Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Ας το αντιστρέψουμε στην περίπτωσή μας. Η καλύτερη επίθεση του ελληνικού ποδοσφαίρου στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα είναι η άμυνα! Είκοσι χρόνια μετά τις μεταγραφές του Νίκου Νταμπίζα και του Τραϊανού Δέλλα στη Νιούκαστλ και στη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ αντίστοιχα, ένας 20χρονος αφήνει τα Γιάννενα για να ζήσει το όνειρό του στο Λονδίνο.
Προφανώς δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι δύο δεκαετίες μετά, σχεδόν πενήντα Έλληνες στόπερ κατάφεραν να αγωνιστούν σε ομάδες του εξωτερικού. Μπορεί να μην έπαιξαν όλοι σε μεγάλα πρωταθλήματα, μπορεί κάποιοι να μην πήραν τελικά πολύ χρόνο συμμετοχής, αλλά η ουσία δεν αλλάζει: οι Έλληνες κεντρικοί αμυντικοί έχουν καθιερωθεί πια στο ευρωπαϊκό στερέωμα ως αξιόπιστες λύσεις.
Κυρίως στην Ιταλία και στη Γερμανία κάνουν καριέρα οι Έλληνες κεντρικοί αμυντικοί. Ειδικά οι Γερμανοί δείχνουν να εμπιστεύονται πολύ της (ελληνικής) αμύνης τα παιδιά, εξάλλου ο Ότο Ρεχάγκελ ήταν αυτός που κατάλαβε ότι είναι στο DNA του ελληνικού ποδοσφαίρου η άμυνα, σε αυτήν στηρίχθηκε και οδήγησε την εθνική ομάδα στο έπος της Πορτογαλίας το 2004.
Μπορεί, λοιπόν, να μην παράγουμε επιθετικούς, ωστόσο μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για την βαριά ποδοσφαιρική βιομηχανία μας... Κι αυτή είναι οι αμυντικοί μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια οι δυο κορυφαίοι Έλληνες ποδοσφαιριστές είναι δύο στόπερ: ο Σωκράτης Παπασταθόπουλος και ο Κώστας Μανωλάς. Και οι δύο αγωνίζονται στο εξωτερικό, σε δύο από τα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, σε ομάδες με βαριές φανέλες και ιστορία. Είναι οι δυο τους βασικοί και αναντικατάστατοι στη Νόρτμουντ και στη Ρόμα αντίστοιχα και οι μαζί αποτελούν ένα από τα καλύτερα κεντρικά αμυντικά δίδυμα σε εθνικές ομάδες.
Νίκος Νταμπίζας
Σε ηλικία 25 ετών ο Νίκος Νταμπίζας αποκτήθηκε τον Μάρτιο του 1998 από την Νιούκαστλ, τη φανέλα της οποίας φόρεσε μέχρι τον Ιανουάριο του 2004 έχοντας 130 συμμετοχές και 11 γκολ. Στη συνέχεια, πήρε μεταγραφή στη Λέστερ, στην οποία αγωνίστηκε ενάμιση χρόνο πριν επαναπατριστεί για λογαριασμό της Λάρισας.
Τραϊανός Δέλλας
Λίγους μήνες μετά τον Νταμπίζα, ο Δέλλας ακολούθησε τον ίδιο δρόμο προς το Νησί. Το καλοκαίρι του 1997 ο Άρης τον παραχώρησε στη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, στην οποία έμεινε δύο σεζόν έχοντας 26 παρουσίες και τρία γκολ. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να παίξει δύο χρόνια στην ΑΕΚ και στη συνέχεια έφτιαξε και πάλι βαλίτσες για το εξωτερικό, αυτή τη φορά για την Ιταλία. Ο Σέρσε Κόσμι τον εμπιστεύτηκε στην Περούτζια και ένα χρόνο αργότερα είχε ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον των μεγάλων του καμπιονάτο. Το 2002 πήγε στη Ρόμα, συμπαίκτης μεταξύ άλλων του Φραντσέσκο Τότι και του Βιτσέντζο Μοντέλα, και μέχρι το 2005 έπαιξε σε 44 αγώνες και πέτυχε δύο γκολ.
Μαρίνος Ουζουνίδης
Από την Ξάνθη στον Παναθηναϊκό, μέλος της ομάδας που έφτασε στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ τη σεζόν 1995-96, «εξαργύρωσε» τις εξαιρετικές εμφανίσεις του με μεταγραφή στη Γαλλία, όπου φόρεσε τη φανέλα της Χάβρης, στην οποία έπαιξε δύο χρόνια.
