείχνανε οι ομάδες να με κρατήσουν μου έβαζε φρένο αν και όσοι με γνωρίζουν μου λένε ότι αν πήγαινα για μια χρονιά θα έμενα για πάντα.
Ένας συνάδερφός σας μου είπε ότι οι προπονητές δεν έχουν λιμάνι. Δεν υπάρχει προορισμός για έναν προπονητή αλλά μόνο ταξίδι.
Έτσι ακριβώς είναι. Όλοι είμαστε αναλώσιμοι πόσω μάλλον οι προπονητές. Από την άλλη, στη δική μου περίπτωση, δεν κάνω επιλογές βεβιασμένες που θα περιέχουν ρίσκο. Σαν αθλητής ήμουν παίκτης που πέρασα για χρόνια από μία ομάδα. Δε μου αρέσουν οι μονοετείς δεσμεύσεις, ένας προπονητής χρειάζεται χρόνια για να περάσει τη φιλοσοφία του σε μια ομάδα. Υπάρχει πάντα ο αστάθμητος παράγοντας της αποχώρησης στα μέσα της σεζόν αλλά το βασικό είναι να παίρνεις τις αποφάσεις ώστε να μετριάσεις τις πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο. Παρόλα αυτά είναι μέρος της δουλειάς μας και αυτό.