Στάθης Ταυλαρίδης
Έναν χρόνο μεγαλύτερος από τον Μαυροπάνο ήταν ο Ταυλαρίδης όταν, το 2001, αποκτήθηκε από την Άρσεναλ. Ωστόσο, δεν κατάφερε να κερδίσει θέση βασικού με δεδομένη την παρουσία του Σολ Κάμπελ και του Κόλο Τουρέ στους «κανονιέρηδες». Πήγε δανεικός στην Πόρτσμουθ (9 συμμετοχές) και στη συνέχεια στη Λιλ. Στη γαλλική ομάδα είχε 24 συμμετοχές και στη συνέχεια αποκτήθηκε με κανονική μεταγραφή. Στις επόμενες τρεις σεζόν είχε 82 συμμετοχές και 3 γκολ, πριν μεταγραφεί στην Σεν Ετιέν, στην οποία φόρεσε και το περιβραχιόνιο του αρχηγού, έχοντας 69 παιχνίδια και 2 γκολ.
Μιχάλης Καψής
Μέλος της εθνικής ομάδας που κατέκτησε το EURO το 2004, ήταν λογικό να «τραβήξει» το ενδιαφέρον ευρωπαϊκών ομάδων. Έτσι, λίγο μετά τον θρίαμβο στα γήπεδα της Πορτογαλίας, άφησε την ΑΕΚ για τη Μπορντό. Αγωνίστηκε σε 29 παιχνίδια και βοήθησε τη γαλλική ομάδα να κερδίσει την άνοδο στην μεγάλη κατηγορία.
Σωτήρης Κυργιάκος
Από τη Σκωτία στη Γερμανία και από εκεί στην Αγγλία με... highlight της καριέρας του στο εξωτερικό τη μεταγραφή του στη Λίβερπουλ. Τον Ιανουάριο του 2005 πήγε στη Ρέιντζερς, έπαιξε εκεί μιάμιση σεζόν, είχε 43 συμμετοχές και ένα γκολ και κατέκτησε πρωτάθλημα και Λιγκ Καπ το 2005. Τον Ιούνιο του 2006 πήγε στην Άιντραχτ Φρανκφούρτης, δύο χρόνια μετά επέστρεψε στην ΑΕΚ και τον Αύγουστο του 2009 ήρθε η μεταγραφή - «βόμβα» στη Λίβερπουλ, έναντι τριών εκατομμυρίων ευρώ. Δύο σεζόν στους «κόκκινους» είχε 30 παιχνίδια, ενώ πριν αποφασίσει να «κρεμάσει» τα παπούτσια του αγωνίστηκε, επίσης, στη Βόλφσμπουργκ, στη Σάντερλαντ και στο τέλος στην Ολίμπικ Σίντνεϊ.
Βαγγέλης Μόρας
Το καλοκαίρι του 2007 αποδεσμέυθηκε από την ΑΕΚ, κατόπιν εισήγησης του Λορένσο Σέρα Φερέρ, και πήρε την απόφαση να συνεχίσει την καριέρα του στο εξωτερικό. Τέσσερα χρόνια στη Μπολόνια, έξι μήνες στη Σουόνσι, άλλο ένα εξάμηνο στην Τσεζένα και ακολούθως μια τετραετία στην Ελλάς Βερόνα, με την οποία είχε 131 παιχνίδια στο πρωτάθλημα. Άλλος ένας χρόνος στη Μπάρι, πριν γυρίσει στην Ελλάδα για να φορέσει τη φανέλα του Παναιτωλικού.
Σωκράτης Παπασταθόπουλος
Μια δεκαετία συμπληρώνει πια μακριά από την Ελλάδα ο Sokratis, όπως τον γνωρίζει πια όλη η ποδοσφαιρική Ευρώπη. Σε αυτά τα δέκα χρόνια έχει καταφέρει να κερδίσει τον σεβασμό και την εκτίμηση σπουδαίων συμπαικτών και μεγάλων αντιπάλων αποτελώντας, χάρη στην ηγετική φυσιογνωμία του και την προσήλωσή του στο ποδόσφαιρο, έναν από τους πιο άξιους πρεσβευτές της χώρας μας. Από την ΑΕΚ στη Τζένοα (τον ήθελε και ο Άγιαξ), κατόπιν στη Μίλαν (όπου, όμως, ο Μασιμιλιάνο Αλέγκρι δεν τον εμπιστεύθηκε), πίσω στην Τζένοα για λίγο και στη συνέχεια στη Γερμανία για να γίνει βασικός και αναντικατάστατος πρώτα στη Βέρντερ (2011-2013) και κατόπιν, τα τελευταία τεσσεράμιση χρόνια, στη Ντόρτμουντ.
Κυριάκος Παπαδόπουλος
Το καλοκαίρι του 2008 συμπεριλήφθηκε από την UEFA στους δέκα πιο ταλαντούχους ποδοσφαιριστές της γενιάς του. Στον Ολυμπιακό δεν τον υπολόγιζαν και έτσι στα 18 του αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στα ξένα. Πρώτος σταθμός η Σάλκε, στην οποία έμεινε πέντε χρόνια και, παρά το γεγονός ότι ταλαιπωρήθηκε από σοβαρούς τραυματισμούς, συμμετείχε στην πορεία της ομάδας μέχρι τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ, τη σεζόν 2010-11. Το καλοκαίρι του 2014 δόθηκε δανεικός για έναν χρόνο στην Λεβερκούζεν, για να αποκτηθεί με κανονική μεταγραφή ένα χρόνο αργότερα. Τέσσερα χρόνια στη Μπάγερ, δανεικός έξι μήνες στη Λειψία και από τον Ιανουάριο του 2017 στο Αμβούργο, που τον απέκτησε για τρία χρόνια έναντι 6,5 εκατομμυρίων ευρώ.
Κώστας Μανωλάς
Το... έτερον ήμιση του Παπασταθοπουλου στο κέντρο της άμυνας της εθνικής μας ομάδας, έφυγε από τον Ολυμπιακό τον Αύγουστο του 2014 για να γίνει βασικός στη Ρόμα, που έδωσε 13 εκατομμύρια ευρώ για να τον κάνει δικό της. Η εξέλιξή του τα τελευταία τρία χρόνια είναι εντυπωσιακή και είναι ενδεικτικό ότι σχεδόν σε κάθε μεταγραφική περίοδο το όνομά του ακούγεται για μεγάλες ευρωπαϊκές ομάδες.
Γιώργος Τζαβέλλας
Στις 4 Ιουνίου 2010 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο με την Άιντραχτ Φρανκφούρτης και την περίοδο 2010-11 αγωνίστηκε στην Μπούντεσλιγκα, με την μεταγραφή του να κοστίζει 1,2 εκατομμύριο ευρώ. Τον Ιανουάριο του 2012 παραχωρήθηκε δανεικός στη Μονακό, από την οποία αποκτήθηκε το καλοκαίρι του 2012 με μεταγραφή. Ένα χρόνο μετά έμεινε ελεύθερος και μετά το πέρασμά του από τον ΠΑΟΚ αποφάσισε να συνεχίσει την καριέρα του στην τουρκική Αλάνιασπορ.
Δημήτρης Σιόβας
Τον Δεκέμβριο του 2016, ο Ολυμπιακός τον έδωσε δανεικό στη Λεγανές. Σε έξι μήνες είχε 16 συμμετοχές στην ισπανική ομάδα, η διοίκηση της οποίας αποφάσισε να τον αγοράσει δίνοντας 3 ακτομμύρια ευρώ. Ο Σιόβας υπέγραψε τετραετές συμβόλαιο και είναι ενδεικτικό ότι παρά το γεγονός ότι είναι μερικούς μήνες στην ομάδα, ψηφίστηκε από τους οπαδούς της ως ένας από τους έντεκα κορυφαίους παίκτες που έχουν φορέσει ποτέ τη φανέλα της!
Παναγιώτης Ρέτσος
Από τις ακαδημίες του Ολυμπιακού, στην πρώτη ομάδα των «ερυθρολεύκων» με τον Πάουλο Μπέντο να τον... ρίχνει στα βαθιά και μετά από μόλις μία σεζόν στην Σούπερ Λίγκα (και με δεδομένο ότι ο Μπέσνικ Χάσι δεν τον υπολόγιζε), έχοντας ήδη προτάσεις από ξένες ομάδες, κατέληξε στη Λεβερκούζεν, με την οποία έχει 13 συμμετοχές στο πρωτάθλημα και 2 στο κύπελλο.
Η λίστα των Ελλήνων κεντρικών αμυντικών που έπαιξαν στο εξωτερικό έχει ακόμα πολλά ονόματα. Ο Λουκάς Βύντρα αγωνίστηκε δύο χρόνια στην Ισπανία με τη φανέλα της Λεβάντε και κατόπιν ένα χρόνο στο Ισραήλ με τη Χάποελ Τελ Αβίβ.
Ο Κώστας Κωνσταντινίδης έπαιξε στη Χέρτα, στο Ανόβερο και στην Κολωνία. Ο Νίκος Κουνενάκης πήρε μεταγραφή στην Άντερλεχτ και ο Γιώργος Κουτσουπιάς στη Στουρμ Γκρατς. Ο Τάσος Βενέτης φόρεσε τη φανέλα της Νταντί Γιουνάιτεντ και ο Τσελέπης Γιαννόπουλος της ολλανδικής Έμεν.
Ο Βαγγέλης Νάστος αγωνίστηκε στην Ιταλία με τη φανέλα της Περούτζια, της Βιτσέντζα και της Άσκολι, όπως και ο Γιώργος Κυριαζής αγωνιζόμενος στην Αρέτσο, την Τριεστίνα και τη Σαλερνιτάνα. Ο Τάκης Γιαννόπουλος έπαιξε στη Βένετσια και στην Άρτζες Πιτέστι, ο Αντώνης Νατσούρας στην Κιέβο.
Τρία χρόνια (2006-09) έμεινε στη Χαρτς ο Χρήστος Καρυπίδης, μία σεζόν στη γερμανική Άμπεργκ ο Ανδρέας Κουτελιέρης και ο Σάββας Εξουζίδης στη Βάαλβαϊκ.
Στη Γρανάδα και στη Λέχια Γκντανσκ δοκίμασε την τύχη του ο Μαυρουδής Μπουγαΐδης, στη Φορτούνα Ντίσελντορφ για δύο χρόνια ο Στέλιος Μαλεζάς.
Ο Αβραάμ Παπαδόπουλος άφησε το 2014 τον Ολυμπιακό για την Τραμπζονσπόρ και κατόπιν για την Σανγκάη Σενχούα, τη Τζούμπιλο Ιβάτα και την Μπρίσμπεν Ράρ.
Ο Χρήστος Μελίσσης δοκίμασε την τύχη του στο εξωτερικό φορώντας τη φανέλα της Μαρίτιμο τη σεζόν 2010-2011, ενώ ο Θόδωρος Μπέριος αγωνίστηκε στη δεύτερη κατηγορία της Τσεχίας με την Ζενίτ Τσάσλαβ.
Ο Λάζαρος Φωτιάς αγωνίστηκε στην ουγγρική Καποσβάρι Ρακόζι και πέρυσι στην Ομπορίστε της Βουκγαρίας, ο Μάριος Οικονόμου είναι από το 2013 κάτοικος Ιταλίας, αγωνιζόμενος πρώτα στην Κάλιαρι, κατόπιν στη Μπολόνια και πλέον στη ΣΠΑΛ, ο Βαγγέλης Οικονόμου έπαιξε στη Ρος Κάουντι, ο Αλέξανδρος Μπίρης στη ρουμανική Τούρνου Σεβερίν, ο Δημήτρης Βοσνακίδης στη Μπάρι.
Στη μακρά λίστα των Ελλήνων στόπερ που αγωνίστηκαν ή είναι ακόμα σε ομάδες του εξωτερικού είναι, επίσης, οι Άγγελος Αργύρης (Βάισε Φλένσμπουργκ, Κορόνα Κίελτσε), ο Γιώργος Σαρρής (Ερσίγεσπορ, Χάμιλτον), ο Κώστας Ρουγκάλας (Λόιβεν, Τάργκου Μούρες, Βέστερλο), ο Νίκος Παντίδος (Ντούκλα Μπάνσκα Μπίστριτσα), ο Γιώργος Κατσικάς (Τβέντε, Έσμπιεργκ, Ντινάμο Βουκουρεστίου), ο Τάσος Αυλωνίτης (Στουρμ Γκρατς, Χαρτς), ο Χαράλαμπος Χατζόπουλος (Γιάρο), ο Σταύρος Τσορμπατζίδης (Ντούισμπουργκ), ο Δημήτρης Τόσκας (Ζελέσνιτσαρ), ο Κυριάκος Μαζουλουξής (Λιρς), ο Δημήτρης Γούτας (Κόρτραϊκ, Σιντ Τρούιντεν) και ο Σωτήρης Παπαγιαννόπουλος (Έστερσουντ).